7 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

i İ —— 7.4.940 BUGÜN İngiliz Kebinesinin Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL A bir münakoşaya sahne olacak, başta Mister Chamberlain olmak üzere Churehill, Samuel Honre ve O- liver Stanley gibi bahriye, harbiye aretlerinin başında bulu. Norveç meselesi hak. at verecekler ve vam Kamarası bugün müh'm ve hava nezare ran nazırlar kında mufassal bu izahlar meclis tarafından uzun uzadıya müzakere edilecektir. Gerçi Mister Chamberlain geçen Perşembe, ayni mesele hakkında iza. hat vermişti. Fakat bu İzahatının! muvakkat mahiyette olduğunu söyle. yerek münakaşa ve müzakerenin haf. taya bırakılmasını rica etmiş, ricaşı da kabul olunmuştur. Mister Chamberlain'in ricası ka» bul olunmakla beraber geçen Per. şembedenberi İngiltere efkâritumumi. yesi haşka bir mesele ile meşgul ol. mamakta, fakat bir hüküm vermek. ten çekinmektedir. A mn geciktirilmesine sebep, hükümetin, ne yapıldığını tamamile anlatmamış olmasıdır. Hükümet bu. gün bu işi başaracak ve o zaman 0. nun vazifesini yapıp yapmadığı an. laşılacak ve hükümete ona göre iti. mat edilecek veya edilmiyecektir. Chamberlain'in Mevki ister Chamberlain gerçi bugün ekseriyet sahibidir. Ve bu yüz. den onun bu ekseriyete dayanarak mevkiini kurtarması beklenir. Fakat bugünkü vaziyet içinde hükümeti hesaba çekmek isteyenler yalnız mu. halif partiler değildir. Belki bütün Mister Chamberlain'in muhafazakârlar da mu. halifler derecesinde hükümetle he- saplaşmak, onun ne yaptığını anla. mak, hükümetin kusuru varsa ku. surlarını ölçmek, tartmak ve ona gö- re notunu vermek istiyorlar, İngiltere hükümetinin hesap ve- receği en belli başlı mesele, Norveç meselesine müdahaleden sonra bu müdahaleden vazgeçmenin sebeple. ridir, hai müdaha bur oldu? Yahut, müdahale doğru değilse etmedi de çekilmeğe mec. AGK MEĞER SAğ ADİL sekle 3k yil İngilterenin garp sahili üzerinden uçan Heinkel tipinde hir Alman tayyaresi, geçen hafta, sahil bataryaları tarafından düşürülmüştür. klü olan bu tayyare, havada iken ateş almış ve bir kasabanın üze, Ma. rine düşerek burada birçok evleri yı kişi de yaralanmıştır. vukua gelen tahribatı görüyoruz. Mecliste, Diyarbakır-Iran Almanlar üç Irak Hattında Yapılacak Tâdilât Kabul Edildi Bu Hattın İcabında Yeni Petrol Sahasına Kadar Uzatılması İçin Nafıa Vekâletine Salâhiyet Verildi Ankara, 6 (A.A) — B. M. Meclisi bugün toplanarak, Diyarbakırdan L. rak ve İran hudutlarna kadar yapı. lacak demiryolları kanununun birin. ci maddesinin tadili hakkındaki lâ yihayı müzakere eylemiştir. Bu münasebetle söz alan Tasan Fehmi Ataç (Gümüşhane) Beşiri de petrol membalarının keşfedilmiş hu. ze lebuk avza vakımın. i idm an buraya &seen, Diyar) temdit edilecek bir şube hattına ihtiyaç olacağını ileri süre. rek, bu hattın inşası cihetinin mev. veya imkânsızsa bunu niçin peşin. den tayin etmedi hüfuz ve prestijini ihlâl edecek bir hattıhareket tuttu? ş Mister Chamberlain Tİe arkadaşla. rının bu İmtihanı nasıl geçirecekler rini şimdiden kestirmeğe imkân yok. tur. Fakat Londra gazetelerinin mü. talâalarına göre hükümet dâvasını açıkça anlatacak ve