18 Haziran 1940 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 2

" çok defa bir İabrikada ve; nnni | GS AVERYCELCOE YÜ Y E UKU AF E K | hşan bir © bir tazminal verilir. Bu gibi kaza-| yardımcımızsa, , ibarettir. — manme : 4 Meslek Psikolojisi Mütefekkir arkadaşımız doktor Rasim Adasa - hmn üçüncü yazısını okuyucularımıza takdim ediyoruz. Ruhi mevzulardaki tahlillerile temayüz eden arka- gdaşımızın bu mevzu etrafında üçüncü yazısını da is- tifade ile okuyacaksınız. Yazan: Dr. RASİM ADASAL Aazımızın bunca teknik kilerine ve otomatik makineleri nin bolluğuna rağmen insan eli iş- mile ihmal etmiş bir haldeyiz. Bu ten kalkmış değildir; bilâkie caki- gün Amerikan psikoteknisyenleri sine nazaran daba mahir işçi elle-| bütün Cemahiri Müttehide balkı- rine ve o işe göre de sağlam bir|nın zekâ testlerile tasnif ve dere- » kafa mekanizmasına ihtiyaç var-|celerini bize istatistiklerle verebi- odır. Aletler daha karışık bir şekil lecek kadar ileri bir safhadadır. Artık bir mesleğin ve bu mes- lâzım olan kabiliyetlerin ince ve işlemeleri göz kamaştırıcı bir sürat kazandıkça onlan kullanan fertlerde aradığımız. —maharetler tahli de o nisbette artmıştır. Arztık bir- herkesi en fazla randıman vere- “ gok meslöklerde basit bir iş fizi-|bileceği işe ayırmak, an moderm b yolojisi kâfi gelmez. Kuvvetli a- dale, sağlam kalb, mütebammi ahi f inin Taütaleasıdır. makinesinin bütün vasıflanını ve| Bundan maksat işi bir angarya ci lıyamaz. M-/ olmaktan kurtarmak ve cemiyete taşlarını kır.- bir. (Taylorisme) taşıyanı bir esir kurmaklır. Bu tecrübi metot, in- arasında — dağlar kadı işinla şartlarına — uydurmak farklar vardır. Eakiden iş kazası, gayesindedir; çünkü bir işin ya daha ziyade Bir insanın ve en ni- râttığı fiziki ve suhi kabiliyetler hayet mahdut birkaç ferdin ha - kudretini — aşamamalıdır. yatını alâbadar ederdi ve bu ka-'Psikotekni metotları ve araştırma- zaların çoğu da v yıkıknası, İları tecrübi ruhiyata dayanız. ÂAi- dağ kayması, — fırtına gibi tabilüak bu tecrübelerin yapıldığı her Şmillerin eserleriydi. Bugün isc yer bu hususta bizi aydınlatan |yardımcı bir rehbor mahiyetinde- içıl|dir. Gerçi mektepte ruhi kabiliyet dük- | muayenelerinde — olduğu gıbi bu ak ça-|işlerde de test metotları bazı mes- ü e mâni teşkil eden uzvi v uhi mahivetteki gizli kabiliyet- insan dev gemide vukubulan k. mal felâket doğurur. K kânında parmaklarını kesince şahsan bir âp kazasına maruz kalır; fakat ni- / sizlikleri meydana çıkarabilir. Me- hüyet bu ferdi bir vak'adır; dev-İvelk renklere karşı körlük, şimen- Teti ancak uzaktan alâkadar ede-|diler, deniz işleri, — kimyagerlik, bilir. Halbuki resmi bir devlet a-|eczacılık, terzilik, ressambık. tölyesine mensup bir amele de)|ritacılık gibi mesleklere mânidir. böyle bir kazaya kurban olunca|Fakat nasıl ki marazi — bir nabız nihayet bir hastahanede tedavi| vuruşunun ilmi tesbitinde elektro. edilir ve neticeye göre sonunda| kardiegram — makinesi en sadil ruhi fonksiyon- larda devletin ziyanı bir şahsa in- |ların tetkikinde de bazı âletlerin hisar eder. Buna mukabil, fabri- / faydası muhakkaktır. Zeki veya, kalarda statik bir çalışma ile imal|cevval fikirli olup olmadığımızı, edilen karışık âletleri ayni zarnan- | beş hassamızın çalışma halini gös- inamik bir gayretle kullanan|teren, adali veya dimagi aksülâ- babiyet verdiği kaza da- mellerimizin dereceletini saniyesi ha büyük ve hattâ fevi zararlar| sani doludur. Geçen sene (Erzurum -| Gel Trabaon) transit yolunda, hzı:-ı tiksiz ve dikkalsiz bir şoförün Zi.'na çıkarmaz: Fakat iş hıfmasıhha ğana uçurumuna yuvarladığı kam-/sna ühalinden önce ve sonraki yondaki 40 yolcırbir anda param.| mukayoseler ve istatistikler psikc parça olarâk ölmüştü. Acemi ve-tekni sayesinde kazaların çok a sinirli bir tayyarecinin tabil hâ| zaldığını ve iktisadi randımanlari diselerin ve hava bozuklukları gi- arttırdığını göstermektedir. bi şartların haricinde yaptığı ha-| — Pariste, biri Devlet demiryol- tü — kendisini ve başkalarını'/larında, diğeri de pasta ve tel- tamir edilmez felâketlere sürük -| graf umum müdiriyetinde bir psi- ler ve devlet bütçesini de zarar-|kotekni İaboratuarı — mevcuttur; lara sokar. Bu içtimal ve iktisadi|bütün namzetler buralarda ince Zararlar yalnız el işlerinde mev-| muayenelerden geçirilerek mev - zubahs değildir; işinin ehli olm-|leki kabiliyet dereceleri tayin e- iyan bir kafa adamı, yani bir ida-| dilir. Keza Paristeki psikotekni teci de bazan bir müessesenin if-| seririyatında devletin bütün me- iyet verir. Beceriksiz| murları muayeneye tâbidir. Bey- bir mimarın hatâlı plânı, dikkat-|nelmilel Paris sergisinin daha dü. miz bir hâkimin yanlış hükümleri, ne kadar açık bir bakiyesi olaral alci bir hekimin isabetsiz teş- hisi, bir komutanın aczü tereddü- ü çok defa büyük kütleleri telâ- fisi olmuyan hâdizelerle mahve - debilir. Kumandanlık dahi bilhas- sa modern harplerde bir takım Tühi vaziyetlere bağlıdır; ve her gün veciz misallerini görüyoruz. Bütün bu mülâbazalara bina- endir ki, son zamanlarda bütün mesleklerde ve bilhassa makine işlerinde kollektif hıfzıssıhha ya- mında mesleki seçim ve ta; el TİINC çok ehemmiyet vetilmekte - ir. Harp başlamadan evvel mem leketimizde de bazı — fabrikalar veya bankalar hesabına imtihan- İ talebe liyor — ve uzun bir müddet için Avrupa müessesele- Tine gönderiliyordu; Üç sene ev- wel bir dairenin beş yüze yakın Kenç talip arasında yaptığı müsa- bakada meraklı biz müşahit sıfa- tile bulunmuştum. Sarulan sual- Ter klâsik riyaziye, coğrafya ve li- Zik bilgilerinden ibaretti. Bunlara ü cevap verenler ve sağ- ha Bu metottur. rları ve tered: büyük bir psikatekni- salonunun tesisatına şahit olmuştum; burada halkın heyecanları, hisleri, kabili. çok pratik usüllerle tayin. ediliyordu. Bugün ordular bile bu ruht mu- ayenelerden müstağni — kalamaz Büyük savaştanberi asri ordular- 'da tecrübi