14 Mayıs 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

YAMAYISI —— Dün Tüzük Taslağının başırı Roymurştuk. Bugün de kalanımı ko- Yuyoruz: DÖRDÜNCÜ KISIM Finans 30 — Partimizce devamlı ve haki- Kiğ olarak bütçe denkliği fikri finansta #sastır. Düzgün ödemeyi hazine için &- Remli iş saydığımız kadar yurddaşın Yergileri için de ana fikir olarak alı- Tiz. 3? — Vergi salnaklarını imkân ol- duğu kadar özürüt ve araçlı esaslara çe- Virmek hedefimiz olmakla beraber ver- Gi kanunlarımızı pratik ve toplama ba- krmdan özenle ve ulusumuzun ödeme kapasitesini küçüksemeyen bir düşü- Nüşle her gün daha iyileştirme ve uy- Bunlaştırma yolundaki çalışmalara de- Vam olunacaktır. 38 — Gümrük tarife ve işlerini, u- lusumuzun ekonomik asığlarına daha Uygun şekillere koymağa çalışmak ö- nediğimiz işlerdeni 39 — Kaçakçılıkla — savaşı, türk hazinesinin hakkını ve kuvvetini koru- yan önemde sayarız, 40 — Tekit yönetgelerini, devlet haznesi için gelir aracı olduğu kadar, Üstünde çalıştıkları ürünlerimizin de- ğerini korumak ödevlerinden dolayı, Ulusal ekonomiye — hizmet eden birer kurum olarak göz önünde tutarız. BEŞİNCİ KISIM Ulusal eğitim 1 — Ulusal eğitimde esas düstur- larımız şunlardır: A) Eğitim siyasamızda temeltaşı, bilmemezliği gidermektir. Kültür işin- de, her gün daha çok çocuk ve yurttaş Okutup yetiştirecek bir program güdü- lecektir. B) Kuvvetli cümuriyetçi, ulusçu, halkçı, devletçi, Iâik ve devrimci yurt- taş yetiştirmek bütün öğretim derece- lerinde yüküm ve özen noktasıdır. Türk ulusunu, Kamutayı ve türk devletini sayın tutmak ve tutturmak, bütün yurttaşlara bir ödev olarak aşı- lanacaktır. C) Fikriğ olduğu gibi, bedeniğ ge- lişmeye de önem vermek, ve hele, 1ra- yı ulusal derin tarihimizin gösterdiği Yüksek derecelere çıkarmak büyük ga- yedir. Ç) Eğitim ve öğretimde güdülen usul, bilgiyi, yurddaşa, maddiğ hayat- ta başarı elde ettiren bir cihaz haline getirmektir. D) Eğitim; her türlü urasadan, yad ve yabancı fikirlerden uzak, ile- tün, ulusal ve yurdcu olmalıdır. E) Her öğretim ve eğitim kuru- munda talebenin girişim — kapasitesini kırmamağa, sevgenlik ve okşayışla ö- zen göstermekle beraber, onları hayat- ta kusurlu olmaktan korumak için, cid- diğ bir yasav ve düzene ve içten bir ahlâk anlayışmma alıştırmak, önemli ol- duğu kanağatındayır. EF) Partimiz, vatandaşların, tür- kün derin tarihini bilmesine Usnomal bir önem verir. Bu bilgi türkün kapa- site ve enerjisini, nefsine güven duy- Bularını ve ulusal varlığa zarar vere- tek bütün akımlara karşı sarırlmaz da- Yanımını besleyen bir evindir. G) Türk dilinin ulusal ,tükel bir dil haline gelmesi hakkındaki ciddiğ çalısmalıra devam olunacakçır. 