9 Mayıs 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

x*aı 8 YURK DILI C.H. Partisi Tü rk ulusunun tek ve öz sıyasal kurumudur. Bu büyü BAYFA 5 .. kurumun özlüğü ve tekliği Ulusun kurtuluşu ve ileri medeniyet şa- ftlarına yükselmesi gibiölüm dirimlik bir sorak vücüt bulmuştur. :â'ı" Mümessili olarak bun- dokuz sene evel mey 4:"" şıkmışlı. — Bütün lâdolu ve rumeliye şamil yr'.""k üzere ilk umumi kon- TMiz Sıvasda akledilmiş: SDas nımümi kongresin 6 Müzakere meazuu aynı hw“’ülmuşlur Bu esas- kk,:'":m'"' ve bütün mem- € teşmilen kabul olun $lur. Gerçi ozaman kul. Rdiğımız unvan ile bugün Unvân arasında — Jark İti ir. Fakat teşkilât esas 'ürile mMahfuz kalmıştır. € bugün siyasi fırka ha- 'de tecelli <den mevcudi !f!l; Mebde teşkil etmiştir. (a) ASsa wzemlekel ve mil- ** umumi gaye -ki umu- selâmel ve refahı temin - ibaretlir - aslı, ği Yeli değişmeksizin lakip di ""l'ıvııylur Binacnaleyh vet(ıl""": ki bagün küşadı oı"'“f'clırr olduğum büyük İYremiz Sıvas kotigresin ma İ "' Sonra — feşkilâtınızın lıo,"m büyük kongresi olu Müdafani Hukukun ve Cu mAYet Halk Partisinin ku- _ı*“lundııkı düşünceleri yaz “'ı'iıı Bonra şimdi de okur- “u_'“n beraber partimizin tü * Ebedsel kurtüluşa gö- “n"'“— yükseltmek için ge- Ü Yıllarda gördüğü işlerin “.“ kronalojisine — bir Alalım: ıâ:'îhrıyet Halk Partisi Vai Oğü “ileri uluslar sevi. © en ileri,en güçlü bir, l.n. Yüpmak ülküsünde us ürdüracak izerler ver N e ı,%_ş—ıiyı ve Evkaf Vekâ. di (Pia kaldırılmasını;kabul 'u.. '#miryolu siyaseti ka- & 1 Medreseler kaldırıl- Fürkiye Büyük Millet ::ğh'l Şariyo ve Evkaf Ve- ı..“""nın kaldırılması ka- Ü Yaptı, hanedan hu- ha h4’l'iı:ııı| çıkarıldı, Köy 'ılıı" kabal edildi, Şeriye ei Smeleri kaldırıldı. Cu- düpi St Teşkilatı isasiye ka- ş',ı': Yapıldı, İş — bankası hldu, k 5 de Tayore Cemiyeti Müyi e aşar kaldırıldı, sa- *8 maadin bunkası ku l'.li ' Ankara hukuk — fakü- Abildi, göpka — kanunu y Fırka genel başkan vekili İsmel İrömüi General C H. Pariisine çak bağlı köylü vatandaş arasında kabul edildi. tekkoler, beler, zaviyeler — kapatıldı beynelmilel takvim ve saat kabul edildi 926 da Türk mederi ka- nunu ile borçlır — ve ve kapotuj konunları kabul edildi, emlâk ev eytam bun kası kuruldu. 927 de Ankara demiryolu işletmeğe açıldı. 928 de teşkilâtı esasıye kanununun dine ait madde- lerini Büyük Millet Meclisi çıkardı, beynelmilel rakaml ar kabul edildi, Türk hurfl eri kafunu Büyük — Millet Meclisinde kabul edildi 929 da Marsin-Adına şi merdiferi satın alındı. zirai kredi kooperatifleri kanunu kabul edildi, mili — sanayji koruyacak kanun kabul ed. ildi, topraksız çiftciye topr- ak verilmesi kanunu kabul edildi. 930 da Türk kıymetini koruma ve yeni be- lediye kanunu kabul edihli, Türkiye Cumuriyeti merkez tür- ceza Kuyseri paras nın bankası kuruldu, Ankara , Si- yas demiryolu açıldı 931 de Türk çocuk - larının ilk tahsille- tini Türk — mekteblerinde yepmaları kanunu kahul ed- ildi sistemi kabul edi!ldi, tarjhi tetkik cemiyeti kurul. dü, Pevzipaşa - Malatya ha tü işletmeğe açıldı. 