26 Haziran 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

şanar e Ş GEGRCURNRRCUCUNEUNUNENAR UN EEEA NG NUN CEKREE UA HALK BİLGİSİ.. Yenunsnut' TORK Habeş Kralının bir diyevi. Türkiye Etnoğrafya ve Folklor | Vahip Paşa Habaşistandadır. Sözlüğünün gereçleri Yazmanı: M. Şakir Ülkütaşır. Kİ Aba atmaca. Konya | dolayında oynanan ve «Bo- hça atmaca» da demilen bir oyun olup — on beş yirmi kadar erkek tara- findan, ilk yazın kırlarda oynanır. Bu oyunda, oyunc ular iki takıma ayrılır. Bir takımı, meselâ on kadarı, ikişer metre aralıkla ayakta durarak bir daire teşkil ed- erler. Öteki takımdakiler de bunların omuzlarına biner. Omuzlara binenlerden biri ebel soçilir. Ebe, içine aba caket veya buna benzer bir şey konulup yapılan üç beş okk. alak bir bohçayı sağında veya solunda bulunan arkadaşın- dan birine atar. O du kapar; öteki arkadaşına atar. Bu suretle hu bohça — şaşılacak bir çabuklukla elden ele at. ilir ve oyun da bu şekilde gürer, Ne vakit, çarkıfolek gibi — elden — öle — dola- şan — bohçayı öomüz üzer- inde bulunanlordan biri ka- pamayıpda yera — düşer- se, ba sefer bunlar aşağıya iner ve ayakta du- ranların omuzlarına binerler. Böylece oyuna yeniden baş lanır. Bu oyunun «Ürospu bohçası» denilen başka fa- kat cok yakın bir şekli da- ha vardır. (Bak: Orospu boh- çası) Aba Kapmaca. Bile- 4cik dolayında çocuklar ta- rafından oynânan bir - türlü oyundur. Bu oyunda yere dikilen kalınca bir deyneğin etrafına çocuklar aba veya eaketlerini koyarlar. İçlerin den seçilen öbe bu dikili değneğin başında durarak öteki çocuklara — abalarını kaptırmamağa çalışır Fakat ebe, türlü şekillerle aldatı lTarak değneğin — etrafındaki abalar kapılır ve kapan ço cukda abasını kurtarmış ol ur, Şu güretle oyunda hiç aba kalmayıncıya kadar sü- rer. Şayst aba, oyun arasın. da abasını kapnağa talışan çocuklardan birisini tutarsa tutulan bu çocuk ebe olur ve oyun da yeniden başlan- mak suretile tekrar edilir. Abadan. Çanakkele do layında, üç veya dört metre murabbay -'unıiıı_'ınıiıy ve üzeri çoğun ayrı iki ronkli dan, yatak ve yorgan istif- lerini örtmek işinde kulla- nıldığı gibi ayrıca soğuktan korunmak maksadile omuz, arka atkısı yerinde de kul lanılır. Gümüşane, Trabzon ve Çoruh illeri içinde, şekil itibarile tıpkısı olmak üzere dokunan bu cins örtülere «Cicim, Cecims adı verilme. ktedir. Buradaki nbadan, fik rimizce, abani kelimesinin daha yersel bir söylenişi ol sa gerektir (Bak: Abâni, Ci- cim| Abak. Oyunda kazanılun sayı, gol (Giresun ve köy- leri) Abalamak. Küçük - ço- cuklar, el ve ayaklarının ya- rdımile yerde gürünerek ya- ni emeklemek suretile yeni yürümeğe başlamak. (Bak: Yürüme ile ilişikli törüler, inanmalar| Kelimenin bu şe- kli Çankırı, Kastamonu, Bolu, Sinop, Samsun ve dolayla rında kullanılır. Daha yaygın olanı Apalamaktır. (Bak: Apa. lamak| Abâni, Abâniye. Bo yaz zemin üzerine sarı ipek - ten dallar işlenerek süslenen- bir çeşit dokumadır. Bursa abânisi bunun renklisidir. Abâni, çocuk