21 Şubat 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Yazan : Von Kleffens erhis ve İzin lüsaadeleri 'eri Alındı er ularak ta oe- vilâyetler ipeler berhava edilmişti, ön bu tedbi & Uaaki yare o meydanlarımızın wdman edildiği haber veri 5 örveç ve Danimarkanın isti- dan evvel Holanda polisi ök Alman casusu tevkif et -| 8, Almanların bize karşı fe- dir niyetleri yoksa, bu casus .0 burada işi ne idi? Garip oluyordu eplerin pencerelerine bi s|Son Bir Ayda (Holanda inizi Nazırı) | ve kısaca: “Yarın sabah el beraber. Sıkı tutununuz. Bu feci haber sinirlerimi du. Bütün gece uyı ederi Ya- rın sabah neler göreceğiz, diyor- dum. Nzearet arkadaşlarımla lefonla konuştum, Müdafaa nazi- rının derhal evime gelmesini, ve karargâhı bizim evde kurmayı kararlaştırdık. Sonradan, bu sayede Alman- ların plânını sit üst ettiğimizi #rendik. Cünkü o gece beşinci! kol mensupları müdafaa nazırı-| n: evinden k; ya karar ver- diklerine dair vesikalar elde et- tik. Yaptıkları plâna göre | ciların bi bulunacak, ve bu bahce tarafından nazırı ka-| çıracaklardı. Bu sırada hariciye müsteşarı ve diğer bir çok devlet diler. Benim calışma od landık. Sinirli sinirli sizara ici yor ve az konuşuyorduk. Şel de sakin ve sessizdi. Yalnız o ge- ce beşinci kola mensup binler- ce Alman tevkif. ediliye Bu bir tehlikeli idi, Çünkü, aldı- haber yanlış çıkarsa, bu mizi beliva sokabi | dur. (12,600 Bin L. lık Bu Miktar Bir Rekor! Teşkil Etmektedir Son ay içinde Istanbuldan deş - | piyasalara yapılan ihracat, harp- İten evvelki zamanlara nazaran da rekor teşk. ke yükselm İkbeiklnın | üyık için | rak de muhtelif memleketlere yapı lan bu ihracatın tutarı 12,600,000 lira ve miktarı 60 milyon kilo - Bu ihracatın en mühim kısmı İngiltere ve Romanyaya yapı | mıştır. Bundan sonra mühim mi tarda mal alan memleketler Ma: caristan, İsviçre ve Almanya - dır. ihraç edilen malların en fazla Vali, Dn Yeniden Et Meselesini Tetkik Etti Bazı iler marhır Kasaplarda Birkaç gündenberi bazı kasap- »mâmakta ve kendilerini , bu y çağırarak fikirl nin mah sürü marhtan memnun ol dirmişlerdir. Yalnız serma üzden sa- söylemekte -| Et mıyan v ke "di fade Bulunmuyor iden hayvan pe- eden mutavs: kârdan sonra kasaplara ir aldığı için et sa mamışlar ve buhran başgi büyük toptanc r, Bugün d inliyes sakipleri rını bil » esı ol- uni tutun, pamuk, deri, yapak, balık, hubuat, yağlı tohumuar, #-| — şkil etmektedir Bu ihracatın 7 milyon Liralık miktarı ayın son bâflası içinde yapılmıştır. bun yapılan ihracat Dün muhtelif memleketlere 150 bin liralık ihracat olmuş - tur. Ihraç edilen maddeler sında Almanyaya 66 bin Jiralık tütünle Yunanıstana 18 bin lira lık taze balık ta bulunmaktadır. Almanyaya balmumu ihracutı - na müsuade edildiği için piyasa: da balmumu £ Poliste : Bıçakla Doktorun Üzerine Yürüdü y emrazı akliye nesinde hademe Muhsin duman adında biri iş 1 muğber olarak hastaneni Neşet Halil Ozkanı dürmiye teşebbüs etmiştir. hastane hademeleri: üzerine Muhsin yakalanmış İâboratuar şefi den bıçakla in ye! Ayakkabıların Kâr Nisbeti Tesbit Edildi 1 Müraksbe Kom b yatları hakkın al bitirmis, mezkür| kabıları üç nev'e ayırmıştır. M: Dr.