2 Nisan 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ye” pe MY m Tak EK Narin EW HAKBUL Ankarn Caddesi 102 Çarşambaı. 1 NISAN | t-9-4 9 e TELGRAF: TAN, İSTANBUL TELEFON: 24110. 24318, 24319 ALTINCI YIL — No. 2078 5 KURUŞ Mekteplerde “Bu i Yıl Dersler 75 Nisanda Kesilecek i Maarif Vek Komisyon İmtihan Günlerini Tesbit Etti in Riyasetinde Toplanan Buna göre, geçen seneler- Ankara, | TAN Muhabi- li den farklı olarak 15 Nisanda rinden) — Maarif Vekili Ha. TAR GÜNLÜK SİYASİ HALK 6 YYugoslavya Hırvatlar Sırplarla Anlaşmak Üzeredir .Almanyanın Taleplerini Reddetti | pri da Berlin, Üçlü Paktın Eden Atina'dan | Teyidini ve Ordunun! Belgrad'a Gittiği Terhisini İstiyordu | Haberi Doğru Değil AZETESİ san Âli Yücel'in reisliğinde Bugün öğleden evvel Vekâlet #rkânmın ve Milli Talim ve Terbiye heyeti azasının isti | rakiyle toplanan komisyon, bütün ilk, orta, lise ve yilksek mekteplerin imtihan günleri- ni tesbit etmiştir. dersler kesilerek imtihanlar başlıyacak ve 15 Mayısa ka- dar tamamen bitmis olacak- tır. Bu suretle mektepler ge- çen senelere nazaran 1,3 ay kadar erken tatil yapmış ©. lasaklardır. Afrikadan Akdenize Ve Balkanlara .Milli Şef'le Yugoslavya Kralı Arasında Samimi Telgraflar ka ve Akdenizde düşman te- en İngilizlerin şimdi de Bal- oluyoruz. İngiliz has lr General Dani Teati Edildi ihmeleri doğrudan Bakanlarda Alman bi Ankara i (A.A) — Yucos- lavya Kralı Majeste İkinci Pi per'in hükümdarlığı ele alı $ı münasebetiyle Reisicümür İsmet İnönü tarafından kend lerine telgrafla tebrikâtta bu- lunulmuş ve müsarünilevh de samimi teşekkürlerini Relsi. cümhura telgrafla bildirmiş - tir. eşi kurulacak cephe İle a- M. Zekeriya SERTEL ngilizlerin Afrika seferleri| bitmek üzeredir. Kerren'in zaptından sonra Eritre'nin mu - kavemeti kırılmıştır. Burada Ital- “an Ordusu firar halindedir. Fa- Kat kaçacak yer de olmadığı için esir düşmiye mahkümdur. Hat » rar düştükten sonra da İngiliz kuvvetleri Hab-şistanda Adis-A. baba üzerine yürümiye başlamı lardır. Salâhiyeltar İngiliz askeri mütehassıslarının “fikrine © göre Habeşistan harbi de bir haftaya kafar bitmiş olacaktır. Bu suretle Ingilizlerin fki ay evvel Afrikada başladıkları taar- ruz hareketi, burada Italyan kuv- etlerini temizlemekle neticelen- miş ve artık Afrikada düşman bırakılmamış olacaktır. Afrika zaferi tamamlanırken, İngiliz donanmasının Akdenizde Italyan donanmasını harp harici nasyon heyetinin 130 sayıl ka: bırakmak için faaliyete geçtiğini| rı mucibince şeker fiyatlarına, 2 görüyoruz. Iki gün evvel Yunan! Nisan 1941 Çarsamba sabahından denizlerinde yukubulan büyük de| itibaren, kiloda 10 kuruş zam ya- niz harbinde İtalyanlar iki kruva- İ pılmış olduğundan badema şeker Zör ve üç destroyer kaybetmiş *| alım satım muameleleri bu zam lerdir. Zırhlılarından biri de ha-| esaslarına