1 Nisan 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

ee MERA İROUL AR! BAŞ Ordu Kumandanlarile | Siyasiler Arasında Münasebetler Gi Ja muharağesini, Büyük İskender Zamanı ve Bugün tirakini. tahrik eylemesi yüzünden | Mun en çetin ve mühs-İ kaybetmiştir. e Halbuki Sir Edwerd kaşalı meseleler Grey, Amiralligin iti h de utröyesek bir mk memelesi aİidare etmesini bik ordu kumandanlarını idare ettikleri R te ve onlara yap i sösterdik- | Zl0yd George lerine şüphe yoktur, dünya (muhisrebesi senelerinde askerlerle six yesiler arasındaki münasebetler pek o kadar düzgün bir şekilde cere- yan etmediği herkesin bildiği bir şeydir. Siyasiler (devlet vesleri, bağ vekiller vestire) Bekerleri dar kafa- hikla ve pedantlıkla çokça itham et- ler; sekerler ise siyasilerin Gazi müdahaleleri yüzünden birçok müş. üz devlet kumandanları ara ilâir. Bunların on Liyod Ge e hengârmelerinde siyasiler. İs sekerler arasında tahaddüz eden bü geçimsizlik, eski devirlere sen, oldukça lr ve bu hal demolr İeristik bir vasfıdır; otökrasilerde pek “ kadar göze çarpmaz. çoğu, haddi zatuda cek denilemez; fakat pek mahiyet arzederdi; aaker- lerin devlet adamlar: çokça birb nin yerine geçerdi, Hannibal'ın ba şamdan geçen macera, siyasi entrika lar yüzünden plânı akarpete uğrayan bir generalin, tari in nasıl coğrufya ve SIR ARCHIBALD WAVI retle Amerikanın nihayet harbe dik G“ dünya muharebesi fee geçimsizlik vakalur y Reisi General Robeste. ve balli bazları harikulâde denile- ertebede parlak ve isabedi id İngig Başvekili har da pek kifayetsiz bil- Mesel, rın bir yerden başka bir yere sevki 8 zamana ihtiyaç ğunu, tüfek ve malzeme temini a, KUMANSARI Gösterdi; SERA Yarın Akşam MELEK ANN SOTHERN (Çam Sakızı) m siya vaniyetini rençi- po iş ve Robertson adami da bazı 1 olmmaç de- | maşturu, Genel» | öle) veze arisande, Ta- ufakta. | & gem DİKKAT smmm, “ENİ Bugün 1 NİSANDIR. gem Muzipliklerden © sakınınız. Hiç bir şeye inanmayınız. smekas | ANCAK... Şuna inanınız ki ; Şimdiye kadar hiç görmedi. Riniz derecede nefis ve he. aakeri krtala- YARIN Matinelerden e l MARMARA | ) nin Türkiyede İlk Defa yeni di Üçüncüsü ve En harikulâdesi Başlıyor. Sarışın ve Güzel Yıldız iB Sinemasında FRANCHOT TONE Birçok güzel kadınların iştirakiyle oynadıkları KUDAM GÜZELLER PEŞİNDE Senenin en güzel ve en parlak komedisini | gösterecektir. i, orduları) nişlerdir. Misal olarak Büyük İskender Miz Krallarını ve Güstev Adel , tedebiliriz. Bu sistem de" müddetçe, siyasilerle askerlerin uru- sında berhangi bir ihtilâf zuhuru na zâten imkân yoktu. Mariborough'- un müsali, bu sahada oldukça kuv. vetli bir delildir, O, hem ordu b: kumandanı, hem hi siyasetini u- lan sevk ve idüre etmişti, Hatiâ mesleki hayatının en ikbaili devresinde dahili işlerde de başvekillesin salâhiyetlerini | haladi. Holandalr