29 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—2z 1.3.M2 TAN ABONE BEDELİ Türkiye Ecnebi Mo Ke, 1 Sene 2300 Ki re 6 Ay 1500 3 s0 * Alman - Sovyet Harbi Yazan: M. ANTEN Gön haftalar içinde Sovyet - Alsın mühim düşmesi beklenen şehirlerden hiç biri Ruslar cephesinde kayda değer bir kâdise olmamıştır. ve tarafından geri almamamıştır. Kırt - lordu, umumi mukabil te tiği gündenberi henüz 8 Muvaffakıyetler kazanımamış, Almar Mmüdafan hstlarmı esasi: bir surette Mrtp yaramarış, Harkof, o Viama, Riev gibi esaslı mevkileri geri ala- mamıştır, Fakat Alman ordusu o fle boy ölçüşecek derecede kuvvetli ol- duğunu işaret eden kıztlordunun ye- milmez Alman ordusunu ilk defa ola Tek urmumi ricate mecbur etmesi, Mox- ve Leningradı muhasara ve İsgal tehdidinden kurtaramsı ve Kaf. kas yolunu Alen ordusuna hiç ol Mazaa şimdilik kapımış olması, bar- bin umumi mukadderetı üzerinde him bir rol oynayacak kıymette büvâk bir muvatfakıyı etmektedir. Kızılordumun daha büyük muvaila » kiyetler kazanını pa wash iml vardır: Rus karşın motörlü İarm ve teyyarelerin kütle ba ri rr N Yetidir. Diğeri ise Alma: leri altında bahınan mühi Mevkileri müstahkem birer #etirmiş o olmalarıdır. Söylendiğ'ne Böre Anmanlar stratejik ehemmiyeti Olan en küçlik köyleri bile fevkalâde bir serette tahkirı etmişlerdir. Tank- ları blokhavr gibi kullanmakta, & Mamiyle muhasara edilmiş hava anlarımda mukavemet etmekte, Manlarda ve bataklıklarda tatunmaktn ve çember içine alınmış olan kuvvet. lerini bava yolu ile beslemekteditler. Alman genel kurmayının en hükim en öşesinin, yaz taarruzu için istinat nok taları olarak kullanacağı İleri mevzi- * me pahasma olursa olmun mahe faza etmek olduğu o smlaşılmaktadır. Ruslar da mevsim dolayisiyle motörlü! Ve zırhı vasıtaları kütle halinde kul- İhnamadıkları ve büyük zayiat yermek İstemedikleri için bu müstahkem »*ra- eğik mevkileri cepheden taarrurlarla *le geçirmeğe çalışmıyarak, bu mev- kileri ve” Alman kuvvetlerini “sarmak, Alman müdafaa hatlarında geniş ve derin cepler açmak, mahsur o Alman inin iaşe ösleriyle irtibatını kesmek, münakale yollarını ve vesrta. eren bozmak ve mümkün olduğı an askeri öldürm or. malzemesi tahrip etmek taktiğini kullanmakta dırlar, Böyle bir harp, Hbtimal kütle ha. nde motörlü ve zırhlı o kuvvetlerle Yaprları hareket harplerinden dahı Yipratıcıdır.. Şüphesiz bu harpte iki araf da yıpranmaktadır. Fükat esas #slerinden çok uzaklarda olan kış için Ruslar kadar hazırlıklı olmıyan ve İr kısım kuvvetleri çember içine gir Mis bulunan Almanlar için daha çok Ypratıcıdır. Almanlar, çember içi. e giren ordularmı ve müstehkem mevkilere mühimmat, yiyecek ve tak» Miye kuvvetleri o göndermek zarü: yaz taarruzu için hazır! “klar kavvetlerden ve materyeller, en oldukça mühim bir İkesmını simdi. en kullanmak mecbyriyetinde kal — lar, Bu keyfiyet yaz taarru- Yarın şöddetini hafifleteceği için, Sov in müdafasemı kolaylaştıracak. > Mütehasemlarm kaneatlerine gö. Aimenların bu yeni tanarruma 22 İeriren 1941 tasrruzları kadar siddeti Çünkü