18 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Gl ER Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Alma, Cünkü ha Ameliklopedi ona mektep kitabi kadar ve belki ondan daha riyade lâzimdır, Fiyatı Yedi Liradır. TAN müamasinde ve kitanoılarda Bulunur. TELGRAF: TAN, İSTANBUL 'TELEFON: 24310, 24318, 24319 Milli Yakın GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Sefin Izmirdek Ufkumuzda Bulutlar G i Nutk orunmuyor, Fakat İhtimaller i özden Uzak Tutulmamalıdır Milli Şefimizin geçen yaz İzmiri ziyarcilerine ait bir İnka AMERİKADA ESEN HAVA Japonların centpta çok yayılmış olmaları, Avustralya ve Hint de- nizine kadar uzanmaları, şimalde bir dereceye kadar sayıflamala- rma sebep olmuştur, Amerikan deniz ve hava kuvvetlerinin gü- nün birinde bu vaziyetten istifa- deye teşebbüs (etmeleri ihtimali yok değildir, Roosevelin “Ja doğruya ken- sözü belki de Amerikanm ba harp piânmı ifşa etmektedir. M. Zekeriya SERTEZ. merikada bir asabiyet ve sabırsızlık havası esiyor. Sokaktaki adam rahatsızdır. A. Mmerikan donânmasının Havayada baskına uğrayarak büyük kayıp- vermesi Amerikalıları sinir - rmişti. Fakat bu baskın Ja- Pon kurnazlığım gösterdiği ve Pek âni yapıldığı için bir dere . Seye kadar mazur görüldü. Ef - kârumumiye yavaş yavaş bu he. Zimeti hazme alıştı, Fakat ara - dan üç aydan fazia bir zaman &eçtiği halde Amerika hâlâ ken. disini toplıyamamış bir haldedir. lâ Amerikan donanması mey danda yoktur. Japonya Pasifik- İe yayılmakta, bütün yolları tut. maktadır. Biribirini takip eden bu gerilemeler Amerikan efkâ - Fina altüst etmiştir. Sokaktaki a. dam asabidir. Hükümetten sürat istemekte, niçin hâlâ teşebbüsün ©le alınamadığım sarmaktadır. ,Japonyanın ani taarruzu üze. Tine kabuklarına çekilen Roose- velt muhalifleri tekrar seslerini ler ve hükümetin si- hasetini tenkide başlamışlardır. » muhalif parti mensupları değildir. Mister Roosevelt iki Partinin de yardımını ve güveni. Bi temin etiniştir. Kabinede iki Partiyi de temsil eden adamlar Vardır. Fakat hükümet partisine Mensup bazı âza da dahil olduğu Rooseveltin harp siyaseti Bi beğenmiyen küçük bir azbk ardır. Her taraftaki muvaffakı. izlil bu muhaliflere kuv -i vermiştir. Bunlar şimdi kon. ede matbuatta hükümeti, kuv- Yetlerini Bu #fkârmumumiyenin asabiyeti kar. Şısında Roosevelt sarsılmış de - Bildir, Fakat Mister Churehili gi. Di, onun da, efkâri “yatıştırmak kabineteki arkadaşlarından larını feda etmiye mecbur ol Hası ihtimali vardır. Hattâ ge - Şen hafta bir ara Başvekillik va. Silesini gören Mister Cordell Halan çekileceğinden bahse- miştir. Bununla beraber Mister Roğse- Velt ve arkadaşları halk arasın - iki asabiyet ve heyecanı yatış - irmak için, vaziyeti olduğu gibi Millete anlatmayı verdih: etmektö VE “inarruza geçmek Zamanının biz, Sam Su kB: 3 Parti Grupunda IŞ. Saracoğlu, Siyasi Hâdiselere Dair Uzun İzahat Verdi Ankara, 17 (AA) — C. H. P.jarla verildiğindenberi geçen altı Meclis grupu umumi heyeti