psikoloji en aktüel bir eknik sahasını teşkil etmektedir; Günkü bir ordu kışlaları, fabrika- harp gemileri ve motörlü kıtaları, hastahaneleri ve mekteplerile nazari ve pratik ilim tatbikatının bütün şubelerini bir- den ihtiva eden muazzam - bir mektep ve san'at İaboratuarıdır. bir sinir savaşı şekli- mızda bunun ehem- miyeti âşikârdır. Düşüncelerin elektrik dalgala- gıni anselfalograf denrilen hassas bir âletle kaydedebildiğimiz bir devirde yaşıyoruz. — Binacnaleyh dünya mikyasında mucize ka lünden inkılâplar ve eserler yarat- Tam vücut raporu alanlar muvaf-|mış olan ve en asri. medeni san- fak olmuş sayılıyordu. — Halbuki (at tesisatile memleketini bir aaa- bunlardan mühim bir ksmının ya|det yuvasına döndürmeğe azme- Avrupayı görmek hevesi, yahut|den Türk milleti iş ruhiyatı saha- 'ta zaruret saikasile bu mesleğe in-|sundaki terakkileri de ihmal ede- tisap etmek istediği muhakkaktı. |mez. BER L aa ea ada ei e Aletlerle bile hi bir ğ cil sağlara İmerikallerı " bu gi meele|kalamım kabiliyellerine göre iş- tayinlerde ve şahsi kabiliyet seç-|letmek, her Türk gencine müsta! Telerinde kolaylıkla tatbik işi vermek ve yurdumuzda deri mihaniki testler kullanılabilir. | enat muayene kabataslak| Hatayda koza mahsulü bu se- halini aramaktan'ne cok bereketli olmustur. Ko- za reköltesi iki vüz bin kiloyu Birçok maktep muayenelerinde| ağmıştır. Kozanın kilosu altmış ide ayni basit ve klâsik —usullere| kuruşa Satılmaktadır. yani psikoteknik üsüllerile| bayı ruhiyat meselesidir. Psikotek-İnü tafsilâtile yazmıştık. â nde imnsan l(ılııı4 dileri doğrudan doğruya meyda-| *” devam ede. (ilimler sarayı) ”d'w Havsle ettirmek istediği isti idanın pulu iptal edilmediği için| Maarif müdür muavinlerinden| Hamdi tarafından lüzumsuz ve | haksız yere azarlanan temiz a-i ileye mensup bir kadının ken- disini ek isterken, gelenler - yetişmiyo Kibi, hakaret cürmü isnadilı de suclu mevkiine düşürüldüğü Vali ve Belediye Reisi Dok- tor Lütfi Kırdar bu elim hâdisel Hle yakımdan alâkadar olmuz. isenin —mahiy fi üdürlüğünden & arif m göre hâdisede ba Cünkü kendisine yapıştırılma: ldilmesi lü Pa: t lerine müskülüt sıkarıldığını 1- İleri sürm Bunun üzerine, |kendisite ileri geri sözler sar - İfetmemesi ihtar olunmuş ve ni |hayet Hakarete uğradığını id en Müârif müdür muavini İnâdise esnasında odada bu rkadaşları anda böyle bir ila bulunabilirler. Hakikati hal-| se bu vaka göründüğünden| sok - nazik ve ebemmiyet İi'mıı ederiz ki, Maarif V ti, vaşıtasile csaslı Gerci 4 İMaarif müdürlüğüne cağırılmıs| | dür muavini tarafın - a derece vazik karşilana-| İrak ifadesi alınmıstır. Fakat bu| İkâti değildir. Vakznın bir cak tleri vardır. Onların da ma İlümatlarına müracaat edilmeli: İfatları münhasızan âmme sahi -| di olacak olan kimselerin isim Herini de Bi Bu kadınca olsun- diye, bi be yerleşt Maarif müdürlüğüne tır. Eğer ava pul yap mam veya pulun intal edi küzumu münis bir İHsanla ihlar| edilmiş