19 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

TAN EVİ ISTANBUL: Ankara caddesi Ne, 107 —— TELGRAF: TAN, İSTANBU! TELEFON: 24310, 24318, 24315 Perştmbe 19 MART v2 —— YEDİNCİ YIL — No. 2363 MilâsH âdisesi GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ TahkikatıSon Safhada İngiltere Hükümeti de Bu işi inceliyor İngiltere Büyük Elçisi, Bombardımanın İngiliz Tayyarecilerinin Bir Yanlışlığı Neticesinde Vuku Bulmuş Olması İhtimaline Karşı, Şimdiden, Hükümetinin Derin Teessürlerini Bildirdi İlkbahara vönle Çıkıyoruz İki buçuk yıldanberi bu büyük yangın ortasında sulh içinde yaşa- mak. bahtiyarliğına kavuşan Tür- kiye, bahara hüzür ve sükün için- de girebilecek midir? MH Şefin evvelki gün İzmirde söyledikleri mutuklarinda bize verdiği şu te- minat, halkım dtmağmı yoran bir suale tam yerinde ve tam zama- Bında verilmiş bir cevap teşkil e- der: “Bahara güvenle, kuvvetli ol duğumuru bilerek ve güzel hisler- le çıkıyoruz, Kuvvetimiz. yalnız silâh kuvveti değildir, karar ve i- man kuvvetidir.,, İngiltere Büyük Elçisi Sir Haghe Knatchball-Hagessen M. Zekeriya SERTEL ppi birçok hâdiselere ge- be görünüyor. Almanlar şark cephesinde ya. rım kâlan taarruzlarını tamam - lamak ve harbi bu yıl bitirmek için hazırlanıyorlar. Hitler de dahil olduğu halde bütün Alman devlet adamları, Sovyet Rusyaya son darbeyi vurmak için, baharı beklediklerini söylüyorlar. Fakat Sovyetleri mağlüp et « mek Avrupada harbi bitirmez. Orta Şarkı da istilâ etmek, İngi - Bizleri Mısırdan, Filistinden, Su- riye ve Iraktan çıkarmak, Basra ya inmek lâzım. General Rom - Mmej ordularının plânı nedir? Mmanların Giritte, adalarda Yu - Ban sahillerindeki hazırlığının he (ASKERİ VAZİYET ) Avustralyaistılâ Edilebilir mi? Yazan: Emekli Deniz Subayı”——— (necarı v NECATİ YAŞMUT | “İl Mülteci İran | defi neresidir? Almanya Orta Şek davasını nasıl halledecek - yi taraftan müttefikler de Avrupada bu yıl harbin bitme - mesi, Almanyanın zafere varma- ması için tedbir almakla meşgul dürler. Şimalden ve Basradan Sovyetlere akın halinde tayyare, tank ve top gönderiyorlar. Belki de Avrupanın bir kısmına asker ya teşebbüs edeceklerdir. İki Almanalrı Akdenizden çı - karmıya çalışacaklardır. Herhalde yapılan hazırlıkların bıraktığı intiba şudur ki, dünya baharda bir cehenneme benziye « cek, ve yangın en büyük şiddeli- ni kazanacaktır. * 4» li buçuk yıldanberi bu büyük huzur ve sükün içinde girebilecek midir? Bu harp o ka- dar büyük sürprizlerle doludur ki, harp hudutalrından uzak ve emniyet içinde yaşıyan birçok memleketler ansızın kendilerini ateşin ortasında bulmuşlardır. Harbin Avustralyaya, Hindista - Pa, hattâ İrana kadar sirayet ede. Seğini kim tahmin edebilirdi? Bir kaç gece evvel, sükün içinde de- Tin uykularına dalmış olan Milâs Ikının başlarında bomba patlı Yecağımı kim iddia edebilirdi. Yangının kıvılcımları