27 Ağustos 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

AĞUSTOS 1941 a : İngiltere Ve Sovyetler İrana ALTINCI YIL — . 2166 5 KURUŞ Niçin Girdiler ? Ingiliz ve ar Mez. Bu sebeple lemez. Bu harbin en büyük hu lerinden biri de Totaliter mi harbi kazanmak uğu Funda her türlü haksızlık ve ada- ktsizliğin caiz görülmesidir. Bu- nu evvelâ Almanya İngilizler millet ni rine dokunm. tine 7 Tek gere küçük ve istiklâlle- di prensip) ki ettiler. G etlerine ve Balkan rencide edecek bir harekete cesa harp onlara tuttukları yolun düşmana müte- Mmadiyen zaman ve imkân kazan- ğını, kendilerini dama pasif şürdüğünü (gördüler. olarak Suriye'ye karşı ş ellerine almağa mec - bur oldular. Şimdi de Sovyetlerle birlikte ve İrana karşı taarruza Etçmiş bulunuyorlar. Binaenaleyh Ingilizlerle Sov - ama Ova Şarkta bitaraf ks- larak sulh içinde yaşamaktan başka hiç bir gayesi olmayan bitaraf küçük bir milletin top - Takları işgal için yaptıkları bu hareket hukukan ve kanunen ma- zur görülemez. Fakat izah olunabilir: Bu izahı İngiltere ve Sovyet hükümetlerinin Tahrana verdik- leri notada ileri sürdükleri se » beplere istinat ettirmek kâfi de- ildir. Bu iki devletin hareketle- rini mazur göstermek için bul - dukları sebep İran'da 700 kad Alman teknisyeninin bulunması. dir.-Bunların İran dahilinde Al- manya hesabma çalışan beşinci kolün başlarını teşkil ettiği id- dia edilmektedir. Alman orduls- rınm Kafkaslara doğru uzanmağa Şalıştığı ve Berlin'in şarka doğ- Tu siyasetini tatbika doğru gitti- ği bir sırada İran'da böyle boz- guncu bir unsurun mevcudiyeti hakikaten bir tehlike teşkil ede- bilir. Fakat bu bozguncu unsuru Iran hükümetinin temizlemesi mümkündü ve bu küçük hâdise bir memleketin hüriyet ve istik- lâlini çiğnemek için kâfi değil - dir. İrana karşı İngiliz - Sovyet hareketi realist bir görüşle şöyle izah olunabilir: Amerika ve İngiltere Sovyet Rusyaya yardıma karar vermiş- lerdir. Fakat aralarında hudut birliği yoktur. Uzak Şurkta Vila- divostok, şimalde Murmansk yol lariyle yapılacak sevkiyat hem u- Zun zaman alır, hem de yollarda bir çok tehlikelere maruzdur. Halbu ki İran ortadan kaldırıldı- Et taktirde İngiltere gerek irak ve Hazer denizi ve gerek Hindis- ten istikametlerinden Sovyetlerle hemhudud olacaktır. O vakit Or- ta Şarkta biriktirilmiş olan kuv- vet ve malzemenin bir kısmı ko- laylıkla Sovyetlere nakledilebilir ye yardır maü&ssir bir çekil ala- Ji Diğer 'taraftan İran'ın işgali Şarktaki petrol harb bir safhası olarak telakki edilebi. ktaki petrol istihsa' lan alâ- kendisi n mah - gili kadar edi bu petrol rum kalım, taflan da bu kaynakların Alman- yanın eline geçmesine göz yuma- maz. İrak ve İran pet ü de 350,000 fıçı der, Bahreyn ayrıca senede bir milyon ton petrol verir. Bakü petrolleri de Sovyetlerin elinde bulunduğuna göre, Iran işgal © - dildikten sonra bütü: petrolleri İngiliz - Sp geçmiş olacaktır. Bu si İ | | ow4ir Sema) | of! Barede ARABİSTAN *iyod z İ Kolay Ankara 26 (A.A) Şimdiye kadar 39 vilâyet ve kaza mer- | i kezinde başlamış bulunan ka” dastro faaliyeti, Bursa, ankırı, $ Çorum, Tokat vilâyet ve nda: lar - Büyükada, Heybeli, Bur. gaz, Kralı -, Mudanya ve İz- mirin Karşıyaka kaza merkez- lerinde neticelenmiş ve munta- zam