7 Mart 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Yazan: Merhumun Oğlu: Dr. Kâmil Yazgıç Yersiz Şaka, Acısına Dayanılmaz Zehirdir — Sgk hmet Mithatı tanımıyanlar ve onun hakkında, diş gö- rTünşüne bakarak hüküm verenler daima yanılmışlardır: Çünkü on. lar Ahmet Mithatı, kaba, aksi ye şert sanırlardı, Halbuki, Ahmet Mithatın, dış görünüşüne hiç ben. zemiyen bir içi vard. Muayyen prensipleri baricindeki hususatta, bir kuzu kadar uysal, ekseriya us- lu bir çocuk kadar yumuşak ve mahcup bir genç kız kadar nazikti. Üstelik te, kalın, çatık kaşlarından umulmayacak derecede neşeliydi. Gür kahkahalarını savurdukça: “— Çok şükür, biraz daha ya- şamış olduk!,, derdi. Şakaya mütehammildi. Muzir!i, ği severdi. Fakat, nüktelerine ve muzipliklerine daima, onları hoş karşılıyacaklarından emin bulun. duğu kimseleri muhatap tutmıya gayret ve dikkat ederdi, Meselâ, bir gün, Beykozdaki ya- ya hoca Musa Kâzim Efendi gel mişti, Yemeği, bizimle beraber yi. yecekti. Ben bunu öğrenince, bir muziplik yapmayı düşündüm: Ya. Uda, Eleni isminde, tombul, güzel bir Rum kızı vardı. Yemekten ev- vel, kızı yanıma çağırdım. Ona, gönlünü edecek kadar bahşiş ver- dim ve, sofrada hizmet eder, yemek dağıtırken, misafire mümkün mer. tebe sokulmasını söyledim. Eleni, yapmak istediğim muzip. liği kavradı. Çapkınca göz kirpa- rak: “.— Peki!,, dedi, Biraz sonra da, vaadini yerine getirdi: Hattâ o Kadar ki, yemek dağıtan tombul Rum kızının yu- muşak, sıcak göğsü, Musa Kâzım Efendinin omuzüna, #ırtına sürün. dükçe, adamcağız, Kızartyor, boz: rıyor, harekâtını şaşırıyordu. Hat- tâ, bu yüzden, zavallı hocanın, o günkü zengin yemek sölrosindan yarı aç kalktığını, şimdi içim ne- sızlayarak hatırlıyorum. emekten sonra, babam be. ni bir kenara çekti. Kalın rını çattı ve “ — Oğlum, dedi, şaka, veya mu- #plik, onların yerinde, sırasında, ve adamına göre yapmasını bilmi- yenlerin elinde acısına dayanılmaz bir zehir halini alır: Bunun için- dir ki, bugün, yersiz, #irasiz ve münasebetsiz şakalara kurban gi. den İnsanların sayısı, siyasete kur. ban gidenlerin sayısından bile ka- barıktır. Bugün, sofrada yaptırdığın acalp ve münasebetsiz muziplikten anlı- yorum ki, sende de, o kurbanlar a. rasına katılmak istidadı beliriyor. Eğer ayağını denk almazsan, $0- munda, en acı muzipliği bizzat ken- dine yapmış olursun!,, Ben, babamın bü nasihatını hâ- JA nutmuş değilim. Hattâ bir gün, bir vesile ile, onunla bu mevzuda bir defa daha konuştuk. Bir şabah, merhum Ahmet Ra. sim, matbaaya biraz geç gelmişti. Babam, ona takılmak için gülüm. sedi ve: “— Hayrola.. dedi. Galiba dün gece "Gülistan,, bahçesinde şeb- nemlerle mest olup, bülbüllerle re- kabet etmişsin?,, Ahmet Rasim güldü, ve babamı mat eden şu çok basit, fakat zarif gevabi verdi: «— Evet. Ustadım!, Ahmet Rasim, yanımızdan çıkın. ea ben de güldüm ve babama: «.— Siz, dedim, şaka hususunda bana verdiğiniz nasihatinize ris. yetkâr davransaydınız, böyle lâ- kırdı altında İ Giyme mapemı sr si, Ahmet Mithatın yüzüne ee İâkis genişletmişti: «.