29 Mart 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Fevkalâde OPERA SÜPER filmi Moskova, Leningrad Operaları artistleri tarafından GÜL ve BÜLBÜL Dünvanm en meshur bestekârlanndan Tchaıkovskı, Rimski. Korsakov, Borodıne. Bizet, Flotov'un en nefis parçalan. TÜRKÇE sözlü RUSÇA şarkıh ELHAMRA'da J 18 incı yılsayı: 6326 umhuri ISTANBUL CAĞALOĞLU Teleraf ve mektub adresı: Cumhunyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 1 Dünya muharrirlerinden tercümeler serisi: 60 PEABL S. B U C K 938 Nobel edebiyat mükâfatı kazanmışür. Türkçeye MEBRURE SA Ikinci basılış Pazar 29 Mart 1942 REMZİ Sellüloz ve fabrikalarımız BİR IHRAC İngiüz Kralı bir ikinciKâğıt TESEBBÜSÜ nutuk söyledi bitti Her iki fabrika da dört ay sonra işlemeğe başlıyacak Alrnan denizaltı üslerini tahrib etmek için Ingilizlerin Saint Nazaire limanına yaptıkları taarruz akim kaldı Bulgar ticarit heyeti Ankaradan "İngiltere hiç bir zaman bu şehrimize geldi günkü kadar kuvvetli olıtıadı» Heyet Reisi? anlaşmanın imzasından dolayı çok memnun olduğunu söylüyor i «Bilhassa önümüzAlmanlar, karaya çıkan deki aylarda herkuvvetlerin famamen imkesten azatnî gayha edildiğini bildiriyorlar ret bekliyorum» Berlin 28 (a.a.) Alman orduları başkufnandanlığınm tebliği: Hususî bir tebliğle de bildirilmiş olduğu üzere İngiliz deniz kuvvetleri SaintNazaire denizaltı üssüne taarruz etmek ve limanın bendini tahrib etmek için Loire nehrinin ağzına asker çıkarmağa teşebbüs etmişlerdir. Bendin kapısma çarparak orasını atmak üzcre infılâk maddelerile dolu eski bir Amerikan torpido muhribi Alman bahriye topçusunun ateşi altında daha hedefe varmadan havaya uçmuştur. Bahriye topçumuz düşmanm hücum botlarile diğer taarruz gemilerinin büyük kısmını yok etmiş veya ağır hasara uğratmıştır. Düşmanın karaya asker çıkarmağa muvaffak olduğu yerlerde bu kuvvetler tezgâhlraa taarruz etmek ve şehri istilâ eylemek teşebbüsleri esnasında her sınıftan Alman kıt'aları tarafından yok edilmiştir. Şımdiye kadar alınan haberlere göre bir torpido muhribi, 4 torpido botu ve 9 da hücum botu yok edilmiştir. Düşman uğradığı çok ehemmiyetli kanlı kayıblardan başka elimizde " 100 den fazla esır bırakmıştır. Almanlar hiç bir harb gemisi kaybetmemişlerdir. Denizaltı üssünde de hiç bir hasar olmarruştır. Şafak sökerken Alman torpido botları daha kuvvetli bir ingiliz torpido muhribi teşkilile karşılaşmışlardır. Fakat düşman teşkili müteaddid İsabetler aldıktan sonra ateşi kesmiştir. Londra 28 (Radyo, saat 22) Lngiltere Kralı Altmcı Jorj, radyoda söylediği bir nutukta, bütün imparatorhık nıilletlerine hitab ederek hepsirıin de çok fena ve endişeli bir devir yaşamakta olduklarmı ve harbin bütün şıddetlerine maruz kaldıklarını söyllyerek bu imtihan anında kalbinin Avustralya, Yeni Zelanda, Hindistan ve Birmanyadaki silâh arkadaşlarile beraber olduğunu söylemiş, İngilterenin elinden gelen hiç bir yardımı esirgemiyeceğini ve daha şimdiden kuvvetli Amerikan kuv Dün İsviçre ile de bir ticaretanlaşmastyapıldt İzmitte insaatı hitam bnlan sellülot fabrikası Bulgar ticaret heyetinin şehrimizde ahnnuş resimleri Ankarada Türk Bulgar ticaret anlaşmasını imzalıyan Bulgar ticaret heyeti dün sabah Ankaradan şehrimize donmuştür. Heyet azası, Bulgar millî bankası müdurü ToşeFin reisliği altuıda İvan Gorgıef, Dr. Todor Kazarof, Dr. Peter Doçef İvan Kasurof ve sefaret ticaret musteşan Tayar Kartez'den