8 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Avam Kamarasında Yazan: Ömer Hıza DOĞRUB »giİltere hükümeti dün, Norveç meselesi üzerinde Avam Ka- yarası ile karşılaşarak Norveç dâvâ im nasıl başladığım, İngiltere ve ,cahsann bu işe maşıl müdahale et tiklerini, Trondheim muntakasından Basıl ve niçin çekildiklerini anlattı. Mister Chamberlain'in bütüm be- yahatından anlaşılan noktalar söy”, “ce hulâsa edilebilir: Müttetiklerim Norveç işine müda- saleleri, plânle hir askeri hareketti. Fakat daha ziyade mağdur bir mem. İskete müzaheret ve onun maneviya- tin yükseltmek için İhtiyar olunan bir cüret hareketi idi, Bu çeşit hare- muvaffakiyet ve ademi muvaf. t ihtimalleri, hesaplı, kitaplı büreketin ihtimallerile ölçülemezdi. | Hüner, bu çeşit hareketlerin tutturu- lamadığı anlaşılır sınlaşılmaz, asgari za, m a a gr ma Bistir, a Norveçte yapılacak müsta m. Tekâta gelince, bunlar, büyük bir ha. zrhğn bağlıdır ve İngiltere de ona töre hazırlanacaktır. Bu bahis etrafındaki müzakere bu. Tün de devam edecek ve İngiltere Müdafaasile alâkadar nazırların bel. ki de hepsi söz söyliyecektir. Fakat muhalefet, dün de hükümete #iddetle hamlelerde bulundu. Muhalefetin Fikri * mem Sk Mw hükümeti, | şiddetle tenkit İmkânları bulmuş ve bilhassa hükümetin hep muvaffaki, yetsizliklere uğrayan adamlardan müteşekkil olduğunu, memleketin tafere kavuşacağını, fakat buzünkü hükümet adamlarından çoğunun bu. bu başaracak vaziyette olmadıkları. nı söyliyerek hükümet adamlarını değiştirmek lüzumunu ileri sürdü. Muhalefetin en çok nokta, hükümetin tâ Çe hâdiselerindenberi mütemadiyen fır. #at kaçırmaktan başka bir şey yap. madığıdır. Çekoslovakya gitti, arka. indan Polonya gitti, daha arkasın. dan Danimâ ? Muhalefetin bu hücumu ştiphe Yok ki mukabele görecek, Fakat bu hoktai nazarın İngilterede derinden hissolunduğunu gösteren birçok €- Mareler var, mea va Pasiltere hükümeti bu defa, Mis. ter Churehill'e verdiği salâ. hiyetleri ileri sürerek mevkiini sağı İamlamak yolunu tutmuştur. Mister Churchill, bütün müdafan lerine, müdafaa idaresine nezaret *decek ve harbi canlandırmak için *? Şeyi yapdeak. Fakat Mister Chur. *hil'e verilen satâhiyetlerle işin Yö- una girip girmiyeceği henüz belli değildi Çünkü bu salâhiyetler de adım ax hi veriliyor, Ve gün geçtikçe bütün islerin hâkim bir elden idaresi lüzü- Mu anlaşılıyor, Hulüsa, Avam Kamarasındaki mü. ere bir hayli canlıdır. Fakat mü. kere yarın da devam edeceği İçin timdiden bir hüküm vermemek da- 2 doğru olur. Parti Grupu Dün Milli Musiki Meselesini Görüştü kara, 7 (A.A) — G, H Parti Us Grupu bugün 7-5-940 saat Rels Vekili Seyhan Mebusu Hi- Uran'ın reisliğinde toplandı. iznamede Konya xmebusu Dr. erin Şevki Uludağ tarafından ve- pp Mekteplerdeki musiki terbiye: tiki, Ve umumi mahiyette milli mu. uy İze verilen veçhe hakkında bir ia, aKriri vardı. Takrir sahibi nok- ve Bâzsrni şifahen de izah ettikten tap, 521 hatipler de ayni mevzu et ds beyanatta bulunduktan s0r- | e kürsüye gelen Maarif Vekili Ha- 3 ÂH Yücel, musiki terbiyesi hak- yada Cümhuriyet rejimini tuttuğu tig VE yürümekte olduğu istikame- tg b etmiş ve Grup umumi heye- » tenvir etmiştir. Bing, vamede başka a 00 Yiyasetçe celseye mihayez VE- Büy yasi