18 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

olarak tefsir edmektedir. Amerika hericiye müsleşım 8. Wales bu nutuk hallemda gı mötale- tlarda bulunmuştur. “Bu, Akran hal kımı alistmak inaksadiyle söylermiş bir mutuktum Alenen mile Hitlerin Rusları. Alıranları bir mikdar gerin ye attıktaren ve Alman ordnlerm Hürbeler initrdiklerini ve ba faaliyet. le-inde devami o edeceklerini, | fakot| müttefiklerin de | harekete geçerek| Alman ordusunu zeyıflatirkinrr tak- dirde kzilardımam Almanları Pertine | kadar sürerePini, Hitler crdularinn bu mağMibiyetinin Alman milletini is yen ettireceğini ve mütteğiklerin bu| Yardıma sayesinde harbin karitelsce- | Bem söylemiştir, o Litvinof'ım tehlike #öne slemaksırm barp yapıamiyaca- Br, Teker 9 aydanheri Alman kuv- vetlerimi tuturek Mmültefiklere hazr- Yanmak imiktinm veröikleri ve şimdi harekete geçmek srrarinm otları gel Gi Teskieendki mütalenları çek pa- yonu dikkat görülmektedir. bir hayanstta da ayni noktaya tamas etmiş ve harbin mulsdderstinm te- ayyün edeceği şa ayisrda İngilterede hazar Palme büyük kivvetlerin. to attni bir halde o kulmasnm telâfisi mümkün olmıyan feri ökibetler doğu. ray meni söylemiş ve müttefiklerin Almanlara kars vent bir eşe açmaları zruzetini tebarüz ikici metr, İngiir Goceramainı Ak İkowmek, Filistin ve İralca İerm wzzik gerkia nand bir durumda Mesir göz önünde bulundurmak kep ei, Alimler yaz İnaarrramıa #apcoların da Sihiryada mey harekete geçmeleri ra ln Gala. İ i İ ! İ i İ | f j g 4 ni | ; Genâ, Hirdimandı balk abe kanları arasmda, bir ilâh gibi tapılan; dünyanın her tarafmda se- melerdenbeci ismi dolayan sdamaır, Mohandas Karamcbund Gundi, 1869 senesinde Katihawar yarım adasm- &a, ufsk bir kasabada doğdn, Ço- cnklağu çok dinder ve müteasap 0- lan ailesinin yanında geçti, Gandi, orta ve üniversite tahsilini Mindiz. tanda ikmal ettikten sonra, Lood- raya gitmeğe karar verdi, Fakat men sp olduğu Hindu merhebine göre deniz değil, hatti ufak bir sa bile aşmak rünabtı. Zavalir delikanlı bu hususta ailesini kandırmaıya kadar akla karayı seçti, Sarap İçemiyece. öne, et yemiyeceğine ve kadınlarla slikadar olmayacağına dsir tekrar, tekrar annesine söz verdikten sonrâ ancak yola çıkabildi. Londrada üç senelik bir hukuk tah silinden sonra geriye döndü, Bir müddet sonra conubi Afrikaya git- G ve ar zamanda bursdeki büyük Hint kolonisinin lideri olda, Msm- leketinde yapmak istediği yenilkleri bu kolonide tecrübe etti. rleri ol. gunlaştı, Tecrübesi arttı, İnsanları kullanmağı, insan kütlelerini idareyi öğrendi, 20 sene sonra 1914 sene. sinde 45 yaşında memleketine dön- k*4* (Geri kent toprağa ayak bas. tektan sonra, bir sene memle ketini dolaştı, Hindistanm dahili ve harici vaziyetini tetkik eti, Halkın avukat: kesildi, mahkemelerde