17 Mayıs 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

b | — — » iödl k4 n SonKararı Fransanı Karşısında (Baş tarafı | incide) Almanların Akdenizle Afrikada - ki mücadelelerinin yeni bir saf - hasıma başlangıç teşktl edecektir. Almanlar Fransız Kamerun'unu istemişlerdir. Fakat bu sefer Vi- ehy değil, Madrit mukavemet &g stermektedir , Bu muhabire göre Hitler, Vi - ehy anlaşmalarından sonra Ka- merun'un Fransızlar -tarafından terkedilmesini istemiştir. Al - r Kamerunu işgal ettikten sonra Fas üzerine kolayta yürü- meyi düşünmektedirler. Hitler bu feda ığı bir hak olarak ta- lep ediyor. Fakat Fransızların kududu gevşetmelerine mukabil ispanyollar daha ziyade ihtimam la kapamıya çalışmaktadırlar. Bu vaziyet hiç olmazsa Franko ikti- dar mevkiinde kaldıkça devam edecektir. Hakikatte mukaveme- tin siklet merkezi — Vichy'den Madride doğlu yer değiştirmek- tedir. * Berlin, 16 (A. A.) — Yarı res- mi bir kaynaktan bildiriliyor: Mareşal Petain'in dün Tradyo ile Fransız milletine hitaben söy- lediği nutuk hakkında Berlinde çok büyük alâka gösterilmekte- dir. Berlin siyasi mahfillerinde, bu nutuk Avrupa devletleri ile işbirliği yapmak azminin ifadesi olarak telâkki edilmektedir. Alman Hariciye Nezaretinde şu fikir mevcuttur ki, Mareşal Petain'in beyanatı, — Fransanın yabancı nüfuzunu bu sahadan at makta olduğunun bir burhanı da telâkki edilebilir. Berlinin noktai nazarı Berlin, 16 (A. A.) — Yarı res. mi bir mahfilden bilditiliyor: Alman - Fransız müzakereleri Berlindeki yabancı gazete mah- fillerinde büyük bir alâka uyan- dırmakta devam ediyor. Bir suale cevap olarak hariciye nezareti, müzakereler henüz sona ermediği cihetle bir Alman-Fran siz anla d bahset in tamamiyle yanlış bir şey olaca- ğinı bugün kaydetmiştir. Siyasi mahfiller bu Mmüzakerelerin ge- rek işgal altında bulunan, gerek- se işgal altında bulunmıyan mın- takalarda çıkan Fransız gazetele- tindeki akislerini tebarüz ettiri- yorlar. Alman mahfilleri Fran- sız gazetelerinin intibalarından Fransanın kendini başka bir kıta- üln nüfuzu altında olmayıp bir Avrupa devleti olarak hissettiği. ni istihraç ediyorlar. Bunun için- dir ki, Berlinde zannedildiğine göre Fransanin bu temayülü, Ma- reşal Petain'le Amerikan büyük alçisi Amiral Leahy arasında ya- n orlan mülâkatta da tezahüratını ki göstermiştit. Diğer taraftan siyasi mahfiller- de işaret edildiğine göre, Alman- ya hiç bir zaman Avrupa ile A- merika arasında yaptığı tefrik kadar sarih bir tefriki Avrupa i. *“le Afrika arasında yapmamıştır. Avrupanın, Amerikanın dahili iş- lerine müdahale etmesine lüzum yoktur. Fakat Amerikanın da Av- rupa işlerinde işi yoktur. Akde. hiz mıntakasının ise eski dünya. aın bir kısmı o';_uğu şüphesizdir. Berlin, 16 (A. A.) — “Stefani”: Salâhiyettar bir membadan, Al- man hükümetinin Madrit hükü- metinden Alman kıtaatının İspan Ya arazisinden gecirilmesini iste- miş olduğu şeklindeki haber tek- zip edilmektedir. Almanlar Suriyede (Başmakaleden devam) Bu itibarla Alman tayyareleri- nin Suriyeye inmeleri, Mısır ve Akdeniz harbinde yeni bir saf - hanın açılmasına sebep olacaktır. Ingilizler şimdiden seri bir ha- reketle Almanları Suriyeden çı- karmıya mecbur olacaklardır. Fi- listinde bu hareketi yapabilecek derecede küvvetleri vardır. Hat- tâ İngilizlerin şimdiye kadar Su- riyeyi işgal etmiş olmamaları bit hata olmuştur. Şimdi bu