14 Nisan 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

MA G H TU A Y A İ v n KA G F ee — GA 14, NİSAN 1935 PAZAR Stokholm, 13 (A.A.) — Parlamentö 1sveç- te harb levazımı imalini kontrol layihasını onamıştır. Şimdiki firmalar özel mezuniyet — ON ALTINCI YIL. No: 4924 İ — Adımız, andımızdır. dir. Gündelik DANIŞMA POLİTİKASI Son yılların sıyasa alanında Meydan alan yeniliklerden biri de danışma sistemidir. Harbın önüne Seçmek ve arsıulusal güvenliği ko- Tumak için ortaya atılan çareler Stedenberi bellidir. Bunların en Plemlisi hiç kuşkusuz devletlerin biribirlerine bağlanarak karşılık- l İl;dımdı bulunmalarıdır. An- unun için de her şeyden ön- Ce saldırgan'ın ne demek olduğu evletler arasında eyice bilinmeli- dir. Bu da harb ve barış üzerinde &z çok aynı şekilde düşünülmesi- ü bağlıdır ki, zorluklar daha çok il görüş birliğinin yokluğundan *ri gelmektedir. l istiyenlerin bir araya top- anarak barışı bozanlara karşı be- Taber hareket edeceklerini ve ge- se biribirlerine yardım - eyli- i"'—âklerini kararlaştırmaları en 1sa bir yol gibi görünürse de bir ım devletler bu yola girmekten Sekinmektedirler. Anglo - sakson 8rupundan olan İngiltere ve Ame- Tika bunlar arasındadir. Bundan Önce de Fransa tarafından ileri î“":thIüş olan Cenevre protokolu hgiltere'nin karşı durmasiyle su- Ya düşmüştü. Amerika, Avrupa '*_'Grine karışmamak isteğiyle hiç ir şekilde şu veya bu devlete bağ- nmamaktadır. Fakat onlar da TIşŞ istiyen devletlerden oldukla- n lş.iu karşılıklı yardım sistemi Yerine karşılıklı bir danışma yön- “mini ortaya atmışlar ve bunun- ' (Sonu 3 üncü sayıfada) Kamutay dün T. Fikret Sılayın baş- kanlığında toplanmıştır. Ankara Yüksek ziraat enstitüsünün ve Paosta Genel Mi Dün Kamutay'da P. T. T. işlerini fın!a— tan Bayındırlık Bakanı B. Ali Çetinkaya dürlüğünün büdceelerinde ıııkıller yıpıl ması hakkındaki kanunlar görüşülmüş ve onanmıştır. eT LA | TT usmanlıcadan Kamutayın dünkü toplantısı Bayındırlık Bakanı P,T, T. idaresinin yeni çalışma programını anlattı Posta, Telgraf ve Telefon Genel Müdürlüğü büdcesi görüşülmeye başla- nirken resmi ve ulusal yapıların bakım ve korunması etrafında alıman tedbirle- ri soran Bay Hüsnü Kitabcı (Muğlaya) cevab veren Maliye Bakanı Bay Fuad Ağralı, bu işin ayrı bir büdcesi olduğu- nu ve bu işte düşündüklerini anlatmış ve gene kanunun genel durumu, gelirin çoğalması, maaşlar etrafında Bay Hüs- nü Kitaber (Muğla) tarafından - işaret edilen noktalar için Kamutayı aydınla « tan Bayındırlık Bakanı Bay Ali Çetin Kaya demiştir ki: — Gerçekten ülke için bir sorum olan Posta, Telgraf, Telefon işlerine ve bu işler etrafında bir takım önemli noktala- ra temas ettiklerinden dolayı arkadaşı - ma teşekkürler ederim. Arkadaşım, kö- tü gördüğü soruma dokunmuş, fakat onun nasıl düzeltileceğini anlatı ş - tır. Hepimiz biliriz ki Posta, Telgraf ötedenberi düzelmiye muhtaç olan bir kurumdur. İdarenin bugünkü durumu- nu yüce kurulunuza izah edeceğ'm: “— Posta, telgraf ve telefon hizme- tinin dörtte üçünü resmi devle kurumla- rına yapmakadır ve bunun için hiç para »lmamaktadır. Telgraf idaresinin bir yıl- da (8) milyon liraya varan işinin 2 mil- (Sonu 4. cü sayıfada) Türkçeye KâfŞlllklâ—l'—_Iâc';fîl;l N. 21 (alâmeti) — konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) STRESA, YENİ KONUŞMALARIN BAŞLANGICI OLUYOR Akdeniz paktına doğru Stresa, 13 (A.A.) — Havas a- jansının bildirdiğine göre konfe- ransın bugün öğleden sonraki top- lantısında hava andlaşması yapıl- masının geciktirilmesi mi, yoksa fransız murahhaslarının ileri sür- dükleri gibi hemen iki taraflı an- laşmalar mı