8 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

R F 'r TELEFOM4 24310, 24318, 24319 ALTINCI YIL — No. 1713 KURUŞ 'addesi 102 İSTANBUL GÜNLÜK SİYASİ —— BERLİNLİLER KARŞISINDA TUNALILAR VE MANŞLILAR Yazan : Aka Gündüz radyoları —değerli bir miş gibi— eski bir te- raneyi yeniden tekrarlamıya başıla— dılar. Politikada “gözlere sözbağı,, denilebilecek olan bu terane şudur: (Bizim Balkanlarda gözümüz yok- tur. Her Tunalı devletle ayrı n'yı'ı an. laşmalar yaptık. Ticari ve ıl_mszıdı menfaatlerimizi sağlama b:gladık. Daha ne isteriz? Peşteden Köstence- ye, Zağrepten Selâniğe kadar 'herkıes müsterih olsun. Ne türlü teminat is. terlerse vermiye hazırız.) iketrlerin bu şatafatlı müjdele- rinsdîlü:iumânayı anlamak O k_afiar ko- laydır ki hemen - ifşa edilebilir: AlL manlar en yakın zamanın ilk fırsa. tında bu işe girişeceklerdir. ğ ünkü Alman istilâ metodu yüz maddelik ise, birinci maddesj bu te. Tanedir. Muharebe taktiklerinde o!. duğu gibi karşı tarafı, belşlemedıgı bir zamanda ve ummadığı bir yerden baskına uğratmak. ş Avusturyayı, teminat verdikten sonra ilhak etti. Çekoslovakyayı, “topraklarında gözüm yok,, demeden önce istilâ etmedi. Polonyayı yok et- mek için “Danzigle Koridor bana ye- ter,, dedi. Danimarkaya verdiği te- minatın mürekkebi henüz yapyaştır. Bu teminat sayesindedir- ki dört mil. yonluk bir vatanı iki kere altmış da. *kikada —bitaraf iken— bertaraf edi. YEdemer T Norveçe verdiği teminata vatanla. rına hıyanet eden bir çok Norveçli- ler bile inanmışlardı. Teminatı tekrarlama sırası Tuna. hlara geldi. Demek oluyor ki iki kere ikiden kuvvetli bir riyazi hakikat daha or- taya çıktı: Balkanlara gelecek. Şimdiye kadar gittiği yerlere git. tiği gibi Balkanlara gelecek ve Bal. kanlara geleceği gibi Holandaya ve Belçikaya gidecek. lman müjde İ u iddianın kehanete benzer hiç bir tarafı yoktur. Bu iddia Tiyazi, siyasi ve askeri mantıkların ittifakından meydana gelen icaplara ve zaruretlere dayanır. : Zigfridin karşısı çok kuvv_et!ı_ ve çok tehlikeli olduğu için Zigfridin gerisine azınazı üç milyon yerleştir- (Sonu Sa: 6 Sü: 1) Chamberlain Son Hare HALK GAZETESİ kâtı Anlattı ÇOCUK ANSII(LC)I’EI)İSIx Muallimlerin ve mektep talebesinin en küuvvetli yar- dımcısı, çocuğun en zengin kütüphanesidir. Çocuğunu se- ven her babanın yavrusuna verebileceği en güzel hediye- dir. Müessesemiz tarafından meşredilmiştir. Evinizde bir tane bulundurunuz. I İngiliz Başvekili ı Müttefik kıtaatın Cenubi Norveçten niçin çekildiğini ahılatan Mister Chamberlain seriyeti karşısında ekalliyette kalıyorlardı. Hükümetin kork- tuğu unsur, muhafazakârlar içinde hükümetin yavaşlığını, te- reddüdünü, beceriksizliğini şiddetle tenkit eden gruptü. Bu grup Amiral Sir Roger Keyes, K. Ciano Akdenizdeki Tedbirler Hakkında Ingiliz Sefiri Ile Görüştü Müttefiklerin Bir Taarruza Hazırlandıkları Hakkındaki Alman Şayiaları, Yeni Bir Alman Taarruzunun Arifesindeki Havayı Yaratıyor Londra; 7 (Hususi) — İngilterenin İtalyaya müracaat ede- rek Nayısın 18 ine kadar harbe karşı vaziyetini tasrih etmesini istediği hakkında yayılan şayia, Londra ve Roma tarafından tekzip olunmaktadır. Diğer taraftan İtalya hükümetinin İngil- tere tarafından Akdenizde alınan tedbirlerin mânası hakkında Londra hükümetine bazı sualler sorduğuna dair dolaşan şayia- lar teeyyüt etmemiştir. — Holandada Ansızın Bütün İzinler Kaldırıldı Yeni Tedbirler Alındı Bununla beraber iyi haber alan mahfellere gelen malümata göre, bu mesele geçen hafta İngiliz maslahat. güzarı Sir