neticede tam iti. mat ile karşılanacaktır, Fakat ayni gazetelere göre mesele hükümetin haklı veya haksız olup olmadığını anlamaktan ibaret değildir. Daha mühim bir mesele hükümeti takviye etmek ve harp işini daha iyi ve daha tesirli bir tarzda idare eder hale ge- tirmektir. Kabinedeki Değişiklik: u yüzden harp kabinesi erkâ- nından her birini devlet mua. ile meşgul olmaktan kurtara. tak ona yalnız harp İşlerile ve harp idaresile meşgul olmak için. fırsat verilmesi bekleniyor. Bu gibi tedbir. ler, hükümete itimat edip etmemek Yanında, teferrilattan ibaret kalır. Fakat harp icaplarından alınan ders. İerin İngiliz hükümet mekanizmasın. da hir takım tadilâta yol açacağı an- laşıliyor, z Hulâsa en kuvvetli ihtimale göre, | Mister Chamberlain mevkiini muh, faza edecek, fakat kabinesini , biraz daha takviyeye çalışarak harp işle- rinin daha canlı bir tarzda idaresi temine bakacaktır. Kemik Hastalıklarına Karşı Yeni Bir Tedavi Usulü Bulundu Frankfurt'ta YO B Berlin, 6 (AA) — «mik hastalığı ile mücadele İçin Rİ bir usul bulunduğu bildirilme ir. Kemik hastalığına müptelâ olan Socüklara verilecek süt her gün ültra Viycle şualara gösterilmektedir. Dok torlar bu sütü içen hasta çorukların biz ken hafta zarfında iyi olduklarını Ve hastalığın mnündefi olduğunu mü- vade etmişlerdir. Ve ira viyole şualara gösterilen süt, usunu ve lezzetini muhafaza et- Ü kı | mektedir. zuu müzakere kanun ile nazari dik. kate alınmasını istemiş ve bu mak. satla bir de takrir vermiştir, Bu mütalâsya karşılık olarak Baş. vekil Doktor Refik Saydam aşağıda. ki izahatı vererek demiştir ki: “Mahallinde gördüğüm vaziyete nazaran, hattın oraya götürülmesine henüz vaktimiz vardır, Sondajlar de. vam edecektir. Hakikaten bir petrol mıntakasına tesadüf edilmiştir. Ta, bii bunun vüsati ve verimi hakkın. da lâzım gelen tetkikatı yapmak icap etmektedir. Esasen Bismil'e kadar - henüz hat açılmamış olmakla bera. ber . trenle gittik, Oradan itibaren Raman dağları istikametine kadar, Eruh kasabasına kadar trenin geçme. si için lâzım gelen tertibat yapılmış. tır. Balastları konmuş ve rayları ha. zırdır. Yalnız köprülerinde hoksan. lik vardır. Onun üzerinde de Nafia Vekâ in çalıştığını bölge hat in. şaat müdürlüğünden öğrendim. Eğer bu mmmtakada büyük iktrsadi bir pet- rol sahasına tesadüf edecek olursak, © Londrada çıkan “Ekonomist, mecmuası neşrel- tiği bir makalede Sovyetlerin Almanyaya neler verebileceğini tetkik ediyor. Bu yazıya göre, biü- tün Sovyet ihracatı, Alman ilhalâlinin ancak yüzde yirmisine tekabül aleyh, Almanya Sovyetlerin bütün ihracatını kendisine mâl ettiği takdirde bile bu iktisadi ablokanın tesirini halifletmeğe kifayet etmiye- cektir, sin neşri de yasaktır. Müttefiklerle Almanlar tarafından verilen havadisler arasında bir müvazene temini mecburidir. raftan gelecek havadislere de ayni derecede ehemmiyet verdirmek, onları nazarı dikkati ayni derecede celbe. den serlâvhalarla göstermek te mecburidir, zım gelen sondajlar yapıldıktan son! Naci Demirağ (Sıvas), bu sene sar. » Bitaraflığını sonuna kadar muhafaza etmek emelinde olan Yunanistan, bazı fevkalâde tedbirler almak lüzu. munü duymuştur. Bu meyanda, İtalyan veya Alman do. nanmalarının harekâtından bahsetmek memnudur, Res- mi matbuat bürosundan secmiven herhanci bir havadi. pa Egeden Korfu'ya, Makedonyadan Trakyaya ka. Ta, bu hattın temdidi mümkündür. esasen bu hat âzami 35 . 