7 Haziran 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
Vazife Hayli İrit adasının Almanlar ta- rafından işgalini müter- kip Şarki Akdenizde hâsıl olan vaziyeti gözden geçirmeden ev- I, Girit harekâtına bir göz at- ta fayda vardır. Girit boğazı harekâtı hakkın- a Alman kaynaklarının verdi- # haberler muhakkak ki çok mü- balâğalıdır. İngilizlerin “elinde ün denizlerde, Akdeniz harekâtı başlıyalıdanberi mihver. ilerin batırdıklarını söyledikleri 'sdette ne kruvazör ne de dersi- "royer mevcuttur, Hele İtalyan- “lerin iddialarını toplarsak bütün “İngiliz donanmasını ikiye zarbet- nek lâzım gelecektir. © İneiliz Amiralliğinin verdiği zayiat bilânçosuna nazaran Gi- 'rit harekâtına batan gemiler; ki Gloucester,, ve “Fiji,, kruvazör- leriyle, “Juno”, “Koshmir” ve ““Greyhound” destroyerleridir. “Gioucester,, kruvazörü 1937 de yapılmış olup 9100 tonluk ve İngiliz donanmasının en kuvvet- li tayyare dafi silâhlarına ma- bk sekiz kruvazöründen biriydi. Bu geminin 12 tane 15,2 lik to- bundan başka, sekiz tane 10,2 İşsntimetrelik ve 16 tane 4 santi- “metrelik tayyare dafi topu vardi. “Ayrıca üçüzlü olarak iki grup “torpido kovanyile üç tane de tay- yare taşımakta idi. © Bu smıf gemilerin tayyarele- 're karşı müessir olduklarını İn- ilizler bildiği için, Giride Ak anların hava nakliyatını mâ .ni olabilmek kasdiyle daha ziyâ- “de bu gemilerden göndermişler- .Gir. Hatırlardadır ki bu gemi- nin eşlerinden biri olan Sout- , kempton kruvazörünü, Malta a- “dasiyle Sicilya arasında kıstıran “Alman tayyareleri, bir gün ak- sama kadar mütemadiyen hü- cum etmişler ve nihayet batır » muşlardı. Fakat, dafi topiyle tay- “vareyi düşürebilmenin güçlüğü J.ondra müdafaasındaki baraj a- Alman tayyaresi düşürmüştü. İngilizlerin böyle gemilerle Gi- fit boğazını bekledikleri esnada * Nimanların da hava nakliyatına 00 tayyare ile girişmiş olduk- © mdüşünecek olursak, bu mik. Mesın 240 tanesinin düşürülmüş olduğu hakkındaki haberlere İ- nanmak lâzım gelir. | ** Fi krüvazörüne gelince; bu gemi 1939 senesi 31 ma- 'yısında denize indirilmiş olma- sına nazaran, geçen sonbaharda (hizmete girebilmiş olmasi mub- İtemeldir. o Ayni günlerde batan Giocester'den 1000 tondan fazla kücük olmasına rağmen, ayni silâhları taşımakta ve sürati de Yarım mil fazla olarak 33 mili (bulmaktadır. Ayni günlerin harekâtında ya- pelenmıs olan ve arızalarını ta- mir ile meşgul iken Suda İime- nında Alman tayyarelerinin mü- temadi bombardımanlarına ma. Tuz kalarak batan York kru- (Wazörünü de bunlara ilâve etmek Mizrmdır. York, Montevideo açıkla - rında Alman gemisi “Graf Von Spee,, vi yaralıyarak limana kac. mağa mecbur eden meşhur Exe- ter kruvazörünün eşiydi.. 