olsaydı bu vaka kati - yen meydana gelmezdi. Bir iş sahihine: «Bu istida pul istı Pulun da iptal edilmesi Tâzım- dır» dive bir ihtar yapılınca o insan işini gücünü bırakır, bir tarafta hüngür hüngür ağlar| a? Akıl ve mantık böyle gay- ritabil bir hali kabul eder mi? Bu, herhalde inceden inceye| İtahkik edilecek b (Maarif Vekâleti |Anket Açıyor Lise bitirme imtihan - larında bu sene randıman yüzde 15 ile 20 arasında- dır. Bu netice Maaril Ve- | | kületini, orta mektep e- leme imtihanları kadar ! etmektedir. Bu- ân Vekâlet, müdür, muallim ve talebe veli - leri arasında bir anket açmayı düşünmektedir. Ankete verilecek ce - yaplara göre yeni ders yılından itibaren — İmti- han sistemlerinde - deği. | İsiklik yapılacaktır. söNYE aat üN kakanme aa linesananknmaz Madam — Atina ' Mahkâm - Oidu rzu edildiği takdirde ve sı|" meseledir.| 'Memurun Vazifesi Halka Müşkülât Çıkarmak Dej il, Kolaylık Giis_lermekli Srak çahit olmaktayızı a ve melek e |Vali, Maarif Müdürlüğündeki ndıuyı tahkik ediyor | Mezarlıklar Bugünkü hükümet, iktidar mev kline geldiğindenberi defaatla, memurların iş sahiplerine âza-| mi kolaylık #Östermesini ve iyi| muamele etmesini tamim ve ihtar eylemisti. Cünkü demok-| Her taşı tarihten bir yap- râsi deniler şekli idarenin rü- yak olan ve hâlâ tarihi eser. Dü taae a aa iradı bürçişlerle dolu bulunan Edirne «| hakkına riayet etmek ve dev- Kâpı ve Silivri, Eğrikanı dı. let makinesini halk hesabına, Sifdaki meszarlıklar — icinde halk menfaatine cevirmektir Lh;ı_vmv sürüleri yayılmakta Bu esas kaide, bu esas zihni- Ve otlamaktadır. Etrafı mu- yet, bu işi anlamak istemiyen hafaza edilmiyen bu ataların memurlarımızda da yerleşmeli, sinelerinde hiç olmazsa hay- mleketin v eklen de -| kil, ruhan ve hakikaten demak. | YAD€tı bırakmıyalım. rat olduğu isbat edil snda; Tülliyenin rölli, mekanm etrafında H bir sami kât tesibirlerin üzerinde durmeş ve dah memlekete h tizmüştir. net etmekte olduk'arını tebarüz ettirerek mi de Saray Sü Rumanyaya satılacak tiftikler Ticaret Vekili Dün-Tiftik Tacirlerile Görüştü Şehrimizde bulunan Ticaret Vekili Nazmi Topçuoğ- la dün sabah Takas Limitedd Şirketinde meşgul olmuş, müteakiben Rumanyaya satılacak malların taksimi için toplanan tiftik. ve yapağı tacirlerile görüşmüştür. Tacirler R: ekliflerini sonuna kadm natıyalıların bazı, bu arada bu av lan müddet tek- | Üniversitede İmtihanlar nih Hukuk ve İktısad Fakültele- İri birinci senıf talebesinin ele- | ! me imtihanları neticesi de dün' | ilân edilmiştir. Elemelerde muvaffak olan lebeler esasi teşki dersinden yazılı Imt tutulacaktır. Diğer derel üsülüne gi di İmtihanlar 26 h: tir. Hukuk fak l bulunan ler aratında tal ni karar Vekil teslim müdd on beşi: laşmıştır. ihin de temmuzun Tayyare seferleri olları idaresine yapılan © göre bu gün ayyare seferleri bi , Müddet tatil edilmistir. İz- mir. tayy yolcu postası dün ile kalkmretir. 