- Görmüyor musun? dedi. Yü. #üm hâlâ gülüyor. Binasmaleyh, İâkırdı altında kalmak, benim © nükteden zevk duymama mâni © lamadı.. Bundan da anla ki, mark fet, nükteyi, onunla mağlüp edi. len insanı bile memnun edebile cek şekilde yapabilmektedir. O ka- dar zarif bir silâhla yenilmek, in- sana, kaba bir silâhla zafer kazan. maktan fazla zevk verir!, Nükteyi, şakayı, neşeyi bu de. rece seven babamın, onu tanımı - yanlar tarafından aksi bir insan zannolunmasının asıl sebebi, bil. hassa saksıları ve bıyıklarıydı. O #msiyah ve gür sakallarla bıyık. lar, tapkı kalın bir maske gibi, ba. bamın yüzünü karanlıklaştırıyor, aksileştiriyordu. Hattâ bir gün işi şekaya vurarak ona; “— Darılmayın ama, dedim, bu top sakallar ve bu pos bıyıklar, yü- zünüzü Katolik papaslarina benze- tiyor. Şunları kestirseniz olmaz mı? Hem bu sakallar, sizi, olduğunuz. dan yaşlı gösteriyor. Ne yalan söy. İiyeyim: Yüzünüze biraz da aksi- lik veriyor!,, Bu sözlerim onu uzun uzun gül dürdü ve müstebzi bir eda ile: «.— Bendeniz, dedi, zat'âlinize şirin görüneyim diye, sıhhatimi fe. da edemem. , Görüyorsunuz ki, bütün günle. rim. matbaanın tozlu ve hiç te sıh- hi olmıyan havası içinde geçiyor. Eğer (sakallarını, bıyıklarını sıvaz. liyarak) bu mübarek ve tabil süz. geçler olmasaydı, ciğerlerimi mik- ropla dolmaktan, hiçbir tedbir, hiç bir doktor, hiç bir ilâç kurtaramaz. dı, Binaenaleyh, eğer lâkırdıyı hu. lisa eylemek lâzım gelirse; “.— Ben, hayatımı saka'larıma, bıyıklarıma borçluyum!,, diyebili- rim: Siz İse şimdi bendenizden, ve. İnimetlerimi katleylememi istiyor. sunuz: Müsaade buyurunuz da, bu emrinize itaat etmiyeyim!, hmet Mithat Efendile o gün; bu mevzuda epey münakâ- şa ettik: Fakat zavallı babacığım, çok sevdiği meşhur sakallarını, «0. nuna kadar yaman bir avukat ma. baretile müdafaa etti: O kadar ki, münakaşa neticesinde, ona sakalla- rını, bıyıklarını kestirmek şöyle dursun, neredeyse, kendim de Sa» kal, bıyık koyuverecektim! Ahmet Mithat, en çok hoşlan- dığı eğlencelerde birisi de briç oy- namaktı, Vâksâ, o, ahbapları çok bol bir insandı. Haftanın muhtelif gecele. rinde Beykozdaki yalı, çok geç va- kitlere kadar süren içki ve sohbet Alemlerine sahne olurdu ve böyle gecelerde, Yalının içi, bir düğün & vine döner, şairler, edipler, res - samlar, musikişinaslar, âlimler, doktorlar, avukatlar, hulâsa, he- men her meslekten ve her sanattan insanlarla dolardı. Hattâ, böyle ge- celerde, Beykoz kaymakamı Kör Halis Bey de mutlaka ve daima ba- şından sonuna kadar vazifeten ha. zir bulunur, ertesi gün yazdığı jJur- nali de makamı aidine takdim et meden evvel, getirip babama okur. du. Fakat, babamm dört gözle bek- lediği akşamlardan biri de, “Briç akşamı,, idi. O gece, Beykozlu A. tf, Vecihi, ve İbrahim Beyler ge. Mrlerdi ve büyük bir meşe içinde başlayan bezik, çok geç vakitlere kadar sürerdi. imdi, hafızamı yokluyorum, ve: «— Acaba, babam, bütün bu yaz- dıklarımdan başka daha nelerle uğ- raşır, nelerle meşgul olurdu?,. Sunline cevap arıyorum. Ve © zaman anliyorum ki, Ahmet Mitha. tn alâkadar olduğu mevzularm hu- dudu yoktu ve Ahmet Mithat he. men her şeye karşı, meraklı dene. cek kadar mürit bir alâka göste- rirdi. Meselâ, onun, Türkiyenin ilk re. #isörü olduğunu söylersem şaşmaz yusınız? Halbuki, Ahmet Mithatın delice. sine meraklarından birisi de, tiyat- xo merakı idi, Devam Yapak İhracı Mümkün Olabilecek Yapak ve Tiftik İhracat Birliğinin Ankaraya giden azası, dün şehrimize dönmüş ve birlik idare heyetine iza. hat vermişlerdir. Bu izahata göre, yapik ihracatına ancak mevcut stokların ve gelecek kırkım hasılatının hakiki vaziyeti an. Jaşıldıktan sonra müsaade edilecek- tir. Fakat mevcut stokun tüccarın e-| linde kalmaması için bu yapakların| Ziraat Bankası tarafından mübayaa edilmesi kararlaştırılmış ve bankaya emir verilmiştir. Yapaklar cinslerine göre 63 . 