20 Kasım 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 4

SAYFA 4 Türk ve Türkiye " Dahiliye Vekiline saygılarımla Tarih dünyanın en uğursuz bir saatinde doğmuş Osmanl. | ilik için açtığı sayfalarını, Türk ulusunu kör ani unsurlar ve piç zümro sü- rülerinin yalnız kendi yaşam. aları için pençereleri altında kanını ems eme yıprattıklar inin cezisi olarak tada(639) sene sonra en koyu — kara çukurluklarında kazılmış me zarına bir daha dirilmemek üzere hortlatırak kapatırken insanlığ.n her işinde öncülük ve kılavuzluk. — yaparak bu günkü varlıklarının temelini kurduran mazlüm Türke tek- rar yine parlak sayfalarını açtı. Bir yakada Viyana surları, Volga ve Ural yataklarından Nil kaynakları, Sahrayi ke- bir çöllerile Yemen ellerine ve bir yakadan da İran çora- klıklarile Umman denizi ve Hint kıyılarında İtalya ve Fransa kıyılarına kadar altı buçuk asır kendi öz ününe bile hakaret edilerek başka- | ları hesabına kurban verdir- tabiatın canavar zalim sultanlar yab- | gibi — yat illerden — yurdu- muza gelecek kardeşlerimize sınırlarımızdan girerken ilk yapacağımız iş, Türk ehra- mına girip TYürk küâbesine sokmak — olmalıdır. Ulusun Türk, yurdünün — Türkiye, dilinin Türkçe ve memle- keti de oturacağı köy, ka. saba olmalıdır. Eski dJuy- guları, atları, dilleri unum tulmak için kökünden kesi- lip atılmalıdır. Hattâ mü- mkün olsa da bu kardeşle. rimiz öç haykırır adlı ye- niköy ve kasaba kurarak toplu yerleştirilmiş olsalar yürt ve yurtdaşlarımız için daha büyük eyilikler ola- cağı inanındayız. Sırası — gelmişken bm: Soy adı yasası biraz evel çıkarılıp yurdun üç evii bir obasına kadar — güdülerek Türklüğe aykırı yerli mu- hacir, Yanyalı, Hanyalı, Yu- göslavyalı, Bulgaryalı, Ro- manyalı, Misirli, Suriyeli, Arnavut, Pomak, Boşnak, Arap, Kürt, Çerkez, — Rum, sunt- ile verdirile bekçilik yaptırılan Ermeni ve Yabudi gibi söz. Türk, Osmanlılığın nankör | lerin ve yat dil ve yat adla. unsurlarının başları boyunla- rından birer kurt kapanına vurularak cehenneme - doğru zebaniler elinde sürülüp ge- berir giderlerken, artık öl- müş bu hasta, adamın tek Miraaçısı olduğu. halde yal. nız kendi ününü kurtarmak için bir heceli adını süngüsü ucuna takarak ana yurduna çekildi, Sınırlarına dizilerek bu kere ancak kendisi - için Türk ve Türkiye diye asla- nca. haykırdı. Asırlarca Osmanlılığın üç ktadaki. geniş - & nırlarında milyonlarca. atalarını kaybe. tmiş olan bu. soy, elli sene, yüz sane, beş .yüz sene son- ra harhalde gelecek bir. gün- de tarihle. başbaşa kalarak Atının. en son - bastığı ve,bir damla kanının aktığı yerle- rine kadar hesabını - sorup istiyecek ve bu büyük mira- sını ozaman alacaktır. Bu duyğu o güne kadar yaşay- anların; — evlâtlarından evlâ. tlarına geçecek ve kafaları. nın: hinç, kin köşelerinde sönmez — bit öç yanardağı olarak. korlanacaktır. Şimdi biz ulus . ve yurdu- muzün en - büyük adlarını tanır unlar için çalışır, ya- şar ve jcap ederse uğurlarına ean veririz: Türk ve Tütki- yel İnkılâp — düzenlerimizi de ona göre kurduk. Bunlara kü- çük bir — aykırılığı kırer ve yıkarız. Yurdumuzun ekmeğini yi- yip suyunu içerek havasını soluyanların hepsini bir ana ve baba çocuklarından daha sevişken kardeşler biliriz. Na- &| bir Avrupalıyı yürüşünder bile bu İngilizdir, o Fransız- dır diye