20 Mart 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

20 MART 1935 ÇARŞAMBA ÖZDİL _ç'—'îznlı—ıde bir yabancı gaze - teci ile konuştum. Bana: , — Türk dilinin nasıl değişti - "lm_tlılı olduğunu söyler misiniz? i. — Biz dil degiştirmiyoruz. İlk Grab ve fars kelimesi girdiği gün- d.t" bugüne kadar, türk dili ken - di özlüğünü korumak için boğaz - laşmaktadır. Biz, onu, bu kavga içinde boş yere yıpranmaktan kur- tarıyoruz. Gazeteci yüzüme baktı: — Bilenlere sorunuz. Onlar si- ze, bütün tarihte, türklerin ege - Men olmadığı bir tek güne rastla - Madıklarını anlatacaklardır. Türk ili, yüzlerce yıldanberi süren sa- "'f?l“v gerçekten, bir egemenler düi olduğunu göstermiştir. Bin şut kadar yıl, iki yabancı dil, arabça ve farsça, türkçeyi dört yandan Şevirip, bütün gramer ve sentaksi ile onu vura vura sarsmağa uğ - Yaştı. Saray, medrese, edebiyat, Yenilmeği kabul ettiler; bütün türklüğü de kendilerine uymak i- Sin zorladılar. Bu gramer ve sen « taksı benimsemiyen hiç bir türk, k';'"d!' yurdunda, ne okuyup yaza- bilir, ne devlet kapısında ekmek bulabilirdi. Bu korkunç baskının, türk dilinde bir tek yabancı kural sindirememiş olduğunu söylersem ne dersiniz? Türkçeden hiç çık - Maz sayıları arabça nisbet Y'si bi - le konuşma diline geçmemiştir. “Türkler her vakit türkçe ko - Nuştular. Büyük denize akan ça - Murlar gibi, türk dili içine karışan Yyabancılıklar, onun, ancak kıyı - lavını ve üstünü bulandırır gibi Oldu: özlüğü ise tam, som ve duru kaldı. Z “Biz ne yapıyoruz? Türk di - linin elinden zorla alınan uluıı_! kurumları, devleti, üniversiteyi, ilgi ve fenni ona geri veriyoruz. Kamâlizm'in en büyük ırası, ıî" kurtuluş savaşı olmak değil mi - dir. Yurd gibi, vicdan gibi, kafa &ibi, dil de kendi kurtuluşunun son adımlarını atıyor. “Büyük deniz, sert dalgalarla, bulanık ve kokmuş - kıyı sularını döğüyor. Biraz sonra, altın güneş ışıkları altında, temiz, arı ve gü - ley türk mavisinin üstünde hiç bir leke göremiyeceksiniz! ATAY Egemen — hakim İra — seciye Güley — mütebessim a— Verem sanatoryomu İstanbul, 19 (Telefon) — İs - tanbul verem mücadele kurumu tarafından Erenköyünde kurulan verem sanaloryomuna 35 yataklık bir pavyonun temel atması bugün yapıldı. Bir düzeltme Estonyaile Türkiye arasında 13 Mart tarihinde akdedilip imza ta- rihinden itibaren 15 gün sonra me- riyete girecek olan klering ınlı_ş - Masının yanlışlıkla - İspanya - ile akdedildiği yazıldığından tashih Koçhisar'dan bir görümü, İ DU 5Ui L AR F Dünkü inkılab dersi Fırkamız genel kâtibi Bay Re- ceb Peker biraz rahatsız olduğun- dan dün vereceği Türk inkılâb dersini başka bir güne bırakmış - tır. Bay Receb Pekerin çabuk eyi - leşmesini dileriz. Eski posta ve telgraf müdürlerinin şahid- leri dinlendi İstanbul, 19 (Telefon) — Eski P.T.T. Genel müdürü Bay Fahri ile Telgraf işleri müdürü Bay h- san Cemalin Ankara Aaliye mah- kemesinde yapılmakta olan du * ruşmalarına aid istinabeler, bu - gün asliye ceza mahkemesinde ya- pılmıştır. İstinabeleri yapılan şahitler te- lefon şirketinin mali encümeni bakan ve üyeleri olan Londra bü- yük elçimiz bay Fethinin kayınba- bası Bay İsmail Hakkı, telefon şir- ü Anberto, elektrik şir- ürü Hansos, devlet şürası eski maliye dairesi bakanı bay Nuri, banger bay Elyasa Nikola - dır. Hansos, Alzerto ve Elyasko tercüman vasıtasile dinlendiler. Bunlardan Hansos şehadeti esna- sında: #« Vatson Ankaradan geldik- ten sonra oradaki temasları hak - kında yaptığımız toplantıda bize izahat verdi ve posta telgraf ida - resiyle vaki olan temaslardan ha - sıl olan intibaları anlattı. Ancak a- radan üç seneye yakın bir zaman geçtiği