göre cereyan edecek sara uğratılmıştır. Italyan donan-| tir, Edilecek, Ellerinde Ankara, 1 (A. A.) — Koordi- masının Akdenizdeki kaybı 5 kru- vazör, 14 torpito ve 26 denizaltı | gemisine baliğ olmuştur. Harbin | başlangıcında Akdenizde Ingiliz donanmasına karşı üstün bir va- ziyette bulunan İtalyan donan - ması, artık bu üstünlüğünü kay - betmiştir, Ingiliz donanması Ak - denizde âdeta tamamen serbesti- sini kazanmış bulunmaktadır. *» ihver Azası sıfatiyle Ttal - yaya düşen üç vazife var- dn 1 — Mes istilâ ederek Isken- deriyeyi işgal etmek, Süveyş ka- malını kapamak, ve Afrikadaki In giliz müstemlekelerini imha et - mek, ? — Akdenizde donanmasının üstünlüğü, deniz üslerinin çoklu- ğu sayesinde İngiliz donanması. Dın mühim bir kısmını bur çekemk, ve fakat deniz yollarını) keserek İngilterenin imparator - luk yollarını kapamal 3 — Yunanistan, işgal ederek mihver hava kuvvetlerine şarki Akdenizde yeni üsler temin et - kısmında Ingiliz donanmasına ba- nama imkâm bırakmamak. Italya birinci vazifesini ifa için 'Trablusta General Grazianinin ku mandası altında İşüyük bir ordu vücude getirmiş, “bir taraftan Mısırı, diğer taraftan İngiliz so - malisi ile Kenyayı zapta teşeb - büs etmişti. Tlk hamlede bu teşeb büste muvaffak olmuş gibi gö- ründü. Çünkü Italyan kuvvetleri hakikaten Ingiliz Somalisini iş - gal ettiler. Kenyaya girdiler, ve Mısır topraklarında 100 kilomet- xe kadar içeri sokuldular, ( Sonu: Sa 37 Sir67 Anketimiz Berlin, Vaziyeti | Vahim yiye “| Alman Sefir Berlin'e Gitti, Yugoslavya | Yeni Tedbirler Alıyor Belgrad 1 (A.A) — “Renter, Haber alındığına göre, Almanya. nın Belgrad elcisi Von Heeren dün akşam Berline hareket et- miştir. Alman - Yuzoslay mü - nasebetlerinin kat'i safhaya gir. mesi muhtemeldir. Belgradın Alman mahfillerin- de beyan olunduğuna göre, Von Heeren Hiltere sahsen izahatta bulunacak “ve Hitler de derhal kat'i tedbirler alacaktır. Alman- ların veni Yugoslav hükümetiyle İ vabtıkları müzakereler; asağıda- ki başlıca üc talep üzerinde ce- reyan etmistir; 1 — Hükümet darbesinden sonra Alman mallarına yapılan zararlara karşı tam bir anlayıs zihniyeti gösterilmesi, 4 Sonu: Sa 5:S01) Şeker Fintlarına 10 Parti Grupu Kuruş Zammedildi Yeni Fiyatlar Bugünden İbr Tatbik 100 Kilodan Fazla Şeker Bulunanlar Beyanname Verecekler Şeker alım satımı ile iştiral denlerle şekeri imalâtında iptidai veyn tâli madde olarak kullanan sınai o müesseseler, milli ko- runma kanununun o muaddel 31 inci maddesine tevfikan, | Nisan salı aksamında, ticarethane, ma. #aza, depo, ambar, fabrika ve İ- (Sonu Sa 5 Su 4 BÜYÜK ADAMLAR Galerisine Kimlerin Resimleri Asılmalı? ein ağn bie Başladık Istanbul Üniversitesi bir bü- yük adamlar galerisi tesisine ka- tar verdi. Bu galeriye muhtelif ilim ve fen şubelerinde büyük hizmetleri dokunan meşhur ve