'Destroverlerdern Juno, Keliy, Koshmir ayni sınıftan olup, onar adet torpido kovanı taşiyan 1690 nar tonluk, 38 - 39 seneleri zar- fında hizmete girmiş 16 destro- yerden mürekkep (J) sınıfından- Greyhound ise İngiliz Kralı| baş Sekizinci Edvard'a refakat (ge misi olarak İstanbula (gelen Glowworm adındaki destroye - rin eşiydi. Bu gemi 1935 te 8 torpido kovanı taşımak üzere ya- pılmışken, sonradan on kovana çıkarılmış 1345 tonluk gemiler- den biriydi. Burada bir sual hatıra geliyor: Acaba İngilizler Giridi daha w- Zzun müddet müdafaa edemezler miydi? Bunun için, evvelâ Giritteki noktaların, hic değilse Yunan har bi sona ererken, takviyesi lâ- Zımdı. Sonra, denizden ihrac te- sebbüsünü önlemek icin madem 'ki donanmanın müzaheretine gü- 'venilecekti, adaya Alman kuvvet lerini ezecek kadar tayvare de nakletmek lâzım gelirdi. Ve bu İng'lizler için her halde pek müs kül olmamalı idi. Hattâ, harekât ill sin DENİZCİLİK BAHİSLERİ i Giridin Stratejik Ehemmiyeti Adanın Tahliyesi Üzerine Şarki Akdeniz Havzasında İngiliz Donanmasına Düşen Ağırlaşmıştır Süleymaniyenin Tafsilâtlı Plânı Yapılıyor Süleymaniye Camii Bütün o Azametiyle Meydana Çıkacak mütehassısı Prost, sehrin muhtelif semtlerinin taf- silâtı (oOplânlarını hazırlamıya başlamıştır. Prost şimdilik Sü - leymaniye ve civarı, Rüstempa- şa ve civarı, Sişhane ile Taksim meydanı ve Beyoğlumun müs - başladıktan sonra, adadaki İngi- | takbel imarı üzerinde durmak- liz askerlerinin şiddetli omuka- vemetine güvenerek yeni takvi- ye kuvvetleri göndermek de mev zuubahs olabilirdi. Fakat, ihraca müsait limanla- rin adanın şimalinde olması, c€- nup sahillerinin sarp arazi ile muhat bulunması ve donanma- rün daha ilk günlerde hırpalan- ması takviye kuvvetleri gönderil- mesine mâni olmuş gözüküyor. we A'rinlr Giride yerleştik- lerine göre, simdi burada- ki tayyare meydanları ıslah ©- decekleri, hattâ yenilerini vücu- de getirecekleri şüphesizdir. Ar- tık, Mısır ve Süveyşe hava akın- larının şiddetlenmesini obekle- mek lâzımdır. Adanın Afrika- ya mesafesi 500 kilometreyi mü- tecaviz bulunduğu halde bom- bardıman tayyareleri için ha- rekâta müsaittir. Girit muharebesi kızıstığı ve İngiliz deniz kuvvetlerinin sahada toplandığı sırada, Alman- lar Lib ö cölünden yeni bir taarruz beklenebileceği gibi, Giritten kalkacak tavyare- ler de kara kuvvetlerine azami müzahereti gösterebileceklerdir. Esasen Sarki Akdenizde İngi- liz donanmasına düşen mühim vazifeler vardır. Bunlardan biri de, Suriyeye asker naklini önle- mek meselesidir. Almanlar, bu maksatla belki İtalyan donan - masını da kullanacaklardır. Bi- naenaleyh Şarki Akdenizin Suri- veye kadar olan geniş kısmında. siddetli hava hücumlarına maruz bulunmak bahesına karakol ve emniyet şeridi teskil etmek hay- li zor bir vazifedir. İtalyan donanması, Suriyeye| asker sevkeden gemi kafilelerini himayeye kalktığı takdirde, &iliz donanmasiyle yeni bir mü- sademe de beklenebilir. Almanlar, çok muhtemeldir ki, Libyaya asker sevkini, Tob- ruğa ve Mısıra taarruz, belki de Suriyeye ihraç teşebbüsünü ay- ni zamanda vepmak istiyecekler. dir. Bu barekât, İtalyan donan- masından bir kısmının daha 2İ- yar mukabilinde Almanların bü- yük kuvvetlerle Suriyeye atla - masını kolaylaştırabilir. Ve bütün bunlardan