9 Ekim 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3
TÜRK D!Lİ A a aa amnaa gerereseceLccALACALEARELE Köylü kardaşlarımızla'|! Yabancı gazetelerde gördüklerimi dOT OrA AA GO ASAT 0G CCC LU ĞAA konuşmalar. '. VT vwTwrrwer . Sayım iş Arkadaş'ar; İşte yine size sayım işinin Hazii başarılacağı hakkında Taydalı bi gileri söylüyorum. ünkü konuşmamızda her Ne sgebeple olursa o'sun tek bir kişinin sayım dışında ka İmasına sebep olan sayım İşinin karışmasına velevki b“mıyırok engel — olanların Seza göreceklerini söylemiş- tim, Vu ceza'ar beş İlradan liraya — kadar Gazam veya beş günden bir fya kadar hapis Bunun itirazı, temyizi yok Yirmi para cezasıdır tur, Saymaya kasten enge' #lanlar da 10 liradan BOli- Taya kadar para ile, p: Vermezse hapsen ceza türler Biraz gö düşünelim: — Para Gezasına veya hapsine çar Pı'an adam bir de devletin bu çok değerli işinde u'usa kötülük ettiği için ve ulusun hıyııi işi o'an bu işi k lırdığı için, hem yaptı tara dan dolayı A'labına ve hemde vicdanımna karşı da Yükümlü (mesul) dür. İşte Rörüyorsunuzya, sayım ne Olacakmış diyüpte geçmeyin Size bu işin ne dereceye kadar değerli oldu: Bünn — anlattım. — Bunları töylemekle ben yurtdaşlık Orcumu yerine ıel:rlyonım. Tek bir yuğtdaşın — bu işte “Reri kalmaması veya zarar Börmemesi içla size devle tin yasalarını, savyım Ö onarı'adağını uzun uza dıya anlatıyorum. Çok dik katlı dinleyiniz. Fu işin şa, ka tarafı yok. Yine tekrar tdiyorum bir mahallede ve Ya köyde bir yanlışlık yap Alsa bütün Türkiye de nüf- Üş sayımı yüz binlerce yan İlşlığa sebep olur. Bütün e Mekler boşuna gider, ulu na Tarımız da ulus için yapaca- | k'arı işlerde şaşırır'ar. Bu İşin #onuncunda (Sarar gelir. Sayım — İşyarlarına — her türlü kolay'ığı * göstermek reumuzdur. Kapı arkası- hda sayım o'namaz Memur her evin içindekileri görec tktir. Göremeden yazamaz Yazarsa ceza görür. Bazıla. T evin içindekilerin nüfusl Arını getirir, bunları yazdır Mak ister. Devlet i'e ulus Arasında (mahrem) lik giz lik. olamaz- İleride söyliy- hepimize | Habeşistan ve Kayseri Köle olmak istemiyen Anadolu küylerinin çıplak uıînüslııiı yaptıklası çarpışmanın-sonu Türk ulusunun zaferi ile bitti İzvestiyadan: Kayseri Kombinasının aç ilması töreni münasebetile | Moskova Türkistan gazete lerinde çok önemli makale ler yazılmaktadır. Bunlarda | Sovyetler birliği endüstri As- bakanı Pivatakof salgıdının | Türk Ulüsu tarafından sami- mâne kabul edilmesi ve K- | ayseri Kombinasının Türk - | Sovyet dostluğunun bir te- mel taşı mahiyetinde oldu ğu işaret edilmektedir Kral Radek Habeşistan ye Kayseri başlığı altında vaz dığı bir betkede H ıbeşista nın şimdiki durumunu Tür- kiyenin İstiklâl savaşından evelki durumu ile karşı'ağ: | tırarak diyor ki Afrikada 50 süren Habeşistanı (yani » £- | senedenberi eceğim işyarın herkes keadisi cevap vere- cek di'siz mi? Sakat Ne ise görülmeden yazıla- maz, İşyarın işini kolay'aş- tırmak onu oyalamamak ge rektir. Sayımda engel o'an ların ceza göreceğini söyle- sorgu'arına mı? | miştim. Unutmayın son piş- manlık fayda vermez Kardeşleri:n. İşyar her evi her çatıyı ne olursa olsun boş dolu görecekt r Şurası dam dır. Burası kulübe 'ir, boşt- ur deyip geçilmez bunları | göstermek ve işyara her yö- nden — (cihetten) — yardım ederek işi - kolaylaştırmak gerektir İşten evel inanç ol- maz. Yapmadan veya gör meden emniyet (inanmak) körlüktür, budalalıktır. An n için, işyar görecek anlı yacak ondan sonra inana- caktır. Sorgulara döğrü cevap vermek