için bunları tamamen ha - tırlamama imkân yoktur. Maama- fih bugün bunlar ogünkü içtima zaptında vardır. Yalnız hatırımda kaldığına göre, Vatson, Ankarada Bay Fahriyi gördüğünü, münaka- şa ettiklerini, şirketin tekliflerini kabul rmek için çok müşkülât çektiğini, Bay Fahri ile konuşma- larının tamamen hususi mahiyette kaldığını söylemiş ve Bay llufıı Cemal hakkında da, onun ismi - nin Avrupaya yapacağı seyahat hakkındaki mübahase esnasında geçtiğini ifade etmiştir. Bundan sonra dinlenen Elyasko da aşağı yukarı Hansos'un ifadesinde bu - Tunmuştur. Elyaskodan sonra dinlenen _bıy Nuri, o günkü içtimada Vatson'un, Maliye bakanlığının altın esasını kabul etmediğini ve bunu haksız bulduğunu ,işin Başbakanlığa ha- valesini istediğini ve mesele baş - bakanlığa arzedildi dediğini hatır- ladığını söylemiştir. Sğu'ııı ilye dinlenen diğer ,ıh'ıl— ler de bu şekilde ifade vermişler - dir. Mahkeme, istinabe evrakının Ankaraya gönderilmesine karar iş ve Bay Abdürrahim Doğrüer (Xazısı 4, üncü sayıfada) General Mahmud ! Muhtar öldü Napoli, 19 (A.A.) — Türkiye- nin sabık Berlin büyük elçisi Ge- neral Mahmud Muhtar'ın cena - zesi bügün Napoliye çıkarılmıştır. İskenderyeden vapura binen sa - bık elçi yolda ölmüştür. Ökonomi Bakanımız geliyor İstanbul, 19 (Telefon) — Şeh- rimizde bulunan Ökonomi Baka - nı Bay Celâl Bayar Ankaraya ha - reket etmiştir. Öğleden sonra u - yuşturucu maddeler inhisarında meşgul olan bay Celâl Bayar, ge- nel müdür bay Ali Sami ile görüş- müş ve muhtelif afyon işleri hak- kında izahat almıştır. Bu meyan - da İran murahhaslarile yapılacak yeni teklif hakkında direktifler vermiştir. ğ Bu görüşmeler arasında af » yon inhisarına önümüzdeki sene içerisinde yapılacak mali yardım- larda bahse mevzu edilmiş ve ba » kan afyon işi için ayrılan ve fakat büdce vaziyeti dolayısile geri bı - rakılan tahsisatın bu defa temin edileceğini söylemiştir. Bay Celâl Bayar, bu arada Tür- kiye - Yugoslavya müşterek afyon bürosu mümessillerile de görüş - tükten sonra İş bankasında meş - gul olmuştur. Bu sırada Türkiye madencileri namına madenciler birliği genel kâtibi Sadrettin En - verin ziyaretini kabul etmiştir. Genel kâtib bakana maden istil - salâtımızın 1932-1934 seneleri a - rasındaki inkişaf nisbetlerini gös- terir çok güzel bir grafik vermiştir. Maliye ve Gümrük Ba- kanlarımız da geliyor İstanbul, 19 (Telefon) — Bu - rada bulunan Maliye Bakanı Bay Fuad Ağralı, Gümrük ve İnhisar - lar Bakanı Bay Rânâ Tarhan ve Maliye müsteşarı Bay Faik Anka - raya hareket ettiler. Teşekkür Savut, Musal, Bektaş ve Me - nemencioğlu aileleri, Mümtazın hazin ölümü karşısında cenazeye iştirak veya mektup ve telgrafla taziyet lütfunda bulunan - saygın zevata ayrt ayrı teşekkür etmeğe hissettikleri pek büyük ıstırab ve teessür mani olduğundan bu vazi- fenin ifasını ULUS'un kıymettar yardımından diler, Ankara radyosu Bu akşamki radyo programı « miz: 19.30 - Tayyarecinin saatt 19.40 - Musiki: Chopin Polonaise'ler Ulvi Cemal: piyano 20 —- İnhisar vekâleti saati 20.10 - Dans musikisi 20.25 - Musiki: Giyde Der: Regreta Grieg: Solveg'in şarkıs. Vidof: Valse Erika Baumann: Street Rag Nihat Esengin: saksafon Ulvi Cemal: Piyano 20.45 - Haberler İSTANBUL: İstanbul radyosu Fransızca ders Bayan Azade Operet (Çardaş Furstin) Haberler Monolog - Bayan Hali - de Maarif Bakanlığı namı- na konferans - İstanbul * Erkek lisesi felsefe mu - , allimi Nimetullah Öz - | türk 18 18,30 18.50 19,30 19,40 20 Ökonomi müşaviri geliyor Istanbul, 19 (Telefon) — Bu- rada bulunan ökonomi bakanlığı müşaviri bugün Ankaraya döndü. Cam fabrikası İstanbul, 19 (Telefon) — P- şabahçede