siyasilerin iciye nazırı İdi; ehemmiyet © veriyordu. garp cephesinde kışın büyü harekfi vukubulmadığına bakı kı gerisin geriye garba bndelerini teklif çdiyordu. Lloyd George, İerin değil, façat yalnız. iki frkalık * k küvvetler ir bile, ne heraplıya- time sevkedilecek — ordu- Sun irtibat hatlarının yeni baylar te- i birkaç ayın geçeceğini giinesmiyordu, Lloyd George bunu |benziyen bir teklif daha ortaya | sadan Filistine, büyük askeri kütle! dü | yecanlı Film... o Büyük. sarllarma pek ay İİ Dans, Şarkı ve Seksapel Bu yüz Yıldızı MARİKA RÖKK un Oynadığı y KORA TERRİ olacaktır. Pek yakında ŞARK Sinemasında müdabaleleri ve rakiplerinin itiraz- lar: yüzünden piânlarınt tatbik hu - susunda onün kadar müşkülüta uğ- ramaş bir genaral, güç gösterilebilir. Pakst o, bütün bunlara, tıpkı harp sahasında gösterdiği ruh süküneti fle tahammâ! etmiş ve bütün hatalarına Tağmen İngilterenin en büyük askeri dâhisi olmak muvaffakiyetini kszan- Kiş, Almanlar geçen harbi ne için kaybettiler? Gg“ dünya muharebesi sene İerinde muhtelif memleketlerin arasında tahad- leri fikir ihtilâflarını ve bunla tın sebep oldukları hala ve fakıyetsizlikleri uzun uzadıya İe yerim müsalt değildir. şunu kaydetmekle iktifa etmek terim ki, geçen dünya muharebesi - nin bütün devamı müddetince İngi- tere, bu gibi siyasi | geçimsizliklerin hâd şeklinden masun kalmıştır. Bu- Bun ne derecede kıymetli bir zafer âmil olduğunu, © muhsrebenin ne- Gcesi göstermiştir. Fikrimos, Alman ordusu beşkumandanlığı, geçen dün- Zorlamak. kımından Muştu, bakımından bunun ayi bir Lloyd George, işin him teferrüatını bi mekanizmasının mından bütün » Mecağıms kânlarının burada de israr ediyordu. a rabiliriz; mışte Garp cephesindeki dev maksadiyle Almanyaya Xurşt İtalya ve Sırbistanın üzerinden yürümek, Bu cenahıma yüklenmek gibi dei doğru bir görüşten Fakat harbin teğerik ve s0VkU da, Robertson ise, aksi fikirde uharebe gayretleri nin garp cephesinde teksif edilmesi- Bi istiyor, bunun ağır seyiata mal 0- biliyor, fukat mütlefiklerin elinde mevcut irtibat kay min edilebileceğini düşünerek fikrin- Karşılıklı anlayış zihniyeti kadar .kısaca #misallerden şu neticeleri çi & Siyaset udamlariyle ordu kuman- danlirma vazfelerin tek bi d toplanması ümkâne, bu asır zarfında ebediyen ortadan kalkmış- tür. Almanlar harbi, "meslekileştir. | müşler,, dir. Modern keşif ve icatlar #eyesinde harp gitlikçe daha teknik bir vümf aliyor, Mhtisaslağıyor. Siya set için de ayni şey söylenebilir. De- teşkil © ediyordi mokrasi, siyasi Dir bu esaslı ve pağ- | Yerime. iç kale almıyordu. mekan tatbikına elâ elimizde kâfi asıtaları yoktu; 32 mann olesyonalizm ist içinde ordu kumundan- Harp ile siyasetçilik, ayni işin birbi- etleri bakı - N raber, zamanımızda bu her iki vazi-! İyle ordu kumandanları, ka İbi k ve im- daha