932 de Halkevleri uçıldı, Balıkesir Kütahya hattı jş- lemeğe — buşladı, — Buğday kanunu kabul edildi, Türk dili totkik #emiyeti kurul- düu, — Türk dili — kurultayı toplandı, Samsun - Sıvas hattı — işlemeğe açıldı 933 de Antalya demiryolu: nun yapılmesı kanunu çıktı, Adana-Fevzi Paşa hattı açı- Idı, diş borçları meselesi hal edildi, kömüre giden demir- yolunun yapılması — kununu çıktı, Bakıra giden demiryo- lunun yopılmasına başlandı, Sıvas Ersurum demiryolün. ün yapılmasına — başlandı; eski Türk darülfünununun yerine Türk üniversitesi ku ruldu, Ulukışla Kuyseri hat ti bitti 934 de beş sonelik sanayi programının — tatbikine ve Kayseri, Ereğli, Nazilli me- nsucat fabrikalarının yapıl- masına başlandı, Kadınların saylav seçme ve seçilme hakları - tanındı. *# C. H. Partisinin bugün Halk ve Cumuriyel Hııı'ıi Parlisi kaynaşmış bir bğlünlüktür, ölçülerde metre ve kilo Türk Cumuriyetciyiz, Milliyetciyiz, Halkçıyız, Devletçiyiz, Lâikiz İnkılâpçıyız.. TEMMDADRSMZ x AM Y AT VSNEMAETELA Yüz yıllar süren fena ida- relerin sonu olarak maddi ve manevi varından her gün bir kısmını kaybede ede ya- ri müstenılike bir hale ge len Osmanlı imparatorluğu artık elinde son kalanı da, yarı istiklâljini de — vererek tarihin gerefsiz sayfalarına çekilmek yerine düşürülmüş. tü, Böyle bir son tarihsel bir zarüret değilse bile aslını iakâr eden bir korkunç iha netin hakkı idi, O, Türk ulusunu asırlarca düş manlarla beraber kemirip durmuştu. O, ihanet ki Tür- kün aziz varlığını inkâr et mişti. O, ihaoet ki Türkten Türkün şanlı ve şerelli ta rihini esirgemişti. Bu iha- netin cezası elbette yok ol- mak olacaktı. Ancak bu ce zayı vermek hakkı sonelerle karşılarında erce döğüştük- lerimizde, — kendilerine er moydanında erlik nedir gös- terdiklerimizde değil, bizzat Türk milletinde idi Bu böyle oldu. Türk mil- leti genel savaş üst gelan Ankarada top'anan dördüncü büyük kurultay: ulasal kur- tuluş davamızı evöngenlikle (süratle) yürütmek ve yük - seltimek kararlarını alacakdır Böylece önümüzdeki yıl- larda kendilerinden evelkiler gibi yeni mühim — izerlere ulusu refaha götürecek mü- him hareketlere anit olacak- tır. Partimizin dördüncü bü- yük kongresini en derin se- vinçlerle kutlularız, HAZA: ihanet ki; ile beraber kendisine çevrilmiş lerince Ozmanlı devleti ölüm hükmünü süngüsünün kudretile değiştirdi - Onlara Türk milli şerefinin ne oldu ğunu tanıttı. Yeni devletinin tam istiklâlin) — mühürletti Sonra bizim için düşmanlar- la bir hizada Sevyri eden Oamanlı hayet ve imza idaresine ni- Türk — milleti ve Türk tarihisiçin bir iha. net şebekesi durumunu al- miş sarayı, onun kör, — alil ve çürümüş teşkilâtını dağıt ti Yer — yüzünün bugünkü görüsünde genel savaşın vü cüde getirdiği sefaleti gö rüyoruz, Sürü sürü — işsizler ve başları binbir dertle has- ta gürü sürü — devletler bu manzara içinde acıklı çok- laklar teşkil ediyorlar. — Bu ağrılı çokluğun dışında can L hamleler yapan — devletler azdır. Bu azlığın içinde en önde baş döndürücü bir yu- ve pıcılıkla biz varız, Cümuri- yetimiz: | — Kendisini — yapıyor. Yeni devleti kuruyor, 2 Siyasal erkinliği güçlendiriyor. 