Noel Charles ile yaptığı mülâkat esnasında Kont Ciano tara. fiından mevzuubahs edilmiştir. İtalyanın takip edeceği hattı hare. ket ne olursa olsun, Londra mahfil. lerinin kanaati, İngiltere ve Fransa tarafından alınan tedbirlerin herhan. gi âni harekete karşı hazır oldukları Holanda ve t aa ği İsviçrede Nazi Casusları Tutuldu ve gafil avlanmalarına imkân bulun. madığıdır. Balkanlar emniyet içinde Bugün bütün Balkan merkezlerin. den gelen haberler, Balkanların em. niyet içinde olduğunu ve emniyet içinde ihtiyat tedbirleri aldığını bil. dirmektedir. Müttefiklerin Yakın ve Orta Şarkta aldıkları tedbirler bu emniyeti takviye etmektedir. Müt. tefiklerin tedbirleri, Balkan devlet. lerinden birinin de huzurunu kaçır. mamakta ve bunların birine de en cüzi endişeyi vermemektedir. Bilâ. kis İngiliz . Fransız donanmasının Yakın Şark sularma muvasalatı, Balkanlıların metanet ve azmini art. tırmış ve istikbali daha açık görme. lerine hizmet etmiştir. Buna mukabil emniyeti ihlâl ede. cek mahiyette olan bütün haberler, Alman kaynaklarından gelmekte. dir. a © Havas Ajansı bildiriyor: Asılsız haberler neşri Alnfan pro.- pagandasının itiyadıdır. Şimdi de. mütefik filolarının Şarki Akdenizde (Sonu Sa: 7 Sü: 1) şaskeri erkân arasında ci Sayfamızdadır) eski Nazırlardan Emery gibi şahsi- yetleri ihtiva etmektedir. Bunların muhafazakâr ekseriyet üzerinde te. isir ederek taraftarlar —kazanmaları hükümeti son derece müşkül bir va- ziyete düşürebilir. Mister Chamberlain ile arkadaş. larını en çok tasalandıran da budur. Şiddetli hücumlar yapıldı Muhafazakârların bu grupu bu- gün taarruza geçtiler ve Mister Chamberlain'in Meclis üzerindeki hâkimiyetini bir hayli sarstılar, Bu grupun en belli başlr hedeflerinden biri, Mister Chamberlain'i. hükümet başından atarak harp hedeflerini ta« hakkuk ettirecek kuvvetli biz baş. vekil getirmektir. Mister Chamberlain'in bugünkü nutkü vaziyeti tavzih etmek mahiye- tinde değildi. Daha fazla vaziyeti müdafaa mahiyetinde idi. Onur anlatışına göre, Norveç.me- selesine müdahale zaruri idi. Bu za. rursti yerine getirmek için hareke- te geçildi. Fakat güçlükler baş gös- terdiğ: ve tehlikeler göze carptığ: i- çin, çekilmekten başka çare kalma- dı ve gayet iyi şartlar içinde göri dönüldü. Bu hareketi Çanakkâleye benzet. mek hatadır. Çünkü Trondheim'den geri alınan kuvvet, ya'nız bir firka- dır: Uğranılan -zayiat ta mühim de. ğildir. Halbuki Almanlar, karada. havada ve denizde daha dcok âğır za- yiata uğramışlardır. Çekilmenin te. siri, İngiltere ile Fransanın karar ve azmini kat kat küuvvetlendirmekten ibarettir. Muhalefet liderlerine gelince Muhalefet liderleri bu sözlerin va. ziyeti tavzih değil, vaziyeti müdafaa (Sonu Sa, 6 Sü: 2) Casusluk Suçluları Muhtelif Cezalara Mahküm Edi'diler İzmır, 7 (TAN Muhabirinden) — Casusluk suçu ile yakalanan ve ev. velce 3 — 5 seneye mahküm edilmiş olan şebeke elebaşıları hakkındaki davaya bugün nakzan bakılmış ve karar tefhim edilmiştir. Bu karara göre, suçlulardan Bulgar papası Martiri sekiz sene dört ay ağır hap- se ve 2,5 sene mecburi ikamete, E. dirne Bulgar konsolosluğu kâtibi Lâmbo ile İtalyan mühendisi yuz- başı Sirkoviç ve Edirne- metropolit. hanesi kâtibi Kiri onar sene ağır hapse,. üçer yıl mecburi ikamete malıküm edilmişlerdir. Muhalifler ve Bir Kısım Muhafazakârlar Hükümeti Şiddetle Tenkit Ettiler “ Müttefiklerin Cenubi Norveçten Çekilmeleri Mağlübiyettir,, Denildi Müzakerelere Bugün de Devam Edilecek Londra, 7 (Hususi) — Avam Kamarası, bugün hakikaten