hatayı tamir için süratle hareket €de - Yek Almanlara Suriyede yerleş - Mmek için zaman ve imkân vermi- yecekleri tahmin edilebilir. EREMİ >r, İhsan Sami FM Öksürük Şurubu Öksürük ve nefes darlığı, boğ- maca ve kızamık öksürükler için pek tesirli ilâçtır. Herkes kullanabilir. aa # « HUSUSİ OTOMOBİ! ©& 1T âN Suriyede (Baş tarafı 1 incide) kün mertebe süratle hareket et- meleri için tedbirler almışlardır. Hiç haber vermeksizin ve E- den'in Avam Kamarasındaki be- yanatına takaddüm ederek İngiliz tayyareleri 14 ve 15 Mayıs tarih- lerinde Sam, Tüdmür ve Rayak tayyare meydanlarını bombardı- man etmişler ve mitralyöz atesine tutmuslardır. Bu taarruzlar”esna- sında bir Fransiz subavı ölmüş. ve bir çok kisi de yaralanmıştır. Rayak tayyare meydanı sonradan bir İngiliz tayyaresi tarafından mitralyöz atesine tutulmustur. Diğer taraftan İngiliz tayya- releri Suriyenin ve Lübnanın muhtelif yerlerine beyannameler atmıslardır. İngiliz hava kuvvetlerinin bu hareketleri büyük Britanya ta- rafından Fransaya karsı hasmane hareketlerdir. Binaenaleyh Fran- sanın Suriye ve Lübnan fevkalâ. de komiseri Büvük Britanya baş" konsolosuna siddetli bir protes- to notasi göndermistir. İrak'a tırp malzemesi ve tank gönderiliyor Londra, 16 (A. A.) — Müstakil Fransız ajansının Kahire muha- biri, hafif tanşlarla diğer harp le. vazımının Şuriyeden İrak istika- metine geçtiğini bildirmektedir. Ayni muhabir, Hür Fransız pi- lotlarının Persembe gecesi Suri- ye toprakları üzerinde uçarak or. ta sarktaki Hür Fransız mümes: sili General Catroux'nun imzasını taşıyan beyannameler attığını da bildirmiştir. Vaktiyle Sam valisi olan General Catroux Suriyeyi i- yi tanıyan biridir. General Suri- yedeki Fransızlara radyo ile hi- tap ederek Alman tahakkümü al- tında bulunan Vichy hükümeti- nin boyunduruğu altından kurtul. malarını talep etmiştir. Fransanın Suriyedeki vaziyeti Londra, 16 (A.A.) — Reuter'in diplomatik muharriri, Suriye hâ- diselerinden bahsederek diyor ki: Tamamen hukuki bakımdan, Fransa, Milletler Cemiyetinden çıktığını tebliğ ettiğine göre Fran sanın Milletler Cemiyeti manda- sı mucibince Suriyede malik bu- lunduğu hukuk mülgadır. Millet ler Cemiyeti paktı mucibince Mil letler Cemiyeti âzasından olmı - yan hiçbir devlet istisnai ahval hariç olmak üzere herhangi bir mandayı elinde tutamaz. Bu is - tisnai ahval ise vükübulmamiş - tır. Buna binaen, büyük Britan- yanın girişeceği herhangi bir ha- reket nazari olarak manda sahibi bir devlete karşı yapılmış olmı- yacaktır. Bununla beraber meselenin hu üki veçhesi mevzuu bahsolan as keri meseleler kadar mühim de- ğildir. Suriyedeki Fransız gar- nizonu mevcudu 30 binle 60 bin arasındadır. Bu askerlerden bir - çoğu müstemleke askeridir. Zira Fransız askerlerinin ekserisi ge- çen haziranda Fransaya dönmüş- Bulgar Meeclisi . . e © Reisi Çekildi . Sofya ,16(A. A.) —"D.N.B.”; İstifa etmiş olan Logofetof'un ye- rine, mebusan meclisi reisliğine. hükümet ekseriyeti, sabık harici- ye nazırı Hristo Kalfof'u namzet olarak göstermistir. Logofetof, veda nutkunda. is- tifasının, kendisine göre hükümet siyaseti ile kendisinin dünkü nut- kunda ileri sürdüğü siyasi dü. sünceler arasında “yakında cika- bilecek zahiri fikir muhalefetin- den” doğduğunu kavdeylemistir Yeni meclis reisi |- Sofya, 16 (A, A.) — Eski hari. ciye nâzırı ve haricive encüme- ni reisi Kristo Kalfof büvük