12 — Okullar bakkında başlıca fi- kirierimiz: A) Nomal ilk öğrenim devri, beş Yildır. Şehirlerde, — köylerde, yahut Köyler bölgesinde durum ve ihtiyaca Röre, ilk okullar, bir program altında Artırtlacaktır. Köylerdeki okullarda BAğlık, yaşayış ve içinde bulunduğu çe ven şartları ile ilgili olan tarım ve za- Naat fikirleri verilecektir. B) Köy çocuklarımıza kısa za> TManda pratik hayat için lüzumlu bilgi- yi verebilecek üç veyâ dört sömestirii köy okulları açılacaktır. Bunların, ço- cukları, yüksek öğretim kurumlarına hazırlayan ilk okullardan ayrı bhir kip olarak kurulup artırılması plânlanacak- tır. Bu kip köy okullarında, çocukların daba olgun yaşta okumağa başlamaları ve okumanın arasız devam etmesi ve DU işı devletin, askerlik borcu gibi, sıkı çutması İâzımdır. C) Ertik ve zandal zanast gece okulları memleketin iht vacına yetişecek kadar artırılacak ve lüzumlu kurslar açılacaktır. D) Her il merkerinde, ve orts öğ- renimi memlekete yaymak esası gOze tülerek gereken ilçe bölgelerinde orta okul bulundurinak Tüzumuna kanığız. Orta okullardan uzak yerlerdeki yard gçocuklarının rahat ve güvenlikle hy'. dalanmalarını sağlamak - İçin, talcbeyi geceleri, para ile barımdıracak örgütler meydana getirilmesine çalışılacaktır. Bu okullarda içinde bulundukları çe- venlerle ilgili olan ertik bilgilerin yetil- mesine özenilecektir. E) Liselerimizi, yüksek öğrenime tam kapasiteli talebe yetiştirecek su- çette her bakımdan pekiştirip taplaya- cağız. F) Üniversite ve yüksek okulları- mız kendilerinden beklenen sonuçları yerebilecek tükelliğe çıkarılacaktır. Ü. giversitelerin sayısını artırmak fikrin- deyiz. 43 — Az nllfuslu bir kaç köyü 0- kutacak nomal ilk okullarla, ayrı kip- teki köy okulları için pratik yoldan yatı evleci kurdurulur ve korunur. 44 — Güzel sanatlara, hele müziğe devrimin yüksek anlayışıma uygun bir surette öânem vereceğiz. 45 — Müzelerimizi senginleştire- cek kaymetteki . tarih eserlerinin top- lanmasıma ve bu erge ile kazılar yapıl- acın verilecek ve eski eserle- anmasına ve gerekenlerin, bu- iyi, korun gea okulları — ile, w-Kiup.yıyınvıldupııny iş- ieri parti khıpııı'ıylır ev ve odaları kurmak ve artırmak İs- ferlü. $ $ & 47 — Kültür ve eğitim işlerimiz, bugünün ve yarının gösterdiği ve göt- önden gören tereceği ihtiyaçlara göre bir düzenle plânlanacak ve bütün öğ- retim aşımları ile zanaat ve ertik İh- tiyaçları bu plâna göre dilm_ılınenel— tic. 48 — Klâsik okul yıvlıtimııl dı- şında, yığına, devamlı ve 'Türkiyenin b lerleyiş yollarına uygun bir halk eği- timi vermeği görürüz. Bu hiz- met için çalışan halkevlerini devlet, imkân elverdiği kadar koruyacaktır. 49 — Parti, Nl’(kvril'lııünılhb racaktır. Bunu, halka devrim fikir ve için etkin araç duygularını aşılamak sayarız. r 50 — Tück gençliği, onu temiz bir ahlâk, yüksek bir yurt ve dfvıim aşkı içinde toplayacak ulusal bir üı:ıi'lw bağlanacaktır. Bütün türk gençliğine lerini nefse ve ulusa b nanlarını besliyecek beden eğitimi ve- rilecek, ve gençlik, dvrimi — ve, etginlik gartları ile yurdu. - korumayı 'tün ödev tanıyan Ve onları, bu ö- dev uğrunda bütün yarlıklarını verme- ğe hazır tutan bir düşünüşle, yetişti- rilecektir. ma gibi .eıı.wıuknıeymd-— e8 nu her zorlü - işin başarılmasında tek unsur olan sıkı disiplinin gtgisi altın. cektir. “Yapılacak gençlik Görkütünün lniversite, okullar Ve enstitüler, hal- kevleri, toplu işçi, kullanan fabrika ve kurumlarla yukarıdaki — gayelere göre, iş ve yönet birlikleri