23 Temmuz 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çarşamba 23 TEMMUZ 1941 Montreux'den Sonra Boğazların Ehemmiyeti Montreux'de Böğazların- Türkiye tarafından tehkimi ve Buğuzlara mutlak surette Türkiyenin hâkim olmazı hakkmda verilen karar, yal mız Türkiye için değil, Boğarlarla alhkadar bütün devletler için de faydalı olmuştur. Montreux'dende- ri vukua gelen hadiseler, Türkiye- nin muhaflığı altında bulunduğu iriüddelçe, Boğazların tam emniyet allnda olduğunu isbat etmiş bu- Yünmaktadır. M. Zekeriya SERTEL | ontreux anlaşması, Boğaz. Jarm Omühafızı olarsk "Türkiveyi tanmuştır. O vaki İenberi Boğazlar emniyet altın- dadır. Boğazlarda Türkiyenin İcat't hâkimiyeti, harbin de bu- Talara sirsyotine mari olan mil lerden biri öolmuştor 'Bu harp baslamadan evvel Bo. #azlar meselesi ile alâkadar 0- İsn devletler bilhassa Sovyet Rusya ile İngitereydi. Montrex de Boğazlam vaziyeti münska- $a edilirken br fk! devlet noktai hazarlerımın kabul edilmesi için €llerinden geleni yapmaktan <e- 'kinmediler. Sovyetler o vakit Fransızlarla müttefik bulunduk- darı için Bojtazlardan harp ge mi- İzhar ediyordu. Montreux anlaş- iması nihayet Türkiyenin Boğaz- Jar üzerindeki hâkimiyetini tas- dik etti ve hadiseler Bofazların Türkiyenin elinde bulundukça emniyet altında bulunduğunu İs- bat etti. 1939 - 40 harbi içinde Boğar- arm haiz olduğu ehemmiyet bambaska bir sekil aldı Almanya Avrunada Sovyetler- le hemhudut olduktan ve Bal kanlarla Karadenize kadar in- dikten sonra, Boğazların mahive. ti değişmişti. Artık Sovyet Rus- Ya için Bojazlar birinci derecede ©hemmiyeti haiz bir geçit veri ölmekten. çıkmıstı. Cünkü Sov- Yetlerin en büyük düşmam Ak manya kornşusun2 taarruz isin Yoğazlardar istifadeye muhtaç değildi. İngiliz donanmasının da Boğazlardan istifade etmek iste- resi ihtimali bahis mevzuu ole- Maydı. | Bilâkis Roğazlar, orta şarke| İnmek isteyen Almanya icin mü-| him bir kövrü varifesi görebilir- di. Fakat Boğazlar Türk'yenin €- linde bulunduğu icin Almanlar de etmevi dü- “Devami: Sa, 5, SL 4) Hatay 2 Yıl Önce Bugün Vatana İltihak Etmişti Kahraman Türk Ordusu, Hataya girerken . | durmuştur. Harf, her gece tenvir — Welles'in | İfşaatı Almanya, Müstakil Memleketlere ! Taarruz Hazırlıyor! i E3UE : | i i Hariciye Müsteşarına Göre? Amerika, Bu Hususta Sarih Malümata Sahiptir | Vaşington, 22 (A.A) — Ha- £ ticiye miisteşarı Sumner Wel les, dün aşağıdaki beyanatta ; bulunmuştur; “Almanyanın yeniden müs- İ tekil Avrupa memleketlerine j taarruza hazırlandığına dair | $ Amerikan hükümetinin it - İ İ mada şayan malâmatı olduğu. $ ğunu katiyyetle beyan ede » | rim. : Welles, bu memleketlerin | j isimlerini söylemeyi redüet » | ke mi 3 .Rooseveltin Kongreden Bir Talebi Ka m OR Edilmemesini istiyen Buzün Hatay, #na yatana İlti- hakının ikinci yıl dönümünü kut lamaktadır. İki sene evvel 22 temmüz günü saat 18 de Hatay- daki son “yabancı bayrak da in- dirilerek yerine Türk bayrağı çe kilmiş, Türk vatanının bu öz ve asi) parçası üstünde ecnebi işe: N bu suretle tamamen ve katiy- Reisicümhur Diyor ki: yen nihayete ermiztir. İşgal as- — — kerleri de geçen sene buzün Har : tayı terketmisirdik. "Beynelmilel Vaziyet Hatayhlar, bu mesut yıl dö- nümünü bugün heyecanla kut- Çok Yahimdir., Yuyacaklardır. Hatay bayramı, ayni zamanda Türkiyenin barıscı siyasetinin bü zaferi olmak itibariyle de bir ehemmiyeti haizdir. Cünkü bu, suretle Türkiye milli men- İsat ve haklarını hiç kimsenin Zararına olmıyarak temin etmek süretiyle bütün dünyanın bir kere daha tevsccühünü ad” mış bulunmaktadır. Hatayda hazırlık Antakya, 22 (TAN) — Halar bayramı, varın her tarafta coş- kun tezahüratla kutlanacaktır. Her taraf şimdiden dönanmiıştır. Bir çek köylüler müli kıysfet- İeri ile Antakyaya akın etmeğe başlamışlardır. Bu münasebetle bir geçit resmi ve halkevlerinin muhtelif toplantıları yapılacak. tar. "V,, Mücadelesi Nevyork. 22 (A.A) — (VW) za- fer hareketi Amerika efkârı üze rinde büyük bir tesir yaymıştır. Sinema yıldızı Jumes Stewart” babası Alexander Stewart hir manın üzefine (V) işareti koy- | İ İ İ Mesajmda Ameriketsin tehlikeye | maruz bulunduğunu tekrar eden | Mir, Roosevelt Vaşington, 22 (A.A) — Rov. seveli, kongreye bir mesaj gönde rerek Amerikânın tehlikede oldu ğunu beyan ederek orduda #üli hizmetlerde kullanılan milli mu hafızlarla seçine sınıflara ayrılmış iktiyatların bir senlik hizmet edilmektedir. Matbuat da (VW) hareketine ük bir ehemmiyet vermektedir. Beynelmilel Kızıl Haç Komitesinin Bir Teşebbüsü Muharip Devletler Arasında Harp Esirleri Hakkında Malümat Teatisine Tavassut Etmek Üzere Ankaraya Bir Heyet Geliyor Ankara, 22 (A.A) — Doğu Av) nelmilel Kızılhaç komitesi, komi” rupa cephesi üzerinde muha - | teye mensup bir heyetin Türkiye samat, başladığı zaman beynelmi| de yerleşmesi için Türk küküme- tel aç komitesi muharip bü| fine müracaat etmiş ve merkezi tün memleketlere müracaat ede-| Ankarada bulunacak olan bu he. rek esirleri ve sivil enter. yetin mevzuubahis melümatır. meler hakkında verilecek malü . | boplanması ve teatisi için bir Tole matın teatisi için tavassutta bu - | tesis etmesini teklif eylemiştir. Yunmak arzusunda olduğunu bil-| Türk hükümeti beynelmilel ko| tir, Alâkadar bütün hükü.| mitenin bu talebini müsarantla mi bük #iüpgetata müsait bir | kabul etmiş ve Kızılay da teknik surette cevap verdiklerinden bey (Devami: Sa. 5; Sü. 4) GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Çocuğunuza verebileceğiniz en kıymetli bediye YALNIZ Çocuk Ansiklopedisi Olabilir, Çünkü bütün hediyeler unutulabilir. Fakat ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Çocuğun bütün hayatım- da izini bırakır. FİYATI (6) LIRADIR. HELSİNKİ 2? 8 ik Devam Etti Cephenin Yarılmasile Sovyet Gruplarinın İrtibatı Kesildi Berlin 22 (A.A.) — Alman or- er başkumandanlığnın teb- ği: Alman ve müttefik kuvvetle- rin yarroa harekâtı sayesinde Soy İ yet müdafaa cephesi inhilâle uğ ramiş, düşman gruplarının arü- armdaki İrtibat kesilmiştir. Şid- detli bir mahalli mukavemet? ve anudane mukal umlara rağmen, düşman merkezi gumandanlığından eser kalmamış gibi görünüyor. Bütün sark ceph boyunca muhtelif düsman gruplsrmı ir- ha etmek gayesini takip eden ha rekât durmadan devam elmek- tedir. i Bükreş ve Helsipkiye yapılan kabelei bilmisil olmak üzere AL (Devamı: Sa, 5, Sü, 5) Ş#İNLANDA kama or bam OMANYA Son gelen haberlere göre, NEDE KONARENĞI | ingiliz Kıtaatı Moskovaya/Cephelerde Jİlk Şiddetli Şiddetli Bir Hava Akını Harboluyor Hücum Bütün | Moskova'ya İlk Gece Fasılasız | Hava Hücumu itetiklerin reerkezlerine ya| Vİ e e30r o Şark cephesindeki vaziy Akim kaldı | —— Zırhlı Cüzütamlara Karşı Bir Çok Hücumlar Yapıldı Moskova, 22 (A.A) — “Ofi, İstihbarat bürosunun 21 temmuz akşamı tarihli tebliği: O0#ropol o Flizabefgrad 21 temmuzda Polotsk, Nevel, Smolensk, Novograd,. Volyusk muntakalarında ve cephenin Sair noktalarında şiddetli muharebe . Ter olmuştur. Tayyarelerimiz, düş manın zırhlı cüzütamlarına ve yet lerinin, | deki tayyarelerine hücum etmiş- lerdir. 