mürekkebdir. Bulgar heyeti bugün Bulgaristana hareket edecektir. Fakat burada yeni anlaşmanuı işlemesi üzerinde İthalât v« İhracat Birlikleri umumî kâtibliğile bazı temaslar olacak ve ağlebi ihtımal heyetın bir kısım azaları bunun İçin İstanbulda bir muddet kalacaktır. Bulgar millî bankası reisi Toşef, dün (Arkası sahife 3 sutun 5 te) Hindistan Meselesi Kâğıd sanayii için Bütün ham maddeler memleketimizden tedarik edilecektir rensip itibarile Hindistan meselesine hallolunmus gozüyle bakılabilir: Yıllardır istedigi ve beklediği hürriyet ve istiklâlini şimdi ona herkes veriyor. İngilizler bu makİzmit 28 (Telefonla) Sümer Bank olan Ikinci kâğıd ve sellüloz fabrikalarile sadla Hindistana, Hindliler için en inan Umuml müdurü Hulki Alısbah bu sabah Klor fabrikasında tetkıklerini genişletdırıcı farzolunan, günün en canlı poli Ankaradan şehrimize gelmiştlr. Umum miş, bu fabrikalann yeniden işlemeğe tikıcısı Sir Stafford Cripps'i gonderdi müdür sellülos sanayii müesseselerinde »çüması için gereken tedbirlerin süratle ler. Dört beş gündiır Hindlilerle lemasa tetkiklerde bulunmuştur. Umum mü alınmasını emretmiştir. • başhyan bu zatın Hindistana gdtürdü dür bilhassa tnşaatlan tamamlanmamıs (Arkası sahife 3 siitnn 6 da) ğü bellibaşlı hediye hürri>et ve istiklâldir. Öteden Japonlar da Hindistana hürriyet ve istiklâl bayrağı sallıyorlar. Ortada Hindistana hürriyet ve istiklâlini kim daha evvel ve kim daha iyi verecek diye bir yarış var. Ne olursa olsun düne nisbetle bugün Hindistan, hürriyet ve istiklâli bakımından kendısini mes'ud sayabileceği bir vaâyettedir. Bu hal elbette yarın daha müketnmel olabilir. Her halde düne kadar EÜrmüş olan manevî düşkünlük vaziyeti artık geride bırakılmıştır, onun o şcklile bir daha donmesi ihtimali yoktur. Hindistan şimdiden yeni bir hayaün arifelerini yaşamağa başlamıştır. Bu harbin dünyada bir ihtilâl rolü oynamakta olduğuna başka delil olmasa Hindistan misali yeter santlır. Asırlık hayata malik İngiliz emperyalizmi Hindistanın ajağına giderek ona hürriyet ve istiklâlini hatta biraz rica ve minnetle bile! peşkeş çekiyor. Ufukta beliren yeni Japon emperyalizmi ise Hinuistanda en raüessir silâh olarak bürriyet ve istiklâl hedij'esini ileri siirmektedir. Sağdan hürriyet ve istiklâl, soldan hürriyet ve istiklâl. ne bulunSofya 28 (a.a.) Bulgar Başvekili maz ve hatta ne umulmaz nimet bu M. Filof, Sobranya mecusinde şu sözHindistan için! ieri spylemıştır: Kendisine can feda eden âşıklaıın c Bugün Avrupanın âkıbetini tayin Tokyo 28 (a.a.) İsmi bildirilmiifadesine göre Hindistan şimdi hürriedecek olan savaşta âtü değiliz. Bulgar yen bir Japon üssünden: yet ve istiklâlini almağa ve onu konımilletinia, hürriyetıni ve istiklâlini ko27 martta Japon kuvvetlerl Andaman mağa da\et olunmaktadır: İngiltereye rumak için zarurî olan bütün fedakâr adalarınm işgalini tamamlamışlardır. göre artık bıından sonra hür ve müs7 bin tonluk bir İngiliz gemisi takil olmasına candan muvafakat edil lıklar ve bütün gayretlere, niüttefiklebatınldı mekte olan Hindistan müstevli Japon rine imkânın müsaade ettiği nispette Tokyo 28 (a.a.) Domei ajansı bilemperjalizraine karşı kendisini müda tam bir yardımda bulunarak mazide faa etmelidir. Hatta müdafaa ctıncse olduğu gıbi her zaman hazır olacağına diriyor: bile olur. O tek ingiliz alejhtarlığı kanaatim vardır. Bulgaristanın takib Pasifikte hareket yapan bir Japon