düzenlenecektir. Yuttta beden ve devrim eğitimi i- le spor işlerinde biteviyelik göz önün- de tutulacaktır. Okullarda, — devlet kurumlarında, ve özel kurum ve fabrikalarda — bulu- nanlar, yaşlarına göre, beden eğitimi ile uğraşmak yükümü altına almacak- tır. Spor ve beden eğitimi için lüzumu olan #lan ve kurumlar meydana geti- rilecektir. Spor alanları için özel yö- netgeler ve şarlıklar — ilgilendirilecek- tir. $1 — Parti radyoyu ulusun kültür ve sıyasal eğitimi için en değerli araç- lardan sayar. Kuvvetli verici istasyon- lar kuracağız. Almaçların kolay ve w- cuz elde edilmesine çalışacağır. Sine- manın ulusa faydalr olmasını iş edine- ceğiz. 52 — Ulusal opera ve tiyatro önem- U işlerimiz arasındadır. ALTINCI KISIM Soysal hayat ve kamusal srhhat 53 — Türk soysal hayatında aile esastır. Ss4 — Nüfusumuzu artırmak — ve gelecek nesli sağlam ve gürbüz yetiş- tirmek her zaman dikkatle güdülecek işlerimizdendir. 5$ — Şehir ve kentlerimizle köy- lerimizin sıbhiğ şartlarını ve içilecek sularını fenniğ usullere göre düzelt- mek ve köy evlerini iyileştirmek ve köylülerimizin — sağlık bilgiletini yük- seltmek için programla çalışacağız. 56 — Partinin ,çocuk hayatı ve â- nalarının sıhhati İle derin İlgisi var- dır. Bunun için çalışmalara aşağıdaki ana hatlar üstünde devam edeceğiz: A) Doğum evlerini artırmak, dev- tetin hasta yurtlarında ayrıca doğum hizmetleri ayırtmak, parasız doğum yardımları sağlamak, ve çocuk bakımı öğretmek için ber öğretime araçındaa fi bakı kadınları çoğultmak; B) Şehir ve kentlerde süt damla- larını, süt çocukları için bakım, danış- ma evlerini; kreşleci, öksüz yurtlarını çoğaltımak, C) İşçi olan yerlerde işçi anaları ve çocuklarını korumak. 51 — Kimsesiz çocuklar ve yardı- ma ihtiyacı olan Umtiyarlar ve sakatlar ulusun atağlığı ve koruyuculuğu al- tındadır. 58 — İşçilerin ve ailelerinin ehhiğ ve sosyal bakrından ihtiyaçlarının sağ- lanması ile uğraşacağız. Hayatını ça- lışarak kazanmak yükümü altında bu- lunan kadınlar için Jdş bölgelerinde kreşler açmağa devam edeceğiz. 59 — Sıhhat işlerinin Partimiz için ıyrılhlı&udvııdll-huyoldıklçı- lışmalar gencl ihtiyaç nisbetince ve devamlı bir surette genişletilecektir. 60 — Sıtma, verem, frengi, trahom gibi bulaşık hastalıklarla savaşa devam edeceğiz. YEDİNCİ KISIM İç, tüze, diş sıyasa, işyarlar, özgür ertik sahipleri gı — Bütün gdevrim — sonuçlarını, 5-ıım.ı.|lmn tam dvenliiiııi ve ulusal düzen ve yasavı, İÇ VE tüze, örgüt ve munhnıukmrln“liiürhdi- se veya etki karşısında — sarsılmayan bir hükümet otoritesi kurmak ve işlet- mek işlerimizin temelidir . 62 — Nüfusu artırma prensibimizi taplarken, yurd dışından gelecek türk- tere imkân olan ber yardımı ve kolay- lığı göstereceğiz. 63 — Tüzel seyasamızda hakyer- derinin kuruluşu kanunu, halkın ihti- yacına ve memleketin asığına en uy- gun gelecek surette yapılacak ve ta- İnancali olan, basit, pratik ve sü- ratli dava usullerini genişleteceğiz. Yüret ve bildirge işlerinde iste- nen sonuçları süratli ve kolay olarak sağlıyacak tedbirler alacağız. Tutaklar ile kapsıkları ayırmağa ve hapsevlerini birer uslanma yeri ha- iine getirmeğe çalışacağız. 