gerektir. Çünkü nü fus sayımı yasağında yanlış çevap veren veya sorgulara hiç cevap vermiyenler de beş liradan 25 liraya kadar ceza görürler Onun için so0 şeyi eyice Aan'ayıp sonra cevap vermek ve sa rulan yım defterinde karışık ık'a: ra sebep olmamak için do gruluktan ayrılmamak ge rektir. Yine görüşürüz, şimdi ho- şça ka'ın kardaşlarım. Selâhatlin Basgan | olmiya | yğunu A rikanın tek müstakil dev'e- tini) müstemlike'eştirme ha- reketi ile Türkiyenin 300 yıl süren müstemlikeleştirilmesi | arasında bir mukayese yap- Türkiye duru mak mümkündür nin eski müstem'ike mundan yeni bir istiklâl ça- ğınâ kanlı bir savaş'a u'aş ması onun aynı zamanda Â- rsrulusal bir iş birliğine ka tılmasını da temin etmiştir. Vakıa okuyucularkültür ve teknikçe gelişme - yolunda büyük adımlarla ilerliyen Türkiye Cumuriyeti ile ya rı vahşi ve belkide — yarın Avrupanın bir müstemlikesi namzet bir Habeşi stan kra lığını mukayese et memi ciüretli bulacak'ardır Fakat eğer biraz geriye ba karsak daha yirmi beş sene | evel Türk Ulusunun da her taraftan Avrupanın istisıma- rcı kurdlarile sarsılmış old ve ulusun — bunların istismarından korunmak için çarpışmaya çalıştığını görü rüz. Yabancıların Türkiye kanunlarina tabi olmamaları (yani kapitü'âsyonlar) - sul tanlar hükümeti tarafından tanılıyordu. Türk - toprak- larında Avrupa istismarcı'a- rı banka'arla, tröstlerle, de Miryo'lari'e ülkeninin tabii şervet'erini emip — duruyor dı. Hattâ Alman sermayesi Türkiyeyi ekonomik bakı mdan — kendisinin tam bir sömürgesi gibi tanıyordu. Diğer taraftan eski Rusya, İngiltere ve Fransa Türk topraklarının parçalanması projelerini 1ısır'ardanberi ha- zırlamakta idiler. Çar Rus- | yası Türkiyedeki hıristiyan ları kurtarmak ve İngiltere | Misir i'e Hindistan yolunu Türk topraklarından bağla. mak amacında idi. Dünya savaşında mamen yaralanmış olan Tür- kiye daha on beş yıl âdeta ö üm halinde yatarken mucize şeklinde bir erkinlik | savaşına girişti Köle olmak | istemiyen Anadolu köylüle rinin çıplak göğüsle yaptık- ları çarpışmanın sonu Türk ulusunun zaferi'e bitti. Bu kanlı Türk uluşuna yardım e€ İni uzatan yegüine devlet sovyetler Bir liği o'du. Bu Savaşın sonun da Türkiye kayıltsız ve şart sız serbeşt ve bütün hakla ra sahip bir devlet o'arak savaşta -— —— — — ——— MN BASAKLARIN TUZA1I M | Ha Türkdilinin Tefrikası : 10 KÖY VE FOLKLOR ROMANIİ YAZAN: Osman Balkır Ellerinde güneştet pırıl pı [ birdenbire yok oluvermesi "i yanan ve meleklerin şey | de çok anlamlı idi, sanki: fan'arı koğduklar tateş kir- baçları gibi yalpırdıyan or Aklarını salliyorlar sağa so bakmadan sallanıyorlar. Medu i' Kayayı “görmiyor. lardı, Sevinçli ve ©r bahtiyar idi Bahtiyarlıklarını — dille ade «dmiyorlar, yalnız ve | fadece hattan süzüen göz erile birbirlerimin - kalpleri he gireceklermiş gibi bakr Yorlar bakışıyorlor, gözleri- İN “öpüşüyorlardı; Emine teyzenin ortadan Gönül eriniz birleşmiş, ben de ha'kalarla bağladım. Siz de be'geyi mühürleyiniz. Diyor gibidi Kaya da bunu böyle his- sediyordu. Yavaşça — Dudü nun elini tuttu Dudakları- na kadar kaldırıp hafif ve fakat ateşli bır öpücük ko ndurdu Dudu elini çekmiş | Kayanın dudağının deydiği yeri öpüyor, dolayisile du- dakların da birleştiğini ifadel yahut teşvik ediyordu. Kaya, orak — sallar — gibi, kolunu salladı! orağı, day sap'arını sarıyor. gibi, Dudunun ince belini - sardı, vücudunu — kendine - doğru çekti... Dudunun gözleri sürüle- rek baş yana irkildi. Kaya. vın başı, gül kokusu almış bir bülbül