10 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

| & ” | CUMA 10 MAYIS 1940 TELGRAF: TELEFON: 2 '_4?'.- A NS >EVİ İstanbul, Ankara Caddesi 102 TAN, İSTANBUL 4310, 24318, 24319 ALTINCI YIL — No. 1715 5 KURUŞ d T ea aa eaa ae n NDU LALMDAAAR LA Cham GUNL ıberlain'in İstifası UK SIİYASI HALK GAZETESİ AŞKIN TEMİZİ Yazan: AKA GÜNDÜZ Satış yeri: TAN - İstanbul Fiyatı : 100 Kr. h. Bekleniyor Bu Takdirde Yeni Kabineyi Churchill Veya Halifaks'ın Kurması İhtimali Kuvvetli Girmiyeceklerini Başvekile Bildirdiler Bu Vaziyet, Kabincde, Parlâmentonun Tam İtimadsu Kazanacak Şekilde Tadilâta İmkân Vermiyor, İstifa İhtimali Daha Kuvvetlidir Londra, 9 (Hususi) — Avam Kamarasının iki yüz muha- lif reye karşı 280 rey ile Chamberlain hükümetine itimat reyi “vermesi, kabinenin yeniden kurulması lâzımgeldiğini tebarüz ettirmiştir. Mister Chamberlain, şimdiye kadar, bu kadar za- yıf bir itimat reyi almadığı için, aAavam Kamarası Müzakerelerinden e Çıkan Neticeler Yazan: M. Zekeriya SERTEL * ngiliz Avam Kamarasın- | da iki gün devam eden ve, Chamberlain kabinesinin hayli hırpalanmasile neticelenen müzakereler birçok bakımdan üzerinde durulması lâzımgelen mühim bir hâdisedir. - Bu müzakerelerden öğrendiğimiz ilk hakikat şudur: Chamberlain halk ve parlâmento nezdinde eski nüfuz ve mevkiini az fok kaybetmitşir. İngiliz Başvekili şimdiye kadar bir çok vesilelerle hı!- Cüuma uğramış, zaman zaman aksi- Yonları itibardan düşer gibi olmuşsa da, bu defaki kadar şiddetle tenkit edildiği, ve bu derece az rey aldığı Vaki olmamıştı. Hiç olmazsa kendi Partisine mensup olanlar onu tutu- Yorlardı. Bu defa muhafazakârlar bile Mister Chamberlain'i tenkit et. Mekten geri kalamadılar. Avam ve rdlar Kamaralarında yapılan hü- tumlar, Avam Kamarasında 200 ki. Şinin muhalif rey vermesi, matbua- tın kullanmakta devam ettiği acı li- San, halkın ve efkârı umumiyenin Müttefikan —itimadına — day: Mecburiyetinde bulunan bir harp ?binesı' için herhalde bir zaaş sğbğ- idir. Onun için Chamberlain'in ıs.tl- fası değilse bile, kabinesinde efkârı Umumiyeyi ve münekkitleri tatmin î.de“ bazı tâdilât yapması beklenebi. lr, vam Kamatası müzakerelerin. * $ Gden öğrendiğimiz ikinci ha- kikat şudur: 5 ngilizler, Norveç harbinin bita- Taflar üzerindeki İngiliz nüfuz ve itibarına zarar verdiğine inanmış- lardır. Hariçte hâsıl olabilecek yan- hş telâkkileri temizlemek, bütün Ünyaya demokrasilerin azmini. Ka- Tarını göstermek lâzımdır. Bunun için de kuvvetli bir hükümete, har- teşdidine, ilk hareketlerin daima lmanyaya bırakılmamasına ihtiyaç Vardır, Chamberlain- kabinesi 'bugünkü iyle bu ihtiyaca cevap veremedi- İ göstermiştir. Harbin idare siste- Fönde değişiklik, mâzırlarin: çalışma (Sonu; Sa: hal: ; a âtına dair haberler &; s&_»%worwç harekâtina < AA hâdise hükümeti derinden sars- —) mıştır. Bütün İngiliz efkârı umumi- Dwesi, harp işinin âzami ciddiyetle, â. zamı canlılıkla idaresini istiyor ve hükümetin bu işi, bu şartlar içinde başarmadığına İnanıyor. Avan. Kamarasındaki müzakereler efkârı umumiyenin bu arzusunu apa- çık gösterdiği için hükümet te ken. dini, bu. arzuya