Alman ordas Pax cephesinde en güride askerleri, tstribeti tankçrlarmın ve tayyarecile. Yinim büyük bir kismmı kaybetmiş - Verdir; arka arkaya yıldırım hurpleri Kazanmanın ve yen'lmemiş olmanın temrin ettiği mfnevi kuvvetten eskisi Kadır istifade edemiyecektir. Bunlar- başka, bu sefer de belki bir mik. gerilemeğe mecbur kalacak olan yeniden tesis ettikleri oOçok müdafan hatları ve hazırla mühim miktarda ihtiyat kav. sayesinde Alman taarruruna selerden daba çabuk ve daha in durdarabileceklerdir. Alman tazrrurunan — baharda değil Yarın basında yapılmasını zarüri kılan Üsbil sebepler vardır, Rusyada ilkba- . Büyük kuvvetlerin, motörlü va. İaaliyetlerine kıştan daha az olan bir mevsimdir. Yakında ın Karndenize kadar wra- 2500 kilometrelik cephe beyan dar çözülecek, karlar eriyecek tt yollardan başka her taraf ve bataklık haline | gelecektir. buçuk ay kadar bir zaman kütle hafinde hareketi müm olmuyacaktır. Şüphesiz. cenap böleest girmel bölgesine nazaran daha İz zaman sonra harekâta müsait bir pie gelecektir, Almanların bu esnada reklita müseit olan Ortaşarkta bir faaliyetine geçmeleri ve bu #eevsim müsah oldukça Ros- Üzerimlen Kafkasyaya doğrn toarruzları desteklemek i- he i ji TEZ â i ;i İ ul MYEDUN MUDAPAASI ÇOCUK KORU: KLA BASLAR, Gacuk Esirgenle Kurumu Genet Merkeri -İ ve lus gazetesi, adını vörme- diği bir gençlik mecmua- sında, yine açığa vurmadığı genç şairlerden birinin yeni çe- şit şiirini, evlenmiye karşı za- rarlı bir propaganda sayarak sızlanıyor. Bence bu şir, yal- niz evlenmeyi kötülememekte. dir; genç kızları ere varmaktan, olmaktan şiddetle tiksindir- dikten başka onları sadece bir Eğlence ve nefis körletme vasi- tası olarak tanıdığını da anlati- yor, oyraşlığa, sürtüklüğe he - diriyor. O bakımdan bah- imiz şiir, o çerçevelenerek randevücü salonuna asılsa yeri- dir! Hele ökuyalım: Sen şimdi kocanın evinde otur, ların artık eskisi gibi değil Geceleri yemekten sonra Çorap söküğü dikersin Ve Ihtimal ellerin de soğan kokar, Senin kocan bir suratı çirkin adam “| Ağır açık uyur Ve senin vücudum bozulur, çocuk doğurdukşa,,, Görüyorsunuz a, şairin kendi üşlübunca canlandırdığı . hayat hiç de iç açıcı, iştah verici, hoş bir şey değil: Başta cadı karısı gibi karma karışık, permanatsız saçlar... Soğan kokan morarmış, çatlak ellerde ökçe ve burun İeri akçıllaşmış delik çoraplar... Yatakta hem çirkin suratlı, hem de, ayrıca, ağzı açık uyuyan hantal bir koca... En kötüsü de şu; Çocuk doğurdukça gevşeyip endamını kâybeden bir vücut! Tablo pek korkunç! *“* örülüyor ki, bu. Kizcağız evlenmekle * gençliğine, güzelliğine, hürriyetine kiy mış... Demek ki, kızlar, hele gü şelieri evlenmemelidirler. O halde ne yapmalıdırlar? Şair bunu söylemiyor amma anlıyoruz; istediği şey budur: HAFTA KONUŞMASI Çorap Söküğü Diken Zavallı Ev Kadını Yazan: Nİ Refik Halid KARAY) u şiirden alinacak en ze rarsız ders - saydıklarıma kadar gidip işi büyütürlüğe var. dırmasak bile - genç kızı orta halli aile hayatından iğrendir- mek oluyor. Nasılsa bir suç işle Yip evlenmiş