tapu kütükleri tesisi su- İngilizlerin Almanyaya Hava Akını Bazı Askeri Hedefler ekibe Edildi, 2 Vapur Batırıldı Londra 26 (A.A) — Ingiltere hava nezaretinin tebliği Dün gece İngiliz hava teşek - külleri Mannerheim ve Karlsruhe deki askeri mevzilere taarruz etmişlerdir. : Hava kısmen fena olmakla beraber arada sırada rü- şartlarını kolaylaştıran te - beddüller her iki mevzi üzerine muvaffakıyetle hücumu müm - kün kılmıştı Büyük yangınlar çıktığı rülmüştür. İngiliz | tayyarelerinden altısı üslerine dönmemişlerdir. Alman gemilerine hücum Londra 26 (A.A) — Bir kismi avcı refakatinde uçan Ingiliz bom bardıman ( tayyareleri o bugün, Fransa, Holanda ve Almanya sa- gö - | hillerinde iki Alman vapurunu batırmışlar ve diğer vapurları da hasara uğratmışlardır. İşgal altındaki Fransa'da bir tayyare meydanma da taarruz edilmiştir. albuki Almanlara göre tin, 26 (A.A) — (DNB) Beş bombardıman £ tayyar TAN Me Ü Ae; (di atfı arısl an Trandaki har“kât sahasını ve bahsi geçen şehirleri gösterir harita (Tapulşlerinde lıklar ilhtiyar Heyetlerile Belediyelerden İlmühabe İ Alma Usulü Kaldırılıyor - Vergi Borçlarından Dolayı Satış Muameleleri Durdurulmıyacak retiyle kadastroları tamamlan- muşır. Bunlardan başka bazı köylerde / çiftliklerin de ka” dastroları ikmal edilmiştir, Bu arada bilhassa Aydında Poti- yadis, İstanbulda Cümhuriyet çiftliklerinin hem kadastrola- rı, hem de köylüye dağıtılmak suretiyle tevzi işleri nümüne İrana Dair . Times'in Bir Yazısı “İngiltere Mükfüğtleri Tecavüze Uğrayınca Derhal ve Şiddetle Harekete Geçmiştir. Kühire 26 (AA) Reüter: İrana karşı müşterek | Ingiliz - Sovyet askeri hareketinin ha 1 ılması üzerine Kahire bir. heyecan hüküm sürmüştür. k Kral Faruk'un kızkardeşi, Iran veliahdi ile evlidir. Fakat Iran ile Mısır arasında hiç bir kültür münasebeti yoktur. Zira, birbiri- be zıt müslüman mezheplerine tâbidirler. Ve din sahasında bi birlerine şiddetle muhalif bulun maktadırlar. Times'in bir makalesi Londra 26 (A.A.) — Times ga- zetesi İran hakkında neşrettiği bir makalede diyor ki: “Iran hükümetinin Iranda ec nebilerin mevcudiyetine dair ola- rak müphem telmihlerde bulunan cevabı, bu mevcudiyetin bir teh- like teşkil etmekte olduğunu * nimsktan anudane imtina, İngi- lizlerle Ruslara harekete geçmek ten başka bir çare birakmıyordu. İşan makamatınn Almanların pro- (Sonu; Sa: 2; » iran'da Rus Kıtaatı Tebriz'e Yaklaşıyor Britanya Kuvvetleri de Kasrışirin Kasabasını İşgal Etti Bir Habere Göre İran ordisii Dar Bir Cephe Üzerinde Harbe Simla 26 ğine göre , İ vetleri çok hafif bir mukavemet- le karşılaşmaktadırlar Bir kasaba işgal edildi a 26 (A.A) —Reuter: Bu - dil i tebliğde Hazırlanıyor A A) ğreni ir d ettişah çük Kasrışirin kasabası, ciddi mu kavemetle karşılaşmadan işgal &- ştir. Halk tarafından has | österen hiç bir ©- mdiye kadar ha- rekâttaki sürat, İranlılar arasnda ssgari mıktarda kayıplara sebebi- yet vermiştir. Tayyarelerle nakledilen asker- ler, İngiliz - Iran petrol şirketin- İde çalışan Ingiliz ailelerinin hi » mayesi için tedbirler almıştır. Sovyet kıtaatı ilerliyor Moskova 26 (A. A.) — Sovyet İ kıtaları İran hududunu geçtikten sonra Erdebil ve Tebriz istikame tinde 40 kilometre ilerlemiş, Bu haberi" Tiflisten