İliyet fiyatı sekiz lira olan ayak ök| ti yüzde 23 Fakat liradan 12 liraya esi ayakkabıların kâr ve yo-| ayak» İ İktisat Vekili Tetkiklerine Devam Etti Earl | Bugün İplikçilere Talimat Verecek kep bir hey Hüsnü ris tatbiki ile meşg v rdeki iplik fabrıka- ıhaslarının dak edild larının mür | bula davet Isilan- iplik fat bulunm İdilerine talimat Kaput bezi yalar ut bez ce narh konulmuş olma, meşgul olanları başka yürümiye sevketmiş, b ları ler tab Tehlikeli bir Mesai Yazan : Naci Sadullah B” meslektaş, en haklı ten tlere uğrayan bir kitab mudafınva cabalarken: “e Bir eserin hatalı olmasımız İ ne zararı var? Ortaya bir eser ko nulsun da, varsın kusurlu, vey: laşlı olsun diyor. i at eseriyle, hatal ine karıştırmak n bu yanlış hüküm, bizi zav tüphanelerimizi en yankâr kültür rehberleriyle del durmaya davet etmektedir. Halbuki vatandaşlara tenevvü yolunu göstermek iddiasiyle pi yasaya çıkan bir ilmi eserde bir hüküm, veya bir bilgi hatasın hos görmek. yorgun ve safdil bi yolcuya yanlış yol tarif edilişin tebex karsılamak kadar mu vir hir mi olmaz mı? Ne yazık ki, biz bu müsamaha kârliğı kültürümüze sui kas teşkil edebilecek bir hadde var dırmış bulunuyoruz. Lise talebe lerine resmen verdiğimiz eserlei bile, bu acıklı müsamahanıy hi mavesine sığınmış heybetli hata tarin doludur. Meselâ “Metinleriyle müasn “İfürk edebiyatı tarihi, min say falarında en tanınmış bazı edip İlerimizin isimleri yer bulama mıştır; Ru eser, liselerin sor tan d. İ | | | tevkifat ba m 145 kuluş - vıştırılıyordu a kadar yüksel « Bt sabtaca tetkik edildiği 22 â bu kâğıtlarda hiçbir yazı Sadığı görüldü. Alman Sefa- Şmensupları gayri tabi Sa çoğalıyordu. Bu y #ların vazifesi idi? fir akşam zabıta büyük bir Yele geçirdi. Bu zarf Bı nazi parti merkezine hi yazılmıştı. Bu zarf eld Kerilecekti. Fakat bir dün adliyeye verilmiştir. Suçlu doğruca asliye dördüncü ceza)kâ mahlkansasine verilmiş ise de mah keme suçu ağır bulduğundan maznunu €vrakiyle beraber ağır) 2! ceza mahkemesine göndermiştir. Vakit geç olduğu için duruşma | bugüne bırakılmıştır. TEVKİF EDİLDİLER — Şa - kir ve Refik adında 16 şar yaşın- da iki arkadaş Küçükpazarda bir Maamafih böyle bir günde tlarak yüksek fi- a sürülmüştür. A cadaki fark yüzde kırkı bulmak- tadır, Diğer taraftan boyasız bezlerinin de pamuk - | olduğu gibi açıktan para İ satılmakta olduğu da söyle: tedir, Gün geçtikçe geniş bir yet alan bu tan 155 kur miştir. Portekizden talepler kizdeki ihraca tmizle is etmek maksâ diyle, ithalât ve ihracat birlikle- t odasına mektuplar ermektedirler. Geleti mek tuplardan birinde de, Portekiz - İ deki komisyoncuların sınıflarında okunmaktadır. ürk tereddüt edebi; » nde ise, diğer eserde isimleri o ediplere, bir çok İpliğinde! sayfalar ayrılmıstır. Ve bu eser Pusarak | de, ise farda oku nek, | tulan kitaplar arasındadır. bu tehl İ cakmak ta caiz d Lİ Top sesleri başladı hi, Dir müesse İ bile secmi; asri mü kaput) kabi fiyatlarını bü kâr nisbetlı ri üzerinden kontrol edecekler- dir. z Orta Avrupa İle İş prülere, mühim toplar, ve “| Ren şahsiyata girmek korku N Mahİ-| suyla, ortaya isimler koymaktar bareketin opamuk| kaçınıyorum: Bahsettiğim ediple an sefsrethanesine bulundu. Zarfın muhtevi- Üekmipii Bü evraktan sene-| m inberi Lahay'deki Alman inde ataşe olarak çalışan bir Holandadaki Alman riyordu. Bu adamın maiye- Holandanın ber tarafı budak salmıs geniş bi 1 teşkilâtının Çalıştığı ilşvordü! i enSuşlar Yİ hazırlanmış HK mabsusada yetiştirilmiş elerdi. Bunlat O Holandanı fasma sit he türlü malü-| toplamıya minrur edilmiş Bu sebeple Holandanın| ahkem mevkilerini, feyezan arını, siper tahkimatını as- mınta- dı. Bazı İ Holanda #leriyle görüşüp ahbap olu- ardı. Kadınlarla, hizmetç & temas ediyorlardı. inaenaleyh bu m bu- nası Holanda hükümeti için ilm bir vesika idi. Bu sayede ok Alman casuslarını tevkif ek mümkün oldu. 'akat bu vesikaları 1da Almanların bizin irlerimizle alâk eriyordu ki ayni za- 4 bu idi. .Holanda hükümeti bu şakadan sonra ona göre ha İr. Casus teşkilâtımı lâğvetti, ün telgraf, telefon ve mektup- ar üzerine sansör tesis etti ana doğru da idarel örfiye ilân dildi. Her sa iklarını tamamla aezuniyet emirleri Tuğut boyunda £ lı. Bir saniyede köp! tarihin- ya hücum gününden evvelki günlerde Lâhey. deki Alman hava ve askeri ataşe- eri Holanda hükümetinin neye “ku askeri tedbirleri aldığına hay- İret ediyor görünüyorlardı 8 Mayıs çarşamba günü Berlin iile dönanmasızın Holanda sa: hillerine asker çıkarmaya hazır İandığını işsa eti, Bizim böyle bir şeyden hberimiz olmadığı için İBerlindeki atexelerimiz vasıtasiy e bu rivayeti tekzip ettik. Ve öyle bir harekete mani olmak i-| in karada ve denizde her türlü »dbirlerimizi aldığımızı bildir. ik. 9 Mayıs salı günü ne Berlinde, ine de Lâheyde mühim bir hadise olmadı. Hava güzeldi. Hattâ ka- rımı alarak yemekten sonra gez- meye çıktım. O gece de rahat bir “yku uyuyacağımı umuyordum. Saat 9,90 da eve dönd 'anman harbiye nezare n te Jefonla beni arıyorlardı. Bizim €ntellicens servis bürosu Alman- İarin İsarruz edeceğini bildirivor N bir te: 2dbir i vilâyetimizdeki köprüler ber. hava edilmişti. Ik bütün bu rlerden habet rahat baberler yan yana konul riyet ayna gibi görünüyo! 21 haberler Alman kıtalarının hu dudumuzdan ldiğini bildiri haberler Alman as geniş mikyasta manevra! ladığını gösteriyordu. a Alman taarruz anına - dahı saat kaldığı halde hie bir verre, bir ses cıkmıyordu. Gece yarısını ikün ile atlatınca henimizde ye ni bir ümit doğdu. O halde fe o- İ gececek- gündüzden manevra ile orlardı? Saat iki bucu u, yeni bir hadise ol yınea, yatın biraz uvumva ka uyan geli u. Bir iki dakika sonra yatek odamdaki telefon caldi. Tayyare #meydanlarimizin hombard'man!