14 Ocak 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

AA MNT YAREII YA MA —- ULUS 14 SONKÂANUN 1935 PAZARTE DIŞARDAN GELEN SON DUYUMLA Sar p ebişitinin sonucu nasıl ilan o:unacak ? (Başı | inci sayıfada) Sar durumu b Komite gazetelerin çıkma ' masına karar verdi | Sarbruk, 13 (ALA.) — Dün, Tapa lapa | yağan kar, yarın da rey sandıklarını | taşıyacak olan kamyonlara, hele köy k da engel olacağa bi ktedi bildirebileceklerdir. Fakat komisyon ne. ticeyi resmen önce uluslar dernegi bü , rosuna, sorra da bütün acun payitahtla. rına bildirecektir. Komisyonun acunun büyük şehirleriyle, bilhassa İstanbul ve o.k ıı' ı DS | H ek l İçin gereken tedbirler alınmıştır. Ayrıca radyo da neticeyi her tarafa ilân edecek- Bir. Uluslar Derneğinin Sar için bildirisi Cenevre, 13 (A.A.) — Uluslar der- neği komgyi dün ııb_alı ittifakla ona- dığı bildiriyi, dün akşam Sar halkına " hitaben neşretmiştir. Uluslar kurumu teşekkülündenberi İlk defadır ki bir uluş halkına doğru- 'dan doğruya bir bildiri ile hitab etmek- tedir. Konsey, bu bildirisinde Sar halkı- fıdan sükünet ve vakar ile reyini bil- Mirmesini istemekte ve sarlıların bun- dan sonra da yakın — kalacaklarını ve konseyce reylerin ayrılması sonucunda en kısa bir zamanda verilecek kararı güvenle bekliyecekleri umudu ızhar o- lunmaktadır. Bu bildirimin çıkartılmasına sebeb, Sar hükümetinin konseye gönderdiği bir rapordur. Sar hükümeti memleket- te heyecan olduğunu ve halka plebisit Adaresinin gene konseyin elinde bulun- Guğuna ve reylerin belli olmasiyle bu- nun sonucunda verilecek karar arasın- 'da hiç bir fasıla olmıyacağına dair te- minat verilmesini istemiştir Plebisit başladı Sarbruk, 13 (A.A.) — Plebisit bu- gabah saat 7,30 da başlamıştır. Büyük bir kalabalık seçim dairelerini doldur- maktadır. Saat ona kadar hiç bir hâdi- Be olmamıştı. Sar'da seçim nasıl geçiyor Sarbruken, 13 (A.A.) — Pliebisit son günlerde görülen heyecanla taban- tabana zıd bir sükünet içinde cereyan etmektedir. Seçim dairelerinde kalaba- hhık o kadar fazladır ki herkesin bugün reyini kullanabileceğinden şüphe edil- mektedir. Dairelerin içinde müamele çok düzgün geçmektedir. Dairelerin ö- nünde müntehibler sıra sıra beklemek- tedir. Ve alman cephesinin beyaz şetit. leri ile müşterek cephenin kırmızı şe- ritleri derin bir sessizlik içinde karşı karşıya durmaktadır, müntehibler rey pusulalarını bitaraf başkanın gözü ö- — hünde sandığa atmaktadırlar. | BSar tramvayları asla şimdiye kadar bu kadar insan taşımamıştır. Müntehib tedir. Gitgide artmakta — olan coşkunluğu yatıştırmak kaygusu ile, Sar hükümet kurumu, bugün için Sar ülkesinin her bucağında gazeteler ve her nevi mat- buanın çıkarılmasını yasak etmiştir. Sar işi ve italyan gazeteleri Roma, 13 (A.A.) — Bütün italyan gazeteleri Sar plebisitinden uzun üza- dıya bahsetmektedir. Katolik gazeteler statükonun muhafazasının — katolikler için eyi olacağını yazmaktadırlar. . İngilîz gazeteleri, Sar'ın Alman- ya'ya dönmesini barış için gerekli buluyorlar Londra, 13 (A.A.) — Bütün ingiliz matbuatı plebisitin Almanya İlehinde sonuclanmasiyle Sar işinin acun barışı- nın menfaatına uygun olarak