kaleye te | bağlanmanın yolunu bulmakla mü. elettirler. Başka çare yoktur olarak söylemek istediğim Dani ki harp, bir grafik tarifler ve nizemisr ilmi değildir. Alıcağı ted- İ birleri düşünürken sekeri (nizam, l verdiğim rine sıkıca bağlı kolları olmakla be- | feyi de üstüne almak cesaretini kim- | se gösteremez, Bugün devlet adamla. | ie birbirine) melere mürücsat eden bir ordu ky- | , Devamı 5 incide) Va İle Gi A YENİ NEŞRİYAT BELEDİYELER DERGİSİ — Se- hircilik ilmini yapmıya çelişen bu Derginin 68 inci sayısı birçok mem- leket yazı ve resimleriyle çikmiştir. İ ÇEMBERLİTAŞ Telefon: 22513 YEŞİL AZAK SEVİL BERBERİ Beynelmilel şöhretini bütün dünyada harika- lar yaratan meşhuru Âlem (Berbier de Se. vill) operasından filme çekilen senenin en büylik musikal filmi, İmperio Argentina? nin | yerine rakibi Madrid Operası Primadonnası ESTRELİTA KASTRO SÜMER SİNEMASI. Bu Hafta emsalsiz bir muvaffakıyet kazanmış ve Umumi Bir rağ. IDURBIN Karar ver sü Saheserinin İlk irnesi münasebetiyle yeym Amerikanın 60 siremasında bu Film: Dehanın ilk tecrübe'erine ait fenni bir cok keşifle. rin tarihçesini tasvir eden Sanayii nefiseye BU m İÇİN YERLERİNİZİ E Bu Akşam ŞARAY Sinemasında Amerikanm en meşhur ve en fazla ücret alan artisti MİCKEY tarafından harikulâde Tomas Edison'un Gençliği bir tarzda yaratılan ŞEREF GALASI, /VLDE San'atı, güzelliği seyretmek... Ölmeyen nağmeleri dinlemek büyük bir zevk. Mukaddes bir ibadettir, Dünyanın ikinci Karuzosu olan ihtiras ve macera sinema romanı CEHENNEM Yılanlı derede, şeytanlara girilmesi men'edilen mukaddes mabedin önünde3 erkekle bir kadı. nin heyecanlı sergüzeşileri, Milyonlar sarfiyle vücuda getirilen bu çok İlâveten ay : ı | Bahriyeliler Şarkısı Müziğin Oynayan DEANNA KAY FRANGİS BAHAR MELEĞİ NO LU Bu Perşembe Akşamı LÂLE 'yi altın sesile inletecektir. Baştan başa zevk, Muzik ve Ihtişamdan yaratılan SEVGİLİMİN SESİ Toskayı bütün heyecanlle yaşatan senenin s: da şaheserlerin ten biridir. YARIN! AZAK Matinelerden İtibaren i meraya nizi İstanbulun en büyük 2 sinemasında ayni zamanda senenin en büyük Süper filmi DOUGLAS FAİRBANKS Jr. Joan Bennet George Banr»nft tarafından yaratılan emsalsiz müthiş korkunç sahneler arasında büyük aşk, Telefon: 22542 R:O-O:N-E T EL len gösterilmekte olan ait, bir eserdir ALDIRINİZ e li BUGUNKU PROGRAM 800 Program © | 1830 Konuşma 03 Haberler o | 1848 Köy sanı 8,h Müzik (P1,) | 1809 Müzik (Pİ) 845 Yemek 1l#-| 16.16 Piyano kon- | tes seri | * 1830 Hinberler 1230 Progrum — (1048 Konuşma 1233 Türkçe © | 1080 Pam heyet plâklar 20,15 Radyo ga- 1250 ler zetesi 1305 Türkçe 2043 Radyo or- plöklar kestras İi320 Müzik (Pi) | 2130 Konuşma p“ |2145 Koro 1240 Haberler 18,00 Program (| 2245 Müzik (Pi) 18,08 Müzik ÇPLYİZ VEFAT "Trabzon eşrafından Nemli 20. de Salim duçar olduğu