onla rın davalarını bedava olaruk tek'p etti, 1015 senesinde o Ahmetabat'da bir yetimhane açi, o Burada aç ve #akirleri himaye etti, Artık Hindis tanm her tarafında İsmi dolaşıyordu. Ona bir ilâh gibi tapmağa başlıyan balik, kendisine Mahatma (o “büyük ruh, lâkabimr taktı, Bürük harbin sanunda Hindistan Be İngiltere arasılaki siyasi var'yet son derece nazik bir safhaya gir- mişti, Harp esnasında Hindistan İngi- terenin yandınma koşmuş, deniz a- sırı, 1, 215,000 kişi göndermişti O semanlar Gandi de dahil olmak &- #ete, ileri gelen bir çok Hintliler, ba iyiliğin mukabili olarak, İngiliz lerin harp sonunda Hindistan üze- cindeki hükimiyetlerini bafifletecek-| İerini sanmışlardı, Halbuki İngiliz." ler Hintlileri hayal sukutuna uğrat- tılar onlara idare sisteminde istedik. Meri serbestileri vermediler, Halk ©04 maşta, Hintliler, milli hükümet kur. mak istiyorlardı. Gandi milliyetçile. sin başına geçti ve bir grev fin et-| ti, Müstümanlar bile oma iltihak et-| ler, olduğunu görmüştü; halka yol gösteriyordu, O istediklerini şiddet ie, kan dökerek değil, yiddetsiz mu- kavemet göstererek elde etmek ta raftarıydı, Zaten esrarengiz ve ruhi küvvetlere fazlasiyle İnanan Hineli- İer “şiddetsiz mukavemet, fikrinde sonsuz bir cazibe gördüler, Mi konrre Gandinin riyasetinde toplandı. Bütün millet bir “şiddetsir mukavemet, seferberliğine davet e- dildi. Mifiyetçi Hintiler İngiliz eş- yalarma karı boykot İlin etefler; çocuklarımı hükümet mekteplerinden aldılar; vergi vermediler; ve yerli tezgihilerin dokunan pamuklu bez lere rağbet gösterdiler, Pakat farta XX | gg bir Mhehâtla gelmek üzere! laşma Sulhü Akdettikten sonra dn Gen: yerlilerin gözünde eski itiharmı kaybetti, Gzndi münzevi bir kasaba olin Wardhaya çekdi Hindistanın (72 Yaşında olan, bu esrarengiz ihtiyarı, sabahları 4-30 da kalkar, dua eder ve sotrm hava iyi veya yağmur! olenn, yürüyüse çıkar, Şafak s5 ken ve yalar vakti olmak fizere gün- de iki dela dun eder, Hüineliterin bir ilâh git taptıkları ba adam katiyyen et yemez. Hatti pişmiş yemek yediği hile nadirdir Bir Hncan keçi sütü, birsz hurma, bir çorbaşkaşığı corba, bir kaç tane ceviz, bir iki diş sarımsak, bir ta- bak doğranmış, sebze ve bel meyve önün bir seferlik yemeğini teskil eder Sabahtan akyama kadar siyaretçi kabal eder, Yülnır pazar. tesi günü stiköt günüdür, O gün ka- tiyyen hiç bir şeyle uğraşmaz, Ga- Yet ar psraya öhtiyaer vardır ve onu da kendisine merhamet veya hürmet edeclerin gönderdikleri sadakalarla temin eder, Düşünceleri ve özlüba şahsıma mahı sustur. Genç arkadaşı Nebru'nun pnnei öldüğü zaman gönderdiği şa telgraf gayet enteresandır. *Armeniz şerefiyle yazıdı, gereliy- Je öldü Örnek enne ve sevce İdi, Kadınlarımız örmek alem. Sevgiler, Konuşması gayet