gibi, Dudünen başı üstüne düştü ve duda- buğ- kları birleşti. Uzun, sonsuz öpüştüler. Öylece ka!'dilar. İkisinin arasına giren bir | ile bakıştı- tarla kuşunun — cıvıltısı ayrıldı!lar. Baktılar lar. F Dudakları ayrıldı, kal'p leri birleşti; kalpleri yapıştı dudakları çözüldü Üçüncü bölüm y S Oraklar bitmiş, harmana konma vakti yak'aşmıştı. ise ta- | önce | Kayıp mühür — Halil adıı mühürümü ka ybettim. Yenisii dan hükmü — olmadığı i ân olunur. alacağım- Ömerköy kooperatif or- taklarından 18 numaralı Mehmet oğlu Halil $ Mustafa adı mührön ü kaybettim Yenisini alacağı” | mdan eskisinin hukmü olm. adığı ilân olunur. Bakacak köyünden | Mustafa oğlu Mustafa ka kındı. Avrupanın altı büyük ka- pita'ist devleti son otuz beş yal içinde (1676-1914, kendi müstemlikelerini 40 milyon murabba kilometreden 81 milyon murabba - kilometre ye ve müstem'ike nüfusunu da 273 milyondan 523 mil Daha tak sim edilmiyen ve müslemli- ke haline girmiyen Çin Si- yam, Afganistan, Habeşislan ve İran ülkeleri vardır. Fakat savaştan 17 sene içinde müstemlake- yona çıkardılar lerde isyanlar baş gösterme bir gün elden çıkması ihtimalini göster diğinden şimdi Avrupa müs temlikelere sermaye gönder- mekte ve onları tabii ikti- sat sistemi altında daha zi si bunların yade birer ham madde kay | nağı olarak kullanmaktadır. Meselâ — İngiliz rinden Sili diyor ki “müstem- like halklarının kültür se viyesi, İtalyan ulusunun ge çen ön dökuzüncü -asrın son rubundaki seviyesine eriştik- ten sonra müstemlikeler ana vatanlardan ayrılıcak ve bu ayrılışa hiç bir kuvvet karşı duramıyacaktır. rın çoğu da kendi istiklâlle rini kendi kuvvetlerile kan ve ateş içinde istihsal ede ceklerdir. Fu mücedele artık başlamıştır , Bundan dolayı İtalya, Al- man ve Japon siyasetçi eri şimdiden bu korkuyu , sez mekte ve müstemlike iş'e rinin yeniden gözden geçi rilmelerini istemektedir'er. profesörle ise yeniden taksim meselesi ye- ni bir dünya savaşına ve yeni buhranlara sebep o'a- | bilir , Makalenin sonunda Radek diyor ki: *Habeşistan Avrupa kapi- ta izminin yeni bir. kurban namzedi, Kayseri kombina- &ı ise kendi güçlerile İstik- | lâl kazanan ulus'ararasın | dakı dostluğun ve iş — birli | ğinin bir âbidesidir. Kral Ötedenberi köyde bir gö- renek vardı: “Orak Mmevsimi - bitiuce bütün köylü Şşehire gelir, önce hamama gidip temiz yakandıktan sonra — yavuklu kızlar yavuklularile. evli er kocalari'e hiç kimseye zö zü kesilmemiş olan genç kızlar da yakınlarından bir etkeğin yanında aşçıya gi- derler karınlarını — doyurur- lardı., Bu göreneğe uyarak or aklar bitince yine bütün köylü şehire geldi. Dudu da Kayanın kolunda bu kata | din içinde idi Şehire gelince kadınlar | kadın hamamına, erkekler erkek hamamına gittilar. yıkandılar; tertemiz oldular, Orak biçerken yanan vyüc- utlarını hamamın ilik suyu sonraki | Bu halkla- | Fakat bu müstemlikeleri | SAYFA 3 BALIKESİR ASKERİ SATINALMA KOMiSYONU (LÂNLARI.. ——— — — Kütahyada yapılacak olan iki pavyonun 10 |Teşrin 935 perşembe günü saat İ5 buçukta ihalesi yapı'mak — üzere kapalı zarfla eksiltmeye konmuştur. İki pavyonun keşif bedeli 5994, lira 48 kuruş muvakkat teminat — miktarı 449 lira 59 kuruştur. İhale korsatınalma komisyonu bin: asında yakılacaktır. İstekli'er şartname, pilân keşiframe ve fenni şartnameyi Kolordu satınalma komisyonunda gö rebilirler. Taliplerin muayyen gün ve saatden bir saat evel teklif mektuplarını komisyona vermeleri. ' 4—1 e Umurbey mahallesinde 4 numaralı mağazanın bir se- nelik