40 kilomet. re kadar bir yer tutacaktır.” Hasan Fehmi Ataç (Gümüshane), Evet, şimdiden hükümete salâhiyet verelim. B ktl Dr. Refik Saydam vamla), böyle bir şi (da. n ilâvesine Jü, | i | um görüyorsanız muvafık o EK GAHİRA, Sonra, Kuzuya, gölen, Refik Şetket İnce (Manisa), Diyar. bakır - Irak hattının bir noktasın dan itibaren İrana gidecek olan hat güzergâhının değiştirilerek bu hattın | Elâzığ'dan itibaren temdidine müte. dair olan lâyihanın esbabı muelbe. si üzerinde durarak 1937 de bu hat. ların insası için kabul edilmiş olan kanun ile verilen 50 milyon liralık | tahsisattan 15 milyon Trasmın sar. | fedildikten sonra şimdi hat güzergâ. hının yeniden tebdil edilmekte oldu. ğunu işaret eylemiştir. Hatip, Diyarbakırdan it/baren yüz küsur Zilometrelik bir kısmın inş atı tamamlanırken ileri kuamlarda arazi mengati, İnşaat ve İşletme mas. raflarının yüksekliği gibi hususlar yüzünden yol güzergâhınm tebdil e. dilmekte olduğuna göre bunun daha önceden tetkik ve tesbit edilmesi lâ-| zım geleceğini söyliyerek bunun ne-| den yapılmamış olduğunu sormuş. ayhi suretle Aydın hattı üzerindeki Aziziye tünelinin islahı işinde de ev- velden esaslı bir tetkike girişilme. miş olması yüzünden fuzuli sarfiya. ta sebebiyet verildiğini (kaydeyle- mist İmal esmer kabul adilmtsti fedildiği ileri sürülen 15 milyon li. ranın Diyarbakır . Irak hattına sar. feğilmiş olduğunu söyliyerek demiş. tir ki: “Oraya sarfedilmiş olan 15 milyon liranın bir santimi dahi zayi olmamıştır. Belki biraz da askeri mü. lâhazalar inzimam etmek üzere Dİ. yatbakırdan Kurtalan'a hattı müş. terek götürmek, oradan r at diğeri de Razi Soyer (Urfa) söz almış ve A- ziziye tünelinin ilk keşfine rağmen Kehişletilmesinden ve ıslahından vaz. geçilmesindeki tabii ve fenni sebep. leri anlatmış, bu eski tünelin 700 bin lira He dahi sağlam ve tam münasile işa yarar bir şekil alamıyacağı, ancak genişleme smeliyesi esnasında kati rak tahakkuk edince yanını daha iyi bir tünel açmanın muvafık ola. cağı anlaşıldığını söylemiştir. Nafia Vekil! General Ali Fuat Ce. besuy verilen İzahattan vaziyetin ol. dukva tavazzuh ettiğini kaydederek > | demiştir kiz “Tlerde yapılacak kati istikşaflar, neticesinde eğer güzergâhin bir nok- tasında İran istikametine de gidil. mek mümkün olursa o vakit müşte. rek kısımdan istifade edilecektir, Nafıa Vekili sözlerine devara ede. | rek, Aziziye tüneli tesviye işini izah eylemiş ve bu tünelin mayıs içinde sefere başlanacağını — bildirmi asan Fehmi tarafından yapılmış ve olen teklifi tasvip eylemiştir. Meclis, bu izahattan sonra lâyiha. yı yapılan teklif dairesinde kabul ey. lemiştir. Yukarıki resimde, tayyarenin düştüğü mevkide İdanberi istilâya uğramamıştır. ıkmıştır. Bu yüzden ? kişi ölmüş, 150 Gün Aynı Noktaya Hücum Efti Paris, 6 (A.A.) — Salâhiyettar as. keri mahfillerde beyan edildiğine gö. re, Almanlar üç gündenberi Garp cephesinde ayni