tatlıdır. Karşi. sındakiniz — haleti ruhiyesimi gayet iyi kavrar. Eğer konmstuğu adam Yorgun oldağunu çörürse hemen elddi münakaşayı berakır we işi ala ya döker, Zekidir. başkalarım dil. dünür, fakat bazan bir prensip uğ- runda son derece haşir olabilir, Şa vakaya bale 10 yaşındaki oğlu Mos tifodan Sonra zetörreeye | tutulmoş, ateşler içinde yatıyordu Doktorlar çocuğü gıdah maddeler vermek İcap ettiğini ye terbiyeli tevek suyunun Motilâri kurtarması ibtimali olduğum söyle TAN Vaktiyle Hindistanda Halk Tabakaları Arasında Bir İlâh Gibi Tapılan Bu Adam, İngilizlerle Uz. Sonra, Yerliler Gözünde Eski İtibarını Kaybetti. diler, Fakat Gandi çocuğa tavuk suyu verilmesine mâni oldn; ona doktorların elinden o <lâr; banyoya koyda, sonra portakal suya içirdi. Yavrucağının ateşi 39 a çıktı. Bun- dan ötesini Gandinin ağzmdın din- leyin! “Endişe etmeğe başladım, birbiri- Be z0ğ fikirlerin pençesinde kıvranı- yordum. Ebeveynlerin kendi mez - benleri uğrunda çocukların: fedaya ne hakları verdr; Fakat Allah, ç0- cuğa da, böyle bir vaziyet kergrem- da kendime yapacağım tedavinin ay- mini yaptığımı görerek memnun ola- caktı, Evifdmm hayatı Alishm 6- lindeyiii, Gece yarstydı Metilâlin karyolam başmda oturmaz, bu ei fükirlerie kafamı patlatıyordüm, O- mu yaş çarşallara sarmağa kar er dim, Başma yaş bir havlu koydum. Bütün vöcudü, k'zgın bir demir gib âteşler içindeydi. Hiç ter yokta, Fena halde yorulmuştum Moülâli #nnesine bıraktım ve dışarıya hava almağa çıktım, Şafak (o sökiyordu Yoldan geçen tek tik kimselere bale. mıyordum bile, Yalnız mütemadiyen kendi kendime: “Bu imtihan devre- sinde, şerefim senin elindedir, ya Al- lahım!,, Diye söyleniyordum, Kı bir müddet sonra eve döndüğüm za- man kalbim hir heri atyordu Da ba henüz odaya girmiştim ki Mo- silik — Geldin mi babe, dedi, İ — Evet, yavrum. — Kuram beni kurtar, yanıyorum — Terliyer müsun, yavrım? şa dağ YAN el Şİ Alarmı tattam. Ter içindeydi; ha- raret düşüyordu. Allahs teşekkür er tim, Çarşafları çıkardım, vücudü Bü kuruladım; tekrar yatağına yatıı- dım, ve sonra perişan bir halde hen de onun yanma yıkıldım. Baba evlât koyun, koyana uyuya kaldık, KLEOP Sayısız Mülyonlarm... Eşsiz Yıldızların... Büyük kudretlerin. Birleşmesinden yaratılan san'at âbidesiz TÜRKÇE ATRA tarihinin aşkla harbi birleştiren en güzel romanı. sie baş döndüren, azametin en parlak misalidir. Bu Harikayı Yarın Akşam LÂLE de alkışlamağa hazırlanınız. Numaralı yerler satılmaktadır. "Telefon: 43595 Bu Film ŞARK SENİN GİBİ JOACHİM Filminde ROMEO ve Bugün ÖPER MİKEY ROONEY ve JUDY GARLAND'ın Yaratıkları en güzel şaheseri LAKONGA BRİGİTTE HORNEY Seven ve sevişenlerin candan takdir edecekleri ve meş'e filmi (Fransızca sözlü) Yarın Akşam SARAY Sinemasında Dünyanın en meşhur tönoru, SCALA de MİLAN'nun