beklenme. dik zamanda, beklenmedik isti - kümeke esebilir. Onun için evvel ki gün Milli Şefin İzmirde söyle- dikleri nutuklarında bize verdiği $u teminat, halkın dimağım yo . Tan bir suale tam yerinde ve tam ka verilmiş Hiçe teş- Askerleri Avdetlerinde Türk Misafirperverliğini Hararetle Öyvdüler Ankara, 18 (Radyo Gazetesil— İranın İşgeli sirasında bazı İran subay ve efradı memleketimize iltica ötmişlerdi. Bu subay ve er- ler şimdi memleketlerine dön - müşlerdir. İran subay ve erleri. nin. memleketimizde gördükleri hüsnü kabul ve misafirperverlik ten doğan şükranlarını Tahran gazetelerinin meşriyatından anlı- | ir hareket onları atü Japon doni akla e ve oje İva deniz muharebesinin & Ay Sonu Sa: 2; SU: 3 Mevsiusn ön güzel Türkçe Sözlü Fin REKOR KAZANDI ncı hafta ALİ BABA ve KIRK HARÂMİLER ELHAMRADA Türkiyeye Amerikan Yardımı WELLES DİYOR Kİ: "İmkân Olduğu Kadar Fazla Malzeme Göndereceğiz,, Yanlışlık Tahakkuk Ederse Zarar Tazmin Edilecek Ankara, 18 (AA) — Resmi tebliğ: İngiltere büyük elçisi, bugün Hariciye Vekâletine gelerek Mi- lâs'ın bombalanması hâdisesi şa- yet İngiliz tayyarecilerinin bir yanlışlığı neticesi vâki olmuşsa, ki bu ibtimal ilk bakışta imkân dışında addedilemez, İngiltere hü kümetinin, icabeden tahkikatı derinleştirmek hakkı mahfuz kal mak üzere, şimdiden Türkiye bü kümetine derin teessürlerini bil- dirdiğini ve yanlışlığın tahakku - ku halinde bu teessüfe şayan ka zadan zarar görenlerin zararları” nı tamire made olacağını tebliğ etmiştir. Amerika Hariciye Nazır Muavini ile görüşen Vaşinglon Büyük Elçimiz Münir Ertegün Vaşington, 18 (AA) — Olfi Türkiyenin Birleşik Devletler bü yük elçisi Mehmet Münir Erte - in, ödünç vere ve kiralama an| şmasının tatbiki ile ilgili olarak Türkiyeye harp malzemesi gön- derilmesi hakkında Hariciye Na. zırı muavini M. Welles ile bir gö rüşmede bulunmuştur. ” -Si:7 diş Almanlara ç Göre: “Büyük Sov Sovyet Kuvvetleri imha | Edildi Sovyetlere re Göre: 3 Bir Mukavemet Merkezi Daha Tahrip Edildi Moskova, 18 (A.A) — Sovyet tebliği: Sovyet kıtaları düşmana karşı taarruzi muharebeler yap - mişlar ve bazı kesimlerde muka. bil taarruzları geri püskürtmüş - lerdir. 16 martta 47 Alman tayya resi tahrip edilmiştir. 15 Sovyet tayyaresi kayıptır. Bareniz deni - AF” Sonu Sw: > S0: 6 Uzak doğuda şimdi bütün dikkat, Yeni Ginede inkişafta bulunan Japon harekitma ve bu adada toplanmakta olan Japon kuvvetlerine çevrilmiştir. Zannedildiğine göre Japonya, Avus- tralyaya karşı taarruzlarına başlamak için Yeni Ginede icap eden yerleri ve Kimanları işgal etmekte ve Avustralya taarrazu için Mzım gelen kuvvetleri ve malzemeyi buraya yığaktadır. Hakikaten, o Avustralya ile Yenal Gine arasmda Torres boğazındaki Thurthday adasının ve batıda Timor adasınm Japonların eline geçmesiyle Avaütralyanın şimalindeki Arafur de- hiri üç cihetten çevrilmiştir. Bu