12 Kasım 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
Kelimenin etimolajik mor- “Doğum ağrılarını Toloji ve - Tonetik bakımı- | ndan çözümlenmesi (1) (2) (3) (4) (ed--üs--üt ur) (!) ed: Köktür. Burada “yükseklik, büyüklük, kuv kudret, anlamlarını gösterir (2) üs: |.- 5 ) ektir. Ol. dukça geniş bir sahayi mananın bu sahaya geniş- leyişini gösterir. Ed-- kudret, sahiplik v vet, esas, asıl sahip, ve Üs — edüs: kuvvet, B. anıla- mlarının büyük üğü demek- tir Kelimanin başka şekille ri de vardır: L Edis N H, Mürtefi Ediş — Bâlâ met, âli, mürtefi Âli İrtifa asıl temel, sanem Asıl, menşe, tabiat, kuvvet Saadetimize hizmet eden her şey (ÖY üt (H4 eki, anlamını katiyetle tesbit ve tayin edecektir v. V. VI Etiz Edizlik Tör — VİL. Töz - VHıenr Tusa — 1 Radlof düğal;, |. gür lehçesi Üy- H Uygar metinleri. Ana- lyelischer İndezu den Fünf erslen Slücken der Türkis ehen Turfan Texle (Bung, von Gabain) Hİ Radlof lüğatı | Ça ğatay lehçesi, Analyti; | İndex zu den Fünf ersi Stdeken der Türkisehen Tu- rfan Texle (Bang, bain) IV. Radlof lüğati | Ka- man L hçesi V. Divanü tüğat Ü rk. VE. Radlof lüğalı H, AL tay lehçesi v s VH, Divani Türk VHL Pekarski, H Lüğatı Düs — üt — niş von Gu Tü- Lüğat it Yakut di düsüt: Ge- anlamda kuvvet kudret sahip hakim tir Mlur: (.4r) limenin manasını muayyen kati bir tahakkuk ve temyiz ettirir. O halde: led & üs 4 öt -- ür) son morfolojik ve temel demek- eki, k sahada fonetik şek kullanalım, DÜSTUR — kuğreti hakimiyett, bü. Tini yüklüğü, esas olduğu kabul | edilen, tanılan, ona kati yen riayeti demektir. Yani kanun de mektir, değişmiyen — şekil demektir. umumunun riayet etmesi icap eden bir kaide demektir. Bu kelime Aarapçaya da “asıl, icap ettiren şey kanun, ve “veziri anlama geçmiştir Farsçada da: atıl, kanun. pişva, gibi an- lamlarda kullanılır. (*) ( Ahteri Kebir V*) Lisan sül- Acem | hip, izin, | kaldırmak için Bugün Sverd'avsk şehrin de Jinekoloji kongresi — 1ö- Kongrede ortadan ren'e açılmıştır doğum — ağrılarını kaldırma mesze esi önemli bir | bulunan — bazı Ediz — Yüksek kıy. | sözün | | sahibi | Erigorifik yer almaktadır. tarafından bir çok hastahanelerde muvaf- fakiyetle profesör Lariye usuller kullanılmaktadır. Profesör usüllerini kongredae izah Doçent Fir saf Jinekaloji etmiştir, ebelik ve önemli tçcrü saymış ve diğer bu yoldaki tecrübe ve metot- lar da muhtelif üyeler fından bahsa tur. 140 tezgâhı idare eden bir dokumacı kadın: Vıçuk şehrindeki bir bü. yük dokuma bir tek işçi kadınının enstilüsünün belerini ta- konulmuş- 140 tezgâhı birden idare etmesi tecrübeleri yapılmış ve eyi sonuçlar vermiştir. Ame'e- Marya saati içinde 140 tezgâhda 1548 metre kumaş imal et- bu den süretle — mutad mislini başarmış- miş ve olan işin tır. Bütün işçilere orta mek- tep ma'ümatı Sovyetler Birliğinde tün işçi ve bü. memurların en az orta mektep malümatı olmaları kararlaştı rılmış ve bunun için bir çok şehirlerde gece mektepleri açılmıştır. Yalnız Baköde bu çeşitten 132 orta mektep kurulmuş tur Bu mekteplerde 7.000 işçi orta tahsil görmekte ve olgunluk sınaçlarına hazır- lanmaktadır Sovyetler Birliği - ticaret filosunun genişletilmesi Sovyetler Birliği endüstri tarafından ticaret filosunun orla derecede ve bakanlığı genişletilmesi için Avrupa tersanelerine büyük hacımda 15 vapur sipariş edilmiştbir Bu vapurlırdan yedi danesi İngiltere, üçü Danimarka ve üçü de Hollanda da yapılac aktır. Bu gemiler Kuzey buz denizinde yeni münak ale