hastalık. ten kurtulamıysrak vefat et tir.Cenazesi bugünkü Salı günü öğleyin Fenerbahçe Kalamış cad desindeki 15 numaralı hanesin. den kaldırılarak namazı Kizi. toprak camiinde kılındıktan son- ra Karacaahmetteki aile kabris. tamına defnedilecektir; Mevlâ rahmet yelesin. #ALKAZARN Yarın matinelerden itiba- ren Yepyeni mevzulu, Fev. kalâde heyecanlı büyük ma. cera sinema romanı GANGSTERLER ve ŞÜREKÂSI FAY BAİNTER - İDA LUPİNO 25 Kapanış yüksek ÇEMBERLİTAŞ 'ta Denizlerin çelik ejderlerinde vatanlarının ar$. | lah koruyucuları olan Amerika Bahriyelile- rinin ha; canlandıran şahasere Fransızca sözlü Amerikayı dehşetlere gar- keden kibar şakilarin çok meraklı yeni maceraları, Baştan başa Entrika... He. yecan ve dehşet... Bütün Zalerin me'esi... Vazife zevkiyle yaratılan nefis bir altın sesli DİCK POWELL ateşi... eser. bet görmüş olan DURBİN İle Beraber Yarattığı Şayanı hayret filmi BİR HAFTA DAHA GÖSTERMEĞE iştir. Herkesin Hoşuna giden bu filmi mutlaka görü- » Sunreler için yerlerinizi evelden aldırınız. —Hüseyin Beyin yaşı da ufaktır. Bildin mi? Kütükte ufak yazılı. Her hal bizi ele vermez Hü- seyin Bey! — İyi öyle ise. — İyi ya... İyi olmaz mı? — Kız razı geldi mi usta? — Gelmedi. — Gelir yavaş vavas... Kızlar nazlı olur. — Orasını geç... Hüseyin Bey, Fatmaya: “Ben Hüseyin Bey “ben sana 50- dediyse mutlak bir şey yapar.. Ha... Ne rarım!,, dersem Ahmet? — Hüseyin Beye kalmaz zaten... Riza Bey İşi düzelti Ali artık Ahmedi dinlemiyordu. “Kızlar nazlı 0- lur.,, lâfına takılmıştı. İçinden: “Vay domuzun kıs 2! Ne yiğitmiş, Hüseyin Beyden hiç korkmadı Diyordu. Beygirin sağrısına kaldırırken, Fatmanın kolları arasında nasıl şiddetle çırpındığını yüreği vurarak hatırladı. Bu yumuşacık, hiddetli ve bal gibi bir şeydi. “Saatlerce böyle tutsa doymak ne mümkün? Ran olsa... Tarlaları beraber sürerler, harmanı birlikte kaldırırlar, Yılda âltı yüz hak e kin alınır. Tohumluğu, beye geri verdikten sonra kalanı yarı yanya bölüştüler mi, kendi paya iki yüz elli hak düşer mutlaka?,, Ali ağzının kuruluğunu tükürerek gözlerini yum lu. Bu srada, uşaklardan birisinin bağırdığını işit tiler — Hey Ali!.. Çoban Ali!.. Hüseyin Bey istiyor. Candarma gelmiş, karakola gidilecek. Iv Candarma ile Hüseyin Bey birkaç adım önün - de yürüyorlardı. Vakit ikindiye yaklaşmıştı. AJI, uzadıkça uzayan gölgesini, toprak yolda ne- reve saklıyacağını şaşırmış arkadan gidiyordu. Es- kidenberi, sürünün başında olmadı mı bir çekin - genlik bir iç sıkıntısı duyardı. Koyunların yanında tam yerini bulan gövdesi, boş otururken sârki bir yerlere sığmaz oluyor, münasip bir köşeye soku « İkp bir türlü yerleşemiyordu. Senede yedi ay, sü- Wi sekil 4 2d Uşak: “tlar.,, diye bağırdığındanberi hıçkırmıya başlamış GÜL iNŞANLARI Yazan: rüyü güderken ne kadar cesursa, senede beş ay boş gezerken o kadar ürkek oluyordu. Ortakçılığı en İziyade “bu ürkeklikten kurtulurum,, diye iste - İmişti, “Ha davarın başında, ba tarlanın, çiftin ba- şında... Elverir ki, iş olsun...,, Şu anda içine öyle geliyordu ki, hep boş otu rulsa dünya pek rahatsız bir yerdi. 