halledile» ceği düşüncesinde bulunmaktadır. Amerika Sar'ın Almanya'ya dönmesini istiyor Vaşington, 13 (A.A.) — Amerika hükümeti Avrupa işlerine karışmamak arzusunda bulunmakla beraber Sar Al- manya'ya dönerse acun üzerindeki bu- lutların biraz dağılacağı düşüncesinde- dir. Gene aynı düşünce iledir ki Ame- rika hükümeti macar - yugoslav anlaş- amamazlığının hallini, fransız - italyan l kıvancla kar- çılıınıştı. Amerika hükümeti bilhassa, Sar işi halledildikten sonra silahsızlan- ma işinin Almanya'nın da iştirakiyle tekrar ele almabilmesine imkân gör- mektedir. n yanı Bay Ruzvelt silah yarışının önüne geçmek ve aynı zamanda deniz silahla- rı işini de halletmek için silahsızlanma konferansının toplanmasını çok iste- mektedir. Alman gazeteleri umudlu Berlin, 13 (A.A,) — Sıyasal meha- fil, Sar müşterek cephesinin faaliyetle- rinde muvaffak olamıyacağını ve Sar- iın Almanya'ya dönmesinin —Almanya için ulusal bir mesele olduğunu ve bu mesele üzerinde bir iç sıyasa yapılmı- yacağı kanaatındadır. Sıyasal mehafil, Sar'ın Almanya'ya dönmesi lTehine verilecek reylerin en aşağı yüzde seksen olacağını oranla- maktadır. Gazeteler Sar plebisitinin a- cun için olan büyük ehemmiyetini te- barüz ettirmektedir. Fransız gazetelerine göre., Paris, 13 (A.A.) — Fransız gazetele- ri, Sar'da alman cephesinin manevi taz- yikinin hâkim olduğunu, maamafih al- man cephesinin bu tazyiki cezaya çars kartını gösteren herkes — tr ylara bedava binebilmektedir. Sar plebisiti hiç bir hadi- se çıkmadan bitti Sarbruk. 13 (A.A.) — Plebisit tam bir sükünet içinde yapılmıştır. — Saat 16,30 da Sarbruk ve civarı müntehible- rinin yüzde 95 i reylerini kullanmış bu- Tunuyorlardı ve hiç bir hâdise de çık- mamıştı. Sar halkının yüzde dok- san yedisi reye iştirak etti Sarbruk, 13 (A.A.) — Plebisit hiç bir hâdise çıkmaksızın bitmiştir. Plebi- tite müntehiblerin iştirak nisbeti yüz- de 95 ila 97 arasındadır. Plebisit ko- Misyonu salı günü Cenevre'ye gidecek ve Sar meselesinin tetkiki için uluslar kurumu konseyinin emrine amade bu- Tunacaktır. Fransız gazeteleri Berlin'e sokulmuyor Berlin, 13 (A.A.) — Polis fransız gazetelerinin birçoğunu ve Taymis ha- pılmıyacak bir şekilde yaptığını yaz- maktadır. Sar'da fırkaların faaliyeti Sarbruken, 13 (A. A ) — Bugün 550 bin sarlı kadın ve erkek reylerini kul- lanmak hakkına malik — bulunuyorlar, Plebisit sonucunun ne olacağını ve tır- kalardan her birinin toplryacakları re- yin nisbetini şimdiden kestirmek müm- kün değildir. Bütün fırkalar büyük bir faaliyet göstermekte ve son kozlarını oynamaya hazırlanmaktadırlar. Sar işi ve papa Roma, 13 (A.A.) — Vobeservatore Romano gazetesi, papalık — makamının Sar meselesi önündeki durumunun bi- taraflık olduğunu ve Vatikan'ın vere- bildiği hükümlerin tamamen dini ma- hiyette bulunduğunu teyid eylemekte- dir. Almanlar Sar'daki azlıktan kor- kuyorlar Berlin, 13 (A.A.) — Havas A)ınıı bildiriyor: Burada plebisitin Almanya lehinde sonuclanacağında hiç kimsenin şüphe- si yoktur. Ancak statükonun korunma- FRANSA'DA Bay Flandenin bir söylevi Paris, 13 (A.A.) — Bay Flanden Radyodaki söylevinde, “amacının ulusu ve ökonomisini tahrib ve