bulunan zavallıla. ra da demek istiyor ki: “— Servetsize varma; varr - san da akşamları köşeye geçip ahmak ahmak çorap söküğü, fi- lân dikme... Hele mutbağın sem tlne uğrama, ellerini, yemek pi. şireceğim diye soğan kokutma! Git bak, musibet suratlı kocan Yatağında, ağzı açık, ne iğrenç uyuyor... Öğüreceğim geliyor. Onun yanına girilir mi? Ya do- gurmak? Bunu hiç aklından ge“ çirme; senin hayatta esas vazi . fen vücudünü korumak, endamı nı billür kadeh gibi düzgün ve kusursuz tutmaktır. Üst tarafı na aldırma ve sakın ana olmuya yanaşma; hapı yuttuğun gün - dür! Katalavis, Koriçimu? Katalava amma akla gelen bir. kaç nokta daha var: Acaba şai- rimiz pek ahım şahım bir deli - kanlı mıdır? Acaba uyuduğu s1. rada ağzının kapalı kalmadığın- dan emin midir?Çorapları sökük ıse, delikse dikilip örülmesinden ve karnı acıkınca önüne sıcak bir çorba konulmasından mem - nunluk duymaz mı? Bir ev kiz elinden « o kız vücutça biraz hir palanacak da olsa » tertemiz, ü- tülü çamaşırlar giymek istemez. mi? Şair olduğu için savsaklık- tan; üşengeçlikten yağlanıp ke « peklerle beneklendiğini farzetti- TAN y. i BİR ŞAİR DİYOR Kİ : “KIZ, EVLENİNCE OTURUP ÇORAP SÖKÜĞÜ DİKER, i o ZAVALLININ ELİ SOĞAN KOKAR, ÇOCUK DOĞURDUKÇA VÜCUDÜ BOZULUR. KOCA, ÇİRKİN BİR ADAMDIR; AĞZI AÇIK UYUR!,, NE FELÂKET! ğim ceket yakasını silinmiş gör. mekten hoşlanmaz ii? #** e sonra her mutbak işi gören kadın elinin soğan kokması, her evli kadın saçının darma dağınık olması, her ko- canın çirkin ve ağzı açık bulun- ması mi şarttır? Kadının çorap söküğü dikmesi pek hoş değilse de dalma iğrenç bir manzara mı teşkil eder. Ve doğuran vücut muhakkak mı bozulup bir yıkın tı şekline girer? Bugünkü Yası. ta ve tedbirlerle soğana el sü- rülmeden yemek yapmak ve vü cudü büsbütün hırpslamadan ço cuk sahibi olmak imkün içinde- dir. Yeter ki, genç kızlarımıza böyle düzgün bir terbiye verile. bilsin... “Sanat eserleri yalnız ahlâka ve cemiyetin kusurluda olsa yerleşmiş bulunan prensipleri - ne hizmet etmelidir, diyenler den değilim, Fakat sanatin, ille ahlâk dışı olması, iyi kötü ah. Jâk adını verdiğimiz usullerin tersine yürümesi, ayaklanması da şart Sayılmasa ir, Ha- yatın, yorgunluklar, güçlükler, hattâ çirkinlikler içinde bile hoşça tarafları vardır. Dünya nizamının hayran kalacak ka- dar güzel kurulduğuna ben de İnanmıyorum. Lâkin bunun yi. ne de - bir vapur ocağı başında çalışan ateşçilere taze deniz ha- ştıran nefeslikler gibi » le ferahlatmasa bile az çok dayanma imkânı veren bo- Zzuk düzen bir teşkilât olduğunu kabul etmeliyiz. Daha kusursu- zu yerleşinciye kadar ve öylesi. nin yerleşmesine çalışmakla be- raber! (Devamı 4 üncüde) Bugün doya doya gülmek istiyenler ŞEHİRDEN RÖPORTAJLAR Pabuç Pahalılığı Eskiciler Hangi Mallara Rağbet Ediyor? Para yerine eski — Kadın eşyalarına rağbet yok — Erkek pabucu kadın pabucundan kıymetli — Pabuç niye pahalı 'okak aralarında pabuçları, kadın çanak çömlek, Yazan —— kunduralarmıdan da- tabak bardak, cezve İ ba ucuza satılıyor. leken satan bazirgân İ SAİD