'Candarma gelmiş, karakoldan istiyor İt, Şimdi yüfürken, göğsünden yuvarlana yuvar - lana gırtlağına kadar gelen bu İnatçı şey, bütün v cudünü üç, dört adımda bir sarsıyordu. i Bir ciyara sardı. İ Cigarayı içtiği müddetçe hıçkırık peşpeşe devam etti. Gölgesi, bir müddet jandarmanın arkasına, bir müddet Hüseyin Beyin sırtına vuruyordu. Çobanlıkta susmıya ulışık olduğu halde, şimdi. böyle konuşmadan yürümek kendisini daha çok ürkütmekteydi. Candarmadan fena korkuyordu. Sopa atar, adâmın kollarını bağlayıp kasabaya gü- türür diye değil, başma böyle bir şey emişti Lâkin işte öyle... Korkuyordu. Halbuki Gandarma kısa boylu, çarpık bacaklı, bir delikanlıydı. Edir- neli olduğunu tezkere almasına dört ay kaldığını Hüseyin Beye söylerken işitmişti. Omuzundaki mavzerin namlusu, akşam güneşinde incecik, mas mavi bir çizgi İle parlıyordu. “gez, göz, m Kundak kaç kısımdır? Tüfek temizliği... böylece topçu alayı aklına geldi, “Silâh, palaska, Yesmi el- bise. , Bunlarda da korkulacak bir şey yoktu, Neden korktuğunu anlıyamadığı için gittikçe daha ziyade korkuyordu. Hüseyin Bey, candarmanın yanında, mavzersiz, beygirsiz, el kadar bir çocuk oluvermişti. ai Li Cemalettin Mahir İren No: 21 Bir köşeyi döndüler, Bayat nahiyesi karakol binası, şosenin kenarın. da tek başma yabancı ve korkunç göründü. Bod- Tumu sayılmazsıı bir katlıydı. Çatısının birleştiği yerde, direğin üzerinde bayrağı sallanıyordu. Ali ;kendi kendine; “Bodruma atarlar eyi döner, gi Geceye bırakılırsa. Hüseyin Bey de se... Tuu..,, dedi ve üst üste hıçkırdı. Kasket bir çıkarıyor, bir kafasına geçiriyordu. Fena ter- lemişti, Bu esnada Hüseyin Bey biraz arkada kalıp Alis ye yaklaştı; — Karakol kumandanı sorunca “ben kaçırdım.,, Diyeceksin Ali. Ali, düşüyormuş gibi sarsıldı: — Aman Hüseyin Beyim! — Sus ulan"... Dört ayak merdiveni çıktılar, Alı, artık hiçbir şey düşünemiyordu. Sofada, duvarın dibine çömelmiş oluran Kâmil, kapıdan içeri Hüseyin Beyin girdiğini görünce ıç. Tayıp ayağa kalktı. Daracık yüzünde beyaz sakalı ve kirpiksiz, korkak gözleriyle çenesine yin bağ” lamış hesta bir çocuğa benziyordu. Hüseyin Beye doğru yürümek, bir şeyler söylemek istedi. Du - arpacık... |vardan bir adım ayrıldı. Lâkin Hüseyin Bey başını çevirince yine geriledi. Eski çarıkları, evde dokun-| 9 muş beyaz pamuk bezinden geniş donu, kalçaları: na kadar inen gömleği; dar kollu, kısa hırkası ve başma bağladığı rengi soluk mendili, gözlerindeki korkuya ve ümitsizliğe uygun düşüyordu. Göbeği üzerine kavuşturduğu mavi damarlı elleri, saska ve kirliydi. Rıza