kundağı, bel kuşağı bazan yorgan yüzü olarak kullanıldığı gibi — ea- kiden birçok — kasabalarda hele ileri gelanler tara- fından, — sarık — gihi — fes üzerine Delikan- hılar arasında” abâni — sarık daha ince ve zarif bir şe- kilde sarılır; yazma ve abâ. niyesiz serpuşlara da «Da- Wes» denilirdi. Bununla be- raber, abâni gibi «Çeki» de- sarılırdı nilan bir yazma da, göne de- * likanlılar tarafından. fen üz erine ince bir şekilde sarıl- ırdıi. Abâniyecilik. Hslk zen satlerinden bıridir Iikıd»u epice geçer bir zenaat olan abâniyecilik bugün hemen he- men sönmek üzeredir. İsta- nbul (Kapalı çarşı), Bursa, Ayıntap bu esnafın en önem- li merkezlerinden idi Abaza. Kadibi. — yumulu avuca sıkıştırarak, hapazla- ya hapazlaya belini getirme. küçük murabbalarla süslü |Lakırdıyı abazayavardırma— yünden dokunan ince ve bat-| sözü yersiz ve uyğunsuz to l_ıniye biçiminde bir çeşit örtüye verilen isimdir. Aba- korlemelerle uzataruk dens- izliğe boğma, cıvıtma, P Balıkesir Doğum Görenek- leri Ve Çocuk.. Maallim A. Osman Tetkik eseri (35) KURUŞ balıkesir Halk Âdet ve inanmaları. Muallim Kemal Özer Hetkik eseri (30 KURUŞ TÜRKDİLİ EVİNDE SATILIR. AAT GR GĞ0 TÜRKODİLİ Neşriyatından: ©B Adis-Ababa, 24 (A. A ) — İmparator Haile Selasiye Ma. tin aytarına şunları — söyle. miştir: — Harbe — tutuştuğumuz takdirde komşu İslâm Tür- klerinden maddiğ yardım gö- receğimiz bir sanıdan ibnres ttir. Kimseden bir şey dile- miş değiliz. Eski Türk ge- neli Mehmet Vehib burada - diır. Fakat söylediği gibi Habeş ordusunda komutan- hk etmiyecektir. Musrafi bi: zim tarafımızdan — ödenmek üzere noter bir heyetin bu. raya gelip de İtolyanın sat- DİLİ Hakyerinde: Köseler Dün yalan şahitlik yapan bir köylü tevkif edildi. Bundan üç ay kadar eve Köseler köyünde kanlı bir vaka olmuş, köyün ileri ge- lenlerinden Molla köy — kenarında Müştü. Bu vakanın dün de ağırceza hakyerinde devam edilmiştir. Bu mese- leden dolayı / Rifat biri ile heş arkadaşı Rifat öldürül- duruşmasına adında suçlu Uğı gibi saldırıma hözirlan- | bulunmaktadır madığımızı yerinde geçinle- Dünkü duruşmada birçok mesini istiyoruz. Habeşista- şahit —dinlenmiştir. Ahmet nın barışsal niyetlerini — bir oğlu Mustafa adında bir şa- kere isbat etmek bu | hidin ifadelerinde mubayeret ösergeyi yap.yorum < | görülmüş ve biraz sıkıştırı- «Su- Londra, 24 (A A.) nday Kronikl» gazetesi Ha- beş Kıralı Hajle Selâsenin bir diyevini yaymaktadır. Kıral demiştir ki: «— Uluslar sosyetesi üy- esi bulunan ve Kellog and laşmasını imza eden bir hü- kümet sıfatiyle, Habeşistan harba başvurmamazdan ön- ce barış yoluyle bütün çöz- ge çarolaerine başvuracaktır. Habeş'stan yükenlerini ye- rine getirmek iste- ğindedir. Uluslar sosyet: si aram zdaki pin İtalya ila anlaşamazlığın kotarılamıya- yacağını sınmak — istemiyo- ruy. Biz İtalyonın kuvvetle rini seferber etmek için gö sterdiği sebebleri de yerinde görmüyocuz. Biz her xuman anlaşamazlığın — giderilmesi için eyi bir hava