kurumları ba- tırmak tehdidinde bulunan iki tehlike- den kurtarmak,, olduğunu bildirmiş hü- kümetin beyannamesinde yazılı vaidle- rinin yerine getirilmiş olduğunu hatır- lattıktan sonra demiştir ki: “— Bir taraftan Marsilya suikasti ile kötü bir şekil alan harb tehlikeleri bertaraf olurken, dieğr taraftan yeni yıl barış ufku üzerine açılmış bulunu- yoruz. Dünkü Roma anlaşması ve ya- rmki Londra görüşmeleri ancak bunu pekiştirmek içindir. Başbakan tenkidlerden - bahsederek tasarladığı icraatını zayıflatmamak hak- kındaki kati kararını bildirmiş ve şu suretle devam etmiştir: — Açıktan yapılan sanayi anlaşma- ları, mevcud ve gizlice aktedilen anlaş- malardan daha az tehlikelidir. Ökonomi bazı sanayilerin kartelize edilmiş fiat- larının kurumlandırılmamış sanayiler- de sefaleti, işsizliği doğuran pahalılı- ğa kurban olmamalıdır. Ökonomi hür- riyetine riayet, ne sermayenin saye kar- şı rüchanı, ne de tasarruf sahibleri ser- mayesinin ulusun — ökonomik kurumu iddi lrdır. idare ile karıştırıl Her şeyden önce hükümetin, çıkarıl. | mış istikrazların değerlerini düşürmek- sizin ve ulusal ökonomi kurumlarını yıkan uzun vadeli faizlerin yükselmesi- ni mucib olmaksızın, bütçe ve hazine ihtiyaclarını tatmin etmesi gerektir.,, Bay Flanden, ilk safta bulunan es- ham sahiblerinin salim ve ameli iskon- to ve avanslarla her an para tedarik &- debilmeleri gerekliğine işaret etmiş ve daha sonunda demiştir ki: “— Sonuca hiç bir enflasyon olmak- sızın varılacak ve frankın durluğu ko- runacaktır. Hükümetin icraatı, güveni iadeye ve bütün fransızları teşebbüsle- re yöneltmek içindir.,, Başbakan, adliye projesiyle başlıyan uluş ıslahatından bahsederek demiştir ki; “— Kanun, genel müfettişlik ihdası sayesinde adliyeye tam istiklal verecek- tir. Bu müfettiş, tayin ve terfilere me- mur olacak ve istinaf ve temyiz mah- kemelerinin yüksek hâkimleri tarafın- dan seçilecektir. : Adliye denkleşmeleri fazla skandal kaydetti. Ve bu denkleşmeler de yanlış tevil edildi, Tiksinti ve hiddet,.içinde olan halk guçluları: aramaktadın: wHö! kimlerin bu suçları ortaya çıkarmakta iktidarsızlıkları bize şu dersi veriyor: Suçlu meselesinden önce, adliyenin tensiki usulleri meselesi vardır, Adli- yeyi sıyasal nüfuzlardan — kurtarmak mevzuu bahistir. Uluş, yakında hazırlı- yacağı diğer bir ıslahat projesiyle de meclis için nizamnamesini — değiştire- cektir.,, ; Bay Flanden, son olarak, 'dışın sıya- sadan bahsetmiş, Bay Laval ile birlikte barış ve ulusların biribirine yakınlaş- ması sıyasasına devam edeceğini söy- lemiş ve şu suretle devam etmiştir: “— Biliyorum ki, barışı — korumak için kuvvetli olmak gerektir. Ve buna ihtimam edeceğim. Fakat, gene biliyo- rum ki, uluslararası münasebetlerde an- laşmayı sever ve realist olmak g_erektir.,, Başbakan son söz olarak, sefalet ve işsizliğe karşı savaşmaya devam ede- ceğini söylemiş ve ne şahst ve ne de fırka farkı olmaksızın bütün üstün dü- şünüşlere baş vuracağını bildirmiştir. AVUSTURYA'DA Bay Şuşnig'in dileği Viyana, 13 (A.A.) — Avusturya a- Jjanşının bildirdiğine göre Başbakan B. Şuşnig Avusturya — ricaliyle gizli bir ; konuşma sırasında Paris ile Rama