büyük adamların resimleri veya İ heykelleri konacaktır. Bu galeride resim ve heykelle- ri bulunması İâzmgelen Türk bü İyükleri kimlerdir? Gazetemiz, bu hususta salâhi- yettar kimselerle görüşerek mü- talealarını toplamıştır. Bugünden itibaren bu anketimizi neşre baş lamış bulunuyoruz, Bu vesile Me de galeriye resim ve heykelleri konması münasip görülen büyük lerimizin hayatı ve eserleri hak- kında kısaca malümat vereceğiz. Türk büyükleri kimlerdir? Ie riye sürülen ısimlerde isabet var- madır? Bunu O Okuyucalarımızın takdirine bırakacağız. Okuyucularımızın. Tan'ın bu anketini alâka ile takip edecekle. çi rine şüphe etmiyoruz. Prof. Ismail Hakkı Baltacıoğlunun Anketimize Cevabı (Dördüncü Sayfamızda) | Protesto Ettiler | lere ait gemilerin mi Başvekil, (Halkı Sükünete Davet Etti —— "Ordu, Donanma ve Hava Kuvvetleri Hizmete Amadedir Berlin, 1 (A.A) — Bir « Berlin siyasi mahfillerinden öğ - rendiğine göre, Ingiliz Hariciye Nazırı Anthony Eden Belgrad'a muvasalat etmiştir. Kendisine Ge neral Dill'in refakat ettiği ve Yu- göslav hükümetiyle temasa geç- miş bulunduğu tahmin edilmek - tedir. Halbuki Eden Atina'da Londra (A.A ) — “Reuter-,, A- tina radyosu, Eden'in bugün Yu- nan Kralı tarafından kabul edil- diğini hildirmistir. Hırvatlar Sırplarla anlaşıyorlar Ankara, 1 (Radyo gazetesi) — Yugoslavya meselesi politika hi yatında cn ehemmiyetli bir me - (Sonu: Sa 5;Sü5, Toplandı Hükümetin Şekere 10 Kuruş Zam Teklifi Tasvip Olundu Ankara, 1 (A.A.) C.H. Par- tisi meclis grupu umumi heyeti bügün saat 15 de Reis Vekili Sey han Mebusu Hilmi Uran'ın reisli ğinde toplandı: Celsenin açılmasını müteakıp söz alarak kürsüye gelen Başveki) Dr. Refik Saydam hükümetçe se- kerin bugünkü satış bedeline 10 kuruş zam icrası düşünüldüğünü. ve bu 10 kuruştan 3 kuruşun va- artmış olan İs- rum karşılıyacağın- tan hesap edildiğini bildirmiş ve parti umumi heyetinin bu zamma muvafakatini istemiştir. Grup U- mumi heyeti Başvekilin teklifini müttefikan kabul etmiş ve bunu müteakip ruznameye geçilmiştir: (Sonu: Sa 5; Sü3) Amerikalılar Fransız Vapurlarına Vaziyet Edecek Almanya ve İtalya Amerika Hükümetini Vaşington, 1 (A, A.) — “Rew. ter”: Amerika limanlarında bu. lunan mihvercilene veva mihver istilâs a a bulunan devlet-| inderesinden | sonra, yine bu limanlarda hulu- nan ve adedi on bese varan Fran-| sız gemileri icin de nek yakında! ayni muamelenin tatbiki beklen- mektedir. Verilen haberlere göre, müsadere edilen bu gemilerin, İn- gilterenin gemiye ihti ve mumiyet itibariyle tonilâto nok- sam sebebivle servise konulması pek muhtelemdir. Bu srada bir #azeteye göret yakında İngiltere. ve 140 kadâr ticaret gemisi dev. eedilecektir, ( sü3) İ Sükrü Saracoğlunun, Mister Eden'le görü a vesile vermişt kımın hararetli tezahürat 35000 TONLUK BİR. İTALYAN ZIRHLISI DA SAKATLANDI