en güzel sesi BENJAMİNO GİGLİ Zengin mizansenli ve büyük aşk mevzulu SEVDİĞİM KADIN JULİETTE güzel NAPOLİTAİNE ROMANSLARINI okuyacaktır, Herkesin hoşuna gidecek şarkı ve aşk filmi İZMİR'de LÂLE ve TAN Sinemalarında Ayn! zamanda gösterilecektir gaymmmmzd? sinemasında Bu Perşembe Matinelerden İtibaren Çılgın Bir Macera İçinde Güzeran Eden Ulvi Bir Aşk, Büyük Bir Sevgi BİR KADIN GOTTSCHALK aşk, gençlik — WARLESİENNEY" ve en mine A Sinemasında ŞEHİRDEN RÖPORTAJLAR Ticaret Âleminde Toptancılık ve Perakendecili İçin Bulunan Yeni Bir Usul Mühimce bir yekân tutan bir aksata — Dostuna bir içyiz anlatan direktör — Bizim meslekte ayıp değil marifet | xsâretine ait bir büviyete bürünmesi, sayılan bir dinleme — Yorulmadan ele geçen bir mevzu H“ toptan, hem perakende satış yapan bir wearetha- neden mühimce bir yekin tutan bir aksa. ta yaptım, Bana pe- rakende besabivle yapılan satış, top- fan satış hesabiyle sayılsaydı ve ba: ma göre hiç değilse satış fiyatından yüzde on tenzllit yapılsaydı oldukça shemeiyetli bir meblâğ kazanacıktım, Bu tenzili yaptırabilmek için miles. #esenin direktörüne çıktım, Dicektör bir dostu ile konuşuyor, ona hararetli Bararetli bir şeyler #n- latıyordu, o kadar dalmıştı ki beni göremedi, İki kişinin konuşmasını onların dal- gınlığından İstifade ederek dinlemek ayıptır, Kakat bu Bizim meslekte a- yep değil, marifet sayılır. Mesleğimin mi) ellerde satış yapıl” dı mu, terten fiyata alımtrdr, Simdi e da vok, Devlet (Tab - rikatöre yüzde ld, toptanerya yüzde 10 veya 15, perakendeciye de yüzde yirmide yüzde elliye kadar kâr bıra- kıyor, Halbuki fabrikatör; — Yüzde 14 beni İdare etmiyor, diyor, Devletin maliyet fiyatı hesa- bı ile benim maliyet fiyatı hesabım değişiyor. o Devlet könürü 21 lira- dan hesap ediyor, halbuki ben 29 İi- cadan kömür bulamıyor, el altından kırk Jirâys alıyorum. Devlet makine yağını yu kadırdan heswp ediyor, ben 4 bulamıyor, el altından ba ka- alıyorum, Neticede bütün bunlar di El TAKVİMDEN (8 7BiR YAPRAK Uydurmasyon çi Âleminin k (Geniş Ufukları ! Yazan: ULUNAY eetediliğin en önee anılin faiz haberciliğidir. Rfkâr umumiye le kaynaşması, ons tesir etmesi, ogi temsil etmesi yahım okuyucularını eğe lendirmesi. sırasmda onların haklarını müdafaa etmesi, ve'hasi! kuvvet ve habercitiğinden sonra gelir. Önseteyi alan adamın ilk sözü şadar: — Bakalım Ne havadis var? Bu bakımdan esas künyesi “habere eilik,, olan bir gazetenin bu şubeye çok ehemmiyet vermex lâzemdmr. Ve- rilen haberlerde uçurma, şisirme, hat- *i bazan aşırma ble olabilir fakat oydarma ölmasma cevar yoktur. Masa başın açacağı geniş ufukla. rn hayali gölgelerini gazete sütunlar rma aksettirmemeli, Dün, bâttin gazetelerde 18 o Mart #ahitleri hakkında yapılar tifalden. bahsedildi, Bu on altı mart tarihi