5İ sonra Edi ine bağlı vabancı diller alebesinin imtih 1 başlamıstır. İki yıldanb risat yapan bu mektep Du sene ilk mezunlarını verecektir. Me- zunlar, Pariş işgal edilmem'ş e Fransada harp bali bulun - amaş olsaydı bir senielik di-| yalek! stajlarını orada yapacak lardı. A İdığı icin |müesseselerinde yabancı di muallimliği yanacaklardır komisyontusu — Alman zün talebe adedi 140 1 bülmuş-| Villi Blumeli bıcakla yaralıyan tur |Mehmet Alinin dün İkinei Ağıri kaprta yti Cezada muhaker tır. Denizyolları Lokantası ahkeme Fahri Döntebilkrr t tarafın - Sahidi dinlemistir. Fahri, Meh - bes volen Cümhuriyet matbaasının ma- da bir| | Geçen sene randevucülük. ve kenç kızları fuhşa teşvik suçun İdan yakalanarak Asliye Birinci İCeza mahkemesine verilen Ma-. dam Atina ve kızı Zizi ile iş ar- “|kadaşları Katina, Eleni, Mari a, Eleni, Mikellinin dün muha emesi bitirilmiş, haklarındaki karar bildirilmiştir Mahkeme At culuğunu sabit görmemi: Nedret, Harikliy Polişine adındaki kı Ğ met âlin aleyhinde — sahitlik |dan Tonhanedeki Deniz kösrün e amiş ve Mehmnet Ali dısarı ci h İkanta acılmıştır. Burada deniz eline kelepceler geçiril- en sonra İmüesseselerinde calışan memur * k İlara 20 kuruşa tahldat olarak 2tliis, kelepçeli ellerile şahidi z “bir hayli dövmü: gle yemeği verilecekti a ğ ———- K Suçlu jandarma ve mübaşir- ler taratından güçlükle zapte - dilmişti: hiştir. Bir tacir ihtikâr suçundan teşvik ettiği anlaşıldığından 28 İay müddetle hapsine, 158 lira ağ Dün akşam saat 18 de Sinop Meb'asu Ceodet Kerim incedeyı “Dönya ihtilâfı karşıe 'niversite konferanş tarafından dinleniim!p'ir. lde bozgunculak yaratan arın bu Buhranlı zaman larda " mamanda bir konferanı verecektir. “lerin satıs toplantıda - Üi ee Elleri Kelepçeli Bir Mevkuf Adliyede Şahidi Dövdü ler rada kendisini işinden cıkaran|dinci Asliye Ceza mahkemesin- esi Yapılmıs İrunma kanunü çıkmadan ev Fahrinin üzerine|. Sığınak İnşası İçin Halka Kolaylıklar Gösteriliyor Pasif korunma için evlerde yapılması icap eden sığı- naklar etrafında çalışmalara devam edilmektedir. Sığı - nak işleri dolayısile yapılmakta olan ihtikârın önüne g-- çilmek için icap eden tedbirler alınmıştır. Evlerde yai - nız siper veya koronma odası yapılacaktır. Ahşap evlerde korunma odası yapılmıyacaktır. An- cak bahçesi olan ahşap evlerde komşulara zarar — veril- miyecek şekilde korunma yerleri yapılacaktır. Yapılacak müdafan tedhirleri için hervatandaş mıntakasındaki fen heyetine müracaat ederek istediği malümatı alacaktır. Fen hevetleri de sığınak ve siper inşa edilecek yerlerde Tâzimgelen direktifleri verecekti Londrada bulunan ecna gea ” | — İStanbuldan Avrupaya Hava Yolculuğu Bazı Avrupa sehirle - rile İstanbul arasında tayyare selerleri yapmak üzere alükadarlara ecne- bi hava kumpunyaları tarafından — müracaatler olmuştur. Bunlar tetkik edilmektedir. Bu arada Almanların da Berlin-İs- tanbul hava seferlerini tekrar açmak için müra- caat ettikleri söylenmek. ği tahsilli etmek