bu-| hafta içinde bizi alâkalandıran gün “173.1042. saat 18 de reisisiyasi hâdiseler ve vakıalar hak. vekili Trabzon mebusu Hasan Sa | Kinda Hariciye Vekili Şükrü Sa kanın reisliğinde toplandı: Taçoğlu iki saat süren İzahatia bu Yundu. Bu izahata temas eden Celsenin açılmasını müteakip mevzular üzerinde söz alan ha - geçen toplantıya ait zabıt bülâ -| tiplere icabeden cevaplar veril » $ası okunduktan sonra Büyük)dikten sonra saat 17,30 da toplan Millet Meclisinin faaliyetine fa-'tıya son verildi. Japonya dal|."İkinci Bir Rusyaya Cephe Saldıracak | Açılmal Amerikalılara Göre, |M. Litvinof, "Fırsatları Baharda İki Taarruz | Kaybetmek Tehlikeli Birden Başlıyacaktır | (Olabilir, Diyor Mançuri'de 1 Milyon Asker Tahşit Edilmiş! Vichy, 17 (A.A) — Amerikan! Ajanslarının bildirdiğine göre, u- zak şark hâdiseleri hakkında pek doğru malümat alan Vaşingtonun askeri ve siyasi mahfillerinde hâ. si olan kanaat, garbi Pasifikte stratejik vaziyetini sağlamlaştır mağa muvaffak olan - Japonya - nm ilkbaharda Rusyaya taarruz etmiye hazırlandığı merkezinde - dir, bu hareket şark de Almanların yapacağı büyük ta - arruzla ayni zamanda başlıyabi - Mir Air Sou Sx X 526 Batı İranda D.N.B. ye Göre, Ruslar M. Litvinof Nevyork, 17 (A-A.) — Dün ge.| ce Economic Club'de Birleşik A - "Harp Dışında Kalm ağa Çalışacağız, ve Eğer Harpten Kaçınmak Mümkün Olmazsa Vatan Borcunu Serefle Ödiyeceğiz,, Bilerek ve Güzel İzmir, I7(AA) — MM Şef et İnönü, bugün balkı- na hitaben aşağıdaki konuşmayı yapmıştır: “İzmirliler, sevgili vatandaşla. rım. Bir iki gündenberi aranızda iyi vakit geçiriyorum. Ayrılırken si zinle bir konuşma yapmak iste - 'dim.-İlk önöe şümü bildireyim ki, seyahatimdön çok memnunüm. Vatandaşlarımı sihhatli, imanlı, iş leri ve güçleri ile devamlı olarak çalışır gördüm. Uğradığım birçok yerlerde ©- kulları: gezdim. Okullardaki du- rum, ve çalışmalar, benimle be. raber olsaydınız, sizi de memnun ederdi. Okullarda talebeyi umu- mi olarak iyi buldum. Talebenin her bakımdan sağlığına çok önem veriyoruz. Onları çalışkan, gürbüz ve an- layışlı olarak hayata yeni zama. mn isterlerine hazırlamıya çalı- şiyoruz. Ana ve babaların da ta- lebe işlerini benim £ anlayışımla takip etmelerini İsterim. Öğret. menler vazifelerini benimsemiş - lerdir. Hevesli ve dikkatlidirler. ENİ Müttefiklere Göre ğ G6. Mac Arthur Avustralyada İşe Başladı Japonlara Göre: "Bahara, Güvenle Kuvvetli Olduğumuzu Hislerle Çıkıyoruz, Talebe ile candan meşgul oluyor. lar. Bundan çok memnunum. Ye, ni neslin yetişmesinde öğretmen lerin vazifesi büyüktür. İlk öğre. tim, teknik öğretim, orta ve yük- sek öğretimin teşkilâtını geniş - letmek için hiçbir fırsat kaçırıl - mıyor, hiçbir fedakârlıktan çe - kinilmiyor. Bunlardan iyi sönuç ye ö 5.8 röceği kabiliyet, Güriş ve anlatışa bağlıdır. Talebe ve ana babalarda öğret menlere bu yönden yardım etme- lidirler. Çocuklarımızın karakter leri, ahlâklı olarak yetişmeleri onların bilgili olarak yetişmeleri kadar