y de Ni eke rini e A 1) Aylık Varidat hag Kara, 7 (TAN) — 930 malt yı- |“ devlet varidatı nisan ser Milyon 708 bin 441 liraya bü Muştu. ayi Almanlar Bir Nisandan (Cha Bugüne Kadar 300 Bin Ton Gemi Zayi Ettiler Almanya Harbin Başındanberi Donanmasının Yüzde On Beşini Kaybetti. Fakat İngiliz ve Fransız Donanmasındaki Zayiata Ait Haberler Uydurmadır Londra, 7 (A.A.) — Amirallik dai. resi neşrelmiş olduğu bir tebliğde 29 Nisan tarihinde bitama eren hafta içinde İngiltere ile bitaraf memle. ketler tiracet filolarının uğramş ol dukları zayiatın 8.445 tona baliğ ve bunun 6.689 tonunun İngiliz tiçaret donanmasına ait olduğunu bildir. mektedir. Ticaret gemileri için kafileler sis. teminin #hdasındanberi 24.555 ton hacme baliğ gemilere İngiliz ve Fransız donanmaları tarafından re- fakat edilmiş olduğu ve bu suretle kafile halinde hareket eden gemiler. den her 594 ü başına bir geminin zi. yaa uğramış bulunduğu ilâve edil. mektedir. Kafile halinde hareket e den bitaraf gemilerin zayiatı üçtür. Yani 970 gemi başına bir gemidir. Diğer taraftan amirallik dairesi, Alman ticaret doönanmasınm 1 Ni. sandan bugüne kadar uğramış oldu. Zu zayiatın takriben 300 bin ton ol. duğunu ve bu zayiatın bi'hassa Nor. veç harekâtı esnasında vukua gel miş bulunduğun tasrih etmektedir. ği | B gemiler arasnda askeri nakliye ge. mileri iaşe gemileri vardır. Amirallik dairesi, Almanların ti. caret donanmaları zayiatı yekünu. mun 600 bin tona yani Almanyanın harbin başlangıcında malik olduğu iler Müklarının yüzde İ va 5 ine t anına tesiri mimeletndiz. Müttefiklerin zayiatı , Paris, 7 (A.A.) — İyi malümat al. makta olan mahefil, baz: memleket, ler efküri umumiyesi üzerinde tesir icra etmek maksadle Alman propa. gandasının hergün bir takım İngiliz harp gemileri ile torpldo mubriple. rinin tahrip edilmiş olduklarmı bil. diren tebliğler neşretmekte oldukla. rına işaret etmektedirler. Aynı mahafil, hakikat halde yalnız bir tek zırhlı geminin, Royal Oak'ın zay! olmus olduğunu beyan eylemek. tedirler, Diğer tarsftan bu mabafil, Alman membalarından tereşşuh eden ve İ- talya aleyhindeki bir takım risaleler neşredilerek bunların Yugoslavyada tevzi edilmiş ve İspanyol Fasında a. normal bir takım askeri harekât gö. rülmüş olduğuna dair olan şayiaları 3 -ak izah ediyorlar; Yacaktık? müsbet netice mem Biz salim olan yolu tuttuk, Norveçi bıraktık ve donanmamızı Akdenize çektik. * Almanyanın İtalyayı harbe sürüklemek için son xn- manda Koma nezdinde çok çalıştığı anlaşılıyor. Harbe en ziyade muhalif olan Kraldır. Almanya, Kralla ak. Kralı kazanmıya memur etmiştir. Bir (aftan Vatikanı kazanmak için teşeb. bitsler yapılmıştır. Fakat bu teşebbüsler şimdiye kadar Amerikanın İtalyayı hareketten men için vâki olan müdahalesi müessir olmuş görünüyor. A merikanın müdahalesi sâdece insani değildir İtalya Amerikadan mühim miktarda mal almak. tadır. Harp vukuunda bu ithalât duracaktır. Fakat İtalyayı en ziyade düşündüren nokta, “Amerikanın nakdi yardımını kesmesi ihtimali. dir. Çünkü İtalyan silâh fabrikalarının çoğu katl surette tekzip etmektedirler, Tayyare zayiatı Londra, 7 (A.A) — Harp sahnele. rinden gelen hüberlerin dikkatli dir tetkiki, Alman hava rak tamamile harap olmuş, yahut da