şu netice çikar ki, Giridi ele geçirmiş ol- mak, Şarki Akdeniz havzasında mühtemel taarruzlar için Alman. lara her bakımdan büyük ke- Zanç temin etmiştir. GÜMRÜKTE: Altı Aylık Varidat 13,440,000 Lira İstanbul gümrüklerinde bu s6 ne ikincikânunda 2.890.000, şu - batta 2.980,00, Martta 2,350,000, Nisanda 3.000.000 ve mayısta 2,220,000 lira olmak üzere ce - man 13:440,000 lira hasılat elde edilmiştir. Geçen sene ayni aylar zarfında ise 16,160,000 liralık varidat te - min edilmiştir. Arada 2,720,000 liralık bir aza- lış vardır. Bunun sebebi Avrupa daki harp dolayısiyle ithalâtırı a- zalmış olmasıdır. Ihracat Resmi — Yeni kanun mucibince ihracat eşyasına konu- lan yüzde 3 ihracat resmi tatbi - katına İstanbul gümrüklerinde de . Yeni vergi günde vasati olarak 12-15 bin lira ka- dar bir hâsılat temin etmektedir. Sigorta Şirketleri İçin Bir Karar Ankara, 6 dığımıza göre sigorta şirketleri tarafından musmele yaptıkları sigorta sahiplerine karşı teminat) randa da olarak tevdi edilen ve listesi Ti- buj” (A.A) — Haber gi.) MİŞÜC. tadır. Üzerinde çalışılan bu plânle- ra göre, Süleymaniye camiinin uzaktan bütün haşmetiyle görül- mesi temin edilecek ve Haliç sırtlarında bulunan (binalarla, bundan sonra yapılacak binala- rın yüksekliği muayyen nisbette olacaktır. Haliç sahillerinde ve Eminönü meydanı civarında beş katlı bina yapılmasına müsaade edilecektir. Tahtakale ile Mısır- carşısının Sülevmaniye eihetin - deki binalar dört kattan fazls olmıyacaktır. Camie yakın bina lar iki ve üç katlı olarak yapı- Tacaktır. Rüstempaşa ve civarı» nın tafsilâtlı plânları Sülevme niye imar plânına göre hazırla. nacaktır. Sişhane ile Taksim meydanı arasındaki sahanın plânı üzerin- de elddiyetle durulmaktadır. Be- yoğlunun tafsilâtlı plânının hü - susiyeti, burada birisi Azankapi- dan Tozkoparana, diğeri Topha- ieden Taksime uzanan iki viya- 'ün yev'İmasındadır. Mısır çarşısı Mısırçarşısının yeni karara gö- re imarı katiyet kesbetmiş ve carşıya yerleştirilecek esnaf mik tarı belli olmuştur. Tarihi hatı- raları anmak için attar dükkün- larından beş tanesinin yerlerin- de bırakılması münasip görül- müştür. Mısırcarşısna Sultan» hamamı efhetindeki kapıdan giri- lince karşılıklı sekiz manav, dört sebzeci, on altı balıkçı ile sekiz tavukçu ve on iki kasap dükkâ- İnt görülecektir. Yağcı ve pey- nirciler için on, bakkallar için yirmi dört dükkân ayrılmıştır. İ Bu dükkânlar müzayede ile ki- raya verilecektir. stadı Beden Terbiyesi Bölgesi Di - rektörlüğü Çukurbostandaki spor sahasının istimlâkine karar vermiştir. Ba mastasap sa sekilde Frengi Mücadelesi İyi Netice Verdi Ankara, 6 (TAN) — Sıhhat Ve- kâletinden verilen maldmuta gö- re, Bartında üç senedenberi de - vam eden frengi mücadelesi et- rafındaki mesai neticesinde bu havalide bulunan frengililerin te davisi tamamen ikmal edilmiştir. Bu mıntakada daha fazla bulun - masını icap ettiren bir hal kalma dığından mücadele heyeti Sam- sun vilâyetinin Bafra ve Kayak