20 Kasım 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 6

I'AY!L 6 Pwanko“ Komüsyoncu Selim beyin karısı Melek hanım — ye- tağında doğrulmüş — tıraş olan kocasına hiddetli hid- dotli söyleniyordu: — Selim artık bu manto ile âlem içinde dolaşmağa utanıyorum. Kış — geliyor. Havalar - soğudu. Hâlâ mi bu yıllık manto ile dola. şacağım. Yakasını iki defa tamir ettirdim, — eteklerini uzaltım. — Artık bu kıya. fotle bir komşuya gitmeğe utaniyorum, aşk olsun sana vallahi.. Doğrusu senin gi- bi evine, ocağına bir koca görmedim. Üze- rimdeki elbise lime lime olaa ağzını açıp senin de elbisen eskimiş diye iki çift lâkırdı söylemezsin.. — Hoş gilsin ya? Onu bunu bilmem.. Artık bugün seninle çarşıya çıkmalıyız.. Geçen gün sana Avram efondide gösterdiğim mantoyu almalıyız. Artık şo sonlar da eskidi. İçine su giriyor. Dün haber gönderdim.. Yapma - miş, geri — geldi.. — Çarş. ıya çıkmışken şosonu da ala- yım.. Sonra pazar günü aldı- ğin — krep kâfi — gelm - emiş ondan daha bir buçuk arşın almak lâzım. Ha — bak az daha unutuyordum.. Balo için yapılacak tuvaleti bugün gidip madama — 1smarlamalı- yız. Sonra — Neclânin üze- rinde hiç elbisesi yok. Yayrucuğun — öyle sefil gez- mesine — tahammül edemiyo- rum,. Başındaki şapkayı iki defa — çevirttik. Çıkmışken onun noksanlarını da tamam- lamalı.. Karısının bu nevi — şikâ- yetlerini dinlemeğe alışmış olan Selim bey hiç istifini boz- müuyor, makasla bıyıklarını | düzeltiyordu. Karısının her sabah şikâyeti bu idi. Me- lek — hanımın — sösyeteye karşı temayülü fazla idi.. Moda düşkünü bir kadındı.. Evleneli #ene- ler geçtiği halde beş para bir köşeye atmamıştı. — Ve Selim beyin bütün kazancını oövinja masrafına, karısının tuvaltlerine ancak yetiş | | yazmadıklarını bu işte bir tirebiliyordu. — Selim mütevazi ruhlu bir ada- mdı. Eğer - karısının hor dediğini — yapsa — büsbü- tön puslayı saşırırdı. Melek hanim oturduğu' yerde hir- sından kuduruyor. Dişlerinin nrasından seni yola getirme. sini bilirim diye kendi ken- dine söyleniyordu. ik3k Kapıyı hizli hizli çaldı.,, Biraz sonra hizmetçi kız. elinde — bir mek- tupla — içeri girdi.. bey mektubu açtı.. Mektup dahili idi. Beyoğlu talih kişesinden geliyordu., Zarfı ııurıde yırttı.. — Okumiya ndı.. Okudukça gözlerine — ina- namıyordu. Acaba bu bir rüya bir kâbus quı Bı’ı nd bey lâkayt * benim | kıyafetimden sen utanacak de- | kândan Darkamdan kıskıs güldükle- | rini duydum. | ktasında odada keskin bir Selim | ayı iki gün sonra golip almasını yazıyordu.. Ne tu- haf şey listeye, gazetelere baktığı halde kendi biletinin numarasını görememişti.. Bu nasıl olmuştu.. Bu haber evde bomba gibi patladı. Bu ani ve beklenil- mez moktubun — verdiği sü- rur karşısında Melek ha- nim sevinçten kocasının bo- yauna atilmiış onun - mat- tüş yuzunu muttasıl öpü- yordu.. Karı koca başba- şa verip mektubu tekrar tekrar okudular.. Melek hanım kocasına: — Gördün mü? Selim allah bana acıdı da bu parayı yolladı.. Artık şimdi - de arzularıma set — çekmezsin ya. Nasılaa iki gün so- nra parayı alacaksın.. Bugün seninle çarşıya çıkayım lâz- ım olan şeyleri alalyım.. Ol- maz mı?., Selim bey bu tekliften ka- çamak yapsa bu sefer Melek ha im kıyamet koparacaktı. Nasılsa bunları alacaktı. O gün beş yüz liradan fazla ma- sraf yaptılar.. Bütün gün dü- kkân dükkân — dolaştılar Melek hasım kondisine en ağır tuvaletlerden, Neclâya da) elbiseler almıştı.. Artık her | şey yenileşiyordu.. Fırsat bu fırsattı. Bu kadar masrafın içinde Selim bey kendisine bir çift çorapla bir yaka düy. mesi