bir ekseriyetle mebusan meclisi reis- liğine seçilmiştir. Afrika Cephesi (Baş tarafı 1 incide) Alman hafif savaş tayyareleri, Tobruk ve Sollum civarındaki muharebelere muvaffakıvetli bir suürette isştirak etmişlerdir. Akdenizde, Alman hava kuv- vetlerine mensup tesekküller. birbirini takip eden hücumlar esnasında, Maltada Luca tavva- re meydanına yangın ve infilâk bombaları atmıslar ve - siddetli vangınlara sebebiyet vermişler - dir. Girit adasında, düsman kis- hlannda yangınlar cıkarılmıs ve bir tayyare meydanında üc düs- man tayyaresi yerde tahrip edil- mistir, Girit sularında. Alman savas favyareleri. iki büvük silebe tam isahet kavdevlemislerdir. dir ve yerli ahali ile zorluklara Maruz kalmışlardır. Şam, Bey - Tut ve Hums'da grevler ve müsa d_vmele'r vukubulmuştur. Mahal - li Fransız makamları karışıklık - ları teşdit ve tesri etmemek için qysal hareket etmek mecburiye- tinde kalmışlardır. Vaziyet Irak buhraniyle ziya - de zehirlenmiştir. Irak hüküme- tinin Beyrutta ve Şamda bazı ta- raftarları vardır. Fakat heyeti umumiyesi itibariyle ahalinin bü yük Britanyaya karşı temayülü fena değildir. Suriyede iyi vazi - yette birçok hava meydanları mevcut olmamakla beraber, Şa - mıin bulunduğu yayla yeni iniş meydanları temin edeceği gibi makinalı bir harp için de mükem Teek bir R. Hess İngiltereye | Sulhü Temin İçin Gelmiş ! (Baş tarafı 1 incide) liz hava kuvvetlerinin bombar - dımanlarının Almanyada endişe-| ler uyandırmakta olduğunu ka- bul etmiş, fakat tezini ©o tarzda ileri sürmüştür ki, sulh lehinde müdahalede bulunuvorsa, bunu Almanyayı harbin âfetlerinden siyanetten ziyade, fikrince sonu İngiltere icin meşüm olacak, fa- kat uzun vâdeli r ticeleri mede- niyet icin de zara " 'ecelli ede- anlaşmazlıa — nihayet vermek için yaptığını anlatmak istemiştir. Pek sarihtir ki İnsilizler, bu teze kanmamıslardır. Eğer Hess. sulhün yeniden tesisi imkânı bah sinde sondaj vapmak icin gelmis ise, bunu İngiliz menfaati icin değil, fakat Alman menfaati i- sin vapmıs olduğu sarihtir. Hess, buraya, bugün Alman aksülâmellerinin anlatmak iste- diği gibi ister kendiliğinden gel- mis olsun, ister seyahati Hitlerin Makiavelvari bir plânıntn netice- si bulunsun. surası muhakkaktır ki, bu, Hess'de veya şeflerinde harbin devam müddeti ve istik- bali hakkında endiseler mevcut olduğunu göstermektedir ve bu enternasyonal vaziyet icin fevka- lâde müsait bir unsur teskil et- mektedir. Diğer taraftan sşu cihet sabit olmustur ki bizzat Hess, veyahut bir çok Nazi şefleri. İngiltere i- le bir kompromi imkânları bah- sinde hayale kapılmaktadırlar. Hess, burada, ister sahsi bakım dan ister hükümeti adına, müza- kereci gibi değil. fakat bir harp esiri #ibi kalacaktır. Hess Lord Hamilton ile 2 defa görüştü Ankara, 16 (Radyo Gazetesi) — Berlin, artık Hess meselesini ka- panmıs telâkki eder gibi görünü. vor. Berline göre, esasen yakında öyle askeri hareketler baslıvacak tır ki, Hess meselesi akla bile ge- tirilmiyecektir. Fakat İngilizler, Hess mesele- sini unutmuyor ve bırakmiyor. Hattâ İngilizler bunu günün ha- disesi telâkki ederek bütün dün- yanın her şseyi bilmesini istivor Almanyada yabancı radyoları din lemek yasak. olduğu halde. Hess meselesi başlıyalıberi, Almanya- 5 Amerika (Baş tarafı 1 incide) Roosevelt'in hitabı Vaşington, 16 (A.A. — Roose- velt bugün vakit geçirmeden rad yo ile Fransızlara