KESLER | Parmak kadar, de a ana lara bir şey oldu. Pa- ra ile mal satmıyor Uk deşik kadın ayakkabıları 13 ire Mi, dan otuz biraya kadar, Erkek ayak- Esyi yok mu sultanim? diye #0-İkabıları da © Fiyata asma hiç olmaz” rayorlar, 8a hem daha çok malzemesi ver, hem Eskiye bu kadar itibar insanı biraz şaşırtıyor. Fakat Yahudilerin bir çoğu &eki de beğenmiyorlar, En çok rağbet ettikleri eskiler; erkek kundurası, 6:- kek elbisesi, yaşlı kadın kundurası v: yaştı kadın elbisesi, Geçen mevsimde 15 İiraya alınmış, dabu boyası bile solmamış bir kadın akarpini veriyorsunuz, yüzüne — büe bakmıyorlar, — Büyük hanım, senin eski pabucun yok mu, zararı yok delik olsun, d- yorlar, Beyelendinin — patlak pabucu de daha çok dayanıyor. En itinalı pabaç giyen kadın sene- de en az dört çift iskarpin değiştiri- yor, En hoyrat giyen erkeğin il i yazlık diğeri kışlık olmak üzere Ik! çiltten farla ayakkabı aldığı pek mâ- dir görülür. kkk Psvuç niye pahalız. — Efendim, kösele yok, kösele Bizim yerli köseleler dayanmıyor. İs- ter istemez Avrupa mali kullanmak mecburiyetindeyis, — Avrupadan mal geliyor mu? — Gelmiyor, gelmiyor amma, pa- rayı verince balımur, Kıyıdı köyede kalmış mallar elden ele yine baluna- yor, — Bütün ayakkabılarda Avrupa kö- selesinden yapılmıyor ya?... — Tabii yapılmıyor. Yüzde doksa- se yerli irözele, — Amma fiyatlar bir, Fiyatlarda fark yok, — Eh.. Öyledir beyim, Kimse yo- ğurdum kara demez, Herkes elindeki rıalı Avrupa melr diye satıyor, Hem yerine daha ucuzumu koyamıyacak ki, Elindekini ister İstemen pahalıya vermek vâziyetinde, — Kadın syakkabıları meden bu ka- dar yüksek? — O ayrı iş beyim, Kadn ayakka- bısı modaya bakar, Bu mevsimde yap- tığımız ayakkabıyı gelecek mevsimde (Devamı 4 Gnede) bundan iyidir. Eslddiği için değil, sadece daraldığı ve bu mevsimde mdoas geçtiği için önüne konulan genç kadın elbisesini beğenmiyor, — Bunlara bir şey veremem. Be- yelendinin Yırtık “ceketi, eski pija - ması, büyük banımın entarisi yok mu? diyorlar. Hele en çok üzerinde durdukları eski, kundura, Delik, deşik, partal, patlak ne olursa olsun yeter ki ta- mir görmemiş bulunsun, O patlak pa- buç en pahalı kumaştan yapılmış .yep- yeni genç kadı elbisesine müraccah, Siz bundaki anlamıyorsunuz. Fakat benimle beraber kunduracılrı dolaşırsanız eskici Yahudilerin yırtık pabuca neden bu adar kıymet verdik- İerinin farkım varırsınız. Kundura fiyatları alabildiğine yük“ selmiş, Kavaf işi, dikişsiz, yaln kat pabuçları bile 13 - 15 liradan aşağı al- manın imkân: yok. Bir bakıma erkek Türkiye KIZILAY Cemiyeti Menfaatine BERLİN FLÂRMONİK ORKESTRASI Profesör Hans Von Benda'nın İdaresinde İstanbulda Yalnız İki Konser Verecektir Ş TA > BN EDE Asra Uymıyan J Kıyafetler Yazan: ULUNAY Bn razeteti arkadaşımın ikide bir- de kalın kafalılığı misal olarak sikrettiği ressam Galip, kendisini ilk defa gören bir zatın: — Ben sizi hiç de böyle tasavvar etmemiştim. Ressam Gelip bey dm nilince gözümün önüne dalma narin, uzunca boylu, pos beyıklı, uzam sakallı saçları omuzlarına dökülmüş bir