almıştı. Mesrur, memnun eve döndüler. Artık ailedo hummalı bir faaliyet baş lamıştı. Melek — hanımın koeyfine payan yoktu. Se lim beyin köşkü iki gün böylece — çalkalandı. Fakat üçüncü günün akşamı eve dönen Selim beyin omuz. lorı çökmüş, kaşları çatıl- mış, rengi solmuştu. Melek hanım yavaşça ko- casına sokuldu: —Ne var Selim. Bu gece neşen yok.. Selim dişlerini gıcırdata- rak cevap verdi: — >le olacak mühim bir yazlışlık. Bizi aldatmışlar ve kurnazca bir oyün oynamışlar, Kişeye gittim, moktuhu gösterdim — Hayret | ettiler. Böyle bir mellupı yanlışlık olacağını söylediler. Hayretimden — az kaldı küçük — dilimi — yutacaklım. Demek ki bu piyango ciddi bir yalandan ibaretti. Dük- çıkarken hepsinin Selim buy sözünün bu no kahkaha çınladı.. Karısı ka- tılarak gölüyordu: Selim bey afallaşmıştı. Melek hanım: — Selim dedi.. Bu oyunu tertip eden benim... Mek- tubu bizzat ben yazdım ne yapayım. Seni buşka türlü yola getirmenin imkânı yoktu.. Selim beyin hayretten gözl- eri büyümüş, omuzları bir | kat daha çökmüştü.. Batanoğla ae TUKDİLİ Balkanlarda gizli kurumlar UstaşaCenuyenı Bu gizli cemiyel ne vakit- kuruldu. neişler yapıyor?. Şarki —Avrupa — ahvalini eyi bilenlerin verdikleri ma- lümata göre — Yugoslavya Kralı Aleksandr. Hazretleri- nin öldürülmesile neticele- nen cinayette gizli cemiy- etlerin çok taşkın vatane- everlikleri büyük bir âmil olmuştur. Hakikatte bu gizli teşek- küller — 1929 yılında öldürü- len Kral tarafından dikta- törlük ilga edildiği zam- an buna muhelif davranmış. lar o günden bugüne kadar da bu yüzden balkan yarı- madasında birçok entrika. lar — çevirmişler cinayetler işlemişlerdir. Hırvatların — teşkil etmiş oldukları Ustaşa isimli gizli cemiyetin bu dereceye kadar mesul tutu- labilecağini anlıyabilmek iç- in Bulgar tarihini biraz ka. rıştırmak — lâzımdır. 1912 yılında Bulgaristan Balkanların en kuvvetli dev. leti idi. 1918 de ise en za- yıf devlet vaziyetine — düş- müş ve 1913 senesinde mu- haülefet ettiği bir hâdiseyo, Makedonyanın Sırbistan ta. rafından işgaline boyun eğ- meğe mecbur olmuştu. Her ne kadar 1934 — yılı mayısında yapılan hükümet darbesinden sonra Makedon. ya komitesinin ortaden kal- dırılması için Bulgarlar tara- fından bir teşebbüs vaki ol- muşsa da gene — komiteciler Yugoslavyaya karşı derobey. ce olan faaliyetlerini durdur- malıdılar. İmro ismini taşıyan Make- donya uluslar arası — ihtilâl komitesinin, bütün — ülküsü bu — fosatçı — hareketlerde devamdan ibaret bulunuyor- du. Hırvatların Ustaşasına, ör nek teşkil etmiş — olan İmro komitesi 1893 yılında Balk. Ş | geçilir. cinayette ne | anların en korkunç udıımı olan İvan Mihajilof tarafınd- an kurulmuştur. * Bu kurum, kanunu esasjsi gizli kanunları ve sajresile alelâdo bir eşkiya çetesinden çok farklı siyasal bir komi tedir Bunların maksadı Sır- pların eline geçmiş olan Ma- kedonyaya, muhtariyet temin etmekti. Bu teşkilât o kadar gizli- dir ki İmroya —mensup olan bir adam, aynı teşkilâta me- msup bir başkasına tesadüf eder ve onu tanıyamaz Makedonyada, — bunların bir merkezi komiteleri var- dır. Buraya Makedonyanın, her tarafından murahhaslar Bu toplantıda kom. itenin faaliyeti gözden geçi- rilir; masraf ve varidat tet. kik olunur. Bu teşkilât gönül'rızasiyle verilmiş bir takım — teberru- larla mali vaziyetini düzel tir. Buraya bağlı olanlar, o kaç| dar bağlıdırlar ki buna mi- sal olmak üzere şunu saya- biliriz: Bütün ailesi efradı bu ko. miteye hizmet yolunda ölmüş olan ihtiyar ve fakir bir ka- dın kendisine miras olarak kalmiş olan bir kutu