memleketi çok yakından ilgilendiren bir gündür, En önemli, en canlı hâ- dlselerin arasmda onun ehemmiyetli. bir mevkii wardır o Böyle olunen ba fhrifa? açurmaya, şişirmeve, asırmaya bele uydurmaya hiç gelemez, Böyle olduğu halde dünkü gazete maliyet fiyatım: yükseltiyor. Matiyetİlerden birinde ihüfal tafsilârmı oka. bu hasusiyetine dayanarak mevcud yetimi beli etmeden o konusulanları kulık misafiri oldum Bir içyüzü an- atıyordu: *»x He sesiz malda bir yükseliş var Bu yükseliş Oyüzde şu kadır veya bu kadar diye ölçülemez En azdan yüzde üçyüze 10 kuraşa alman mal en az 30 kuruşa satiyor. Bazi da yüz kuruşa aranıyor ös bulunamı- Eskiden fabrikalarda, yabut birinci sabı şöyle dursun, bu yüzde 18 mas! tiyeti bile kurtarmıyor, haşlanmış; merasimde vali Lti Kare — Nesi oluyor da fatrika işliyor.)dar da barmr bulunmustur. Zararına işleyemez ya. O dakikada veli Lürfi Kırdarm zi — Tabii sararma işizmez. Pabrika-İrast seferberliği dolevisiyie Sifvride Sör de kulayını buluyor, Ya fatars| bulunduğunu yine syn! gazetenin iç harici yilnde beş bir kâr alıp mal sa-| sayfasındık' sehir haberlerinden öğ“ tryor, yahut da bir mağaza açıp pe-|reniyoruz. Valimizin fasliyetini beni-. rakende satış yapıyor. miz biltyorur; fakat refikimiz ba fa — Birimei şekli tekifkeli, & Pinei|nliyeti daha etraflı bir sekilde anlat. şekle gelince biraz sor... mak için ona bir dedevblemeni vâni ii da balye (Devamı 4 Gnetde) | inene: Sean da beteie ÇENBERLİTAŞ sinemasında Bugün Matinelerden İtibaren 2 büyük film birden I - BEYAZ TABUR TÜRKÇE SÖZLÜ ve ŞARKILI Afrikanın ateşli ve korkunç sahralarında müthiş bir kasırga... Arkadaşlık... Müendele... Fedakârlk... Avrupanm lüks salon. larmda aşk maceraları... İhtiras... Müthiş ve muazzam sahnele: TI — Pariste 3 Ay Mütemadiyen Gösterilen Gayet Hissi ve Müessir Fransızca Sözlü Şaheser Filmi BİR DOKTORUN ROMANI Bir kadın öldürüyor... Bir erkek onun yerine cezasını çekiyor. ve bir cinayetten büyük bir aşk doğuyor. Böyle hareketli kuvvvetli mevzuda olan bu, filmi yaratanlar CAMİLLA HORN MARİYA Anderaast ve Albrecht Schoenhals Bu Akşam MELEK Sinemasında En yeni dansların.. En sevimli cazların.. En güzel musikinin. En güzel dansözlerin.. En eğlendirici mevzuu.. En tabli renkler gözleri kamaştırdığı... Ruhu okşadığı... Şaheserler şaheseri. “Mm ve arru edenlerin mezkör günde | serilerini rc ederi. ARJANTİNA| 22 Ke BETTY GRABBLE - DON AMECHE CARMEN MIYRANDA tanadtf eden 192.042 Perşembe gös nü öğleden sonra Hindi mamazmı müs DİKKAT: Bu gece için loca ve numaralı koltuk kalmamıştır. Müteakip geceler için şimdiden bilet verilir, silköttan sonra şehir meclisi Özneme dan Bay Ziyanm bir hirahede bulan Aağunden bahsediliyor İkrifa'de vehir. İmeclisi #zasmdan Ziya nâmmda bi ir, İlk söyliyen o Eminönü