Amiral Cunningham Diyor ki: —— “İtalyan İşini Bu Yıl Bitirmeğe Çalışacağız,; a Akdenizdeki İngiliz Filosu Baş- umandanı Amiral Cunningham İskenderiye, 1 (A.A) — Ingiliz Bahriyesinin Akdenizdeki son Za- feri hakkında beyanatta bulunan ıgham şöyle demiş- ın filosu işini sene 80- nundan evvel bitirmiye çalışaca- gz alanlar. Jutland'daki sekil İe bir tuzağa düşmüşlerdir... Sakatlanan Italyan zırhlısı İskenderiye, 1 (A.A) — Batırı- lan “Pola,, kruvazörünün kaptanı, Yunan denizindeki muharebede sakatlanan İtalyan zırhlısmın “Lit torio,, sınıfından 35 bin tonluk “Vittorio Veneto,, zırhlısı olduğu nu söylemiştir. (Sonu: Sa; Sü2) Macaristan Ve Bulgaristanda Yeni Tertibat Budapeşte 1 (A.A.) Dün, İ Başvekil, Hariciye Nazın, Harbi: ye Nazırı ve ordu kumandanları arasında Yugoslav kında görüşmeli dut muhafızlarının takviye edile ceği öğrenilmi Bulgaristanda ihtiyatlar silâh altına alınıyor Sofya, 1 (A.A) “D.N.B.,, Sofya radyosunda tefsiratta bulu nan Bulgar memuru, Bulgarista- nın bu gergin günlerde tam bir süküün içinde olduğuna işaret et miştir. Ayni memur silâh altına davet edilmekte olan ihtiyatların ailelerine hükümet tarafından yar dım edileceğini ilâve eimiştir. Filosunun niz ve orla şarkla parlak zaferler serisinden dolayı, N S Aylık Fikir ve S a A NN anat Mecmuası 13 üncü Sayısı Çıktı Bayilerden Askeri Vaziyet ALMANLARIN BALKANLARDAKİ ASKERİ HEDEFLERİ Ankara, 1 (Radyo Gazetesi) — Yugoslavyada 28 Martta vukün gelen inkilâptan sonra bir taraf- | tan Romanya, Bulgaristan, Avus- İ tarya ve o Macaristanda ze Alman tahşidat: ve diğer taraftan İngilizlerin Beigrada da tam mü- zâheret o vandinde bulunmaları karşizmdn Balkanlardaki #xkeri durur incelemeyi faydalı bulduk: Romanya ve Bulgaristana yer- Jeşen Almanlırm bundan sonraki hedeflerinin Selânik olduğu elif kaynak» | berlere göre Viya» | mada paktı İmüalayan Tüvetke- viteh hükümeti iktider mevkiinde , (Sonu: Sa 5;Sü7/ Churchill Yakında İzahat Verecek LondFa,'1 (A.A) — Başvekil Churchill, bugün Avam Kamara- sında, kamaTanın mutat paskal, tatiline başlamasından evvel umu| mi harp vaziyeti hakkında beya - | natta bulunacağını bildirmiştir | Churchill bu arada, Avam Kama Tasının donanmaya, kara ordula-| Tına ve hava kuvvetlerine Akde-| kazandıkları | tebrik ve teşekkürlerini bildirme | si hakkında bir karar sureti tek lif edeceğini söylemiştir. | Yaylada kâi İbir şehir İsteyiniz. nek üzere, geçenlerde Kıbrısa yaptığı ziyaret, ada hal- Bu resim, o tezahiirattan bir intiba; bit ediyor. , YERİTRE' NİN MERKEZİ DE | İNGİLİZLERİN CELİNE GEÇTİ eke. Asmara'dan Sonra İlk Hedef Sahildeki Musavva Limanıdır. Kâhire, 1 (A, A.) — Bu akşam resmen bildirildiğine göre, Eril renin merkezi olen Asmara, İngi, bizlerin elin& geçmiştir. p # Kahire 1 (A9) — İngiliz İm. paratorluk kuvvetleri, Eritrenin merkezinden 