seçebilirsek, biz de Küçücük bir söz, iş ve gücü- müzde hattâ yolda yürüşüm- üzde bile Türklüğümüzü bel. li etmek isteriz. Bizim için Türk ününü Tü. rk kültürünü beyenip benim- n bir Amerikalı bile Tür- klür ve kardeşimizdir. Ancak | | | rın söylenmeleri Türk ulus- una, yürt ve — yurtdaşlığa büyük kötülük — yapar huy bozukluğu olduğu kafuaları- mıza çivilenerek — katiyen söylenmemelidir. Yurdumuzda, her ulustan daha ziyade — çoğalmamıza çalışmamız. varlığımız — için en büyük yurtseverlik işi- mizdır. 950 senesine kadar otuz beş milyon olacağımız buyuruluyor. Bundan çok seviniriz. Ve iddia edebi- liriz ki Avroupa uluslarının doğum ve bakım — usülleri bizde de örnek yapılarak yü rünürse bundan duha fazla çoğalacağımıza da inanırız, Fakat çok — utangaç ve acıklıdır ki; senelerdenberi bunca emek ve — paralar harcandığı — halde sayımı- zın doğru dürüst bir yekü- nunu bile öğrenemedik. Bu işlea uğraşan masalar karma karışıktır. Yurdumuza uçup “gelen kardeşlerimiz nüfus tezkerelerini almak için çok masraflar ve müşküller kar- şısında inkisarı hayale uğ- radıkları gibi vaktile tezke- relerini, almamalarından do- layı yavrularını mektebe ve- rir ve everip gelin ederler- ken çekilen güçlükleri duy madık kimse kalmadığ: ka naatindeyiz. Evvelâ bunların esbabını ortadan kaldırmalı ve çok güzel bir nülus kay- di tutmalıdır. Bugünkü — mevcudumuzs göre her seno bir milyon art- mak mümkündür. Çocuk yap mak en büyük yurtseverlik biliamelidir. Çok çocuklu an- alarımıza mükâfat, evlonme çağına girip te evlenmiyonla- re evlenme harçlıkları veri- lmelidir. En mühimmi de yurd- amuzda bır facia şeklinde ol- an çocuk ölümü önüne gaç- melidir. Yeni doğan çocuk- ları yaşatmak için halkın ev. ile, işile, gücile yakından al- Akadar olmalıdır. Çokçası ana ve babalarımızın on beş çoc- uğu doğduğu halde birisı sağ on dördü ölmüş şefantçi Türk ıu;-ııhr, adı ve ün | diye teselli bulmak değil, TÜKDİLİ Suriye Meselesi — Fransayı — çok Uğraştırıyor. «Le Journal» yazıyor: M. de Martel Şama erişir erişmez Suriye Millet Mecli- sinin toplanması — keyfiyeti yeniden goriye bırakılmıştır Bu da bizi şaşırtan — birşey değildir. Emir almak için Parise gelen Fransanın Su- riye yüksek komiseri bizs: «siyasilerin tahrikâlına her zamandan ziyade bugün ek mek siyaseti ile karşı dura- cağım..» demişti. Bu sözler eski Fransız an. anesine uyan vakurane sözl. erdir. Ekmek siyaseti yapm. ak, Fransanın idaresini omuz-| larına yüklenmiş bulunduğu kütlelerinin fizik ve manevi halk saadetini temin etmek deme- ktir. Bu aynı zamanda hniz. am ve asayişi hâkim kılmak demektir. Bu da, kendileri. ne reklâm yaptırmak isteyen birkaç tahrikâtçının iddial- arını dinlemekten daha mü him — bir şeydir. Fransız idaresine, sabır etmiş olmak ve Suriye milliyetçiliği gam. piyonları diye ortaya, çıkan- larla iş birliği yapmak dile- ğini son dereceye kadar tat bik etmiş olmamak serzenişi yaplamaz, M. de Jouvenel ile M Ponsotnun gösterdik- leri müsamalıa kârlıklardan fazlasını yakmak kolay değ- ildir. Ba tecrübelerden alınan netice, tahiikâtçıların istihd- af ettikleri gayenin Fransız v sayetinden başka bir şey. olmadığını göstermiştir. Yani Suriye mec>| lisi mebudanın — aza intihabı suratile anlaşma maksadına maluf yeni, bir bu meelisin sevk kabil olmadığı