noktaya birbirini müteakıp baskınlar yapmaktadırlar. Bu baskınların tekerrürüne hususi bir mâna atfedilmektedir. Bu bas. kinlardan evvel topçu şiddetli bir bombardıman yapmaktadır. Dün Al. man kolları refakat eteşi himayesin. de İlerlemişlerdir. Bu sabah başlıyan harekâtın neticesi hakkında salâhi. MELLEK Yazan: B. FELEK u sefer de gazetecilerin Lon. dra seyahatine iştirak edemi. yeni bir teselli vesilesi Acılarını bir nebze tâdil 6 yenler için zuhur etti edebilir, Öğreniyoruz ki; belediyenin şehir. de işletmek üzere mübayaa etmek istediği otobüsleri nihayet bir İngis liz firması taahhüt etmiş. Bu otobüs. ler tıpkı Londrada işliyenlerin ayni olacakmış. Bir İstanbullu ve bir şehir uşağı sıfatile İstanhuldaki her belediye ha. teketile çok sıkı bir alâka duyduğum. için bu bahse de karışmaktan kendi. mi alamadım, Londrada iki türlü otobüs servisi vardır. Bunlardan birine (Bas) der- ler. İngilizce buss yazılır, Bu (Bas) lar, Londranın iç servis. lerini idare ederler, Ekserisi iki kat, lı ev gihi şeylerdir. Pek ender ola. rak tek katlı olanları vardır. Bunlar iriliklerine rağmen, Londranın pek te düz ve geniş olmiyan yan sokak. larından da geçebilecek tarzda dik. menlenmişlerdir. Diğerine de grinlayn, yani yeşil hat dedikleri dış servistir. Bunlar Londra ile civarını birbirine bağlı. yan uzun ve içinde birkaç saat yo. rulmadan oturmak mümkün olan koltuklara malik, fakat pek ivicaçlı yerlerde manevra yapamıyacak ka. dar uzun boylu (otokar) lardır. Şimdi belediyemizin getirteceğini öğrendiğimiz otobüsler olsa olsa bi. rinci nevi (Bas) lar olacak. Çünkü diğerleri bizim sokaklarda dönemez. Birineilerin de iki katlıları bil. mem tramvay tellerine takılmadan caddelerden geçebilirler mi? Her halde bu otobüsleri ısmarlı. yanlar, bizim cadde ve sokaklarımı. zın, hususiyetlerini düşünmüş olsalar gerektir. İ Bir ayak evvel şehirde başlaması. ni istediğim bu muntazam nakil va. yettar mahfillerde tafsilât mevcut değildir. Harekâtın şiddetine rağ. men Fransızların zayiatı pek azdır. Almanlar geri çekilirken ölüleri ve yaralıları da beraber götürdükleri i- çin Almanların zaylatının miktarı ma lüm değildir. Hava fasliyeti mahdut olmuştur. Birkaç Fransız tayyaresi hatların üzerinde keşif uçuşları yap. mıştır. Fransanın Şark mıntakası ü. zerinde de derinliğine bir Alman ke. şif ucuşu yapılmıştır. Harp karşısında Fransa ve İngilterenin vaziyeti Londra, 6 (A.A.) — Fransadan dö. nen Herbert Morrison, dün bir nu. tuk irat ederek, ezcümle Fransanın i arazi ilhi tmek niyetinde ol. çin harbi istemediğini si Fransanin bütün istedi lemiştir. emniyettir. Bu memleket iki veya üç kere istilâya uğramıştır. Fransız mil. etine göre, Almanlardır. ihtilâfa sebep olanlar İngiltere ise, asırlar. Fa. kat kava taarruzlarını maruzdur. Bu itibarla o dalma müteyakkız bu. Tunması lâzımdır. Amsterdam, 6 (A.A) — Korw deszand'dan alınan bir habere göre, Holanda tayyare dafli bataryaları dün sabah Almanlara olduğu zannedilen bir balonu alevler içinde) yere düşürmüşlerdir. etmektedir. Binaen- Her iki ta. dar, bütün Yunanistan tam bir dikkat halinde- dir. Halihazarda yalnız 80 bin kişilik bir ordu