hitap ederek demisştir ki: “Fransayı ve müstemleke im- paratorluğynu zahiri olarak bı - rakacak bır ittifakı Fransız hü - kümetinin gönül Tızası 1le kabul edeceğine Âmerikan milleti ina - namıyor. Fransız Afrika müstem lekelerinin onlafın Atlantik sa - hillerinin teslim edilmesi Akde- niz sulhünü ve emniyetini tehdit eder. Esas siyaseti hürriyetin, is- tiklâlin ve halkçı mü lerin tamamiyle tahribi olan bir aske- ri devletle ittifakı tazammun e- decek olan sözde işbirliğine ait herhangi bir anlaşmayı Fransız milletinin gönül rızasiyle kabul edeceğini akıl almaz. Birleşik Amerikanın Fransa hükümetiyle olan münasebetle - rindeki siyaseti Fransız - Alman mütareke şartlarına ve bu müta- reke ile Fransa hükümetine ko- nulan bazı tahdidata istinat edi- yordu. Bundan ayrıca da, Alman ya ile mütarekenin icapları ha - ricinde hiçbir işbisliğinin kabul edilmiyeceğine dair Fransa dev- let reisinin ve hükümetinin te - minatına da malik bulunuyor - duk.., h t Amerika, Fransa ile münasebetlerini kesiyor Vaşington, 16 (A.A.) — “Reu- ter,, : Her bakımdan ve fiili ma- hiyette olmak üzere Birleşik A- merika ile Fransa arasındaki si- yasi münasebetlerin sona erme- da gizli olarak radyo dinleyenler coğalmıştır. Haber verildiğine göre, Hess, iki defa Lord Hamilton ile gö- rüsmüstür. Ayrıca resmen kendi. siyle temasa memur edilen eski Berlin sefareti memurlarından George Patrik ile de temasla- Tına devam etmektedir. Chüur- ehill, bu yeni temas sona er- dikten sonra beyanatta buluna- caktır. Hess'in tayyaresi teşhir edilecek Londra, 16 (A. A.) — Silâh mübavaasına ait istikraz icin ya- pilan “Londra haftası” münase- betiyle Hess'in tayyaresi “Trafal- gar Spuare” de teşhir,edilecek. tir. si ve Fransadaki Amerika Bü -" yük Elçisi Amiral Leahy'nin ya- kında geri çağrılması bekleni - yor. Birleşik Amerikanın Fransayı mihverden uzak tutmak yolun - daki büyük gayretleri akim kal- mışa benziyor, Fransanm hattı hareketi ve Roosevelt'in “Nazi rejimi ile ittifakı tazammun e- debilecek her hangi bir isşbirliği- ni Fransanın kabul etmesini a- kıl almaz,, yolundaki sözleri ga- zetelerin ilk sayfalarında Hess'e ait haberlere takaddüm etmek- tedir. Bu sabahki konuşmaların baş- lica mevzuu sudur: Fransanmm Okyanusun iki sahilindeki müs - temlekeleri ve bilhassa Marti - nigue, Ouinee ve Dakar ne ola- caktır? Bugünkü sartlar icinde Amerikanın tabiatiyle alâkadar bülunduğu bu mesele nasıl bir inkişaf gösterecektir? Vichy'nin hattı hareketi Amerika efkârı u- mumiyesinde ve hükümet mah- fillerinde elim bir tesir yapmıs ve harbin Amerikaya ne kadar vakın olduğunu göstermistir. Albay Knox'un beyanatı Nevport, 16 (A.A.) — Ameri- ka Bahriye Nazırı Albay Knox, bugün burada verdiği bir mülâ- katta aşağıdaki beyanatta bulun- mustur: “Son 24 saâtin en hevecanlı hâdisesi şimdiki Vichy Fransız hükümetinin Almanyaya tevec- cüh etmesidir. Vichy hükümeti Almanların — pençesindedir ve kendi işlerinin idaresine malik değildir. Vicehy hükümetini Hit- ler avucu içine almışstır. Bu hü- kümet harp mağlübiyetinin ciz- vesini ödemektedir.,. Fransaya gidecek vapurlar Vaşington, 16 (A.A.) — “Ste- fani,, : Vaşington hükümetinin Fransaya mal götürecek olan va- burların hareketlerini tehir et - mis olduğu öğrenilmistir. Bu haber, Vichy'deki Ameri- kan Sefirinin Mareşal Petain'e Fransa - ile Almanya arasında me- sai birliği yapılmasına