arâ- sındaki anlaşmanın Paris ile Berlin a- ric olmak üzere bütün ingiliz gazetele- | sı için kuvvetli bir ekalliyetin işi karış- rin! üsadere_ etmiştir. — Sar'plebisiti | tırmasından ve konseyi Sar'ı ikiye böl- münasebetiyle Berlin Halkı — evlerini | meğe teşvik etmesinden korkulmakta- — donatmıslardır dır. rasında da bir anlaşmaya yol açması dileğinde bulunmuştur MACARİSTAN'DA Bay Yevtiç sıyasasını anlatıyor Budapeşte, 13 (A.A.) — Yugoslav- ya Başbakanı Bay Yevtiç, Pesti Naplo gazetesine beyanatta bulunarak, hattâ en kötü durumların bile nezaket ve gü- ven gösterilirse eyileşebileceğini söy- lemiş ve demiştir ki: “— Bizim istediğimiz husust men- faatleri bir tarafa bırakarak iki taralın müşterek menfaatlerini inkişaf ettir- mek için barışa uygun anlayış ve ve- rimli bir beraber çalışmadır. İTALYA'DA İtalya uluslararası demir saç karteline girdi Roma, 13 (A.A.) — Başlıca ülkele- rin demir sanayi saç ithalat ve ihracat- çılarıyla yapılan konuşmalar sonucun- “da, İtalya uluslararası demir saç karte- line kabul edilmiştir. Taymis'in Milano muhabiri tevkif edildi Roma, 13 ÇA.A.) — Taymis gazete- sinin Milano muhabiri dün gece tev- kif edilmiş ve hapsolunmuştur. Seh'bı belli değildir. İSVİÇRE'DE Almanya'nın Uluslar Derneğine dönmesi Cenevre, 13 (A.A.) — Sir Saymen ile Eden fransız dışarı işler bakanı Bay La val ile görüştükleri sırada Almanya'nın biran evel ulusl. dö; hususunda ihtiyatı elden feda edecek gi bi gözükmemişlerdir. Roma anlaşmala- rının Avrupa'ya tealluk eden sonucla . riyle doğu andlaşmasının yapılması ve Almanya'nın Cenevre'ye dönmesi işi B. Flanden ile B. Laval'in ay sonunda Lon dra'ya yapacakları ziyarette uzun uza, dıya tetkik olunacaktır. kur Marsilya suikasdi suçluları Cenevre, 13 (A.A.) — Marsilya sui. kasdı suçluları hakkındaki macar muhtı- rası Fon Ekhard tarafından bu işin ra. portörü olan Bay Eden'e tevdi edilmek Üzere uluslar kurumu genel kâtibliğine verilmiştir, Bay Eden'in raporu gelecek hafta hazır olacak ve orta Avrupa hak . kındaki Roma anlaşmalarının tatbikini kolaylaştırmak için bu devrenin niha - yetinden önce işin berkitilmesine çalısı. lacaktır. Saylav seçimine doğru (Başı 1 inci sayılada) üzere ikinci müntehiblerin seçi- mine başlanmıştır. Bolu'da ikinci müntekibler tesbit edildi Bolu, 13 (A.A.) — Saylav se- çiminde esas olan ikinci müntehib “namzetleri için yapılan fırka yok- lamaları bitti. Vilayet sınırları içinde 555 ikinci müntehib tesbit edilmiştir. Bunlardan yüzde on sekizi kadındır. Seçime yarın baş- lanmak üzere anıklar yapıldı. Vi- lâyet adına yedi saylav çıkacak- tır. İzmir'de ikinci müntehib seçimleri başladı İzmir, 13 (AA.) — İâmir'ka- zasiyle mülhakatında ikinci seç- meler başlamıştır. Vatandaşlar ha- vanın yağmurlu ve fırtınalı olma- sına rağmen reylerini kullanmağa başlamışlardır. Seçim ayın on se- kizinci günü akşamı bitecektir. Karaköse'de saylav seçimi hazırlıkları Karaköse, 13 (A.A.) — Saylav seçimi için Vali Bay İmadın baş- kanlığında toplanan teftiş heyeti ateşli bir çalışmadan sonra bütün hazırlıklarını bitirmiştir. 