aldığı bir tel grafa atfen Tass ajansı bildirmek tedir. | (Sonu; Sa: X Sü: 3) | | Japonyayı Mihverden Ayırmak İçin | Amerika Hükümetinin Teşebbüste Bulunduğu Bildiriliyor Bu Haber, Çin'de Heyecan Uyandırdı Mareşal Çan - Kay - Şek Ankara, 26 (Radyo gazetesi) — Japonyanın Uzak Şarkta tatmin edilerek Üçler paktından ayrık ması için Japonya nezdinde te- sebbüsler yapılmaktadır. Hattâ gelen bazı haberlere göre, bu maksatla Vaşington ile Tokyo arasında müzakereler dahi cere- yan etmektedir. Çin, Japonva- nın kendi sirindan tatmin edile- İceğini düşünerek heyecanlarmış tar, müzakerelerinin ne şekil alacağı belli değilse de İngiliz - Rus - A- merikan müttehit cephesi karsı- Sinda Japonva biraz gevsemistir. Japon sözcüsü göre Tokyo 26 (A.A) —“D.N.B., Japon hükmeti nâmina beyanat- ta bulunmağa mezun şahsiyet, Japonyanm Churehilf'in son nut- kuna cevap vermekten imtina et tiğini söylemiştir. (Sonu; Sa: 2; Sü: 5) edis) © Bu yoldaki Amerikan - Japon! l Baltık'ta 6 Rus Gemisi Batırıldı Büyük Dinyeper Santralı da İşgal Edildi Sanirim: Bulunduğu Şehir Şiddetli Bir Hücumla Zaptedildi Bu Mıntakada 83 in Esir Alındı Berlin 26 (A. A.) — Alman or- duları başkumandanlığı aşağıda- ki fevkalâde tebliği neşretmek - Von Kleist zirhli Ord seri teşekkülleri dün Dinyepet Petrovsk köprübaşını ve bu şeh- ri çetin muharebelerden sonra hücumla zaptetmiştir. Bu suretle düşman Kief'in cenubunda Din- yeper nehrinin garp sahilindeki $on İstinat noktasını da kaybet- miştir. Von Kleist ordusu, Dinyeper nehri dirseğinde yaptığı muhare belerde, Uman meydan muhare- besinden sonra, ceman 83,596 e- sir almış ve 465 top, 190 tank ve sayısız garaim elde etiniştir. * Berlin 26 (A.A) — başkumandanlığının tebliği Şark cephesinde harekâta me- totlu ve mursffakiyetli bir suret te devam edilmektedir. (Sonu; Sat 2; Sü: 7) Alman MİLLİ ŞEFLE ŞEHİNŞAH ARASINDA Sefirimizin Ölümü Dolayısile Telgraflar Teati Edildi Ankara 26 (A.A) — Tahran büyük elçimiz Suad Davas'ın ir- tihali dolayisiyle Alâ Hazreti Şehinşahı İran Rıza Pehlevi ta- rafından gönderilmiş olan taziye telgrafına Reisicümhür Ismet I- nönü teşekkürlerini bilmukabele telgrafla bildirmişlerdir. Macar bayramı dolayısile Ankara 28 (A.A) — Macarla - rın milli St. Etienne bayramları münasebetiyle Reisicümhur Inö- nü tarafından çekilen tebrik telg rafına macar Kral Naibi Amiral tarafından telgrafla ve eşekkürle mukabele edilmiştir. Başvekil ve Hariciye Vekiline gelen telgraflar Anakra 26 (A.A.) — üyük elçi Suad Davas'ın vefatı dolayisiyle Iran Başveziri Ekselâns Mansur tarafından Başvekil Refik Say- dam'a ve Hariciye Vezir Vekili âmiri tarafından Hariciye Veki- PAZARLIKSIZ SATIŞ Karaköyde : SAKARYA KUNDURA Mağazası Fiyat mürakabe komisyonunun tesbit ettiği e yapmakta ve her isteyen müşteri Tahran'da| Müzakere Başladı | İngiliz - Rus Talebi Kabul Edilirse Harekât Duracak Şehinşah, Sefirlerle Bizzat Görüştü Alâ Hazreti Hümayun Şehinşah Iran Riza Şah Pehlevi Iran Şehinşahı, İrandeki vaziyet bakkında Ingiltere ve Sovyet hü- kümetleri nezdinde bir müdahale de bulunmuş ise de, bu müdaha- lenin mahiyeti henüz malüm de- ğildir. Londranın salâhiyetli mahfille rinden öğrenildiğine göre, İngi ye Nazırına iki hükümetin Alman beşinci koluna