va- ziyet dahilinde bu denizde, müttefik deniz kuvvetlerinin Japon harekâtına karşı müessir bir müdehale yapmaları imkân tıpkı Cava denizinde olduğu gibi, kaybolmuştur. Şimdi bu denizde de müttefik deniz birliklerinin, Japon nakliyata karşı teşebbüs edecekleri am İle karşılaştırır, Ve netice, Ca- Beticesinin Normenton Pörk Hadland AVUSTRALYA Newkashl "Japonyayı Kalbinden Vurmalıyız.. Bir Amerikan Gazetesi Harp Mesajlarla Kaznılmaz, Diyor öğe Avrupaya Vaktinde Bir İhraç Yapmak Fikri de Kuvvet Buluyor Ankara, 18 (Radyo gazetesi) — Vaşingtonda Sovyet Büyük Elçi- İsi Litvinofun söylediği nutuk A- merikân basımı tarafından geniş şekilde tefsir edilmektedir. Ame. rika gazeteleri, Litvinofu haklı buluyorlar. Bir gazete “Japonyaya hücum edelim, başlığı altında yazdığı bir makalede diyor ki: “Bugünkü harp mektuplarla ve mesajlarla kazanılamaz. Japon adalarına hücum ederek onu kal- İbinden vurmalıyız. Japonyayı kal binden vurmak için de donanma- sını yok etmeliyiz... Japon kayıpları Vaşington, 18 (A.A.) — Tanın. mış haftalık mecmualardan Fo- relgne Correspondense'in yaptığı bir tahmine göre, Pasifikteki Ja- pon kayıpları 140 bin kişiyi bul. muştur. Bu rakkamı pek iyi bir menbadan aldığını kaydeden ga- zete şöyle yazmaktadır: “Jnponlar, büyük kayıplara uğra» mak teblikesiyle ( karşılaşmışlardır. İÇünkü harbi, kazanmak istiyorlarsa, 11941 senesi içinde kazanacaklarina kanidirler,.. 47” Sonu Sa: 7, sx RODOSA YAPILAN BASKIN Adadaki Tesisler 15 Dakika Şiddetle Bombardıman Edildi Londraya Göre, Alman Plânları İçin Rodosun Ehemmiyeti Artıyor Londra, 16 (A.A) — İngiliz de niz ve hava kuvvetleri tarafın - dan müştereken Rodosa indirilen darbe, Britanova ajansının askeri muharririne göre, İngiliz tayyare leri tarafından Fransız istilâ li - manlarına karşı yapılan taarruz- ları hatırlatmaktadır. Bu mu - harrir şunları ilâve ediyor: Rodos ile Kıbrıs arasındaki me safe 480 kilometreden ibarettir. Rodos garnizonunun bir kısmı Al mandır. İtimada şayan bir men - badan alınan haberlere göre, ada- nın başlıca endüstrisi ilkbaharda tatbik edilmesi muhtemel olan is tilâ pi mucibince bir nevi mavnal dür. şa etmekle meşgul - A3 Sonu Sa; 2; Sü:3 Amerikan donanmasına mensup cep denizaltılarından biri Yeni Kahve Ve! Çay Fiatları Çayın Kilosuna 750, Kahveye | 300 Kuruş Zam Ya ıldı, Satışlar Bu Sabahtan İtibâren Serbest Ankara, 18 (A.A.) — Başvekâ-| Çay ve kahve kaçıranlar letten tebliğ edilmişitr: Orta Avrupa memleketleriyle ğ 1 — Koordinasyon heyetinin) bazı Balkan memleketlerine #08 200 sayılı kararı İle 193.942 per)sünlerde viyasamızdan cay vet şembe gününden itibaren her pe- vi çay fiyatına kiloda 750 kuruş ve her nevi kahve fiyatına kilo. da 300 kuruş zam yapılmıştır. 