matuf her tesebbüsün Amerikava karsı has- mane bir hareket telâkki oluna- cağını ihtar etmiş olduğu sure- tinde radvolarla yavılmıs olan neşriyatı teyif*n'fmektedir. Vasington, 16 (A.A.) — “Nor- mandie,, de dahil olduğu halde, Amerika limanlarında - bulunan 10 Fransız vapüru nazaret altı- na almmıstır. Şarki Akdenizde (Baş tarafı 1 incidej İtalyan tebliğine göre Roma, 16 (A. A.) — “Tebliğ”, Sarki Akdenizde tayyarelerimi; — Kıbrıs adasında hava meydanla, rını ve demiryollarını bombardı. man etmişlerdir. Düsman tayya — releri Rodos adasına bir kaç bom. — ba atmış'arsa da nüfusça zayis| ve hasar yoöktür. Girit ve Maltaya hava * hücumları yapıldı Londra, 16 (A. A.) — Salâhi. yetli bir membadan öğrenildiğin! göre Girit adası üzerinde büyül bir hava faaliyeti olmuştur. Düş- — man tayyareleri Malema ve He- raklion'u bombardıman etmişler. — se de bu hücumlar hiç bir ha: — sar yapmadığı gibi insanca da Za, yiata sebebiyet vermemistir. | Düşman tayyaresi düşürülmüş tür. * L Malta, 16 (A. A.) — “Resml tebliğ”: Çarşambayı Perşembeyi bağlıyan gece mutattan küçük bir düsşman hava teşekkülü tarafın- dan ada üzerine yapılan taarruz esnasında sivil mülklerde mühim hasarlar vukua gelmiş ve bir kaç kisi ölmüştür. Bahriyeye ve hava kuvvetleri- — ne ait binalar üzerine de bomba- lar atılmıssa da bu servisler ara- sında ne hasar, ne de insanca bic bir zayiat vuku bulmamıştır. Samsundan Ankaraya.. Kavak, 16 (A. A.) — Bayrak, Perşembe akşamı saat 19,30 da atletlerden teslim — alınmıştır. Gençlerimiz neş'e içinde Havza- ya doğru yollarına devam etmek- — tedirler. Merzifonda Merzifon, 16 (A. A.) — Bu sa- bah saat 9.30 da Samsun . Amas- ya vilâyet hududunda teslim o- lunan bayrak yollara dökülen bin — lerce halkın coşkun tezahürleri arasında saat 12 ye doğru şehri. mizden geçti. Merzifonlu atletler yollarına devam ederek saat 20,40 da bay- rağı koşunun 154 üncü kilomet- resinde /(Gorumlulara teslim etti- ler. mel bir arazi teşkil edecektir. İrak'taki askeri harekât Kahire, 16 (A.A.) — “Tebliğ” Irakta vaziyet sakindir. Basra ve Habbaniye mıntakatarında bir de- ğişiklik olmamıştır, x Kahire, 1 6(A.A.) — “Tebliğ” Irakta, düşman mevzilerine ve hava meydanları, demiryolu, oto- mobil nakliyatı gibi askeri he - deflere devamlı hava hücunmları yapılmıştır. Amara, Raşit, Musul ve Bağdat lerdir. Kalan kuvvetler FrTansız ordusunun en iyi kıtaları değil- şimendiferleri bombardıman edil miştir. TERCİH ALINACAK 38, 39 veya 40 moödel küçük mo- örlü, lâstikleri ve sair aksam mükemmel, kapalı ve dört ka- gilr otomobilini satmak istiyen- lerin adresiyle model, marka evsaf ve en son fiyatını bir mğk- tuple Dördüncü Vakıf han birin- *i kat 36 numaraya bildirmes: AAT MA C sahip ve Neşriyat müdürü E_mıı» UZMAN Gazetecilik ve Neşriyal T. L. $Ş. TAN matbaası MARIKA KOMPRİMELERİ Tercih : Sizi aldatmıyacak en doğru hakikat işaretidir. Külfet ve emek istemeden tavuk suyu ile mamül bir komprime, muhtaç olduğunuz kaloriyi ve huzuru temin eder. Büyük Bakkaliye Mağazalarında Vardır. İkramiye miktarı adedi Lira 19 Mayıs 1941 Bayra- mına Mahsus Fevka- 'lâde Piyango Plânı İkramiye İkramiye tutarı Lira 1 50.000 50.000 2 10.000 - 20.000 4 5.000 20.000 30 2.000- 60.000 ; 60 — 1.000 60.000 60 500 30.,000 300 100 30.000 3.000 10 - 30.000 3.000 2 60.000 33.457 — “Ebslr ı Yekün 360.000 Tam Bilet 2 Lira Yarım Bilet 1 Lira PLANI