yapıriması sorumu gö- rüşülmüştür. Fransız murahhasla- rı bu anlaşmalara ilerde Alman- yanın da girebileceğini söylemiş- lerdir. Konferans sonunda çıkarılacak bildiriğde hava andlaşmasından başka Akdenizin doğu kısmı için de bir andlaşma yapılmasının ö- nemi kaydedilecektir. Bu andlaş- maya İtalya, Yugoslavya, Yuna- nistan ve Türkiye gireceklerdir. Konferans, Avusturya ve Me- mel sorumlariyle de meşgul ol- müuştur. Bu iki sorum barışı teh- did eden nazik bir nokta olarak göz önünde bulundurulmuştur. Konferansın dünkü çalışmaları Stresa, 13 (A.A.) — Stefani a- jansının bildirdiğine göre ingiliz, fransız ve italyan salkurları ara- sında konuşmalar bugün saat 9.30 'dan 13 e ve sonra 16 dan 19.30 a kadar sürmüştür. Londra protoko- lu ile ilgili bütün sorumların ko- nuşulmaları bitirilmiş ve öteki de- ğişik sorumlar gözden geçirilmiş- tir. Salkurlar yarın saat 15 de ye- niden toplanarak görüşülen me- tinler gözden geçirileceklerdir. Bir takım noktalar müstesna olmak ü- zere bütün metinler üzerinde fi- kir birliği vardır. Bu metinler Stresa konuşmaları sırasında üç salkur arasında hü- küm süren birlik ve beraber çalış- ma fikrinin bir ifadesidir. Londra'da ne düşünülüyor Londra, 13 (A, A.) — Stresa konferansının bugün biteceği sa- nılmaktadır. Bu toplanmanın son zamanlarda fazlalaşan Avrupa gerginliğinin biraz giderilmesini :iemin ettiğine işaret olunmakta- ır. Almanyanın doğu andlaşmasına girmeğe hazır olduğunu Berlin- den haber alan Sir Saymen'in kon« feransa bunu bildirmesi ileriye doğru atılmış bir adım olarak gör rülmektedir. Almanyanın saldırmamak and- laşmasına girmesi geçenlerde Ber. line giden Sir Saymen tarafından B. Hitler'e teklif edilmiş, fakat bu önerge müsaid bir kabul görme- mişti, Almanyanın sonradan bu önergeyi önemle gözden geçirmiş olduğu ve Avrupa işbirliğine gir- (Sonu $ üncü sayıfada) Her yerde 5 kuruş rrcamancm imül almaksızın 1937 ye kadar çalışabilecekler- j_ 1 — Öz türkçe köklerden gelen yazılarını gazetelere vereceğiz. 2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, kelimelerin bu günkü işlenmiş v 3 — Kökü türkçe olan len şekil gibi. lhs etmek (Bak: beraet) — Berilemek Tnek: Kendisinde hiç bir matlubum kalmadı- ğ'."dan, ibra etmekte bir beis görmedim — Ken- disinde hiç bir alacağım kalmadığından, beri- h:emelne bir ziyan görmedim. e etmek Çilhah etmek) — Üstüne varmak Tnek: Arzunuzu isaf etmem için bu kadar ib- Tam ve ilhah etmeniz doğru mudur? ” Arzu- :u:u yerine getirmem için bu kadar üstüme 3rmanız doğru mudur? aZ etmek — Göstermek îm'k-' Sözünü ispat etmek içi Tz etti — Sözünü kanıtmak için bir belge n bir vesika llıı-e — İğne Tnek: Pusulanın ibresi daima şimali irae €- ç Y Mari ” 'e' — Pusulanın iğnesi her zaman kuzeyi Bgös- rir, 4 b e z Öî — Öğrenek, örnek, ders öğ hek: ! — Şu mücrimin hali size bir ibret ol- © — Şu suçlunun hali size bir öğrenek (ders) Olsun n— İnsan, her şeyden bir ibret almalıdır. © İ San, her şeyden bir örnek almalıdır. :“îk Düşkünlük i . nler; İşret ibtilâsı, ibtilâların en güç y;rfı- ü,,,..:'"de" bitidir — İçki düşkünlüğü, düş ü Üklerin en güç yem'lenlerinden biridir. btelâ — Düşkün iînek: İşrete, kumara, envar mesaviye _ı.nîibte!â dü a(.!a”’ — İçkiye, kumara, türlü kötülüklere Wdşkün bir a Ö:r etmek — Başlamak : 1 neıf: Mesaiye ibtidar eder etmez önümedî- Çaı:nuŞkü'â"n vahameti — kendini göşteîdı Ra !eri;mîy' başlar başlamaz önümüzdeki güçlük- ağırlığı kendini gösterdi. dam sözlerin karşısına (T. Kö. ) beldeği gereğine göre, Ibzal etmek — Bı-ıl bol vermek (Bak: bezletmek) İcab — Gerek, lüzum (T. Kö-) Örneki 1 54 İşla icebrine - 198 '0 yapmalı ği i: İr. İşin gereği ne ise onu yapmall. 