mıntakalarına nakledilmiştir. Bu mıntakada tedavi olunan hastaların sayısı yedi bin 900 kü- surdur. Diğer taraftan Tokat mer kezinde bulunan frengi mücade- le baş tabipliği buradaki hastala» Tın tamamen tedavi edilmiş ol - ması ilibariyle Zileye nakledil - miştir. Erbaa kazası da bu ının - takaya dahil ( bulunmaktadır. Maarif, Yeniden İki Kamp Açıyor Geçen seneler içinde açılan orta tedrisat talebesine mahsus maarif kamplarının raporları Ve- kâlet tarafından incelenmiş ve muvafık görülmüştür. Bunun ü- zerine Maarif Vekâleti bütün vi- âyetlerde kız ve erkek talebeye mahsus kamp açılmasına karar vermiştir. e Şehrimizde açılacak olan kampların birisi Haydarpâ- şada ölacak ve erkeklere tahsis edilecektir. Kız talebe için açıla- câk kampın yeri henüz belli ol- “| mamıştır. Maarif Müdürlüğü, bu kamp- larn kadrosunu hazırlarken ev - velce açılmasına karar verilen ilkokul ikmal kursları, dinlen» me kampları ve çocuk bahçele- rinin açılma günlerini değiştir Yeni karara göre, 9 Haziran- da dinlenme kampları, 23 Hazi- cocuk bahçeleri 14 "Temmuzda da tatil le caret Veköletince tesbit olunan | '08XÜ. kiymetler meyanında kanunu mahsusuna tevfikan ihraç oluna- cak tasarruf bonolarının da it - hali muvafık görülmüştür. Bu suretle sigorta şirketleri irae et-| nasyon Heyeti, mekle mükellef bulundukları te-| 10 da Başvekil tasarruf bonolarına | Saydam'ın . riyasetinde toplan- minatlarını da plâse edebileceklerdir. Me Heyetinin Burada tedavi olunan hasta ye « künu 1800 ü bulmaktadır. Ankara, 6 (A.A) — Koordi - bu sabah saat Doktor Refik mıştır, TAN Yeni Tip Ekmek Yarın Satışa çıkarılacak Fiyatlarda De gişiklik Yok, On Fırın Daha Açılıyor Hükümet, ekmek çeşnisinin değiştirilmesine ve yüzde yirmi- Sİ çavdar, yüzde otuzu arpa, yüz de ellisi de buğday unundan mü- rekkep yeni bir çesni ile yeni bir tip ekmek (yapılmasına karar vermiştir. Yeni karar üzerine, derhal harekete geçen Toprak Mahsulleri Ofisi ve Belediye İk- tasat Müdürlüğü halen fırıncılar. da mevcut eski çeşni un mikta- rını tesbit etmişlerdir. Bu unlar şehrin ekmek ihtiyacını bu ak- şama kadar karşılıyacak, varın sabahtan itibaren yeni ceşnideki ekmeğin satılmasına başlanacak- tır. Yeni tip ekmağin kilosu yine on iki kuruş on paraya satılacak- tar. Ekmek sıkıntısı kalmadı Belediye kapalı bulunan 23 francala fırmının bir kısmından ekmek yapılmak üzere istifade etmiye ve bu suretle her tarafta daha bol ekmek bulunmasını te- mine karar vermistir. Francala fırnlarından şimdilik on tanesi- nin işletilmesine lüzum görül - müştür, Belediyeye davet edilen ekmekçiler cemiyeti geisi ile francalacılar Belediyenin kara - rından haberdar edilmiş ve bu on fırının yine kura usulü ile tesbiti istenmiştir. Francalacılar buna rıza göstermişler ve kura cekmişlerdir. Yeniden faliyaete geçecek, fakat yalnız ekmek Ya- Dacak olan bu fırınlara günde 158 cuval un verilecektir. 