ağa gelirdi!, Detnesine karşı ressam Galip kisi üzerinde biyrkir bir Neron kafasını andıran kunt kellesini geniş ve kuvvetli omuzlarını, kalın bilele- lerini, iri ellerini düşünerek; — Şaşmamı Dedi İnsanlar böyle bazı hüviyetlere bir kıyafet uydurmağı severler. Meselâ “Evliys,, denildi mi? Mutlaka mangal kadar bir sark; gö“ beğe kadar beyaz sakul; yeşil cübbe, ayaklarda nalın, alak arkasında hilâl, elde ibrik olacak, Siz de ben kıbalde bir adamın ressam olabileceğine ih- timal verememişsiniz, Olur a... İklim mecburiyeti olmadın — asrın kabul ettiği kıyafetten aykırı bit küs ğa girmenin faydasını biç bir zaman anlamamışımdır. Ekseriya sokakları dökülmüş: bu Türemeuz hammallıktan biç mü teessir o olmıyarak, yelesini yel » pirdete yelpirdete gerer, Eskiden mahalle aralarındı meşin esvap giys- rek “Hak dost! Mangr oeyvallahi, Diye “kesikbaş, hikâyesini okuyan derviş kılıklı dilenelleri andıran ba sa vallı, bazıları için - saçımı sokalma ustura makas değdirmemesi bakımın. dan « bir artisttir, Bazıları için da - ecnam İle birleşemeyince şi aram betiliğe vurmuş yabat | sevgilisinin ölümündenberi saçma sakalına dokun. mamağa ahdetmiş - bir âşıktır. İstes öyle olsun ister böyle olsun, Ba sw fatlarm hiç birisi onu bu acayip kı lıkla sokaklarda dolaştırmak için bik sebep teşkil etmez, Saç sakal kestim. mek artist olmağa mâni olmadığı gibi işık olmak için de matlaka “Leyiif Leylâ!, diye tepesine leylek yuvası kurdurmuğa Kizem yoktur, i Meselâ Hint lideri Gandinini kıyas fet bakımından yatak çarşafa bürüm nüp canlı cenaze gibi dolaşmasını big doğru bulmuyorum, Arkasmdan mik yonlu adarm sürükliyen Mahatma yard. daşları Üzerinde ba tesiri yalnı kıyaletisle ve yahut perhirkirlığizir yapmadı; setre pamtol da Bi saydı yine halk onu bir şef & z i ? iş Dörder, beşer, salına sallana, kı | rıla kırıta, gülüşe şakalaşa 50 -! ya- çok muhtemel görülmekte - kaklarda biteviye dolaşmalıdır- ler. Saçlar berber elinden çık » mış, bukle bukle olmalıdır; ne yemeğe, ne dikişe sürülmiyen manikürlü eller çiçek kokmalı- İ dır. Bizim şair de gözüne kes - tirdiğini koluna takmalı, sine - maların loşluğunda el ve söz şa- kaları etmelidir. Hele yol parasını bulursa ve mevsim yazsa o filizlerden biri- ni hiç olmazsa Salacak plâjına götürmelidir. Soyunsun yavru - cak, giyinsin bir değirmi mayo- sunu... Sen de tut boyalı elin - den, sok denize, yatır kumsala... Sağa çevir, sola döndür, yüzü koyun veya sırtüstü uzat, uzan yanma, kulağına şiirlerinden fısılda ve... . Ve akşam basınca, köprü üstünde bastır “tün aydın!, 1, bırak onu tek başına, ne hali varsa görsün... Sen tut Tavuk- pazarındaki bekâr odasının yo- dunu! Amma kızcağız aç mı? Evsiz mi? Hastalık mı kaptı? Başına bir hal mi geldi? Bakım ve a. meliyat mu ister? Babası mi ko. vacak, polis kart mı verecek? Memlekette nüfus azalacak, ne - sil mi tükenecek? Bunlar onun düşüneceği işlerden değildir; genç kızlar, herkesin eğlencesi, hele başı boş şairlerin sanat zev kini tamamlamak, keyfini getir mek, şiirlerine ilham kaynağı olmak