kurulmakta olan cam fabrikası için Fransadan getirilmiş olan ve birkaç gündenberi İstan - bulda bulunan mütehassısı düm, bana şu izahatı verdi: —"“ Fabrikanın inşası bitmek üzeredir. Fabrikada evvelâ şişe yapılacaktır. Tesisat otomatik o - lacak ve şişeler amele eline ihtiyac olmaksızın meydana çıkacaktır. Amelenin vazifesi, ancak bu ma - kinelere nezaret etmekten ibaret olacaktır. Şişeler, dahili ihti; i çin sarfolunacaktır. Fabrikaya en modern makineler kurulacak ve bu sayede fabrika dünyanın en i- yi fabrikalarından biri olacaktır. Kayak birinciliklerinde ankaralılar kazandılar gör * Bursa, 19 (Hususi) — İstan- bul, Ankara ve Bursadan gelen sporcuların iştirakiyle Türkiye ka- yak birincilikleri, ilk defa olarak, Uludağda yapılmıştır. Güzel ve muntazam yapılan müsabakalar neticesinde mukavemet birincili - ğini Ankara ziraat enstitüsünden Bay Talât ve sürat birinciliğini de gene Ankara Ziraat Enstitüsünden Bay Cihad kazanmışlardır. Bay Mümtaz gömüldü Belediyeler bankası genel mü- dürü ve eski Adana valisi Bay Mümtaz Savut evelki gece öl - müştür. Müteveffanın cenazesi dün öğleden sonra kaldırılmış ve me- rasimde Dahiliye Bakanı B. Şük- rü Kaya, Kültür Bakanı B. Abidin Özmen, Moskova büyük elçisi Va- sıf, divanı muhasebat Reisi B. Sey- fi ile Bakanlıklar ileri gelenleri, şehrimizde bulunan bankalar mü - dür ve mümessilleri hazır bulun - muş ve jandarma ve polis müfre- zeleri son ihtiram merasimini ifa etmişlerdir. Merhumun tabutuna - iç işleri bakanı ile Ankara vilâyet ve bele- diyesi, bankalar namına birer çe - lenk konmuştur. Merhum sabık maliye nazırı B. Rifat Menemencioğlunun damadı ve Anadolu ajansı genel müdürü Muvaffak Menemencioğlu ve Dış İşleri bakanlığı genel kâtibi Nu - man Menemencioğlunun eniştesi idi. SAYIrA 4 Sı)()l' İstanbulda: Milli Türk Talebe Birliği takımı ile Ankara Ziraat Enstitüsü takımı bir maç yapmış - tır. Maçı talebe birliği takımı 3-0 kazanmıştır. Uşakta: Salihli Gürbüzler yur- du takımı ile Uşak Gençler birliği takımı arasında yapılan maçda Gençler birliği 2-4 galip gelmiştir. İkinci maç Gediz spor kulübü ta- ı kımı ile Uşak gençler birliği takı- mı arasında yapılmış ve berabere kalmışlardır. Gene Uşak gençler birliği takımı ile Ergenekon ara - sında yapılan son maçı da 2-3 Gençler birliği kazanmıştır. Afyonda: Antalya lisesi spor » cuları bir maç yapmak üzere Af . yona gelmişlerse de havanın ya « gışlı olmasından maç yapılama - mıştır. Bursada: Kurban bayramı ta « tili dolayısile Bursa dağ sporları kulübünün tertib ettiği kayak ya- rışları fazla rağbet bulmuştur. Ka- yakçılar arasında'bilhassa ünivere& — site profesörlerinden Dr. Ulman ultraviyole şuaatı nisbetleri üze rinde ölçüler yapmıştır. Uludağ - daki ultraviyole şunatı kudretinin İsviçre ikliminden ve hattâ Davs - dan çok lieri ve yüksek olduğunu ve bu hususta bir rapor hazırlıya- cağını söylemiştir. Tıbbi müsamere Birinci Mıntaka Etibbat Oda - sının her on beş günde bir yap « makta olduğu tıbbi müsamerele - rin ikincisi 21 mart 1935 perşem « be günü saat 18,30 da Ankara Nü- mune hastanesi konferans - salo - nunda yapılacaktır. Mevzular şunlardır: 1 — Bir (Steato-necroze) va - kası. (geçen müsamereden kalan (Dr. İhsan) 2 — Hukuk ve ceza alanında —— tıbbi mesuliyet (konferans) (Dr. — Fahri) $ 3 — Bir piyonephrase vakası R (Dr. Feyzi) 4 — Hava taarruzunda korun- ma prensipleri ve Sıhhat şürası iş- leri şeması (Dr. Hasan Kadri) 5 — Rahim tümerlerinin isti - sali esnasında husule gelen halp ve mesane zedelenmeleri ve teda- vileri ve bu mevzua aid üç vaka (Dr. Zekâi Tahir) TÜRK ÇOCUKLARI TÜRK KUŞU'na uçucu üye yazrlınız