6 — Yurdda barış ve dünyada ba- fış, başlıca prensibimizidir . 65 — Ulusun yüksek asığını her vakit göz önünde tutarak bütün dik- katleri ile hayatlarını hizmetlerine hasreden işyarlar, her türlü baysallık ve genliğe değer kazanırlar . 66 — Türkiyede cins ve klas fi- kirlerini yaymak ve sınıf kavgası İrge- &İ ile cemiyet kurulmıyacaktır. Devlet özel yönetgeler ve şarlıklarda devlete bağlı kurumlardan hizmet karşılığı ay- lık ve aktı. alanlar bulundukları İşin sıfat ve örlüğü ile cemiyet kuramaz- lar, $i — Talebe cemiyetleri adını ta- şıyan kurumlar hiç bir s#uretle eryasa ile uğraşamazlar ve biç bir suretle bu- lundukları okulun fakülte ve enstitü- sünün yönetgesine kargı her hangi bir harekette bulunamazlar. 68 — Türk işçileri ve esaafları, u- lusun ana varlığı içinde o varlık için kuvvet ve fayda verici yolda ve parti programının çerçevesi içinde, örgütle- meği iş edineceğiz. 69 — Arsıulusal ergelerle cemiyet yapılmıyacağı gibi, kökü yurd dışm- da olan cemiyetler kurmak da yasak o- lacaktır. Uluslar arasında beraberlik yap- makta, devletin fayda göreceği erge- terle cemiyet kurmak veya olanların gubelerini açmak için bakanlar kurulu- nun kararı lâzımdır. 10 — İşyar olmayan özgür ettik sahiplerinin ulusal türk varlığı İçin Tüzumlu ve faydalı, olan bizmetlerine parti değer verir. Kapasite ve hizmet- lerinin karşılığını görmeleri için, ça- dlışmalarını — kolaylaştırmak ödevleri- mizdendir. 71 — Yeni Türkiyenin hayatında köyü her bakrmdan önemli sayarız. Köylünün sıhhati, güleryüzlülüğü, kül- tür ve devrim anlayışında değerli ve ekonomik alanda varlıklı olması, bü- tün çalışma kollarımız için önemli bir is olarak göz önünde tutulacaktır. SEKİZİNCİ KISIM Vatan savgası 72 — Vatan savgası ulusal ödevle- rin en kutlusudur. Gereğinde, bu uğur- da yurdun canlı cansız bütün varlıkla- rın: ve kwyvet araçlarını kullanmağı e- sat tutarız. Parti askerliğin bütün va- tandaşlara ayrasız taplanması — esasını onamıştır. Türk ordusu her türlü sıya- sal düşünce ve etkilerin Üstündedir. Ordunun kendisine verilen yüksek ö- devi her vakit başarabilecek erkde ve son teknik araçlarla cihazlanmış olma- özen veririz, 13 — Devletin yüksek kuramının sarsılmaz temeli olan ve ulusal ülkü- yü, ulusal varlığı ve devrimi kollayan ve koruyan Cumuriyet ordusunun ve onun örverili ve kıymetli izdeşlerinin, her vakit sayın ve şerefli tutulmasına özen gösteririz. Program içindeki kelimelerden karşılıkları bir kısmının osmar Akun v Ceteyan Alan — Meydan, saha Almaç — Ahize Amaçlamak — İstihdaf etmek Ar — Güzel sanatlar Araç — Vasıta Arıtım — İslah, tasfiyı Arımılasal — Beynelmilel Asığ — Menfaat Aşama — Mertebe Atağlık & Vesayet Ayra — İstina Ayral — Müslesna Bağınızz — Müstakil (kayıtırz) SAYIFA 3 ULUS C. H. P. Programı Taslağının Cz Türkçesi Barıma — Himaye Başarı « Muvıffakiyot Baysallık — Huzur ve slikda Belitmek — Tayin etmek (Dütanmimefi Bildirik — Tebliğ Biteviyelik — Yokmasaklık Bölge * Mimtaka Buclanmak — Tabiki odilmek Çimdteti Orunlamak (atamak) « Tayla ni