yollarının açılması do'a- yisile oralarda işliyebilecek | şekilde cihazlanacaktır. sağlam İngiliz ler sanelerinde yapılmış — olup tesisatı bulunan 10,000 tonluk bir vapur Mo rman İimanına — gelmiş ve Rus ticaret filosuna — iltihak etmiştir. Bu vapurda balık ve etleri soğuk havada mu muhafaza edebilecek 5500 tonluk anbar kısmı vardır Soryetler Birliğinde - Fat- lar indiriliyor. Almanyada erzak ve bil hassa yağ, et, yumurta gibi erzakın azalmasından ötürü veşika usulü tesisi tasar'an irken Sövyetler - Birliğinde orladan | Bu yolda | fabrikasında | Şiava yedi iş | | yolunun 82 | ni yapmış ve | ların düşmesi muvazi yürü ticaret | | olacak ve TÜRKDİLİ İkinci Teşrin 12 iİLİMiZDEN HABERL — > İki B. Münip İlban Susığırlık İlçebayı Münip İlban Twrevari İlçebaylığına, Bürhaniye İlçebıvı İsmail Hakkı Susağırlık lığına, Bürhaniye İlçebay'ı | ğına da Kevaş İlçebayı Sa- lâhittin atanmışlardır. İlsürel Komisyonu dün roplandı. İlsürel komisyonu dün İl. topla- | İlçebay- bayın Başkanlığında narak Balıkesir - Edremit 84 üncü kilo | metreleri arasında yaptırıla- | cak esaslı tamiratın ihalesi dairelerden gelen evrak üzerinde görüş | ler yaparak kararlar ve- rilmitir. serbest ticarete dönülerek | | erzakın çoğalması ve fiyat mektedir. Sovyetler Birliğinde ilk teş rinden itibaren pazara em tea arzının çoğalması dola yaşile fiatlar düşmektedir. Bilhassa Okranyada fiat'ar yarı yarıya inmiştir. Meselâ | bir tavuk 7 Rubleden 3 ru bleye, süt litresi 1 Rubled en SÜ kapike (sanlime) et n kilosu 7 Rubleden 4 ruble tanesi 50 santime düş- ye, yumurtanın santimden 25 müştür Bir yeni radyo makinesi 17 yaşında ve Grinberg adında biri gayet küçük ra dyo ahize'eri yapmıştır. Bu nlar şimdiye kadar yapı'a küçük | hacimde ve sıklette olanla- Bu keşif hakkında yabancı ilerde malümat al bilen cihazların en larıdır dıktan sonra bir Amerikan gurübu bunu salın almak arzusunda olduğunu bildire- rek muhterie müracaat et miştir. Kâşif cevabında “ben kendi ulusum ve ülkem için çalışıyorum onun malıdır,, ve keşiflerim diyerek Am- erikan gurubuna — Sovyet hükümetine müracaatta bu- lunmasını bildirmiştir. | cumartesi günü toplanarak | dileklerini, dertlerini açıkca geçmiştir. Parti ibaren başladı. C. H. Partisi şehrimiz oc akları dünden itibaren yı!lık kongrelerini yapmağa baş lamışlardır. Dün 1'k olarak Karaoğ'an kamun Karaisa ocağı, ocağının ken kamun kurağında toplanarak gresini aktetmiştir. Bugün İzmirler, yarın Ay- gören ve Osmaniye ocak &- ri koöngrelerini yapacaklar dir. Vilâyet idare — heyetinin toplantısı Vilâyet idare heyetli dün Yarilbay . Ekrem Yalçın- kayanın başkanlığında top lanarak günlük işler üzerin de görüşmüş ve karar'ar vermiştir. Bir atanma İhtisas muhakemesi zabıt kâtıbı Şevket Ankara tem yiz muhakemesi üçüncü hu kuk muhakemesi kâtipliğine atanmıştır. Gelenler Gidenler Balya İlçebayı Rifat Ye- dül ile, Gömeç - Parti "Baş" kanı Ferit dün şehrimize gelmişlerdir Karahan N HABERLER ) At Koşuları Pazar ılçebıym yeılmdeuıştırıldı Dcak kongeeleri dinden -| Günü Yapılacaktır... Sonbahar koşusunun bu yıl çok güzel olacağı umuluyor. işlirek eden hayvanlara bol mükâfat dağıtılacaktır. encümeni tarafından tertip edilen *0- Yarış ve ıslâh bugün bitmiş bulunmakta- dır. Diğer koşuya girecek olan nbahar at koşusu bu ayın | hayvanlar ayın on dördüne on yedinci pazar günü Koşu alanında yıllar dan daha güzel o'acağı um ulmaktadır. Koşuya iştirak etmek üzere şimdiye kadar muhtelif cinslerden muhtelif