deyapmasa kâfidir. Japonyaya gdre ise edeceği yol, kesin olarak çizilmiştir. Ve nizalüsı, 7.402 tonilâtoluk Spondilus İnHindistan tam hür \e müstakil olmak bu yoldan her aykırı gidiş, bizi ancak giliz petrol gemisini batırmıştır. için İngiliz nüfuz ve hakimijctinden zarara ve bozguna götürür. Akibetimiz Sumatradaki kuvvetler teslim kurttılmalıdır. müttefıklerimızin akıbetine ayrılmaz şeolmağa ba$ladı Acaba doğıu mu söylüyorlar? Hin kilde bağhdır. Memleketimizin refahı, Tokyo 28 (a.a.) Medan'dan bildidistan kendisine karsı birdenbire tepe yeni Avrupa camiasından ayrı bir şey riliyor: den tırnağa ha.urhahlık kesilen bu kud olamaz. Bu yeni nizamın teessüsü için Sumatra şimalinde hareket yapan J a retli dostlardan hangisine inansın? Bü ilk şart Avrupaya ve onun asırlık me pon kuvvetleri 26 martta Medan'ın 110 tün raesele, Amerika tarafından da des deniyetine karşı dtedenberi mevcud en kilometre batısında Koetatjane'ı işgal tekelnmesine ehemmijet verilen Sir büyük tehlikelerden birini teşkil eden etmişlerdir. Stafford Cripps'in marifet ve mehaıetine bolşevızmin yok edilmesidir. Bulgar milYenilen düşman kuvvetleri 4 zırhlı bağlı gibidir. Öjledir, İngiltere kâfi de leti şımdiki beynelmilel hâdiselerle mü otomobille diğer 100 otomobil terketğil, Hindistan işiııde Sir Stafford Cripps'i nasebelli olarak kendisine tevdi edilen mişlerdir. Dahile kaçan başka düşman müfreYUNUS NADİ büyük vazifeleri, ordusu sayesinde ge(Arkası sahife 3 siitnn 2 de) zeleri teslim olmağa başlamışlardır. (Arkası sahife 3 sutun 4 te) (Arkası sahife 3 sütun 3 te) tiğt "Akıbetimiz Nüttefiklerin akıbetine baglıdır „ Ingflizlere göre Londra 28 (a.a.) Neşredılen bir tebliğde deniliyor ki: Bugünkü cumartesi sabahı İlk saatİngiliz Kralı Altıncı Jorj lerde SaintNazaire'e karşı yapılan bir küçük taarruz esnasında her üç servise vetlerlnm muvasalatından memnun olmensub birhkler müşterek bir hareket duğunu anlatmıştır. yapmıçlardır. Kuvvetlerlmiz üslerıne Kral nutkuna şu şekilde devanı elÜ: doner dönmez yeni bir tbeliğ neşredi« ingiltere, hiç bir zaman bugünlecektir. kü kadar birleşik olmadı ve bugünkü kadar gayret göstermedi. Fakat daha fazla çalışntak, vTerimimizi artırmak ve modern harbin bütün İcablarına daha fazla sür'atle uymak mecburiyctindeyiz. Hepimiz de bütün enerjiınlzle va(Arkası sahife 3 sütun 6 da) M o s k o v a Avustralyaya kesiminde hava akını Hava açıldı, buzlar çöziilmeğe başladı Ruslar Leningrad cephesinde mühim bir noktayı zaptetti Berlin 28 (a.a.) Alman orduları başkumandanlığının tebliği: Kerç yarımadasında ve doğu cephesinin cenub kesiminde düşmanın hafif taarruzlan ve keşif hareketleri püskürtülrrüştür. Merkez ve şimal kesimlerinde düşman muhtelif yerlerds tankların da yardımile ve buyük kuvvetlerle boşa çıkan taarruzlarda bulunmuştur. Alman savaş tayyareleri dun gece Moskovanın askerî ehemmiyetteki tesislerine hücum etmiştir. Dünkü gün doğu cephesinde düşmanın 21 tayyaresi ve 33 tankı tahnb olunmuştur. Andaman adaları FİHpinlerdeki Amerikan kuvvetleri Japonlara karşı muvaf f akıyetli bir taarruz yaptılar Sidney 28 (a.a.) Cumartesi tebliği: Port Moresby 18 mart sabahı düşman tayyarelerı tarafından tekrar taarruza uğramıştır. Avustralya hava kuvvetlenle deniz tayyarelerinin Koepang'a yaptıkları taarurz hakkındakı yeni haberler, çok mukemmel neticeler almdığını gdstermektedır. Bir gemi tam bir ısabetle şiddetli