ciddi hasara uğramıştır. Hava işleri nezaretinde haber alın. dığına göre bir İngiliz tayyaresi, bu. kuvvetlerinin | gün Şimal denizi üzerinde yapmış g son dört hafta içinde mühim zayis. | olduğu bir keşif uçuşundan dönme. ta uğradığı göstermektedir. Bütün cephelerde İngiliz bavaldi'm kuvvetlerinin zayiatı 42 ta dir miştir. Bu hâdise, bugün neşre- olan ve İngiliz tayyarelerinden ikisinin Heligoland körfezinde düşü. Buna mukabil, Almanya 138 tayyare |rülmüş olduğuna müteallik bulunan kaybetmiştir. Bundan başka 97 AL | Alman tebliğini kısmen izah etmek. mafi tayyaresi de ya muhtemel ola. tedir. İngiltereye Sipariş Edilecek Vapurlar Ali Çetinkaya, Son Vaziyeti Anlatıyor Ankara, 7 (TAN Muhabirin. | dildi. Fenni şartnameler ve muka- den) — İngiltereye ısmarlana- cak yeni İl vapur için Suvan Hunter firmasile müzakereler bitmiş, hazırlanan projeler Mü- nakalât Vekâletinin tasvibine arzedilmişti. Vekâlet, bu projelerin” tetkike devam dir. Münakalât Veki 4 ATÇemi KAYA bü Ele NEKKUZ da bana şu beyanstiş bulunmuştur!” “-- İngiltereye :smarlanacık ye. ni gemiler için Denizbank zamanın. da Suvan Hunter firmasile bir fiyat Üzerinde mutabık kalınmış ve bu fi. yata göre, fabrikanm teklif ettiği fenni şeraitin müzakeresine başlan- mış, fakat mukavelenin esas şartları tesbit edilmemişti. Fenni şartların müzakeresi esnasında fabrika, bu fi. yotlarda, fiyata müessir bozı tâdilât talehinde bulunmuş ve nihayet tek- Ufinden tâmamen nükül #derek mü. zakereler inkıtaa uğramıştı, Bu son safha ile Müuakslât Vekâ- letine intikal eden bü iş üzerinde €- sasl: tetkikat yapılarak işin devlet mübayaalarında mer'i mevzunt dâ-İmiz hiçbir firma ile hiçbir suretle| hilinde intacı lüzumuna kani olduk. Buna nazaran da siparişe müteallik bütün esaslar yeni başlan tesbit e- HÂDİSELERİN g Hülletikler Norveçten niçin çekildiler? İngiliz askeri muharrirleri bu hâdiseyi şöyle Müttefikler Askeri Şürası Norveçle müşkül bir askeri hareket ve Akdenizde tehlikeli bir vazi- yetle karşılaştılar. Trandjeim'e karadan, deniz. den ve havadan müşterek ve şiddetli bir hücum yapmak için donanmamızı şimalde bırakıp harp gemilerimizin mühim zaylafa uğramasını mı göze almalıydık, yoksa salim olan yolu mu tu- vela projeleri bütün tefsrrüatile, mleketin en salâhiyetli fen ve ib- heyetlerine Ihzar ettirildi. Mü. teakıben münakasa şartları Türk ve İngiliz matbuatında ilân edildi. Muhtelif İngiliz #irmalarından teklif alındı. Bunların arasında €s- İkiden de bu e talip olan Suvan inter firmasının teklifi, re di isalt £ deh, bü firma We müzakereler dı. Ancak bu firma, son vaziyet do. layısile inşadta başlamak üzere hü- Ikümetinden müsaade istihsalinde ve bilhassa fiyst ve teslim müddetle. rinde kati ve sabit taahüdata giriş. miyereğini bildirdi. Kaça mal olüca. ğı ve ne zaman elimize geçeceği ma. lüm olmıyan, neticesi meşkük bir ihalenin icrası ve böyle gayri muay. yen sartlar dahilinde bir mukavele akdi Vekâletimizce mahzurlu görü. lerek, müzakerelere nihayet verildi, Manmafih firma mümessili İngil. tsreye hareketinden önce Münaka- lâ* Vekületinin noktai nazarına uy. gun şartlar temini için çalışacağını bildirdi. Bu itibarla halen Vekâleti. bağlanmamıştır. İşte 11 vapur inşa. atına tasllük eden