lâhlarla mücehhez yetledir. Hükümet o kadar lebilir. propagandalarına, Almanya ve İtalya, hiyesine mensup bazı maya, oradan Berline dan İspanyaya askeri tedir. İspanyol matbu, yorlarsa da, bunun Bi ğildir. bulunduran Yunanistan, bugün, icabında 600 bin kişilik mükemmel, iyi talimli, en modern si- ranmaktadır ki, bir yabancı için, beş altı sıkı kontrole rastlamamak mümkün değildir, deni- Her yerde olduğu gii sin birbirine en çok sorduğu sual şudur: “— İtalya ne yapacak?,, Fakat Yunanistan, - Alman seyyahlarının (1) na rağmen - müttefiki Türkiyeye karşı olan sii- künetini muhafaza etmektedir. başlamışlardır. Son haftalar — ————— —————— bir ordu çıkarabilecek vazi- uyanık, ve hattâ evhamlı dav- Yunanistanda da, herke- ve İtalyanın asabi harekâtı. * İspanya zerinde tazyik icrasına inde İspanya erkânıhar, zabitler hususi tayyare ile Ro. gitmişlerdir. Almanya ve İtalya. mirebbiler geldiği bildirilmek. atı müttefiklere semnafi yönler e derece samimi olduğu belli de. İsitası münasebetile, daha gelmeden ve hizmete başlamadan bir noktaya (işaret edeceğim. | Mademki; Londradaki otobüslerin aynini getirtiyoruz. Bari bu araba. Tarı Londradaki gibi kullanalım da, bugün tramvayların acıklı haline getirmiyelim. o Londrada bu otobüs. lere alınacak yolcu adedi muayyen. dir, Dolmuş bir arabaya kimseyi al. mazlar ve inen olursa; © adette yol, cu kabul ederler. Araha çok olduğu için kimse dolu arabaya asılmak iste. İmez. Geçenlerde bir gün Beşiktaşta. ki (Şeref) stadında bir futbol maçın. dan çikan halkı taşıyan tramvaylara rast geldim. Bir taraftan e dehşetten dondum. Diğer taraftan da dünyada emsaline tesadüf edilmiyecek bir manzaraya şahit olduğum için mem. hun oldum. Tramvayların yalnız kapılartna de. Zil, ayaklarını dingil üzerindeki tah. talara basmış yüzlerce genç ellerile pencerelerin o parmaklıklarına asil. $ olarak seyahat ediyorlardı. Gö- rülecek ve şaşılacak şey. $te yeni otobüsleri o hale getir. miyelim, Malâm ya, bizde bir şey na sıl başlarsa: öyle gider, Bir gün Londrada, dehşetli bir yağmur altında otobüs bekliyen sırıl sıklam olmuş bir kadın, istasyona gelen bir otobüse atladı, Biletei ara. banın dolu olduğunu söyliyerek inme sini rica etti, Kadın inmeğe hazırla. nırken, yolculardan b; in. di. Böylere hem arni m nizamı, hem kadının sıhhati, bem de erkek. liğin kadınlığa karşı olan himaye vazifesi ihmal edilmemiş oldu. Londradakinin avni olarak gele. cek otobüsleri Londradaki gibi kul lânalım. dive ileri sürdüğüm temen- ni iste bud mmm İİ Milli Piyanco İdaresi 19 Mayısta Fevkalâde“ Bir Keş'dz Tertip Effi Ankara, 6 A.A.) — Haber veril. diğine göre, Milli Piyango idsresi 19 mayıs gençlik bayramı münasebetile mutad keşideleri haricinde fevkalâde | bir piyango tertip eylemiştir. 19 mayıs günü Statta yapılacsk bayram tezahüratını takiben statta yeni kürelerle çekilecek oan bu pis yango, büyük ikramiyesi 50 bin Hira olan 200.000 bileti ihtiya etmektedir, Bu keşide için onda bir bilet yeri. ne taru bilet ihdas edilmiştir. Ayvalıkta Zelzele Ayvalık, 5 (A A.) — Dün burada biri 35 geçe birbirini tâkıhen üç su niye devam eden iki zelzele olmuş. tur. Hasar voktur