üsere İngiltereye gönde- rilen talebelerin simcilik orada | Herine başlamala-| Denizyolları ve Liman Umum Müdürleri Ankaraya gidiyorlar Denizyolları ve Liman İşlet- meleri umum müdürleri buzün lerde Ankaraya - gidecekler ve idarelerin yeni teskilât projele- rinin Meclisteki müzakerelerini takip edeceklerdir. Yenl proje» lerle bilhassa Denizyo da- ki bazı servişlerin teşkilâtı ge- nişletilecek ve buralara yeni memurlar alımacaktır. — salonunda bir - könferana Hatip: hükümetin oldığı dertiğlnizin kuvvetiri tebarüz —— lFiy;ıfMürakahe komisyonu toplandı | Muhtekirler Hakkında Kanuni Takibata Geçildi Fiyat Mürakabe Komisyonu dün Vali muavini Halük Nihadın reisliğinde toplanm ıs, nebati yağ tacirlerini din- liyerek vağ fiyatlarmın tesb € tacirlere satışlarda bi- rakılacak kârlar bakkında malümat almıştır. Komisvon bü günlerde tacir -| malların ne olduğu da tacirler- lerle olan temaslarını bitirecek| den sorulmuştur, ve hetice Vek Alınan cevaplara göre tahkis ne bildire n madde- / kata devam olunacak ve sucları vnu, tüncarla-| tesbit Oluman tacirler cürmü - ere bırakıla- meşhut kanununa göre süratle n Vekâlet adliyeye verileceklerdir. | Gazinoların Kâr Hisheti da sun'i bir bul D g gt tacirler hakkında dün müddei - ı' mı Hıu umumilik tarafından — takibata! es ı Rir * p Gazino ve içkili lokantalarda Bir cok tacirin mafaza ve e. tatbik edilecek yeni tarife düm gaa e Ayrıca, bir belediye iktısak encümeninde el bol bulunan,|görüşülmüş ve kabul edilmiş « | mavdanda olm tir. Bu fiyat listesine göre içki — (satışlarında gazinoların kâr nis beti sudur: Birinci sınıf bütün içkilerde yüzde yüz yirmi, ikinci sınıf rakıda yüzde doksan, şaran v€ birada yüzde seksen, üçüncü si* nıf rakıda vüzde vetmiş beslt yüzde ellidir. ——— Z 'îlsııııwveîîsvîgğ masama aa Kalebentler 18 Haziran 1909 Divamıharbi örfice altışar sene ra ve perakence KLimon ihtikârı yapanlar | İtalvanın harbe girm hır| deki mallar drin r tosbit lvvvelsı gön tevkif olunmustu. İhtikâr suçlusunun dün Ye- de duruşmasına - başlanmıstır. Suçlu: e— Ben bu ticareti milli ko- yaptım ve zannıma kalırsa bir. Wm;.',','.',:,",',,k””“"'d'“ da M e a nak edilmalerine karar veri a Tahir Paşa> Mahkeme bu çibeli tesbit ve) ba aa a a ae andülire şabitleri dinlemek Üzere muhâ-| ması slunacaklardır. ::lınlî;l baska bir güne talik eı: Teb'it i ğ | Grülce İatanbuldan teb'itlerime kar İki hursız tevkif edildi —| rar verilenlerden bazıları - düdt Ahmet ve Süleyman ddında| dahi derdent olummuşlardır. Bunr iki kişi evvelki gece Koca Mus-| lardan başlıcaları bazimai haset tafapasada bir evin duvarından| Müsteşarı Halis Efendi, telertf atlıyarak içeri girmişler, ötebe-| meclia relsi sabılı Salâhi Heye riyi çuvallarına doldurürlarken| Üsküder polla müfettişi sabılt İ yakalanmışlardır | Müfit Bey ve Mektebi Harbiyi irsızı dördüncü | Müfettişi İsmatl Paşanın eniştesi | Mazhar Bey, Galata gümrüğü N4 findan tevkif| findan tevkit| e Beydir.