Düşünebilmesi için meclise ilk defa bir tatil verildi. Şimdi de bu tatili M. do Maatol uzatmış oluyor. M. de Martol Fransa tarafından — verilen tahsisa- tın kesilmesi yüzünden çok sıkıntılı bir hale giren Suri. ye bütçesini tevazün attir- mek - için tır. M da Martel inkişaf ettirmek, Hayfa tarafından tahdit edilen Berut limanı- nt genişletmek işile. meşgul olabilmek için dahi bu su- küta — muhtaçtır. İşte Suriyna - memleketinin menfaatleri böyle korunabi- Hr. —mam— Aydın . vilâyeli üç beton köp- TÜ yapıldı. Aydın, 19(A A.) — Aydın- Çine arma — köprüsünün jnşaatı bitmiş ve yol gidiş ve geli- şe açılm'ştır, Den zlida milet mektepleri ,Denizli, 19 (A A.) — Mer. kezde dördü — hanımlara mahsus 9 millet mektebi dershanesi - açıldı. hrederek yaşatıp ulaşacakları saadetlerile kıvandırmalıdır. toplanmaz ve idaresi görülmüştür. Yoken insan ipek kelebeğin- | den doğmadığı gibi kuüdret | helvası gibi de gökten inm- ez. Ancak eyi bir doğum ve | bakımla çoğalabilir efendim. Sandıkçıoğlu kurtulmaktan | teşebbüs | yapılmıştır. Fukat toplanır | süküta muhtaç- | yolufüzerinde 3 beton | Sizik adasını karadan ayı ran boğaz evelce çok geniş olduğu halde yavaş yavaş dağlardan inen kum ve söjr topkak yığınları bu boğ z daraltm.ş'ır. O şekilde kı Yu- nanlılar bilâhere bu boğ köprü kurmuşlardır. Duahu sonra her iki tarafın bul- nan körf z kum yığalarını dolduraraktan — bu tamamen kapatmış ve bu- rasını bugünkü görüldüğü | halde birbuçuk mil geniş. liğinde berzah haline sok- | muştur. Evelce — Kapıdağının en yüksek mahallinde ilâhların anası için yapılmış bir ma- but mevcut olduğu söylenme- kte ise de «Şarl Teskiyev her Za bağazı tarafa — sorduğum ve tepelori karış koriş gez- diğim halde böyle bir ma- but harabesine tesadüf et medim ve malümattar ola- nda görmedim diyor. Gi- zikosun her iki tarafın- da iki Timan mevcuttur ki birisi Erdek körfezi ve di ğeri «panormop,ayapıcın kö- | rfozlori toşkil etmişlerdi. Bu iki liman gibicezirenin biri garbında birisi de şarkında idi. Bundan başka Gizk adası iki diğer — Limana malikti ki bunlardan bir tanesine « Rodya » limanı denirdi ki — fırtına za- manında küçük — gemiler buraya sığınırlardı, Bu civa. mü — firtinosı — moşhürlür. | Diğer L man bu şibicı zire . nin şırkiada — vaki olup «Palormos ismile — yadolu- nurdu ve Asya sahilinde mü- him bir liman teşkil eder- di ve buda «Ermoniji4 öy» namile maruf olan mahal- de idi. - Bu köyde bazı ka- dim eserler mevcuttur Erdek — şehri Belkisten 9375 metre uzakta kâin- dir. Erdeğin üstünde bu- lunan bir bağda bütün mer. merden inşa — olunmuş bir güzel duvar — mevcuttur ki eeki Erdekten kalma yegâ- ne abidedir. Erdeğin karşısın- da bulunan küçük kayalıktan mürekkep bir ada mev. cuttur ki bunun — içinde | bir. memba vardır. Ayazma tabir olunan eski Yunan müverrihlerin yazmış oldu- | ğu mukaddesçeşme bu olsa gerektir. — Gizikos — adası- nın dağlarına eski - Gizik- llor ayı dağları t>ssmiye ederlerdi. $ Sizik harabesi bugün gayri meskuu - bir — halde- | dir. Duvarlarının daha üst | | tarafında on iki haneden” | mürekkep Hamamlı namın- | da bir köy mevcuttur ki | bugün de Szik harabe- lerinin asârına tesadüf edilir. Garbı — Conubü za- viyesinde vaki büyük se- kiz köşeli kaledan itiba- ren bir yerdir. Canubu şarki- ye kadar takip