müzakere vaziye. *i bundan ibarettir.,, Amerikan sermayesile ayakta durabilmektedir. Amerikan bankaları krediyi kestikleri gün bu fabrikalar işliyemiyecek hale düşecektir. » Almanya Macar hududunda bulunan Bratislava şeh. rine bu hafta yeni bir mütehassıs göndermiştir. San- Fransiskoda Alman konsolosluğu yapmiş ol; Von Killinger'dir. İhtisası iğtişaş çıkarmak, Maearis. tan ve Yugoslavyada hükümet aleyhinde bulunanları organize etmek, komitecileri faaliyete geçirmektir. Bu zatın Macaristanda çök tanıdıkları vardır. Ve bu sırada buraya gönderilmesi gözden kaçmamıştır. yaya demir, çelik, . İkâlemede, Türkiyenin vaziyeti; başla. Reynaud Arasında Telefon Görüşmesi Londra, 7 (A.A) — Reuter: Chamberlainin 30 nisanda Rey- naud ile bir telefon görüşmesi yap. mış olduğu ve bu görüşmenin AL manlar tarafından dinlenmiş bulun. duğu hakkında Alman gazetelerinin verdiği haberler, Londra resmi mah. fülerinde büyük taaccüple karşılan. muştur, Telefon muhaveresi olmadı Paris, 7 (A.A.) — Resmen bildiri. liyor: Alman basını, bu sabahı 30 ni. sanda sent 72. 10dan saat 22.25e kadar İngiliz Başvekili Chamber- lain ile Fransız Başvekili Reynaud arasmda vukua geldiği iddia edilen bir telelon muhavereşini bütün te. ferrüstile bildiren bir tebliğ neşret. mektedir. Alman tebliğine göre, bu muhsvere (esnasında Akdenizdeki hareket plânları görüşülmüştür. Bu haberler, gerek hiçbir suretle vukubulmamış olan telefon muha. veresi gerek müttefik hükümetlere izafe edilen niyetler bakımından, ta. mömile yalandır. Çaktanberi, Alman propagandası, kendi usullerinin bu derece mükemmel bir nümunesini vermemişti. Almanların iddiaları Tamamen uydurma olan bu tele. fon mükâlemesi hakkında Almanlar tarafından neşredilen tebliğe göre, Reynaud, Veygand'ın emredilen ha- reket için bütün hazırlıklarını 15 Mayısta ikmal edebileceğini, maa- mafih bir gecikme de vukubulabile. ceğini söylemiş, Chamberlain de bundan memnun kalmamışur. Yine ayni hsberlere göre, bu mü. de temas edilmiş, Chamberlain Türk. lerle bir Kere daha görüşeceğini va. adetmiş imiş, Garp Cephesinde Bir Alman Taarruzundan - Bahsediliyor Bern, 7 (A.A.) — Havas: Baseler Nachrlehten gazetesinin Berlin mu. habiri, Alman mabfillerinde hafta. lardanberi ilk defa olarak yeniden Gurp cephesinde bir taarruz ihtima. inden bahsedildiğini kaydeylemek. tedir. Muhabir, Almanya ne zaman baş. ka istikamette bir hareket hazırladı işe, Berlinin böyle şaylalar çıkardı. ğını ilâve etmektedir. bu zat Br» vaktile erkeğin şerefi idi. Eskiden bıyıklarını gösterip: “.— Sen o işi yapabilirsen, ben bunları traş ederim!” diye erkek için en biyik kıymetin bu dudak üstü kıllarında olduğunu ilân edenler çok idi. Bektaşi tarikatinde bıyığı makas dokundurmamak şeklindeki hürmeti bir tarafa bıraksak bile bizde bıyık hakikaten kiymetli bir alâmetti. O kadar ki: — Yukarı tükürsem bıyığım, aşağı tükürsem sakalım! sözile ona ne ka. dar hürmetkâr olduğumuzu bile an, latırdık. Sakal, ötedenberi bir ilim, bir ra, bânilik ve bir ihtiyarlık alâmeti iken bıyık, bir cesaret, bir yiğitlik ve er keklik işareti olarak kabul edilmişti, Sakalım yok ki; sözümü dinlete, yim! Iâfı da sakalın bu vasıflarını te. yit eden sözlerdendi. Lâkin bıyık, tosunluk alâmeti ola. rak