yaratınak için uğraştık. Fakat mese- lenin kotarılması ileriye bı. rakıl r. Ve bırakına İtalyanın silâhlanmasını kolaylaştırır- sa topraklarımızı korumuğa hazırlanacağız. —. —— - Amarikada işsizlik mese- lesi Vaşington, 23 (A A.) — Sıyluv Dies, beş milyon ki- şiyi oruntayan 155 işsizliği kismen birliği, azaltmak için altı milyon yabancının Amerikadan çıkarılması pro y'ıımınnavlndığını söylemiştir. B. Dies kongr esinin 155 üyesini bu proje ye eşgin olduğunu söylemi ştir Bundan soura hiç bir ya. banci Amerikolıların başar- abilecekleri işlere giremiy- ecektir. 214 yıllık bir mektup Vatikan, 23 (A.A ) — Pa- pa, kıtapsarayı aröşlirirken dördüncü Filipin Mıdano de- vleti başbakanına gönderdi ği açılmamış — bir. mektup bulunmuştur. Papa, bu mek- tubu açmış ve 12 dördüncü Fılip, haşbakanın Parme dü- kasının yanına gidecek İn- gltere krah ikinci Şarl ile dükün kız — kardeşlerinden birinin evlenmesi hakkında- ki görüşmelerin durumunu “—öğronmesini ömretmektedir hnca yulan şahitlik yaptığı anlaşılmıştır. Bu adam he- men tevkif edilerek diğer suçlularla birlikte ne gönderilmiştir Bundan evelde yalan şa hitlik yapmaktan dolayı iki cezaevi- kişi tevkıf edilmiş ve hak- larında kanuni takibata — gi- rişilmişti. | Kazanç vergisi. 1935 Mali yılı için tah- akkuk eden kazanç vergileri | nin birinci taksjt müddeti | bu ayın sonunda bitmekte- dir. Mükellefler bu müddet Fiçinde borçlarını ödemezler on cezası ile birlikte tahsil olunucaktır. Kibrit fiatları, 1 Temmüzdan itibaren ki brit fatları ucuzlamaktadır | kutular 40 paraya satılaca- | ktır. Dr. Ahmet Emin Çudri Eski belediye baştabibi Dr. Ahmet Emin Çudri dün yeni memuüriyet yeri olan Manisaya gitmiş, durakta dostları ve kendisini seven ler tarafııdan uğurlanm.ş - tur. Kahveciyi yaralıyanlar. Kahvoci Sadettini yarah- yanlar dün adliyeye veril- mişlerdir. Birinci sorgu hâ- kimliği Sadettini yaralıyan' terzi Kadir hakkında tevkif kararı vermiş, Hasan ile Ha lil sorbest biırakilmıştır. Köydeki vakz. Büyük ve küçük Bostnn- ci köyleri sınırında bir ki- şinin ölümü ve diğer birinin yaralanmasila — neticelenen vakaye adliyece elkonmuş- tur. Köy korucusu birinej istindak hıkimliği dan görülmüş lüzüum ne tevkif edilmiştir. üzeri tarafın. | Pnra konulmuştu Ginayeti davasına hakılıyor. se vergi kendilerinden yüzile | İ İ ” : KENTTE V Büyük kutular S0 ve küçük | î yankesi E VİLÂYTTE SA çe va” ıı' |İzmir Halkevi orkeSt” rası geliyor. Bün dokuz Kişilik bir heyet halinde gelecak olt V astra şarımızda iki - konsar veracektil. | x Öğrendiğimize göre İzmir Halkevi güzel sanatlar kolu- Halkevinin erkestirası on dokuz kişilik bir heyet halinde iki kons. na bağlı İzmir er vormek üzere önümüzde. | aramızda görme ki cumartesi günü şarımıza geleceklerdir. İzmirli evcilerin bu goliş- lerine yol açan Parti ve Ha Şamlı alış verişli oldu. Şamlı uytarımız bildiriyor: Ötedenberi |Dönüş önü| adı ile açılan Şamlı panayı- rı geçen senelerden daha kalabalık olmuştur. Haziranın 