uygun bir şekle sok. mak zarureti ile karşılaşmıştır. Yeni kabine için istişareler Bu yüzden Mister Chamberlain, önümüzdeki günlerde yeni istişareler yapacak ve bu sırada muhalefeti de hükümete almak için uğraşacaktır. Fakat bu yoldaki kararların bir. kaç gün içinde verilmesi gerekleşi. yor. Çünkü amele partisi umumi kongresini toplamak üzeredir. Parti, bu kongre sırasında takip edeceği siyaseti kararlaştıracağı için Mister Chamberlain'in de bu fırsatı kaçır. maması lâzım geliyor. Amele Partisinin Mister Cham- berlain'le teşriki mesaiye razı olma- sı son derece şüphelidir. Bu yüzden Mister Chamberlain'in mevkiini ya Lord-Halifax'a, yahut Mister Chur. (Sonu, Sa. 6. Sü, 5) ——— n ai Churchill'in üç müşaviri: General John G. Dili, Amiral Phillips ve Hava Mareşali C. Peirse Sulh İçin Nevyork, 9 (A.A.) — Ame- rika Cümhurreisinin Romadaki Birleşik Amerika Elçisi vasıta- sile Mussoliniye bir sulh plânı verdiği hakkındaki haberler Beyaz Saray mahafilince tekzip edilmiştir. Diğer taraftan Nevyork Times ga- zetesinin Roma muhabiri şu haberi vermektedir: “Mussolini, Avrupa - ihtilâfında ta. Mussolini, Rooseve't'in Tavassut Teklifini Reddetmiş! vassutta bulunması için Roosevelt tarafından yapılmış olan teklifi na. zikâne bir tarzda ve fakat kati su- rette reddetmiştir. Bu teklif, Ameri. kan sefiri Philips tarafından 1 ma. yısta Mussolini'ye tevdi #dilmiş olan şahsi bir mektupta münderiç idi. Bu vesikada hususi hiçbir teklif bulun. muyor. Yalnız bir tavassutta bulunul ması telkin ediliyordu. Tavassut tek. lifinin esas itibarile kabulü takdirin. de teferruatı bilâhare Mussolini'ye ( Sonu; Sa: 6; Sü 6) Narvik Abloka Ediliyor Almanlar Hat Boyunca Çekiliyorlar, İsveç İngiliz kıtalarını götüren na Sohqlm.' Adaları Civarına oe — — ee L e altıncı sayf: kliye gemilerinin Norveç sahillerine varışını gösteriri temsili resim leri dördüncü sayf da bulacak dadır. Diğer r Mayin Döktü Holandada Son Günlerin Telâşı | Biraz Yatıştı Milyon Kişi Daha S kikada faaliyete geçecek hale gel niştir. Bütün izinler kaldırılmak müdafaa sahalarında, Almanyan: Norveçe yaptığı tecavüzlerden çı tutularak her türlü sürprizi önli mıştır, le, pasif korunma servsileri asker makamların emrine verilmiştir. l1 Mayıs Cumartesi gününden it baren Holanda demiryollarında nor mal yolcu nakliyatı tekrar başlaya- caktır. Münakalât işlerinin normal hale dönüşü vaziyette sükünete işa. ret sayı!lmaktadır. Ültimatom verilmiş değildir İyi malümat almakta olan Holan- da mahafili, bir Alman mürâhhassı nın ültimatom mahiyetinde bir me- sajı hâmil olarak La Haye'ye gelmiş olduğuna dair olan şayiaları tekzip etmektledir | Ayni mahafil, dün' Holanda hükü. metine bir ültimatom veya herhangi bir nota tevdi edilmiş olduğuna dair olan şayiaları da tekzip etmektedir. Ancak, İsviçrede çıkan Tribune de Geneve gazetesinin Berlin muhabiri şu haberi vermektedir: Garimuharip memleketler —mü- messillerinden bazı zevat, dün Ho. landa bahriyesi tarafından Sumatra kruvazörüne davet olunmuştur. Bu zevat, — Holandanın — bitaraflığının muhtemel bir ihlâli takdirinde Şi. mal Denizinde Holanda