20/21 temmuzda düşman tayyareleri, Leningrada karşı İki defa akın yapmak teşebbüsünde bulunmuşlarsa da hedefe yâsıl o) mıya muvaffak olamamışlardır. Birinci akın esnasında düşmanın tayyaresi, ikinci akın esnasın- dada sekiz tayyaresi düşürül - n Sovyet hava taarruzlarma omu- | müştür. Biz dört tayyare kay - ir (Devamı; Sa. 5, Sü, 3) e ( ASKERİ VAZİYET |) Alman-Sovyet Harbinin İlk Ayının Bilânçosu Askeri Mütehiassısımızın Makalesi 4 üncü Sayfamızdadır. Tokyo, Hindiçini'ni Hasmane Bir Tavır Aldığını Bildiriyor. Bir Kısım İhtiyatlar Askere Çağırıldı . valisi Amiral Decowx Tokyo 22 (A.A) — “Af, diçini umumi valisi Decoux, öğleden sonra Hindiçinideki pon heyeti reisi Sumlata'yı bul etmiştir. Siyam ve Hindiçi Japonyanın Hindiçini de harel te geçmesinden endişe etm dirler, ” Japonyaya karşı müşterek bir cephe kuruluyormuş Tokyo 22(A.A.) — “D.N. Bütün sabah gazeteleri Şar; Hongkong, Sayzon ve Hangi'd gelen ve İngiltere ile Ameriki ma cenuptaki İngiliz ve Am kan üslerine dayanarak uz şarkta Moskova ve Çunking rasında müşterek bir cepbe sis edeceklerine dair olan end verici bir çok haberler ne mektedirler. Tokyo Nişi Nisi | İngiltersi Hindiçininin işgali hakkında Çı king ve Hindicinideki Golisti le bir askeri anlaşma yaptığı bildirmektedir. Simalde Kvangsi ve Yunnan' laki oÇunkinyli kıtalar H ninin simalinde ilerlemeğe har ur oldukları gibi “cenuptan ds eti gösterir harita Suriyeyi İşgal Ettikten Sonra “Bu Hal, Türkiyenin Vaziyetini Fevkalâde Düzeltmektedir,, Londra, 22 (A. A) — Alman» lar (V) harfini Alman zaferinin alâmeti olarak telâkki etmekle büyük bir zaaf itirafında bulunu. yorlar. Bir kere (V) mücrdelesi en az Üç aydanberi başlamış ol- duğu halde bundan bahsetmek Almanların şimdi akıllarına gel)? mi yürü mişbir. Sonra da zafer demek o, | (0#ili yerli kıtaları yürümeğe lan Victoria kelimesi Almanca) ©“ : p : (Devamı: Sa, 5, Sü, 6) (Devam; Sa. 5, Sü, Yazan: Refik Halid ge gittikçe gözden düşüyormuş... Anketlerini okuduğum bir muharririn yazısında yız. Leblebiye sempatim vardır; fakat ne sevdiği si olduğundan, ne de çene oyalamıya yaramasından.. Anadolu çocuklarınca bonbon ve karamelâ kadar rağbette bulunmu ları köyden kasabaya gidenlere ısmarlanmasmdan, gtinlerce yolu Jenmesinden, o suretle de anayurdun icra yerlerini hatırlatın dan doğan bir alâka! Sonra, gezici leblebiciler Anadolu uşakları » dır; kıyafetleri, lehçeleri, kıl torbaları, kaba elekleri, hepsi be: hayatımın eski bir faslma sürükler, eskiye ait hatıralarımı Çocukluğumda leblebi unu yerken, hazan, tıkanıp şekerli & yüzüme, gözüme ve karşımdakilerin suratma serptiğimi de di şünür, gülümserim. Dibinde sıvamp kalmış ıslak hamurlu ki bile bâlâ sihnimde, tabağa dayanmış duruyor. Hülâsa, leblebi ba: na damak yolundan değil, dimağ cihetinden tesir eder, Fakat ona, bir taraftan da hıncım vardır: Leblebi bizim 25 manmızm mahalle çocuklarını ahlâksızlığa sevkederdi, Şadırvan musluklarım, kurşun su borulariyle kubbe kaplamalarını çalarlar ve ilk ticaretin esasını teşkil eden trampa usuliyle leblebi ah Leblebi yüzünden senba kaç kubbe vakitsiz çöktü, kaç çeşme kandı ve kaç medrese yıkıldı? Muharririn yazısını okudu! sonra otobüsle geçtiğim yollarda gözüme - bem de çoğu san'at © ri olan . ne kadar harabe iliştiyse bunların yıkımında ihmal ile raber o fena terbiye ve ihtikârın tesirini gördüm. Leblebi binaların sağlam bünyesinde kokain ve morfin derecesinde t: bat yapmış, her leblebi tanesi bir mermi gibi mermer kemik, işi Eğer leblehi bugün gözden düştüyse güzel eserlere ve dimağlara karşı bilvasta işlediği hadsiz, hesapsız cinayet! - geç de olsa - cezasını çekiğor, demektir!