16 son- kânunda ikinci müntehib seçimi- ne başlanacak ve üç günde bite- cektir. Hususi muhasebenin tahsilâtı bu yıl geçen yıllara nisbetle çok fazladır. SOVYETLER BİRLİĞİNDE Musikimiz hakkında profesörünün bir ya Moskova, 13 (A.A.) — Tas ajan bildiriyor: “Sovyet sanatı,, mecmuasili' da “yeni bir kültür membaları,, namı & tinda neşrettiği bir makalede * profes ö Vepnk diyor ki: — Türk haik şarkıları büyük alâka ile karşılanmıya lâyıktır ve muh kaktır ki bu şarkılar yeni bir türk mü sikisinin vücude getirilmesi için bir mâ zeme teşkil edecektir. Ben şahsen, İstanbul konservatuvaff — tarafından derlenen halk şarkılarını tet — kike fırsat bulâ Ve düşü v € musikisine has ahenktar dili bulmak ii türk kompozitörlerinin bu şarkılardak meram ve ahenklerin bariz vasıflarıfi! hareket noktası olarak almalarının ço$ h iyeti haiz bulunduğudur. Genc türk koömpozitörleri, muhakkak surette, Avrupa tekniğine fazla düş lük göstermek devresini de geçeceklef” dir. Bugünkü muhtelif Avrupa musik mektebleri hakkındaki tetkik yoksuzlu ğu büyük bir tehlike teşkil etmekte VE bu hal genc sanatkârlarını her mezhepa — ten müteessir olup hepsinden birer par ça almıya yani eclectisme'e ve ancak gö lecek nesillerde semere verebilecek vak- tinden evel bir tekâmül göstermeye yâ* ni “epigonisme,, e götürebilecek bir hiytte bulunmaktadır. Türk kompozitörleri eğer yalnız ul* sal çerçeveler içinde kalırlarsa hata et“ miş olurlar, çünkü böyle bir vaziyet türk musikisinin inkişaf ve terakkisint engel teşkil etmiş olür. Filhakika, islâm kültürüne ve din i merasimine aid bulunan — yeknasak vE mağmum melodiler — yeni Türkiye'nitt mantalitesiyle ahenkli değildir. Ye Türkiye yeni hayatla ahenkli yeni bif musikiye muhtactır. Bu yeni türk müt —— sikisi çok kuvvetli ihtimalle esasların? — halk musikisi membalarından alacaktır. Fakat arzu olunur ki yeni türk kompo- — zitörleri halk melodilerinin makamlart: nı benimsemekle kalmasınlar ve bu me- — lodilere dayanarak yeni bir musiki ı.ıll bulmaya çalışsınlar. SI Soövyet ökonomi durumu Moskova, 13 (A.A.) — Komiserlef meclisi başkan muavini Bay Kuybişefi Moskova mıntakası Sovyet meclisinde iç ökonomi durumu ile dış durumu ha kında uzun ve mühim bir söylev söyle- miş ve rejimin aldığı tedbirlerden bü- kümet adına sitayişle bahseylemiştir. Riyaseticümhur orkes- trası konserleri Riy icümhur Ork Mıı - ıılıı Muallim Mektehıııde 1934 — 19 yılında vereceği konserler için evelce —— dağıtılmış olan kartlar bugum'luı itib | ren hükümsüzdür. Bundan sonra hef konser için ayrı kart dağıtılacaktır. Koft serlere gelmek istiyenler kartlarını al « — mak üzere pazartesi ile çarşamba gün. . leri arasında Musiki Muallim Mektebi- ne ve Akba kütüphanesine müra edebilirler. Ankara Radyosu BUGÜNKÜ PROGRAM Türk dili araştırma kurumu saati. Musiki: | Teganni: K, Çekatowski Piyano: Ulvi Cemal A Çocukları esirgeme kurumu saati. Dans musikisi Kü Musiki: 4 10 dakika fransız kafe . konseri 10 ,, — Viyana musikisi Haberler. — İstanbul radyosu —— Saat 4 18 18,30 19,30 19,40 Almanca ” Dans musikisi b Haberler j Viyolonist İskender, Kla Hayrullah Sololar Ses musikisi plâk Stütyo Sigan orkestrası Son haberler Radyo orkestrası | Radvo laz ve tango örkestff 20,10 20,30 21,15 21,30 22