10 Fırın daha açılıyor İki üç gün önce görülen ek- mek sıkıntısı için Belediye tara- fından alınan tedbirler faydalı neticeler vermiş ve dünden iti- baren ekmek darlığı kalmamış, fırınlar normal müracaatlarla karşılaşmışlardır. Üç fırıncının, ellerindeki un - lardan bir kısmını saklıyarak günlük ihtiyaçtan az ekmek çı- kardıkları memurlar tarafından tesbit edilmiş ve bunlar hakkın- da takibata geçilmiştir. Ra CoğrafyaK ongresi Dün Taplaedi Xi tarafı 1 incide) Size arzetmeyi fazla buluyo- Tum fakat söylemek te boynu « mun borcudur ki, bir milletin edecek vaziyette değilse o mil - lette tefekkür - de olduğu gibi rimleri bu zihniyetle tevsik et - mek mecburiyetindeyiz. Kitap meselesi Maarif Vekilimiz ayrı bir me- sela olarak yer ii i Sıl yazılacağı hakkında beyanat- ta bulunmuş, bundan sonra dör- düncü mesele olarak kitap işini mevzuu bahsederek demiştir ki: “Memleket çocuklarına kud - retimizin âzamisi ile çalışıp i kitap vermek ve onları teşettüt ve başkalıklardan kurtarmak ist- rarındayız. Bunun zararını gördük. Buna mukabil ayrılıkları bertaraf etmek için sarfettiğimiz emellerin güzel peticelerini de el- de ettik. Meselâ ecnebi dili kitap larında yaptığımız birleştirme tec rübesi fayda olmuştur. Ayni şe- yi coğrafya için yapmamız lâzım. Coğrafya tedrisatını da bu karga- lık -acağız ve tek kita- ba iz, Hasan Âli Yücel, programların z 0k masını münakaşa mevzuu olmak ta devam eden hususatın müna - kaşa ve tetkik olunmasını tavsiye etmiş ve kongre âzalarına çalış - malarında muvaffakıyetler dili - yerek nutkunu bitirmiştir. Büyüklerimize tâzim a inin açdış nutku- nu müteakip âzadan bir kısmının verdiği bir takrir üzerine Ebedi Şef Alatürkün aziz hatırasına | dir. hürmeten beş dakika ayakta ih- tiram duruşu yapılmış ve bundan “> bayar Şefimiz Ismet önü'ne, Bü Millet Meclisi üyük ec Renda'ya, vekil Dr. Refik Saydama ve pelkurma; zi Ges Başkanı Mareşal Fev- i 'a kongrenin tâzimle- ik arana ei verilmiştir. ongre, Reis Vekilliğine siya- sal bilgiler okulu ASM den istatistik umum müdürü Celil Aybar'ı ve kâtipliklerine prof. Besim Darkot ile öğretmen Kemal Batu'yu seçmiştir. Azala- rın komisyonlara ayrılması hek - kındaki teklif reye konulmuş ve komisyonlar kurularak Kongre ilk umumi Loplantısına son ver- Komisyonların içtimat Bu umumi toplantıdan sonra komisyonlar kr alamaz rak reis ve raportörlerini intihap, etmişler ve çalışmaya başlamış- lardır. Kongre, üç dört gün komisyon lar halinde çalışmalarına devam ettikten sonra hazırlanacak ko - misyon raporları üzerinde umü « tesbitinde Klâsik cihetlerin ayrıl - mi çalışmalarına başlıyacaktır, PİYASADA: Ellerinde Naftalin Olanlar Beyanname Verecekler Ticaret Vekâleti, Fiyatları Mü rakabe Komisyonuna verdiği bir emirde naftalin ve her nevi de- mir tel satışlarını menetmiştir. Ellerinde bu nevi mallar bulu- nanlar Fiyatlar, Mürskabe Ko- misyonuna beyanname verecek - lerdir. Romanyadan 10 ton naftalin getiren tâcirin fiyat tesbit edil- meden malını satmaması kendi- sine tebliğ olunmustur. © Müteahhitler Birliği — Dün mütsahhitler Ticaret Odasında