20 sinden 23 sabahına ka- dar devam eden — panayırda hayvan alış verişi da diğer senelerden farklı olduğu ha- yvan — rüsumunu alanların | gülünç oku- nuyordu yüzlerinden | Panüyirdeki inzibat ve as- ayişi temin etmek üzere Ba- hkesirden bir jandarma mü. fr.zesi jundarmu bölük ku- mandanı Sırrı panayirın so nuna kadar burada kalınış lardır. Ponayırın. ikinci gecesi Monyaslı bir hayvan celebi- nin gece uyurken yelek cebi jiletle kesilerek yüz lirası aşırılmışaa da jandarmaların sıkı araştırmaları sayesinde yakalanmıştır. Yunanistanda Krallık. (Baştarafı birinci suyfuda) ttaki ihtilâl harekotinde gör- dük .» Hükümetin durumunu da izıh eden B, Kondilis şöyle yor: devum ları tarafından vakitez or. taya atılınca B. Çaldaris ulu- sal kurultayın genel oyu ilân etmesini kahul etti. Bunun- la berabor hükümetin büs. bütün notr — kalıcağını ve genel oyun içtenliğini sağ- lak için bütün gerrken ted- birleri alacağını da — resmiğ olarak bildirildi. Atina, 24 (ALA ) — B. Ve nizelosun bir İngiliz gözete- sinde çıkan diyevi eskidön Vonizelist olan Blefiron. Vi modan haşka bütün Yanan gazteleri tarafından yözdem asını jizah içiNn Atina ajansı B Venizek sun sözlerinin ne kadar doğruluktan uzak ol- duüğanu herkesin anladığını söylümektedir. Ajansx şunu ulamaktadır: Venizelosun söylediğinin tergjine olarak Örfi yönetim Haziran Za - --*'_*' l — Rejim moselesi başka. | ıştı. Eleftron Vimadan suem- | İ nmukıuıîır | ni kabineyi v0 | lırmnk ÖL (İdare) Mart ihtilâlinde ters- | anoye yapılan hücumdan 80- Atina Ajansı bundan baş- lkevi başkanımız bi Lütfi Kırdar hu gibi ların artırılacağını söyl tedir. ği orli evcilefit tembt İzmirin değ k, onlar! nlemek fırsatını İ""fın hkesir evcileri bu en çok — memnün bulunmaktadırlar. ny'h' 4 | Bereketli Panayırı hu yıl gözel ve | Yağmurlar devam ediylr — Yağmur yazmahsulü için . faydalı olmaktat n ,.s- Şarımıza dün !"'" mur yağmıştır. W başlayon yağmur kisi d vl' ların ukş'ım.ı kodar — pl dir susUt L etmiş Çoktan çi ııı"'ı unan toprak suya Yağmurlar yaz için çok faydalı olmuştü” istanbul muallimler bi ğinin gezisİ. » zi latunbul ınııallıınl miğ” bir totkik gezisi h"'r g j tır. Müallimler e ç»k içinde yurıium!"“" .,.d' Villerini dolanacak lklü'd"' Balıkesirede gele0e Pazar yerinde bir NST Dün pazar ’0"":;. bifF met oğlu Emin “_d'ı ira d nin cebi içinde döF lanan cüzdani Çı'd a Hırsız zabıta tardt Yugoslav |Kabinesi |Kuruldu. gada (Baş taralı birinci * . W Sırplarla radikallert * e. Iki da ayrışıklara ağı anlaşılıyor. ı_,nl" Yevtiç kııl'ıını'lllı yi Bakanı olan * Milon noviç yeni binesini teşki geniş bir bir ik dir yanol ©Y Yugoaslavya getr, ı. ey! maktadır. —AYT Roma G rüşmel '(.ı'l" i. #OŞ Baştarafı birine H :ıı—r türlü ;.'0'“'—'”"' yektir ktan çekinmof | © osg .ılı::m:ıır Biz yeni Yi di olacağız l""ıı Ancak gerek t "up:ı. mız ve gört ipte' :::ğı icabı olarak v gbı çi yit yi Alman lyı“'"m“ .j.—u.,rlnııırk q" ? levi ka Vımıuln!“nd’ rbirine kar$! ol lerini h“uf'ıî'