3 — Müstakil — cemiyete yaşayış imkânları hazırlıyor, ulusu yaratıyor 4 — Ulusal doğaruyor. Cemiyetin nomik yapısına vücut ekonomiyi eko- yeri- i| yor. Topu birden ulusal vhayat şartlarını bulmak — olan bu didinmelerin — bugün — dahi dünyayı ağırlığı altında — bu- landurmakta devam eden si- _y:ı_—ııl ve ekonomik buhran- lar karşısında kazandığı bü- yük muvaffakıyetler cumu- riyetin henüz ismini alma. mış bulunduğu yıllardan baş hyarak bugüne kadar takip ettiği yüksek siyasanın izer- leridir. Bugün yurdun her köşesinde; köylerde, kasaba- larda ve şehirlerde, ovalarda dağlarda ve — nehirlerde iç timaf hayetimizin her safha- sında, ailede, cemiyetde ve milletde, hukukta jdarede ve ökonomide devletin — bütün hareketlerinde; dış veiç oto- ritesinde; iç ve d'ş nizama müessiriyetinde kısaca içi - mizde ve dışımızda her yer- de varlığı sezilen ve görü- len bu izerlere nüfuz ede - bilmek için, cumuriyetin he- nüz ismini almamış bulun - duğu yıllara hakim olmuş yüksek prensipleri düşün - mek İâzımdır. Bugün bütün — dünyaya Türk ulusunun yeni sava - şında da — muvaffakıyete erişdiğini kıvançla söyliye - biliriz. Vatanda vücut bul - muş eserler, devletin muasır devlet karekterine — uygun teşkilâtı, medeni olmak ve yaşamak hususunda — Türk milletinin göstermekte ol - duğu cehit hep bu muvaf . fakıyetin — alâmetleridir. On yıl gibi milletler hayatında büyütülmesinde imkân — ol- mıyan kısa bir zaman iyin - de Türk asırlar yaşatmışdır. Yüzlerce senenin işini on senede başarmıştır. Bu hari- kulâde hareket — ve faaliyet onu doğuran amiller fikirler, prensipler üzerine şimdi dün- yanın hayret ve takdirini cel- betmekte bulunmaktadır. Atatürk Samsundan Ana- dolu sahillerice çıktığı gün- denberi maşeri — vicdanda yaşamağa başlamış olan bu prensipler Türk — milletinin sıcak kalbinde ve — yüksek imanında dünya ve medeni- yet şeniyetlerinin en — ileri haddini kazanmağa — güçlü akisler vermektedir. Bizzat Cumuriyete bağlılık bu yaratıcı prensiplerin ba- şında gelir. Bu suretle mil- letin kendine inanışı, kondi reyi veşerkinliğine bağlılığı çok fena devirlerin kuvvet li intibahı olarak ulusal vic- danda yer tutmuş bulunmak tadır. Bunun içindirki (Cum uriyet) Türkiyede diğer bir çok memleketlerden üstün ve ulusal egemenliği diğer bir. çok Cümuriyetlerden daha eyi anlatmığa değerli olarok kurulmuşturl. İkinej umdemiz milliyetçi- liktir. Kendi kendimizi sev- kendi kendimize imanmamızıu küdretini taşı- yan bu prensip Osmanlı dev. letinin Türke ihanet eden siyasası sonu olarak soysal Memizin, yapımıza karışmış anormal uzviyetleri — izale yolunda çok verimli olmuştur. Tür- kü kendi yüksek tarihine ve medeniyet âlemine götürecek en kuvvetli prensip onun «Hususi seciyelerini ve başlı ( Sayfayı lütfen çevirimiz )