2 — Bu suretle bulunacak yeni fiyatlarla çay ve kahve satışı 19 3.042 gününden itibaren serbest- tir, tir. Bu memleketlerde cay v6 kahvenin cok yüksek fiyatlarla satıldığını işiten baz: açıkgözler kacakçılık isine girismisler” tahkikat dir. Bunlar hakkinda yapılmaktadır. gp Sonu Su: 3 s:4 R. ÜLGEN DAVASI İddia Makamı, Urfa Mebusunun Tecziyesi, Yeğeni Zeki Ülgenin Beraetini İstedi Ankara, 18 (TAN) Urfalde beraatini istemiştir. mebusu Refet Ülgen ile yeğeni| İddianamenin okunmasını mü. kahve kacırıldığ: tesbit edilmiş-oiii Zeki Ülgen hakkındaki davaya bu sabah Ankara ağır ceza mah- kemesinde devam edilm celsede müddeiumum! iddianame sini okumuş ve Refet Ülgen“ teakip söz alan suçlu vekili, müs dafaasını hazırlamak üzere mah- keme heyetinden kısa bir müh » let istemiş ve duruşma müdafaa (bugün) saat 15 e bis tecziyesini, yeğeni Zeki Ülger Günler ünlek Gereerii REFİK Göstım. kaldım; şaşıp kaldık: Belediye da- imi encümeni, geçenlerde Şehir Meclisi nin verdiği göstermelik -yemek yasağın haziran ayına atmış.. Hem de uzun konuşmalardan, söz çatişmalarından, - incelemelerden, £ elemelerden sonra! Neden, niçin acaba? Nasıl, ne gibi düşün celerle kararın o kadar uzağa götürülmesine lüzum görüldü? Ya. kın bir yerde bulunup da müzakereyi 'dinliyemediğime veya zaptı okuyamadığıma, şu dikkate değer görüşmelerin pek merak- hı olması lâzımgelen iç yüzünü öğrenemediğime gerçekten üzü. lüyorum. Üç ay? Bu uzun zaman içinde temelli bir şeyler mi yapıla” cak, dersiniz, meselâ haftalara, masrafa, yorulup dinlenmiye, bek- lemiye ihtiyaç gösteren büyük işler? Hayız; karar pek açıktır, sadedir, yürürlüğe geçmesi hiçbir ağırlığı, emeği, para harcan* masını icabettirmemektedir, O kadar ki, kararın daha kısa bir irçok lokantalar çoktan tedbirlerini almışlar, bazır hale gelmişlerdir. Sokak ta * rafındaki camlarını boyamışlar veya renkli kâğıtlarla örtüver « mişlerdir. İşte üç ayda yapılacak olan iş bu kadarcıktır; üç ay mühlete bu kadarcık bir iş için lüzum görülmüştür! İnsan sormak istiyor: Peki, sayın baylar. eğer camekânlarda yemek göstermenin sıhhat bakımından, harp psikolojisi ve harp icapları yüzünden mahzurları vardı ise neden dolayı bu mahzur» ları üç ay daha sürdürüyorsunuz? Üç ay daha kimimizi yutkun- durmak, kimimizi tiksindirmek istiyorsunuz? Yakında kendile. rini gösterecek olan sineklerle süslenmiş yemek manzaralarına bizleri ulaştırmak, sineklerle beneklenmiş vişne ve çilek kam- postolarının seyrine kandırmak için mi? Gel de böyle bir vaziyet karşısında - şaşkınlığı, akıl erdirememeyi ve o çeşit hâletleri pek iyi anlatan . arapçanın şeddeli gunneli kelimelerinden medet umma ve teselli arama: “Fesübhanelleh!”, “Hasbünalah ve ni mel vekil!”, hattâ Ziya Paşa ağziyle “Sübhane men tahayyere $i sun'ihülukul!” bilmiyenlere söyliyeyim: Bu son sözün mânası hiç de fena değildir; “ben o kimseyi kutlu sayar ve suçlardan temiz bulurum ki, akıllar onun sanatini gördükçe şaşırıp kalır? Bizim şaşıp kaldığımız gibi...