2ş-uicabına göre hareket ediniz — Lüzum göre hareket ediniz . una İcabetmek — Gerekmek " Örnek: söyledik!eriniıe nazaran n.ıe.felenın böyle olması icab eder — Söylediklerinize göre sorumun böyle olması gerekir. İcabı maslahat, icabı hal — İşin gereği İcab ve kabul — Kanışma Örnek; Her bir akd icab vi i eder — Her bir bağıt, bir kanışma ile nır. & kabüul ile inikad bağıtla- Mucibince — Yapıla ! Örnek: Bu emirnameyi Veki yrultuyu Ba le arz ile mucibince- sunarak sini alımız — Bu bu kana yapılasını alınız. İcabet — Kabul * , İ Örnek: Davetinize icabeti bir vazife addederim — Çağrışınızı kabulü borç sayarım « İcabet etmek — Kabul etmek Örnek: Siz bu kadar davet ettikten SoNr. — Siz bu kadar ça- da icabet edeceği aşikârdır edeceği besbel- gırdıktan sonra onun da kabul lidir. İcad etmek — İcad etmek (T -Kö.) Keşfetmek — 1 — Açınlamak, 2 — (Bak: icad) İcad ve ihtira etmek — Bulmak Örnek; Gramofonu Edison — Gramofonu Edison buldu. icad ve ihtira etti a onun fransızcaları da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur. e kullanılan şekilleri alırmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüm olan — hüküm, türkçe “çek,, kökünden ge« P ; Icad ve ihtira — Bulu Örnek: On beşinci asra bir icad ve ihtira asrı denilse sezadır — On beşinci asra bir bulular asrı denilse yerindedir. Mucit, muh&sri — Bulman, bulan Örnek: Büyük mucit ve mühterilerin isimleri tarihde hürmetle anılır — Büyük bulmanların adları tarihde saygı ile anılır. İcar — Kira (T. Kö.) İcar etmek — Kiralamak, kiraya vermek Örnek: ! — Evini, aylığı elli liraya icar et- — miş — Evini, aylığı elli liraya kiralamış. 2 — İcar etmek istediğim odaya henüz bir ta- lip çıkmadı — Kiralamak istediğim odaya he- nüz bir istekli çıkmadı. İcare — Kira Örnek: Bu evin icaresi senede altı yüz liradır — Bu evin kirası yılda altı yüz liradır, Mucir — Kiralayan Örnek: Muciri ile bir türlü anlaşamadı — Ki- ralıyanı ile bir türlü anlaşamadı. Müstecir — Kiracı Örnek: Mucirle müstecir arasında tam bir iti- lâf var — Kiralıyanla kiracı arasında tam bir anlaşma var. İsticar etmek — Kiralamak Örnek: Bir oda isticar etmek istedim, başıma gelmeyen kalmadı, bir türlü bulamadım — Bir oda kiralamak istedim, başıma gelmiyen kal- madı, bir türlü bulamadım. İcaz — Tansıtma İcazet — İzin İclâ — Sürme İdâl — Ululama İclâs, ik'ad — Oturtma lemal — Soma £ Örnekt Meselenin icmali şu ki ... — Sorumua soması şu ki... di onu icmal etmek bile müşkül — Sorumu © le güç.. B Hülâsa — Özet t Örnek: İşin hulâsası aranacak olursa — — İşin Özeti aranacak olursa, ğ Hülâsa etr -k — Özetmek Örnek: Verilen hükümlerin icrası için evini satışa çıkardılar — Verilen hükümlerin yüreti — için evini satışa çıkardılar. " İcra etmek — Yürütmek, yapmak Örnek: ! — Bir kere hükmedilen bir şeyi be- hemehal icra etmek lâzımdır — Bir kere hükme- dilen bir şeyi ne olursa olsun yürütmek gerektir. 2 — Emrinizi icra etmek bana hem vazife hem — de şerefdir — Emrinizi yapmak bana hem ödev — hem de onurdur. j İcra ettirmek — Yaptırmak Örnek: Yalnız emretmek kifayet etmez, emir- tir. İcra ve infaz — Yürütüm Örnek: Hüküm icra ve infazı adâletin en mü- him icabatından biridir — Hükmün yürütümü, tüzenin.en önemli gereklerinden biridir. : İcmal etmek — Somlamak : Örnek: Meseleyi o kadar iğlâk ettiniz ki şimk- — kadar karıştırdınız ki şimdi onu somlamak bi Örnek: Şimdi denizle yi bir hü«s lâsa edelim — Şimdi izninizle sorumu —özetes — Tim, . İcra (tüzel terim) — Yüret * lerini icra ettirmek de lâzımdır — Yalnız eme — retmek yetmez, emirlerini yaptırmak da gerek- 4