bir toplantı yaparak müteahhit- ler arasında tesanüt temini mak- sadiyle bir birlik teşkil edilme- sine karar vermislerdir. ” Otomobil Lâstiği — Mıntaka Ticaret Müdürlüğü tarafından dün muhtelif vilâyetlere 1500 otomobil lâstiği tevzi edilmiştir. Mibzer Makineleri Basradan Geliyor Ankara, 6 (TAN) — Amerika- ya sipariş edilmiş olan mibzer ma kineleri Basraya gelmiştir. Maki- neler Basradan memleketimize gönderilmek üzere yola çıkarı - mıştır, Ğ “İnhisarlar İdaresi Üç Milyon Liralık İthalât Yapacak Gümrük ve İnhisarlar Umum Müdürlüğü bira, likör, av fişeği, makine aksamı, sigara kâğıdı gi- bi bir takım maddeleri Avrupe- dan ithal etmekte idi. İdarenin ihtiyacı gözününde tutularak bu maddelerin yine hariçten ithali için hükümet tarafından mü- saade verilmiştir. İnhisarlar İ- daresinin bu suretle getireceği maddelerin yekünu 3,174,000 li- Ta kadar tutmaktadır, Vekilin Tetkikleri — Gümrük ve İnhisarlar Vekili Raif Kara- deniz dün öğleden evvel İnhisar- lar Umum Müdürlüğünde meş- gul olmuş ve öğleden sonra Pa şabahçeye giderek ispirto ve İs pirtolu içkiler fabrikasında tet- kikler yapmıştır. Bir Motür Balı — İzmirden zeytinyağı yükü ile Mersine git- mekte olan 29 tonluk İkizkar- deşler motörü Anamur civarın- da ani bir vara almış ve yanarak batmıştır. Motörün üç kişilik tay fası yüzerek sahile çıkmıya mu- vaffa kolmuşlardır. Hâdise hak- kında tahkikat vanılmaktadır. Boş- | Harp Bursa Pazarı Yedi Gün Kapatılacak Üç İhtikâr Suçlusu Adliyeye Verildi Sultanhamamında Bursa paza- rı sahibi Hüsnü, tanesi 80 kür şa satılması lâzım gelen cora ra 120 kuruşluk etiket kov ğundan adliyeye verilmistir. kinei ağır ceza o mahkemesinde Yapılan durusma sonunda suçlu- Dun 25 lira ağır para cezası öde-| mesine ve dükkânının 7 gün müddetle “kapatılmasına karar verilmistir. # Balıkpazırında kasaplık ya pan Miltivadis adında kivir- cık etini 73 Iğuruş yerine 80 ku- ruşa sattığından, Agop adında bir seyyar satıcı da fâhis fiyatla kuka tire satlığından adiiyeve verilmişler ve tevkif olunmuş- lardır. * Fiyatları Mürakabe Bürosu memurları Tahmis sokağında A- H isminde bir tâelri 9 liraya ka- lay satarken yakalamışlardır. A- li adliyeye tevdi edilmiştir. Türkiyenin Geçen Harpte ve Bu Harpteki İaşe Baş tarafı 1 incide) “Siz burada bolluk içinde vaziyette yaşıyorsunuz. İstedi nizi istediğiniz miktarda alabi yorsunuz. Daha hiçbir gıda ınad- desi vesikaya tabi tutulmamış. Denilebilir ki, siz Avrupanın en babtiyar memleketisiniz. Alman- yada üç senedenberi hemen de ber şey vesikaya tâbidir ve her- kes ancak yaşıyabilecek kadar gıda bulabilmektedir. Dünyanın en zengin ziraat memleketi Ma- caristan, Romanya ve Bulygaris « tanda et haftada iki üç defa veri. lir, ekmek, o da çavdarla karı - şık olmak üzere, vesikaya tâbi - Hakikaten Türkiye bu bakım - dan Avrupa memleketlerinden hiçbiriyle kıyas edilemiyecek de- recede mesut bir vaziyettedir. başlıyalı iki yakın bir zaman olduğu halde büğüne kadar Türkiye harp sıkıntısını