ve hattâ ondan daha çok önemlidir. Ancak ahlâklı ve ks- memleket faydalanır. Yavruları. mız, memleketin ilerisi kendi ellerinde olduğunu bilerek kud - retli ve bilgili olduğu kadar ah - lâklı ve karakterli olarak yetiş. melidirler.Böyle bir yüksek amaç küçük yaşta mektep sraların- e zihinlerde yerleşirse sağlam lr, Sovyetlere Göre: Harkof Şehri Geri Alınmak Üzeredir Almanlara Göre: Hint Denizinde 18 Ticaret Gemisi Batırıldı Vaşington, 17 (A.A) — Harbi. ye Nezaretinin basusi tebliği: | General Mae Arthur, bugün tay- yare ile Avustralyaya varmıştır Zevcesi, oğlu, kurmay başkanı ve Türk Hududu Boyunca merikanın müttefikleri şerefine) birçok kurmay subaylar berabe - Cenuba İlerliyor Berlin, 17 (AAY— 'D.N.B iie anda Rümye gölü istikametinde ilefle- mekte olan Sovyet kıtaları Re . verilen bir ziyafette Lord Hali fax ve M. Litvinof birer nutuk söylemişlerdir. Lord Halifax, nut kunda bilhassa demiştir ki: “Bu muharebeyi tamamiyle te dafül bir tâbiyeye uyarak yap - mak tasavvurunda. bulunmadığı- mıza dair düşmana teminat vere. ha | biliriz. Düşman n€ zaman ve ne- şimdiden me sul çevresine müvazi bulunan bi dut bölgesine vardıkları söylenil mektedir. dan öğreni rede kendisine taarruz etmek İs. tediğimizi öğrenmek arzusunda - dır. Bunu tabi ona söylemiyece. ğiz. 1942 senesi ilkbaharı ve yağı işüphesiz her tarafta serbest in - ötsaretini ve tahammülü, rindedir. Mae Arthur, 22 şubatta Ayostralya hükümeti tarafından gösterilen arzu üzerine Filipinle- re kadar uzanan kesimin başko - mutanlığı vazifesini ifa edecek - Bataan yarımadasındaki Fili - pin ve Amerikan kuvvetleri ku- mandanlığı tümgeneral Jonatan Wreight tarafından deruhde edi. lecektir. Mumaileyh, general Mac Arthur'den sonra Filipinde kalan en yüksek rütbeli subaydır. Bu- radaki hareket için Mac Arthur. ün yeni umumi karargâhından emir alacaktır. Rus Kıtaları Kanlı Zayiata Uğratıldı Moskova, 17 (A.A) — Öğle ü- zeri neşredilen Sovyet tebliği: 16 mart gecesi eöphede mühim bir değişiklik olmamıştır. Harkof meydan muharebesi Moskova, 17 (A.A) — Harko fun dolaylarında şiddetli bir mey dan muharebesi olmaktadır. Bu büyük endüstri şehrinin yakında Rusların eline düşmesi muhte - meldir, Ruslar, Örel.Kursk-Har kof hattındaki Alman mevzilerin de bir gedik açtıktan sonra Al- manların şiddetli mukavemetine rağmen ilerlemişlerdir. Krasnaya Zvezda gazetesi, da. ha şimdiden Harkof şehrinin için de çete muharebelerinin “oldu - ğunu haber vermektedir. Alman lar Harkof'u aldıktan biraz son . ra'l4 bin sivili kurşuna dizmiş- lerdir. Şimdi 1200 Rus da idam li üzeredir. rakterli çocukların bilgilerinden | Cumhurreisimiz İsmet İnönü ÇayvKahve Satışı Durdüruldu Ankara, 17 (A. A.) — Başvekâ - letten tebliğ edilmiştir: 1 — Koordinasyon heyetinin 299 sayılı karariyle ve memleket. teki her nevi çayla çiy, kavrul - muş veya dövülmüş kahvelerin mevcudunu tesbit mak&adiyle bu sabahtan itibaren bu maddelerin Satışı menedilmiş ve mevcutlar beyana tâbi