| edildiği haber veriliyordu. Karım | alktı. Pencereleri açtı, Saat dör olmasına ramen sabahın yarım ıydınlığı odamıza doldu (Arkası var) dileklerini vekâlete arzedecek vo| alınması eyliyecektir. Bi stajlarını İönce edebiyat fakültesi bi damlar köşesini gerek ğer fakültelere konacak resi VALYANLAR BALIK ALE YORLAR — Son günlerde İtal n piyasaları yeniden şehrimiz- den taze balık almıya başlamış lardır, dir. Üniversitede: 6 Rektör Ankarada Ünive sel dün Ankal tör üniversite vektörü Cemil Bil- edecek nizamnamenin biran evvel mer'i- yet mevkiine girmesine çalışacak - tır. Rektör üniversitenin bugün- kü kadrosu ve yeniden prulesör olanların vaziyeti ile talebelerin Mu: ta zaruri bazı kararların İmesini temin ssa tıp fakül -| bir an ev n tesi son sınıfında bitirenlerin günlerinin aşlarını sy başında muntazam almalarını halledecektir. BÜYÜKLER GALERİSİ — V- hiversitede teşkili kararlaştırılan iyükler galerisinin ihzarı ha - arlıkları ikmal edilmiştir. Jik| ök a- , gö rek b ve po: i y bir merasim tertip edecektir. Di ler ya siparişler yapıl - rin cektir. Pabuç Pahalılığı | Gü. gezerken kal den öldüğünü öğrendiği kendime gayri ihtiyat zaman kun enlerde bir vatandaşın bir sektesin- kendi ndura , |dükkânlarından bi çalıp kaçarken yakulanmışlar- YARALADI — | feoğlunun idaresindeki 2251 nu - maralı taksi. Beşiktaştan geçer -| İken Şişh lu Isaka çarparak muhtelif yer-| lerinden yaralamıştır. Dün Adliyeye verilen suçlular Sultanahmet mahkemesinde tevkif edilmiş ikinci Şoför Sıhhat Şürası Dün Toplandı reisi Toplantıya V 'AN Muhabirin- den) — Yüksek sıhhat şürası bu n saat 15 de Sıhi venet Vekili Dr. Hulüsi Ala- | inde İral Tevfik Sağlam iştirak etmis tir. Yüksek Sıhhat şürası ruzna mesine dahil bazı adli meselele. müzakeresine m da toplantılar devam ede- er çift kundu- sulh ceza ve İetimai | tonla et müsteşarı Dr Asım Arar, içtima! muavenet dx- iresi reisi Dr. Ek sıhha dalresi reisi Dr. Ataman oğlu, Profesör Dr. Muhtar Özden, Dr. Hasan Yusuf Başkan, Profestir Dr. Mazhi man, Dr. Gen Dr. Öneratör Mur: em Tok, Hfrs. Şerafettin al Mazlüm Uysal Sevtem, Pro: başlamıştır Yapan Firmalar İngiliz Korporasyonu (Orta Avrupa ile iş yapan firmalardan amakta idiler. Bu firma- lardan bazıları alükadar makam lara müracaat ederek ihracatın birlikler kanaliyle ve lisans alı- narak yapıldığını ileri sürmi ler ve mübayaatın mahdut fi İmalara hasrının doğru olamıya cağını bildirmişlerdir. Haber aldi; wwelki gür Ekler kanaliyle ihraca İmüesseselerden de İngili porasyonunun mal alacağı v şler Yasin E- oğ- ba bir. an Kor- ev- 1 firmalar kaldırıldığı bildirilmiştir. İaşe Teşkilâtı İçin Yeni Tayinler mıstır. | Aş m) — İaşe teşkilâtana ait tay lerin yapılmasına ( başlanmıştır. Vekâlette çalışan komisyon bu- gün de toplanmış ve yapılması lâzım gelen son hazırlıkları da ikmal etmiştir. Ticaret Vekâleti dış ticaret da- iresi müşevirlerinden Talha Sa- buncu İaşe müsteşarlığına bağlı ak kurulacak petrol ofisi re isliğine, teşkilâtlandırma müdü: rü Sevda'nın da fiyat mürakabe müdürlüğüne getirilmeleri tekar- rür etmiştir. Talha Sabuncu, ofisin nu hazırlamak ve petrol limited