surette yanar bir halde bırakıL. mıştır. Bulgar Başvekili diyor ki: tarafmdan dün " Avrupa medeniyeti için tehlike olan Bol işgal edildi şeviklik yok edilmeli Sumatra adasında dir. Bulgaristamn gideceği yol çizilmiştir,, kalan kuvvetler de teslim olmağa başladılar Japonlar Yaz saati Ankara 28 (a.a.) Başvekâletten teb. liğ edilmiştir: 1 31 mart 1942 salı gününü 1 nisan 1942 çarşamba gunüne bağlıyan gece saat 24 te bıitün memleket dahilinde saatler 1 saat ileri ahnac>ktır. 2 Yaz saatinin ta:bık me\kiinde bulunduğu muddet zarfında tarıfelerde ve mesai saatlennde umuml hayatm her gün bir saat evvel başlamasını istihdaf eden gayeyi bozacak hiç bir değışıklık yapümıyacaktır. Sir Cripps'e hitaben açık bir mektub nesreden Hind miUiyetperver partisi liknci reisi Snbhas Şandars Corregidor adasına Japon hava akınları Hind Millı Kongresi Sir Cripps temaslarından memnun olduğunu söylüyor Allahâbad 28 (a.a.) Hind kongresi reisinin bildirdiğine göre, üyelerden bir çoğunun tekhfi üzerine kongrenin daimî komitesi fevkalâde bir toplantıya çağınlmı^tır. Komıte 31 martta Yeni Delhide toplanacaktır. Kongre ikinci reisi Cripps'e verilmek üzere kongrenin görüşlerini bildıren bir muhtıra hazırlamıştır. Fevkalâde bir toplantıya davet edildi Vaşington 28 (a.a.) Harbıye Nazırhğı tebliği: Filıpinler; Corregidor adası 27 martta Ankara 28 (Telefonla) Posta ka Cephelerde şiddetli muharebeler bğleden sonra hemen hemen devamlı sunununa ek 2721 sayılı kanunun 2 ve Berlin 28 (a.a.) Alman radyosu bıl rette bir hava bombardımanma maruz kalmıştır. Tayyare karşıkoyma topçu4 üncü maddelerini değistiren bir kanun diriyor: 26 martta Ilmen golünün şimal doğu muz, bomba tayyarelerini o kadar yükprojesi hazırlanmıştır. Bu projes'e nazaran muvazenei umumiye, mulhak, hu ve cenub doğusunda şiddetli çarpışma sekten uçmağa mecbur etmiştir ki düşsusî bütçelerle idare olunan dairelerle, lar olmuştur. Almanlar bir çok Sovyet man bombardımanı intizamını son dereBelediyelerce postaya verilen her şeyden taarruzlarını püskurtmüşlerdir. Gjaisk ce kaybetmiş ve askerî hedeflere hiç biı ve fevkalâde anlarda yardım gören as şimal doğusunda kızıllarm yaptığı taar zarar vermemiştır. ker ailelerinden erata yollanarak agır ruzlar düşmana ağır zayiat verdırilerek Tungu cephesinde durum lığı bir buçuk kilovu geçmiyen koliler tardedılmiştir. Yeni Delhı 28 (a.a.) Tungu cepheMerkez kesiminde Sovyetler 13 kilo sindeki durum düzelmiş gbrülmektedir. den ücte bir ticret almacaktır. Seferde aileleri tarafından erata yollanacak ay metrelik bir cephede topçu ve hücum İrrevadi cephesinde hatlarımız tekraı ni miktarda kolıler parasız olarak sev tayyarelerile desteklenmış şiddetli bir düreltilmiş ve bu hareket Tungu çevre. kedilecektir. taarruza geçmişlerdır. Sovyet kuvvetle(Arkası sahife 3 sütun 3 te) (Arkası sahife 3 sütun 2 de) Posta kanununda değişiklik yapılacak Cripps'e açık mektub Berlin 28 (a a.1 D. N. B. ajansı bilchrıyor: Hmd miUiyetperver partisi ikinci reisi Snbhas Şandras, Sir Stafford Cripps e hitaben bir açık mek'ub ne^retmiştir. Metni meçhul bir ractjo merkezi tarafından da neşredilen bu mektubda billıassa sövle denilmektedir: tngilız Başvekili ıle İngiltere hüku metının vekıli sıfatile Hindistana gelerek Hindlilerin İngiliz İmparatorluguna (Arkası sahife 3 sütun 5 te) Bir Japon müf recesi ileri lutreket esnaaında Karlar üstünde ilerliyen Alman motörlü kollan