heyecanlı bir gün yaşadı. Kamaraya hâkim olan hava, bühranlı idi ve hükümetin bugün mühim bir buhran geçireceği besbelli idi. Hükümeti korkutan âmil, işçi ve liberallerden müteşekkil muhalifler değildi. Çünkü bunlar kuvvetli bir muhafazakâr ek- Norveç Harbi: Narvikteki Çember Gittikçe Daralıyor Londra, 7T (Hususi) — Müttefikle. rin Norveçteki kuvvetleri, Narvike karsı ihata çemberini gittikce sıklaş. tırmaktadırlar. Norvecliler de Rorors ile Storen arasında Almanlarla harp etmekte ve bilhassa Gerilla usulü AL manları yıpratmaktadır. Norveç ajansı, nazi kıtalarmın Trondheim şimalini işgal ettiklerine dair olan Alman iddialarının, Norveç simalinde bulmnan Norvec karargâht umumisi tarafından katiyetle tekzip edildiğini bildirtmektedir. Ajans di« yor ki: “Trondelog: ile Norland eyaleti a. rasındaki hududu henüz bir tek AL * man askeri aşmış değildir. Bu hudut Namsosun simali şarkisinde Nams vâdisinde Majann'in cenubuna doğ- ru imtidat eder.” Kra! Haakon busün nesrettiği be« yannamede: “SŞimalde kuvvetli mev4 zilerdeyiz. Buradan bütün memleke. ti istirdat edeceğ'z. Hasmın faik kuve e vetleri karsısında geriledik. Fakat yakınlda vaziyet değisecektir. Hasım. ların vaptıkları şev harp değil, kun. ( dakerliık ve vmumi kıtaldir.” i İngitz amiral'ik dairesinin bi'dir. 'diğine göre, 1 Nisan tarihindenberi $ bilhassa Norvec harekâtı esnasmda, £ Almanların 300 bin tonilâto mecmu 4 hacminde ticaret gemileri batmıstır. Bunlar, asker veya malzeme nakle. den #emilerdir. 600 milvon krondan ibharet olan " Norveç ihtiyat altınları bir İngiliz limanına getirilmiştir. Muhaletel Lideari Alilce Churchill “GÜNÜN HÂDİSELERİ İNGİLTERE : üttefiklerin Cenubi Norveç- M ten çekilmeleri İngiltere * efkârı umumiyesini derinden mü. tessir etti ve bütün harbin sevk ve idaresi meselesinin Avam Kama- rasında konuşulmasına sebep ol. du. Muhalefeti teşkil eden amele ile liberaller hükümetin daha muk tedir ellere geçmesini istiyorlar. Hükümetin mesnedi olan muha- fazakârlardan bir grup ta ayni fi. kirdedir. Bu grup yeni taraftarlar bulur ve muhaliflerle beraber olursa Chamberlain müşkül bir vaziyete düşer, Netice bugün anlaşılacak. e Mister Churchill'e kara, deniz, hava erkânı harbiyeleri başmüşa- virliği vazifesi verilmiştir. Bu yüz den hergün bütün askeri harekâta nezaret edecektir. İTALYA : ngiltere'nin İtalya'ya vazi. I yetini tasrih için 18 Mayısa kadar mühlet verdiği tekzip olu. nuyor. İtalyanın harbe doğru git. tiğini gösteren yeni haberler yok. İngiltere ile Fransa Akdenizde her an harekete hazır oldukları kana- atindedir. BALKANLAR : B alkanlarda sükünet vardır. Balkan hükümetleri bita. raflıklarını korumak icin tedbir alıyorlar, fakat telâş ifade eden hiçbir emare göze çarpmıyor. MISIR : ı ngiliz ve Fransızların deniz ve hava kuvvetlerinin işti. rakile Mısır hava kuvvetleri bir hafta sürecek manevralar ve tec, rübeler yapmıya haslamıstır. Bü. HOLANDA : tün bu müddet zarfında Mısır ve- celeri karanlık içinde kalacaktır. H arbin başlamasındanberi ilk NORVEÇ * defa olarak bütün müdafaa kuvvetlerinin mezuniyetleri ilga olunmuştur. İmalâtı harbiye ile meşgul olan işçilerin mezuniyetle. ri de kaldırılmıstır. Bunun nazist. ler tarafından bir istilâya uğramak endişesinden ileri gelen bir tedbir olduğu da muhtemeldir. A Imanların Trondheim sima. Tinde hiçbir sehir isgal et. medikleri Norvec ajansı tarafın. dan bildiriliyor. Norveç kuvvetle. ri Narv'k muhasarasına istirak et. mekte, Norveçin göbeğtind muharebeleti yapmaktadır. e çele