birliği esaslarını tesbit etmek #re vazife ile İstanbula gönde: İ rilmiştir Akil Os- Duş. Bu havadisi oku dan gayriihtiyari şu mıza göre, dün ve İvelce konulan tahdidatın kısmen | ra, 20 (TAN Muhabirin-| kadrosu- | ipliğinde olduğu gibi hüküme tin cezri bir müdahalesiyle ön ne geçileceği muhakkaktır. Nitekim hükümetin pamuk liği istihsi v etmek yolunda aldiğı son karar daha şimdiden iplik işindeki w zurların çoğunu ortadan kaldır - mıştır. İstihsalâtını tahdide mec- bur kalan sma müesseseler ko yen İplik tedarikine başladık- i iplik. speküli depo edenler az zararla elden Maarifte: Muallimler Hafteda 24 Saatten Fazla Ders Vermiyecekler Maarif Vekâleti haftada 24 tten fazla ders veren muallim- lerden iyi randıman alınamadı - e edilmemesini Istanbul ma Jarif müdürlüğüne bildirmiştir Bu münasebetle, fazla ders ren muallimlerin bir kısım ders- leri ba öğretmenlere veril - miştir. YAN TALEBE — Devlet hesa- bma Orta Okul ve Liselerdeok! lebeden son sınıfta olar Üniversiteye leyli mec- devamları temin edilmiştir nlardan yüksek dızı Chirley Temp türkçe konuşacak » unca dudaklarım- samimi temenni yonu | nde tutarak buna mü-| DEVLET HESABINA OKU -| — Muhakkak, demiştim, fintlarımı görmüş olaca! Hakikaten, son zamanlarda papuç pahalıydı. Ve söylenildiğine göre bu pahahlığın asil sebebi, deri buhranıydı. Zaten benim en akıl erdiremediğim nok- ta da bu garip sebepti: “Ortalıkta deri buhranı var!,, Diyenlere cevapsız kalan şu suali soruyordum: “— Peki amma muhtekirler, az va- tandaşın derisini mi soydular? O kadar kundura pahalılığının papuetinu damı attı Bu pahalılığın o mes'uliyetini İse, bazı vatandaşlar hayvanlarda, bazi va- tandaşlar da insanlarda buluyorlar, kat günlerdenberi etrafında mütalen - lar yürütülen, tenkitler yazılan, beya- natlar verilen, ve hemen bütün matbu atı uğraştıran et pahalılığı mevzuüna karşı kadınların ne kadar İlkayıt dav - randıklarının farkında mısınız? Eğer benden bunun sebebini de sofarsanız öyliyeyim: Kadınlar et pahalılığından, ve et buhranından müteessir değildir. ler: Çünkü onlar başımızın etini yiyor- la LE Londrada cami yaptırılıyor G6 azetelerin verdikleri bir havadi- se inanmak lâzımgelirse. Lon - drada muazzam bir cami yapılıyormuş. Ben evvelâ Londrada bir ca sının hikmetini bir türlü kavrıyamamış» tum. Fakat biraz düşününce buldum: İngilizler, o camii, imana gelen İtalyan- lar için yaptırıyorlardır. Fakat bunu düşünen müttefiklerimize, İtalyan ve Alman propagandasının dinden iman - dan çıkardığı müslümanları da hatırlar Bari onlar için de Mekkeye bir kilise yapılsa! * ülânları lerimizden bazılarının çeşit çeşit izdivaç ilânleriyle doldu- ğuna bakılırsa, evde kalan kızlarımız gittikçe çoğalmaktadır. Eğer dünya evine girmelerini temenni ettiğimiz bu kızlarımızın talipleri indindeki kıymet- lerini arttırmak istiyorsak, alınması 1â- #1mgelen tedbir basittir: O kızlarımızı derhal, fiatları mürakabe komisyonuna havale edelim! ** italyan donanması Bi #zete soruyor: *— italya donanmasını