yerlerden birçok hayvanlar getirilmiş ve kaydulunmuş- tur. yılki koşunun geçen Üskdükap ” Foşmunn recek hayvan'arın gi kaydı nun Toplantısı idman bölgesi kurulu ve sosyete dalegelerinin iştirakı | ila Halkavinde bir toplantı delegelere bir İdman bölgesi kongresinin merkez ve fen kurulları se- çimini yaptığını bundan ön- ceki sayımızda yazmıştık. Bu kongrede bö'geye bağ'ı sosyetelerin raporlarının yeni seçilen bölge kurulunca tet- kik edilmesi mışdı karar'aştırıl- Bu karar mucibince kong reye gelen bütün — sosyete delegelerinin iştiraki ile id- manbölgesi Başkanı B. Fey- zi Sözenerin Başkanlığında Halkevinde büyük bir top lantı yapılmıştır. Bu top'anlıda gerek ilçe gerek, kamun ve gerek mer kez sosyeteleri — delegeleri ortaya dokmüşlerdir ve top lantı çok samimi bir şekilde B Feyzi Sözener — sosyete dileklerini yakınbir zaman | Il;ıî!;nma Girasun nahiyesinde eşraf- tan tütün cu bay Mehmet oğlu Veysi ile Küpeler nahiyesi eşra fından tütün serbayil Giridli Mustafa Zeki — kızı Ülkerin nışanlanma simleri — Küpeler — nehi hır iki nahiye nin davet'ileri arasında ya- pılmıştır. Çiftleri kutlularız serbayli Bulgür Emine mera- yesinde yapıldı. Parti tarafından şölen verildi. da yerine getirmek — için çalışacağını söylemiş ve ge- nçlerin dileklerini büyük bir ilgi ile takip etmişlir. Top- lantıdan bütün delege'ler bü yük bır umut ve memnuni- yet'e ayrılmışlardır. Bir Teneke Petmez nasıl ayaklandı. Pazar günü saat on sekiz sıralarında Hacıismail ma hallesinden eskici Ali Ka- dir oğlu Ramazan zahire pazarında yemişçi — İbrahi min dükkânı önünden bir tenke petmezi çalarak evi- ne götürdüğü anlaşılmıştır. Ramazan petmezle birlik te yakalanarak genel sava- manlığa gönderilmiştir Partinin şöleni Kongreye iştirak — eden sösyete delegelerine — Parti Başkanı Kütahya saylavı B. Lütfi Kırdar tarafından öğ. le üzeri Şehir Kulübünde bir öğle şö'eni verilmiştir. Şöl- ende İlbay ve Şarbayımız B. Salim Gündoğan, Parti ilyön üyeleri ve idman bölgesi hazır bulun muş'ardır. Şülende İlbayımız ve gerekse Parti Başkanımız gençlerle sami kurul gerek mi görüşmelerde bulunmuş lardır. yapılacaktır. Bu | | kadar kabul edilecektir. Koşuya pazar günü saat tam on dörtte baş'anacaktır. Koşudört kısma ayrılmış- tır. Bu dart koşuda — yarış kazanan — atlara, erkek dişi yar- imkan haliskan Arap kısraklarına, yerli ya- rımkan — İngiliz at ve kısra- klarına boli kramiye dağıtı- lacaktır. ve taylara ve ldman Bölgesi Kurulu- Eytam ve mütekaidenin yaklaması Eytam, Eramil ve müte- kaidinin İkinciteşrin yokla- malarına bugün'erde başla nacaktır. Onun — için ilgili olanların resmi senedi, nü- füsu cüzdanları ve yoklama ilmühaberleri ile bilikte Vi- lâyet muhasebesine müraca- atları lâzım gelmektedir. Bir Kadın Üç yıl hapse mahküm o'du Kaçakçılık tertip etmek suçundan ötürü, Dursunbe- yin Vakıf — mahallesinden Halil kızı 35 yaşlarındaki Esmanın dün yapılan duruş- şabit yıl bapsine ma sonunda — suçu olduğundan üç ve ayrıcı hafıf para ceza- sile ceza'andırilmasına ihti sas muhakemesince — karâf verilmiştir. Bıçakla omuzundan yaraladı. Eve'isi gece İzmirler ma- hallesinden Halil Kâmilin kahvesi önünde büyük - bir kavga olmuştur mahallesinden kasap Ahmet oğlu Bürhan ettin, İzmirler mahallesinde? Ali oğ'u İbrahim bir mesele yüzünden kavgaya girişmit neticede Bürhanellif: İbrahimi sol kolu üzerinde? bir haftada eyi olacak dere cede yaralamıştır. Suçlu yakalanmış ve tah' Hamdiye ler, kikata başlanmıştır.