tamamen du; . Belki ba- zı maddelerin fiyatları yükselmiş, belki bazı eşya piyasada azalmış, belki hayat haylı pahalılaşmaıştır. Fakat harbin mahrumiyetleri, se- faletleri, ıstırapları Türkiyeye girememiştir. “ Bütün dünya ekonomisinin alt üst olduğu, münakale yollarının bozulup kapandığı, beynelmilel iktisadi münasebetlerin inkıtaa uğradığı bir devirde, Türkiyenin de harbin tesirinden âzade kal - masına imkân olamazdı. Bahusus harp hudutlarımıza kadar gel - miştir, Müdafaa kuvvetlerimiz bir senedenberi silâh altındadır. Memleketin istihsal, münakale ve istihlâk teşkilâtı bu vaziyetten müteessir olmuştur. İthalât ve ihracatımız azalmıştır. Binaena - leyh Türkiyenin de harbin ıstı- raplarından kendi payma düşene katlanması tabii idi. *4 £ bu sarsıntıyı hafif ge - F çirmişsek, ve şimdiye ka- dar AY Plsiremizeri çektiği Sil a dü işsek, bunu hükümetin vaktinde ald: ğı tedbirlere medyunuz. Daha harbin başlamasiyle beraber Baş- vekâlete bağlı olarak kurulan koordinasyon heyeti ve neşredi - len milli korunma kanunu mem- leketin harpten mütevellit ye - ni şartlara uymasını temin cde- cek tedbirlerin alınmasını kolay- laştırmıştır. Fakat harp ilerledikçe onun memleketimizdeki tesiri artmak- ta, hükümet ihtiyat tedbirletini gün gün arttırmakta ve vatan - Gaşların omuzuna yüklenen yük| ağırlaşmaktadır. Harbin ne za -| mana kadar devam edeceği, ne -| relere kadar yayılacağı malüm| değildir. Binaenaleyh vatandaş - lara düşen vazifenin daha ne ka- dar ağırlaşacajını tahmin müm «| kün olamaz. Fakat şimdi artık! tam mânasiyle harp ekonomisine! giriyoruz. Harp içinde olmamak- la beraber, memleketin bütün kaynaklarını istihsalde, tevzide, münakalede, harp ekonomisi sis- temlerine göre organize ötmek üzere aylardanberi yaptığımız tecrübeleri tatbikat sahasına koy mak zamanı gelmiştir. Vatanda- düşen vazife de bu. hususta ükümetle elele vererek onun işini kolaylaştırmaktır. Çünkü hükümetin aldığı iktısadi tedbir- ler, birer müdafaa vasıtasıdır. O- nun bu tedbirlerde muvaffak ol- masını temin etmek, memleke - tin müdafaa sistemini kuvvet - Yazan: Naci Sadullah Iman ordusu tarstmdan, »mühtelif cephelerde kaza- nılan mevzii muvaflakıyetlere ba kıp yanlış hükümlere saplananlar var. Bu hükümlere göre, Alman kudretine verilmesi | lizimgelen not, Ingiliz kudretine verilmesi İlâzimzelen nottan çok üstündür, İ Hakikatte, Alman davasının olanca kuvveti, za'fmda, İngiliz za'fının olanca hikmeti ise, kud - retindedir. Fakat, zinhar, bu sözlerime bakılıp fa, paradoks yaptığım sa- nılmasını Her şeyden evvel söyliyeyim ki, ben, » işgal allma aldıkları milletlerin mütemadiyen çoğal - masına rağmen - Almanların, he- nüz hiçbir şey kazanmadıklarına, hattâ bilâkis, pek çok şeyler kay- bettiklerine inananlardanım. Çünkü müsbet hesaplara göre, Almanyanın za'fı, işgal altıma al dığı memleketlerin hudutları nis- betinde genişlemektedir. Ve Al manya, bugün İşgal et ülkele- Te, « içine Cebelitarık, ve Süveyş te dahil olmak üzere, - büti