sahillerinin denizden müdafaasını yakından tet- kik etmişlerdir. İki casus yakalandı Bu sabah, Haarlem'de meydana çı. karılan Almanya hesabına iktısadi bir casusluk meselesi neticesinde, iki kişi tevkif edilmiştir. Başlıca suçlu, Alman Ticaret bankası direktörü o- lup mühim bir Amesterdam bankası müdüriyet erkânından olan şanıstır. Emniyet tedbı'r(eri famamlandı Belçika hükümeti ordusunu tam seferberlik halinde tuttuğu için yeni. den hususi mahiyette tedbir almıya lüzum görmemekte fakat, her ihti. male karşı uyanık davranmaktadır. Garp Cephesinde : Piyade harekâtı fazlalaştı Paris, 9 (A.A.) — 9 Mayıs akşam tebliği: “Dün gece bu sabahki tebliğde de söylenildiği üzere, geniş bir cephe üzerinde piyade harekâtı olmuştur. |Düşman her tarafta püskürtütmüş. | (Sonu Sa. 6 Sü: 2) — Siovak Hududu Civarında Alman Hazırlığı Var Alman hududu, 9 (A.A.) — Havas -ajansından: Alman kıtaatınm Bohem 'ya ve Moravyada Slovak hududu is. | 'tikametinde bir takım harekâtı gö- jrülmüş olduğu bildirilmektedir. İ e 'Belgrat, 9 (A-A.) — Avala ajansı bil. Ş |diriyor: İngiltere ve Fransanım Yugoslav. yaya garantilerini vermek teklifinde bulundukları hakkında yabancı men.- balardan verilen haberlerle alâkadar olarak, Yugoslav salâhiyettar mah. filleri, böyle bir tekliften hiçbir ma. lümatları bulunmadığını söylemekte. dir. Almanyanın - Bir Ültimatom Verdiği Haberi Teeyyüt Etmedi, İngilterede Yeniden İki Buçuk Londra, 9 (Hususi) — Holandanın bütün müdafaası bir da- — Ordu Başkumandanlığının karariy- | ilâh Altına Alınıyor miştir. Alınan tedbirler çok ge- la kalmamış, fakat bütün milli ın Polonyaya, Danimarkaya ve ikan son dersler de gözönünde yecek mahiyette tedbirler alın- “BUGÜNÜN HÂDİSELERİ 'İNGİLTERE HAMBERLAİN'İN Parlâmen- toda çok zayıf bir ekseriyetle itimat kazanması hükümetin vazi« yetini sarsmış ve kahinenin yeni. den kurulmasını icap ettirmiştir. Chamberlain, muhalifleri de hüz kümete alarak kabinede Parlâ mentonun tam itimadımı kazanaa cak şekilde bazı tadilât yapmak niyetindedir. Fakat, muhalifler Chamberlain'in kâabinesine girmi. yeceklerini kendisine bildirmişler. dir. NORVEÇ : ARVİKTEKİ askeri harekât son derece ağır inkişaf et. mekle beraber vaziyet müttefik. lerin lehindedir. Almanlar, de. miryolu boyunca geri çekilmekte. dirler, İSVEÇ : TOKHOLM civarındaki ada. lar boyunca mayin dökül. müştür. Bunun bir ihtiyat tedbiri olarak alındığı bildiriliyor. HOLANDA : OLANDA, müdafaa hazır. lıklarına devam ediyor. Son günlerin endişesi kısmen zail ol. muş gibidir. Almanyanın bir üle timatom verdiğine dair olan ha. berler teeyyüt etmemiştir. Bunun. la beraber yeniden bircçok emni. yet tedbirleri alınmıştır, BALKANLAR : AZİYET sâkindir. Yalnız, Almanların Slovak hududu istikametinde tahşidat yaptıkları. na dair bazı haberler alınmıştır. YUGOSLAVYA ile Sovyet Rus. ya arasındaki ticaret müzakerele. rinde bir prensip ihtiljfına varıl. mıştır. İTALYA : AVRUPA ihtilâfının halli i- çin tavassutta bulunması hakkında — Roosevelt tarafından yapılan teklifi Mussolininin red. dettiği bildiriliyor. Yeni Tefrikamız AŞK VE İntikam Çok Yakında