dudaklarımızın üzerinde dola. şerken » rivayet odur ki . Kraliçe Viktorya zamanında İngilizler, hü. kümdarlarma karşı bir hürmet eseri slarak bıyıklarını traş etmiye başla. dılar. Bu âdet evvelâ İngilterede, sonra temizliği ve pratikliği yüzün. den bütün dünyada aldı yürüdü. Bi. ze kadar tanmmüm etti, Vaktile Yeniçeri ocağında bir see. mi oğlanı . meşhur bir adam olmuş #ma hatırımda değil . Bektaşi olmak istemiş, Kendisine; — Mıyığında tarak durmayan Bek. taşı olamaz! demişler, Çocuk da daha ter bıyıklı hir defi kanlı imiş. Tarağı almış, üst duda. ğına saplamış ve: ğ Â — Durdu mu? diye sormuş. Tal böyle gözü pek adamı hemen kı etmişler, i San zamanlardaki kıymetini kay. betmeden evvel bizde bıyığm cava vardr — Ter bıyıklı, — Dört kaşlı, — Kaytan bıyıklı, — Pala bıyıklı, — Yastıklı bıyık, — Kırpık bıyık. — Bektaşi bıyığı (ağzı örter), — Pis bıyık, — Sünni bıyığı (dudak üstü kesik, kenarları aşağı sarkık), — Çahı bıyık, — Kır bıyık, — Ak bıyık. — Duglas bıyığı (yeni nesilde rülen). Bütün bunların birçoğu ortada kalktı ve kala kala piyasada Dugl bıyık, burun gölgesi diyeceğimiz $: Bunların da birin. şmıyor, kırkık bayık kaf o hademelerinde çarpıyor ve bugün ekseriyet bin gölgesi dediğim ve üst dudağın ortasında bırakılan hirkaç teli tı yor. Doğrusu erkeklik namına utanıyorum. Böyle şeyler nihayet gürel ols diye yapılmaz mı? Bütün bu mıymıntı yapıyol Efendim, iki rahmetten birisi, bıyığı tamamen tras etmeli, yahut zın iki köşesine kodar uzatmalı, tık demode olmuş palahıyıktan b setmiyorum. Lâkin söyle üst dud üzerinde uçları hafif yukarı mış bir bıyık erkeğe ne kadar. yakı. şır değil mi? Zaten anlamadığım cihet şu: Bütün bıyığı traş elmeyip de üst dudağın orta çukurunda İki & * Amerikanın Roma Sefiri ile Sinyor Mussolini arasında vukubulan son mülâkatlarda neler ko- nuşulduğu hakkında birçok tahminler ileri sü- rülmektedir. Londra gazelelerinin Nevyork mu- hâbirlerine göre, konuşulan en mühim mesele, İtalyanın harbe girmesi üzerine Amerikanın alacağı vaziyetlir. Amerika; İtalyanın Alman- ya ile-birlikte harbe girmesi takdirinde, Akde- nizi de, harp mıntakası ilân edecek, İtalya ile Amerika arasındaki irtibat kesilecek, ve İtal. kömür, pamuk, bakır, yahut makine göndermiye Ümkân kalmıyacaktır. Bun- dan başka İtalyanın ihracatı da kâmilen dura- caktır, Amerika Sefiri, en doslane tarzda, bil- hassa bu noktayı tebarüz ettirmiş, ve Birtaflık Kanununun bu vaziyete âmil olacağını anlat. mıştır. | birakmanm bedii, reculi ve kıymeti nedir? 4 Bıyık ya tam olur, ya hiç olmAR, Sevgili karilerime, eylilerinin eşlerine tavsiye ederim. Böyle ye tutamı gibi burun altında duş bıyıklı mmış bir fofopraftan va yığı silsinler, ya bıyık ilâve etşiı Hangisi yakışırsa onu tercih edi bu küçük kıl demetini ya traş et: ler, ya uzatsminr. Zira dünyanın bir yerinde erkekleri bunun ka: çirkinleştiren bir seve tesadüf ların hele üniforma ile te lif edilemiyecek kadar gayri eiddi luşu da ayrıca bir sikâvet zemini malıdır. Haydi. palahıvıklar, bir #avret b kalım! Yüzümüzün ha en ivinalı rini böyle müsvedde halinde bir: miyalem., Kabul Etti Ankara, T(A.A.) — Başvekil Dok. tor Refik Saydam buğün Finlandı orta elçisi Baron Urijo Koskinan'ı kğ. bul buyurmuşlardır.