Hafkeyi veli Yavuz Abadan olmus fakat o da | vendisine sefediln eömlelerden bön ayrı bir nutuk söylemiştir İline oturak #öe söytiyenin yeti Tisi #zssmdan oSırrr Enver Bat olduğunu biliyoruz. En sonra küreli- ve çikan Üniversiteli gencin s5wl, matukta zikredilen o cümlelerden bis irisi yoktur, Bu itibarla ref'kimizin Hrtifal tale dlâtme müşshedeye ve işitmiye iss aat ettirmediğini anlıyoruz. Hat “atifal hakknda tafsilât hereme düsüle. memiş o'saydı, mesele böyle bir safa haya dökülmez ve ortaya tashihi güç “ir yanlışlık kümesi çıkmazdı. | Cahilin biri bir İran bocasma mi. vacamt etmini — Ey ahur! Demiş Hangi velidiğ ti kız kardeslerinin hasedine uğrayıp Menise atılmıştır. Hoca Vasıf vakasma ait olan male | sa cevabı vermiş: Behey. hane! baran! Ben obur Kimi #hunvam? veli değil nebiğipy” İ âir; denle değil uyuya atilmişterş. İ ane yanlabığı düzelteyim? : ——— ———— MEVLÜD Merhum zeveim ve pederimiz Mebim met Ferit Şerbetcinin ruhu için ig Mart Persembe münü Macksds Teğm ikiye camlinde öğle namazından som » Mevlüdü Şerif kıraat olunsesiğme !#p merhumu seven dost ve ahbanlam teskin Fatih camlinde mevldd0 okuna. sağından seym meslektaş ve dostlarim min, srru eden dindaslarımın teşrifa terini rlen ederim, Fatih Akerlik ge “esl baskanı Varbav Ziva Eres Türkçe sözlü ve şarkıl: Filmlerin en güzeli | ALİ BABA ve | Kırk Haramiler | Coşkun ve içinden gelen bir Tağbetle İstanbul sinema severle. rini teshir edecek senenin en büyük içtimal ve ahlâki filmi YIKILAN YUVA BAŞ Rolde Swti Yuvası minin Fatma Rüştü lari SÖZLÜ-TÜRKÇE ŞARKILLREVÜLÜ ve KOROLU tuvar skala, Müzeyyen Senar bemezemi NecmiRıza Bestekâr Tanburi Salâhaddin — Kemani Nobar ve 36 kişilik muazzam $a7 topluluğu. Musiki mürettibi kemani Sadi Işılay atinelerin TAKSİM sinemasında J ELHAMRA'da OPERA Sinemasinde Konservatuvar Orkestrası Matinelerden gm Çarşıkapı Şehzadebaşı #mma, | Mi AZAK —< TURAN Bugün Matinelerden itibaren mevsimin 2 büyük filmi birder al GECE 1 - KIZIL SİLÂHŞORLAR sözlü büyük aşk macera sinema romanı Kunlı ihtiraslar, harikulâde sergüzeştler filmi, tarihin entri kalar dolu bir sahifesi. aşk sahneleriyle kaynayan şatolarır iç yüzü. Şövalyelik devrinin en parlak cengâverlik destanı eid den seyredilecek mevsimin emsalsiz büyük eseri. 2 - TEHLİKELİ SEYAHAT Biletler Opera sineması gis sinde satılmaktadır. Nume ralı koltuklarınızı evvelde temin ediniz. Telefon: 6087 mar. —eraaaaaaaeeasenee | kilim Lark KISMINDA. 200 44 başa , muzik ve gençlik ü ld iy a GM ben ein m zl var gelinmesi zica olunur. umman fiyatı yükselince de yürde 14 bâr he-| duğum zaman bayretler içinde kaldım, “Saat on başi çeyrek geçe merasime 7 Sehitlerin hatıralarını anmak içim İ zat ne bahunrmas, ne de nutuk vermişs kiz kardesleri değil erkek kardeşlerim gaKkAbDIKÖY vi