karşı harekete geç dikten sonra Şahinşah büyük el- (Sonu Se & Sü: 4) #kiden büyük ada gençlere, meşhurların meşhur rmı kabartarak isim yapmanın ğını öğretmek isterlerdi. Şimd benziyor: Sanki şöhret ve sana! rinizle, bir tek hikâye, bir tek mi ve mşhur bir adam oluverirsi teknik diye bir kısım yoktur; duğunuz sarsak teknik, artık o dir! Halbuki sanatla €sas kaide larımızın eserlerinde dır, Balzack'ın hayatından bir yeci, ilk devirlerinde, romanlar hangileridir? Nafile mevcut değildir. Zira Balzack, U Şükrü Saraçoğluna gönderilen taziyet telgraflarına Başvekilimiz ve Hariciye Vekilimiz tarafından | teşekkür telgraflariyle mukabele edilmiştir. kusurlu bularak - irade ve nefsi sini birden ocağa atıvermişti. Londra 26(A. A.) — Reuler:! mek niyetinde olduklarını bildir.) Si göğüs gerip fedakârlıkları katlanılarak elde edi nızın içinde bir “deha,, tohumu saklıdır; bir gün o, size hiç zah met vermeden, ansızın kabuğunu atar, birdenbire vilâyetlerden birine çekilerek altı durmamacasına çalışmış ve tam kırk adet roman yazmıştı. Bu aramayınız; bugün bir satırı bik dahilinde satış ye resmi fatura vermektedir Almanlar tarafından işga | edildiği bildirilen Dinyeper san tralinin muazzam su bendi gm 1 Günde 46 i Tayyare Düşürüldü i Çok Şiddetli | Muharebeler . Devam Ediyor Bir Denizaltı Gemisi | Batırıldı, Novograt Tahliye Olundu Cephedeki Slovaklar Geri Alınıyor Moskova 26 (A.A.) — Dün ge e€ neşredilen Sovyet tebliğiz Dün bütün gün Sovyet kıtaları bütün cephe boyunca anudane Höğüşmüştür. Şiddetli muharebe lerden sonra Sovyet kuvvetleri, Novograd'ı tahliye etmiştir. 24 ağustosta hava muharebeles rinde ve yerde 46 düşman teyya- resi tahrip edilmiştir. 6 Sovyet tayyaresi zayi olmus tur. İ Karadenizde bir Sovyet harp gemisi, düşmanın bir denizaltısı- mı batırmıştır. Leningrat'a bir akın Londra 26 (A-A;) — Moskova radyosunun (bildirdiğine (göre, Alman tayyareleri, dün, Lenin grad'a hücum etmişlerse de da Hıtılmışlardır. Almanlar, Slovak ordusunu cepheden geri çekiyor Ankara, 26 O(Radyo Gazelesi) < Sovyet göre, Almanlar, Slovak of» dularını cepheden geri çekmeye baş- Bunun: tek sebebi de, BALZAC'IN KIRK ROMANI Yazan: REFİK HALİD rın hayatım iyice tedkik etmek ve şöhrete nasıl eriştiklerini elden geldiği kadar bunlara benzemeğe çabalamak âdetti. Hatt dikkatle göz önünde tutarak oluncaya kadar uğradıkları güç İükleri kasden büyültörek anlatırlar, hep zahmetli, çileli tarafla: ve estr bırakmanın kolay olmadi i bu usul tamamiyle terkedilmiş tartı emek sarfiyle, zorluklarc €z. Kafa tası şkırır, ilk esö sra, bir tek levha, derhal büyük z. Asıl hoşu, sanatta çıraklık v< zin çocukca, çömezce ortaya koy” Sanatın yeni ve temelli tekniği şudur: “Dehanm yüksekliği m olursa olsun, bu mazhariyet o dahiyi sanatınteknik cihetini öğ. tenmek mecburiyetinden kurtaramaz. Bunları bana hatırlatan bazı yeni hikâyöcilerimizle româtci kendini şiddetli belli eden teknik kusurlar vaka anlatacağım: O büyk hikâ send kırk romanı da bitirdikten sonr Önüne dizmiş, incelemiş, düşünmüş, en ziyade teknik bakımındar ve itimat kudretine bakmız - hi Bu suretle Fransız edebiyatı kırk tane, şöyle böyle roman kaybetmiştir; lâkin Fransa İle berabeş .dünya edebiyatı bir Balzaek'i kazanmıştır! #