tutulmuştur. Ellerinde Çay ve Kahve Bulunduranlar Bu Akşama Kadar Bunların Miktarını Bildiren Bir Beyanname Verecekler 2 — Ticaretle iştigal eden bü. tün bakiki ve hükmi şahıslaria ticaret maksadiyle ellerinde ve kahve bulunduranlar ve çay ve kahveyi imal ettikleri madde- lerde kullanan bi - num * hakki ve hükmi şahıslar 17.3.1942 som sabahı ticarethane, mağaza, dük. kân, depö, anbar, fabrika ve ma gr Sonu Sa: 2: Sü: 8 vu hafta Melek sinemasında seyrettiğim “Aşk Rüyası,, filmini - adındaki çocuksuluğa bak mayınız - beğenmiyeyim mi? Bu beğeniş, bahsinde başıma gelen sayılı hâdiselerden biridir. Herkesin koşuşup biribirini çiğnediği, bayıla ayı- İs seyredip hazdan ağzı kulaklarına vararak di film şar çıktığı filmler bende, yüzde doksan dokuz, ters tesir, yapar, Ağlayanlara'mı güleyim, gülenlere mi ağlıyayım, harcanan pa- Talara mı yahayım, yoksa, başı kuyruğunu tutmaz saçmalarla ba- Şımın, şiştiğine, gözümün yorulduğuna'mı kızayım? Hangisine? Hepsine birden mi? O halde sokağa fırlarım ki, tramvaya binme. yi göze alimam: Elimde olmıyarak, hiç sebepsiz kavga çıkarmak tan korkarım. Gittiğime gideceğime bin pişman, evime yayan, yorgun ve o sebeplerle kem surat döndüğüm zaman anlarlar: nemadan geliyorum! Bu sefer öyle olmadı. Neden? Zira, İsveçin sanatkâr bir aile muhitinde geçen film, ber bakımdan yüksek bir sanat eseriydi. İçinde ne luzumsuz sinema hileleri, pe şişirme sahneler, ne 'âdi duyguları kamıçılama, ne arsızca sarmaş dolaş, no zenberekli ve helezonlu öpü, ne ölülerin hayaletleri, hiçbir bayağılık ölmadik” tan başka ayrıca insana, aile dramları karşısında vakarlı, onurlu hareket etmenin güzelliğini ve faydasını da canlı ve içli bir tarz. da anlatıyordu. Şu noktaya dikksli çekmek İsterim: Bizde her- hangi bır sebeple, hele bir başkasını sevme yüzünden ayrılma ve boşanma” gibi vakâlar ötedenberi çok gürültülü, zilli maşalı, adi, çirkin şekiller alır; saç saça, baş başa gelinir; memleket bu. nun akisleri, dedikodusu, patırdısiyle çalkanır; bayağılık aşını dereceye çıkarılır; haysiyete, kibarlığa kil kadar yer bırakılmaz; hele zavallı yavrular hiç kayırılmaz; herkes” çılgini, * zırdeliye, maâhslle karısına ve külhanbeyine döner. Bu hal, sayı kusurları mızdan biridir. Aile dramlarına, elde kalan âile haysiyetini, ço- cuklâri ve ne olacağı kestirilemiyen yarını düşünmiyerek büsbü- tün rezalet manzarasi vermekten çekinmek lüzumu, evlâtlarımı. zu öğretmemiz, aşılamamız lâzımgelen pek değerli bir derstir bir hayat bilgisi ve prensiptir. “Aşk rüyasi,, filminin bütün kahramanları, sevenler ve İhanet görenler; kalanlar ve kaçanlar; af dileyenler ve atfeden- ler, bepsi, ber şeyden fazla bu noktayı belirtiyorlar, yıkılmış gö. rünse bile aile nâimusunu korumanın her histen ustün tutulmssı icabettiğini bize hayran kaldığım bir hüner kuvvetiyle öğreti- yorlar. Diyorlar ki: “Aile dramları sırasında iki tarafin göstere. ceği omurluluk, birçok aileyi büsbütün çökmek tehlikesinden kur- #arabilir!,,