edilebili- nir, Kale duvarları mev- cuttur. kiberzaha pek yakın- dır. Şeffaf bir memba ve saf bir su bir iki duvarın al- tından çıkar. Bir. büyi ın | Vilâyetimiz tarihi eserler: 20 IKİNCİTEŞE Sizik Harabeleri Güzel Erdegin görünü şü ları etrafi — gölgeler. Bu mahalle — dalk Belkis sa. rayı tesmiye öderler. Bel- kis tesmiye olunan kulenin yakinitde bir kapı harabo si görülüyor. Bütün —du varlar üstüste konmuş ve tezyin edilmiş büyük granit taşlarından yapılmıştır. İki taş arası deniz kumu kireç ve çimentodan — harçlıdır. Taşın kalınlığı iki santimetro, uzunluğu ise 1,20 dlâ 1,28 —metredir. Ta- Sizik harabeleri mamen muhafaza — edilmiş bir duvar kısmı bulunmaktadır. Fakat geniş. liklerini tağyir etmek müm:- kaideleri — mah- Kaleler dört kö- Yekdiğerinden otuz motre — mesafede vakidir. Bunların on met- re cepheleri * ve dört metre — kalınlıkları — vardır. Hiç şüphesizki bu lar - Mitridat -Mihridat dusuna — karşı için — kullanılmıştır. Berzahta yük eserleri Halihazırda ekkül eden mah vetmiştir. mahalde hafsza kün ve fuzdur. şodir. ilâ — ollı or- müdafaa İskenderin bü- meycutlur. sonradan — teş- zemin bunları Bu VABi Jonanmalar mu olunduğu gibi büyük inşaati bahriye de bulunur. — İlk koca, çay muzafferiyetinden sonra İskenderkebir Siziği zaptetti. Ve Sizik — adası. nt karşı sahile iki köp- rü jle roptetti. Sizik şehri kadim milletler için dajmi bir prestiş ma- halli idi.Binalarının ihtişamı, limanlarının - zenginliği — ile Asyanın birincisi idi; Sizik kalelerinin ve duvarlarının, | Timanının ve mormerden ya- pılmiş kalelerile Asya sahil. lerine şeref bahşediyordu. Sizik şehri meclisi ayanı elli | duvar- | ner vozifesini olmuştu. Ahali ve ay! maada ayrıca birçok leri vardı. Sizik — şehrinde impanatoru Adiryan yapılmış bir kilise ki Asyanın ea geni$ idi. Bu kilisonin Gf0 | dört (on) muhitinde "' (on) yüksekliğinde idi-Üig klari yekpare — mo! idi. Bu binanın nııIİ_ lunduğu katiyetle bill? yor. Bir kısmı hü | «Antonihepin zamani! kua gelen hareketi mahvolluğunu bir: kl bu hareket arzin bü yapılmadan evel imp «Adrine zamanında V! muştür. diyor. Bir bu muazzam — binanif sekl ginden dolayı &! gelmek istiyon gemil görür yor, Şurası — sabill badolmılât yüz altm $ senesinde bu bina Mt tu, | Çok muhtemeldirki lerin kaydettiği bu © sütunlar 1515 hinde İstanbulda inşa Sultan Süleyman 047 inşasında kullanılmışt”” p hafaza olunan asür me7 g da geniş anfiteatır —© çarpar. bi Bu anfiteaırlar Asyt8 4 lerinde pek nadirdir. —© şehirlerinde ancak iki #" j atır. vardır. Birisi Sizikt gy ğeri Bargamadadır. K0 taniye Bijansa vasıl zaman Sizikte nan — ilâhların ait — heykeli — İsl getirilmiş va halk meXT yi fa - rekzettirilmiştir. iki imparator — hirislif muügayir olan — mab! "A yıklırılmasını — emrel «Galiyen» zamanında Ü ler) Siz ği kınam! D,h sonra ler) ler tahrihat icra eyli dir. Diyakletiy fından — Sizik tahrip olundağu 28 zik yine meşhur k İstanbul imparatorlar! da bir saray ve bir hane inşa ettirmişle! kin 943 senesinde V bir hareketi arz — e$0 şehir hemen bıı“” | harap — olmuştur. : bir miktar ahalj kalmi Karasi valisi bulun?! tan Orhanın oğlu Siğ rabeleri karşısında ki ( kalmıştır. Kırılmış çayırların üzerine mermerler ona ve ahalisile idare olunurdu. | ikyesi Belkisi hatırlat isi altı kabilı Devamı — gelaci