Alman: ya mı verecek?,, Eğer bu sual bana tevcih olunsaydı, vereceğim cevap şuyd “ Zünnetmem: Çünkü alış verişi, İngiltere ve Yunanistanin. dır: Arnavutluk ve Afrikadaki ordusu bu peyderpey onlara teslim ettiğine göre, donanmasını Almanlara vermez. Hem, farrı muhal olarak İtalya müş teri değiştirmiye karar verse bile, Al- manların bü talebini yine yerine getire- mez: Çünkü Italyan donanması kayıp- tr! İtalyanın * * Mukabele bilmisil mi? astanelerimizden birisinde, hasta bir doktora saldırmı eline geçirdiği bıçakla doktoru öldür - mek istemiş. Acaba hastalar nihayet “Mukabele bilmisil,, e mi başlıyorlar dersiniz? bir döküldü: “— Darısı bizim radyo snikerinin ba- şın ** Yağlı iş buna denir? B ir başka meslektaşımız sorduğu sual de şu: “— 5,100,000 kilo sade yağ istihsal edilen bir memlekette 20 milyon kilo yağ nasıl istihlâk edilir?,, Siz, gelin de bu suali bir muhtekire sorun: Bu sualin içindeki hesabı duyar duymaz, ağzınm suyu akacak, ve: “— Oh, oh. diyecektir; gördünüz mit.. “Yağlı iş, * * Evlendirme memurları ir başka meslektaşımız da şu sua- lin cevabını merak ediyo; Evlendirme memurları nereye bağlı olacak ,, Eğer bu sualin doğruluğuna inan - mak lâzmeelirse, izdivaç düşmanları gin geçtikçe biraz daha çoğalıyor de- mektir: Görüyor musunuz? Evlendir - me memurları bağlanacakmış! Naci Sadullah ve hir eserde hiç yer verilmeyişi ve diğer hir eserde geniç yer ay: | rılması, bu yazının ana çerceves icine sı'dırılamıyacık kadar ge niş ve bambuyka bir mevzudur” İ Bugün üzerinde durmak iste diğim nokta, hiç değilse, tenvi iddinsı tasıyan eserlerin bugün n çok daha titiz bir tetkik ten geçirilmesi lüzumudur. Bi kabil eserleri, cemaate hatalı te" kinler yapan vâirler gibi, kültü. kürsülerinden indirmek içi küm: değildir: Mektep talebelerine de &il, ancak okkayla mahalle bak kallarına okutulması lâzım geler eserler karşısında gösterdiği müsamaha, bizi daima esrar ka cakçılığından maz tehlikel sayamıyacağımız bir kültür ka cakcılığının o zararlarına uğrata caktır. Halbuki bu eserleri, ha tasızlığa kavuşturulacakları gü ne kadar ortadan kaldırmak. kü tiiphanelerimide hir bosluk bi rakacak değildir: Ciinkü bize ezi veren “yokluk”, kütüphaneleri mi»in raflarındaki “boşluk” de gildir. Kendi Sürdüğü /Arabanın Altında Öldü Sürücü OHalisin idaresindeki süt yüklü araba dün sabah Zin endeğe yuvarlanmış « Bu esnada arabanın altında 1 mn mubtelif yerleri ezilmiş ve 5 deal ölmüştür. Ce ga kaldırtmıştır. Bir kızcağız öldü Çatalcada oturan 6 yaşında bir kızcağız evlerinde yaktıkları rün içine karışan bir mav- patlaması ile ba- alanmıştır. Kızcağız hastanesine biraz sonre Koordinasyon Heyetinin i Kararlar Ankara, 20 (TAN Muhabirin den) — Devlet devair ve mües- eselerinde istiblâk edilen kâğıt ardan yüzde 40 nisbetinde bir rruf yapili akkındak ve Vekdletinin ve Devlet demir a edi meler koordi Bazı kahve bir saz heye felerini » i kuruş aldıkları görü Bunun üzerine yerler, hakkında başlamıştır. ür slediye bu git zabıt tatamye