için yaratılmış eğlence - lik mahlüklardır. Bir bu hayatı, kayıtsız, şart - sız hürriyeti, eğlence bolluğunu ve eşsiz kolaylığı gözönüne ge- tirelim; bir de ipek saçlı, dal Karacaoğlan tabiriyle şeker şerbet kızları evlenme adı vi eN sökük dik tp n, SölrÜ p tiren, Kn düzenli şek- lini bozup sert etlerini pelteleş - tiren, yani - yüksek perdeden atalım! - güzel sanatlar, yüksek sanat, estetik adına cinayet işli. yen kaba herifleri düşünelim. “Hay haydutlar hay! Dünyayı ne hale sokuyorlar, güzeli na sıl da gudubet ri göncasını deve dikenine e yorlar!,, diye bağıracağınız ve evlilere saldıracağınız gelmez mi? MİCKEY CECİLİA PARKER Bugün Seanslar: 11 tarafından dayanılmaz derecede M. U. M. Memleket havadis gazetesi, Seanslar: 11 (Tenzilâtlı 12,45 — ” emumanunlanl Bugün SARAY Sinemasında “La Konga” nın unutulmaz yaratıcısı 16 yaşında Donjuan #le beraber emsalsiz bir tarzda yarattıkları ANDY HARDY KELEBEK eğlenceli aşk macerasını mutlaka görünüz. Bugün saat 11 de tenzilâtı matine Senenin En Çok ARJAN MELEK Sinemasında Tahminin Üstünde Bir Muvaffakıyet Kazanıyor. İ PEK Konserler: 31 Mart 1942 Salı Günü Akşarm Saat 21 de İİ arerce Şak e çek ei Glee i > 1 Nisan 942 Çarşamba Günü Saat 17 de rine riâyet etmesiyle tanınan Japon | e Ke a | ŞEHİR TİYATROSU Koeni KISMI Gramsrz Tiyatromulmda |ğ| z3" bile ba kyelet ananesine bağlı, 2 K Anane simma O Herakiriyi eğlence ARŞAK PALABIYIKYAN Biletler: Sehir Tivatrosu Kiselerinde satılmaktadır. güldürücü sahnelerle dolu 'TÜRKÇE SÖZLÜ 3 AHBAP ÇAVUŞLAR ALTIN ARAYICISI Büyük komedi wa BÜTÜN TÜRKİYE, BÜTÜN İSTANBUL GÖRECEK ve ALKIŞLAYACAK ALKAZAR Bu Çarşamba Matinelerden İtibaren Emsalsiz ve Hesapsız Fedakârlıklarla 10 Senedenberi Görülmemiş en büyük heyecanlar ve sergüzeştler filmi “MASKELİ 5 lerin DÖNÜŞÜ Baş döndürücü, müthiş heyecanlar ve helecanlar kasırgası, kanlı ve tüyler ürpertici sahneler şimdiye kadar sinema âle- minin kaydetmediği | ÇETELER MÜCADELESİ. KOYBOYLAR MEYDAN MUHAREBESİ İİ Simdiye kadar gördüğünüz bütün filimlere meydan okuyacaktı ami Bugün SÜMER Sinemasında ALLAN JONES ve NANCY KELLY tarafından çok güzel bir tarzda yaratılan MAVİRUMBA Keme. kahkahalı ve gözler kâmaştırıcı sahnelerle dolu fi minde güzel şarkılar dinliyecek ve yeni danslar göreceksiniz Bugün saat 1) de tenzilâtı matine | TİNA 2,30 — 4.30 — 630 — ve 9 ROONEY ve LEWİS STONE (MRANSİZCA de Tenzilâtlı 12.45.2.30-4.37 630 ve9da gi A KR Aİ mazhar olmaktadır. ü zel smani Gi em ŞARK sinemasında | LENİ MARENBACH - Hans Söhner ve KATE DORSH'İn müştereken temsil ettikleri Gönüller Aldanır Senenin en heyecanlı dramı, en hissi aile faciası, seyredenleri göz yaşlarma garketmekte ve İstisnasız herkesin takdirlerire Bugün saat 11 de tenzilâtlı yapan Japonlar Kimonoy amesk ev. lerinde yerden yapma çay masalarmın. başında bağdaş kurmak için giyiyor. ; z : i fi ŞEHİR TİYATROSU Benan kıst: Saat 15,30 #kşam 2030 da PARA Komedi kummr: Bant 15.30 akşam 2030 | UN Eregy | HALKEVLERİNDE Eminönü Halekvinden: 14730) da Hukuk P: Bereli tarafmd. SÖZLÜ) * matine