mücev. haratı, bir tunesine el sürm- eksizin bu teşkilüta teberru etmiştir- Bu hâdise, mensuplarının teşkilâta no kadar candan sadık olduklarını gösterir de- hllerden biridir. Bulgaristanda bir Bulgar kızı, bir Bulgar zabiti ile ev- lenmiş, ondan sonra Yugoslav-! yadaki Skopi kasubasına gi- | derek — orada — modistralık yapmağa başlamıştı. Her ne kadar bu kendi işiyle kadın uğraşıyor. ve | Sırp ordusundaki zabitlerin | siyetnamesinde 20 İKİNCİTEŞRE Ha : ğ TÜRKD!L! neşnyaımdan: j Doğru Yol.. YAZAN: M. CEVDET Bir perdelik mektep temsi Fiatı: Beş kuruştur. İdareevimizde ve her kitapçıda bulunur. Ve A ÜTÜ TÜ DÜ Ge ÜUU T karıları da kendisine elbise yaptırıyorlar idise de gene kendisine şüpholi bir gözle bakılıyordu. Lâkin bu va- ziyet modistra kadını tatil günlerinde elbisesi altında bir. silâhala — dolaşmaktan menetmiyordu. Bu kadın bir hainin idamına memur- du. Bir gün aradığına rast geldi; onu öldürdü ve sonra silâhımı kendisine çevirdi, 1925 yılında da komiteye ihanet etmiş olan Poniça isimli bir adam — şimdi Türkiyeye iltica etmiş olan Mihailofün karısı tarafından öldürüldü İmro komitesi namına ya. pılan her faaliyet ve işle. nen her cinayet derhal ul- uslar cemiyetine bildirilme- ktedir. Bu bahislere Amerikanın adı bile karıştırılmıştır. Bir gün Balgaristandaki Ameri ka konsoloshanesine — bir adam gelmiş ve daireye gi- rer girmez bu binamın kime ait elduğunu öğrenmek is temiştir. Binanın Amerika hükümetine ait olduğu ken- disine bildirilince adam ce binden çıkardığı bir silâhla kendisini vurmuştur. Öldükten sonra cebi ara- nmış ve orada bulunan vo. kenisinin Amerika konsolosu tarafın- dan öldürüldüğü, bu bina- nın bir ölüye ait olduğu için usulsüz surette satıldı- ğı, binaenaleyh konsölostan para alınıp İmroya mesi yazılı olduğu 8? müştür. ; Bu cereyanı — ilerleti için bu kabil — hareket baş vurulduğu da görâl tür. Gerek bu komite gö bundan türemiş olan gizli cemiyoti tâ 1929 Ji da Kral Aleksandr tarât an diktatörlük ilân e0 zaman kendisini ölümö hküm etmişlerdi. ğ İsmi ifşa — edilmiyet adamın verdiği — malüm? göre diktatörlük ilân & zamana kadar gizli teş$i” Kral Aleksadra hiçbir .' mmiyet vermemekte vartib yokluğunu müsavi sayı imiş. Fakat ondan sonra Yi slavya ulusal bırlığınl İ mak ve korumak için lan bütün ieraatın bu # tarofından geldiği ani ca her iki — cemiyetin £ mahkemeleri idamına & vermişlerdir. Bu gizli teşkilâtın met” diyeti cihan harbinden * ra merkezi Avrupanın kındaki ekelliyetlerin hedelerle kölü vaziyet? düşmesinden - ve bül_ barteraf edilmek — istenii” halde buna imkân bulun”” dığından ileri geldiği * lenmektedir. A Bu vaziyet devam ©?7 müddetçe, bu gizli cemi)” lerin faaliyetten geri & uyacakları da tahmin ed | [ | Erkek ve Kadın terzıhanesiı Üç buçuk sene Almanyada tahsil etmiş sanatın bütün inceliklerine vakıf Berlin terzi akade” misinin aliyyülâlâ derecede makastarlık Şşehadetnamesili ve ayrıca şeref diplomasını hll' MUHARREMHAS8B Makastarı bulunduğum hanımlar — terzihanesinin imal ettiği manto, tayyur ve balo elbiselerini görünüz. Ba | zarif geyinmiş hanımefendiler, en şık geyinmiş boyufendiler Altın makasın muhterem müşterileridir. || muvafık olmıyan ve sevilmiyen elbiseler derhal tatbik edilir. Modellert | Güzel ve pahalı olan kumaşlarınızı yalnız ALTIN MAKASA biçtiriniz. _' Çünkü 18 senedir hali faaliyette bulunan Altın makas atelyelerinde 9"( l biçilmiş zarif dikilmiş elbiselerinden şikâyet eden görülmemlş"ir. Ö Erkek atelyesi postahana sokağı No, 50 ılımıılıı ıîılyısı lııınılııı mahallesi ılmı ıukaı lln U