Beye haber etsevdik... Jr Tüfeğini dipteki odaya bırakan candarma kaha: yazılı kapıya dın üstünde (karakol kumandanı) vurdu, * Beyik — şi bir ses: Diye bağırdı. Ainin huçkurığı birdenbire kesilmişti. “Ben ka- çırdım, denir mi? Ne mümkün? Vallah, billâh Tusunu söylemeli. Gördün mü işi bir kere. uyu söylemeli mutlaka. , Diye karar verdi. Hüseyin Bey içeri giri, yüzüne bakıp başın: sallıyordu. Karakol kurandan, bağıtmıya başlamıştı: — Beni anlamaz, zannetmeyin Hüseyin Bey. Ba. ban yaşı ufak diye seni öteye, beriye sürüyor, sonu fena olacak. Bunu böylece aklına yerleştir. Burası Ağrı dağı değil... — Ne var Başefendi? — Bir de “ne var, diye sorar utanmadan. havle! devri. » Ev basmışsın... Kız kaçırmışsın. manda ilâhi üç kişi daha varmış. Kimler onlar? Söyle » Söyle isimlerini... Birine Recep diyorlar... sene... Bü sefer kurtuluş yok... Dört mavzerin dünli de isterim. Fişekleri de beraber... Ali biraz ferahladı. Kendisini saymıyorlardı. Say Kâmile karşı büyük bir sevgi ve utanma duydu. Karakol kumandanı gittikçe hiddetleniyordü: — Kızı döve döve götürmüşsünüz, Köpek vurul- muş, Karıyı ölümle tehdit... Ev basmak... Adamı asarlar Hüseyin Bey... Asarlar anladın mı? — Dur canım, hemen parlama başefendi... Bana neden yükleniyorsun. Kız mı kaçırılmuş, kaçırılır! — — Kaçırılr ya, ne demek?.. Biz burada başı mıyız? 2 'Sğz temali. Yeni kaçırılır va... Herif kızın | d* bunca zamanlık nişanlısı... sim - Araç 3 — Fasa - Lala d — — Nişanlısı mı? Ale - Yalak 5 — Hat 6 — Maraz - Koç 7 — Uzat - Kaba 8 — Saha» (Arkası var) |Asür 9 — Atay - Bere. kapı örtülünce yakla- şarak kulak kabarttı, İşittiği her cümlede, Kümilin Geçti o derebeylik... Ağalık... Mütagallibe irleri beklediği ne iyi olmuş ya... Ne iyi sehre dehsetler saçan, ma. Şi” sum ahaliyi haraca kesen bir sürü şehir haydutlarının tüyler ürpertici sereüzestleri | 2 inci BUYUK FILMI Bütün İstanbul Halkırın en cok sevdiği büyük Kovboy artisti Yumruk Krah BUCK JOHNES'in en son cevindiği ATEŞT ER DİYARI ARİZONA Raştanbaşa, Yumruk, Kav. sdele filmi NUREDDİN KONSERİ 8 Nisan Salı Akşamı MELEK Sinemasında BULMACA 3“ 0'e EŞ doğ- Doğ- Bak | Soldan Sağa: 1 — Bir kasaba Bir vilâyet 2 — Bir dağ - Hamız 3 — Bir çiçek - Bir harfi değişirse Hile olur 4 — Ut çalan - Yazı yar zır 5 — Lezzet 6 — Patlayıcı madde - Padişah, hükümdar 7 — Bir körfez - Bir iskambil kâğıdı 8 — Koyunun küçüğü - Utanıla- cak şey 9 — Saçma, mânasız- Çünkü. Yukarıdan aşağı: 1 — Bir vilâ- yet - Fenanın aksi 2— Gelir. Ters okunursa: Bir peygamber 3 — Pahalı - Kapıda bulunur 4 — Ters okunursa: Bir göz rengi - Afrikada bir beylik 5 —. Tabaka 8 — Afrikadadır - Bir hayvan 71 — Vüsleamyek, şuyubulan d — (Bir kasaba - Bir harfi değişirse Asır olur 9 — Bar isim - Bir v8 eşek | PS. EVVELKI BULMACA — Sol dan Sağa: 1 — Şile-Bolu2 —I Li Ya- dör- miy-