rika kıtasını katsa bile, haç rndan mesul tutulacağı bütün insanları beslemek (imkünlarına kavuşmuş sayılamaz. Unutulma sm ki, bütün bunlara rağmen, Almanyanın her cephede, Cer - men delikanhlarını harcamasına, ve sahip bulunduğu bütün imkân ları harekete geçirmesine muka- bil, İngiltere bu kanlı kumarı he- müz, nisbeten küçük fişlerle oy » namakta, ve eh korkunç kozlarını son ele saklamaktadır. İngilterenin za'fı kudretinde « dir Çünkü onun düşmanına yıkı- cı darbeyi vurmak için acele ete memesi, onu yere sereceğindem | kat'iyyetle emin olmasındandır. | Bundan o kadar emindir ki, daha bugünden, Almanyayı yere ser - dikten sonra karşılaşacağı büyük engelleri hesaplamaktadır. Bu hesaplarında isabetli dav « Tanıp davranmıvacağı, büsbütün ayn bir mevzudur. Fekat bugün onun, gafiller tarafından bir za'f sanılan kudreti, di anın darbe ye benziyen her hamlesini karşı - İamaktn gösterdiği netten bile bellidir. Bunun içindir ki, yer yüzünde emperyalizmin yı - ka istiyen şuurlu kütleler, İngilterenin mevzii - muvaffakı * yetsizliklerini izam eden Alman lara bıyık altından gülmektedir- » Çünkü İngilterenin bugün cephelere koyduğu kuvvetler, bu harpte harcıyabileceği insan ve malzeme hazinelerinin yüzde o » nundan fazla değilüir, Almanyaya gelince, onun biç te hesaplı görünmüyen sert ve ge“ niş hamleleri, can aesiyle yapı" İan İnsiyaki Sıçrayışları andırı - yor. Ve bunun içindir ki, onün, en büyük kozlarını oynadığı hal“ de eline geçirdiği bütün kâğıt « lar boştur. Bu harbin cephe murafferiyet- leriyle kazanılabileceğini sandık» ları, iktisadi faktörleri lâyikiy hesaba katmadıkları için bu ha - kikale inanmıyanlar Amerika - nın haline baksınlar! Onun harbe girmekte değil, ingiltereye yapa- cağı yardımı fiilen genişletmekte bile ihtiyatkâr davranması, şuur- suzca gafletinden değil, bilâkis şuurlu dikkatindendir. Ingilterenin daha oynanacak birçok büyük kozlara sahip bus lunuşu Amerikan henüz, harbe girmekten çok uzak kalmasından da bellidir. Bunun içindir ki, ben, Alman- yanın bugünkü hızlı ilerleyişleri- ni, çok uzün bir mükavemet ko“ şusuna giren genç ve tecrübesiz bir atletin, olanca enerjisini da- ha ilk kilometrede harcayışma benzetiyorum: Çünkü bu hıziyle o, bu kanlı ve uzun tahammül koşusunun yarı yerine varmadan kesilecektir! am —> Haftalık İş Müddetleri Nizamnamesi Ankara, 6 (TAN) — İş kanur nuhun tatbikatından olarak pey” derpey hazırlanmakta ve meri” yet mevkiine konulmakta olan nizamnameler cümlesinden ola” rak, haftalık is müddetlerine ait nizamname de hazırlanmıştır. Yakında tetkik edilmek üzere Devlet Şürasına gönderilecektir. Diğer taraftan is esmasmela ks” zaya uğrıyan ve meslski hasta * lıkları (utu arın o zatarların! karşılıy ve kadın iscilere alt İşçi sigortası iza Büyük Millet Me e alâ Encümenlerde tetkik edilmekte dir. Bu nizamname Sıhhat ve İç timai Muavenet, Milli Müdafadi ve Gümrük ve İnhisarlar Encü menleri tarafindan tetkik ve ka” lendirmektir. bul olunmuştur. k