120 kilometre kadar mesafede Keren'in ( zaptından yalnız beş gün sonra Asmara'ya da girmişlerdir. Keren'e bir dö- miryolu ile bağlı bulunan Asma» ra, denizden 2300 metre kadar irtifada havası çok suğlam bir Sehir. modern arzetmek- tedir. Bir telsiz istasyonu var- dır. Aşmaranın n ru, normal zamanda, 22 bin kisi idi Asmaranın zaptı, İngilizlerin Musavva'va ileri hareketlerine yol açmıştır. Şap denizi üzerinde son İtalyan limanı olan Musav- va, Asmara'va vüz kilometre kat dar mesafededir. (Sonu; Sa 5: Sü 6) manzarası (GÜNLER GEÇERKEN ) Bu, Eskiden de Böyle İdi Yazan: Refik Halid B bam merhum şöyle derdi: “Bugün Eyyub'e gidip türbe'i- Halidi ziyaret edeceğim!,. O. senede bir kere olsun ken- di bu seferi yapmakla mükellef addederdi, Zira ismi Halid'di ve rivayete göre de doğumundan evvel, anasının rüyasına Ebâ Ey. yub-ül-Ensari girmiş, bir erkek çocuğu olacağını ve ismini Halid koymasını söylemişi Eyyüb köy?,, dememişti; Refik adı nın sonuna hem Halid kadar yakışmıyacaktı, hem de o meshur semt gibi ismimin bir tanesi, adamına göre dört, böş çeşit telâffuziyle beni ömrüm oldukça sinirlendirecekti! Pederin türbe ziyaretine İş- rak ettiğim olurdu: Türbedar, iç kapılara kadar açar, bizi gümüş parmaklıklı merkad'in tâ yanına sokardı. Ne tâzimle girerdik ve eller göğüste, arkamıza bakmadan, g dik! Hattâ b N bir yazı da takdim etmişti; duvara aşılmıştı; belki, hâ Ni anacığım le derdi; “Bugün Eyib'e gidip Hazre. ti Halid'i ziyaret edeceğim!,, O, dahi, senede bir kerecik olsun bu seferi yapmak mecburiyetini duyardı; iki sebepten: Yatanın mâne vi kudretine imanından ve dünyada tek erkek varlığı olarak ehem- miyet verdiği kocasına o zatın İsim babam olmasından! Ayni'semt- ten bahsederken İyip diyen dadımla befaber benide götürürdü. Fakat türbenin içine girmezdik; o zamanki kadınlar, kendilerini bu yüksek ve erkeğe has mazhariyete lâyık bulmazlardı; sadece, dışarıda, hacet penceresi önünde durur, dua eder, güvercinlere da- n atıp dilencilere para dağıttıktan sonra ferahlamış halde dönerdik. Gün geldi, ben de şöyle dedim: “Bugün Eyüib'e gidip biraz dolaşacağım!,, Fakat ben, ne anam gibi hacet penceresinde durup dualar okudum, ne babam gibi merkad'in yanında el pençe divan, huşu'a daldım. Avluyu dolaştım, eski hatıraları andım; içim, ferah lığa da benziyen hoş bir hüzünle doldu. Fena ciheti şu idi ki, bir. çok candan, sevgili simalar arasında kâfir Loti de zihnimden geç- ti, ziyaretimi murdar etti! Şimdi asıl maksadı bulalım: Babamın teşdit ile Eyyub, benim teşdidi kaldırıp Eyüb, anamın daha ziyade inceltip Eyib, dadımın. ise büsbütün hafifleterek İyip dediğimiz bu telâffuzu münazaalı meşhur semte - yeni harflerin sağlam imlâsma güvenerek - hepi- mizin üzerinde ittifak edebileceğimiz gerçek bir isim vermek za- | manı gelmiştir. | i > Mimle ii eğ