izara 7 10-935 gününu rastlıyan pazartesi günü saat 15 de ihale edilmek üzere açık artırmıya — konulmuştur. Muhammen bedeli 20 liradır. İsteklilerin teminat parasını yatırdıklarına dair makbuzlâ ihıle günü saat 15 de vilâ- 1—4—127 124 yet encümenine gelmeleri. | 2 1. Teşrin 935 salı günü*uııl 15 te kapalı zarf usu lile eksiltmiye konulan 400 ton buğday ununa verilen fi- at İâyıkıhat görülmediğinden kanunun 40 ıncı maddesine tevfikan 11. | Teşrin 935 cuma günü saat 15 te pazarl- ıkla alınacaktır. Alınacak buğday ununun tahmin bedeli 42,000 liradır. Pazarlık günü tekarrür edecek fiat üzerin- den kati teminat alınacaklır. Şartnamesini görmek isti- yenlerin de o gün ve saatte komisyona müracatları. ( 158 ) * $ | Kolorduya ait bir binek tarihinde temdit suretile artırmıya konmuş ise de talip çıkmadığından bu defaya ZI- 1 Teşrin — 935 günü saat 15 de pazarlığa konmuştur. Muhammen bedeli 150 - lira- dır. Muvakkat teminatı 22,5 liredır. — Taliplerin o gün teminatlarile komisyona müracaatları. İlân Kiraya verilecek — Otlakiye Ümüteli köyü ihtiyar heyetinden Ümüteli köyünde her sene kiraya verilmekte ve koyun | otlakiye çayırı bu sene G Teşrinisani 935 tarihinden 6 teşrinisani 936 tarihine kadar bir sene müddetle — kiraya verilecektir. Çayır köyün iki tarafında iki parçadır tah- minen 600 dönümdür. Çayırın mikdarı ve hududu müşte- rıye gösterilecektir ve ihale olunduğunda ayrıca mukave- e yapılacaktır. Talip olanların 10 Teşrinievel 935 tari- hine kadar muhtar ve ihtiyar heyetine müracaatları ilân 3—1 167 otomobili 7. | Teşrin 935 I — 170 — olunur. | Balıkesir Evkaf Müdürlüğünden: Evkaf idaresine ait Yeşilli caddesinde kâin 31 numa- Uralı dükkân yedi ay 15 güalüğü icara verilmek üzere ar- tırmıya çıkarılmıştır. İhalesi 15-10.935 salıgünü saat 15 de yapılacağından istekli bulunan'arın gün ve saatinde Balı- | kesir Evkaf direktörlüğüne müracaatları. - | 165 Balya Hava Kurumundan: Balya Hava Kurumuna ait 41000 kilo buğdaya verilen bedel haddi lâyık görülmediğinden müddeti ihalesi on gün uzatılmıştır. Verilen pey haddi lâyik görüldüğü taktirde , kati ihalesi 12 Birinciteşrin 935 cumartesi günü saat 15 “te icta edilecektir. Taliplerin Balya Hava Kurumuna mü- | gacaatları 1'ân olunur. (4 - 1 — 160) f | | | ve bavası i'e tazelediler ı Köyün bütün erkekleri kadınların girdikleri hama- | mın kâpısıma gelmiş'er, ora- | da yavuklu delikanlılar ya- Zedelfin arasından. Türkü bitm'ş, sesler din- mişti. Köy kadınları hamam kapısından akın akın çıkı- yor, eşinin koluna giren pa” vukla mmin, kocalar k nn çıkmasını bek'iyorlardı. Hamamın ılık havas'nda köy kızlarının yanık sesleri dolanıyor, köy türküleri ça İkanıyor, kubbe'öre - çarpa- rak yansılar yapıyor, ham- fmın çevresinden geçenler, bir lahza düurup © çok gü zel ve içli köy - türkülerini dinlemekten vaz geçemiyor” lardı Bahçenin selvisi Kahvenin telvesi Güzel üç türlü olur Sevilir cilvelisi * Ay dağar anasından Bulutun arasından K]ı memen — görünüyor zarın yolunu tutuyordu. Dudünün - hamamın ılık havasında pelteleşen vücu” du her adım atışında titri- yor, her nefes alışında ilık ve gül kokulu bir hava Ka- yanın yüzüne çarpıyor, bu- rnunu bahar çiçeklerinden çıkarılmış bir esans kokusi- le dolduruyor, içine bayıltı" c misler veriyordu. Hütün bir yaz, bir orak mevsimi güneşten yanarak pul pul o'an derileri hama- min ihk havasında kavla- mış, dökülmüş., yüzüne da- kunulsa kan - fışkıracakmış gibi bir penbelik, penbe bir gül penbeliği gelmişti. Bitmedi)