75 kuruş arasında banka deposuna teslim şartile mübayaa & dilecektir. Tiftik ihracatına da giltere, Fransa ve İtalyadan başka memleketler için birliğin müsaadesile devâm olunacaktır. Birlik tiftik fiyatlarını göre ayırmış ve 140 . 225 kuruş 2- rasında takdir etmiştir. Sövyet ticaret mümessilliği şefleri dün ticaret mıntaka müdürünü ziya. ret ederek Sovyetlerin mensucat ham maddesi almak istediklerini bildirmiş lerdir. Şimdilik pamuk ve yapak ih- racı mümkün olmadığı İçin Sovyet- Jere istedikleri tiftiklerin satılması İ- çin lisans almaları lâzım geleceği bil- dirilmiştir. Fındık fiyatları Fındık İhracat Birliğinin tesbit et. tiği 48 kuruş fiyat, bazı dış piyasalar. ca yüksek görülmekte ve 38 - 42 ku. ruş arasında teklifler yapılmaktadır. Bu yüzden fındık ihracat satışlarının gevşediği haber verilmektedir. Susam ihracatı Susam ihracına henüz müsaade e dilmemiştir. Susamların kilosu yirmi kuruş üzerinden ihracına müsaade e- dileceği ve bugünlerde Ticaret Ve- kâletinden lisans müsaadeleri gele- ceği bildirilmektedir. Şeker sanayii Şeker şirketi, toptancı şeker tüc. carlarından mürâcaat edenlere ihti- yaçları kadar şeker vermektedir. Pe. Takendecilerden bir çoğu dün toptan. Gilardan şeker almışlardır. Yalnız ba- 2 bakkallar ellerindeki şekeri sarfet. meden. almamaktadırlar, Şe. kerli nayi, şe- ker fiyatinin arttırılmasin. imalâtlarını ltmak fikrindedirler. Maamafih glikoz fiyatlarında tebed. dül olmadığı için bazı mamulâta gl. koz ilâve edilmesi ihtimali hatıra gel mektedir. Esnaf bürosu Esnaf teşekküllerinin idaresi hak- kında verilen karar üzerine mıntaka ticaret müdürlüğünde kurulacak ©- lan esnaf bi ürosu için hazırlık- lara başlanmıştır. Esnaf teşekkülle. rinin bütün muamelâtı bu büro ta. rafından idare ve murakabe edilecek- tir. Mevcut muamelât bürosu bütün teşkilâtile mıntaka ticaret müdürlü. günün emrine geçmiştir. Dün gelen eşya İngiliz bandıralı Jesmaro ve An. deriziyo vapurlarile dün limanımıza teneke levha, radyo ve gramofon ök- samı, çay, yün mensucat, pamuk !p- liği, keten mensucat, makine aksamı, çuval, kakao, muşamba, demir eşya, madeni ve hayvani a esl eşyası, örme eşya, kırtasiye, çinko, boya, kimyevi ecza, kalay, tarçın, kâğıt gelmiştir. Hal civarmda Osman Zeki ve Sa. ih Zeki isminde iki tüccarı bir anda dolandıran sabıkalılardan Til Meh. met, birinci sulh ceza mahkemesinde üç aya mahküm olmuştur. k Muhtelif apartımanlardan ya- tak çarşafı çalan sabikalılardan Mi şon 2 inci sulh ceza mahkemesinde yedi aya mahküm olmuştur. * Bir müddet evvel, Topkapi dı. şarısında ayni bostanda beraber çalış tıkları Dadaylı İhsanı Okmeydanın. da Susuzdere denilen mevkide bir gece başını taşla ezerek öldürmek. ten suçlu Arap Murad hakkındaki karar birinci ağır ceza mahkemesin. de verilmiştir. Arsp Murad, 18 sene ağır hapse mahkâm edilmiş, ancak, İhsanın da küfürle kendisini tahrik beye indirilmiştir. Sevdiği bir kızı ölümle tehdit eden sandalcı kâhyası İlyas sekizinci asliye ceza mahkemesinde bir ay ha. pis ve kirk lira para cezasına mah. olmuştur. Itimatnamesini vermek üzere evvelki gün Reisicümhur tara- fından kabul edilen yeni Bulgar Sefiri Kirof'un, mutat merasimle Çankaya köşküne girmelerine ait bir intiba nslerne| Sihhiye Vekili Ankaraya Döndü Hastahaneler Ihtiyaca Emrazı akliye hastahanesi de di. ğer hastahaneler gibi ihtiyaca kâfi gelmemektedir. Yatak adedi azdır. Hulüsi Alataş bilhassa bu nokta üze. rinde durmuş ve gerek bu, gerek di- ğer ihtiyaçların temini hususunda i- cap eden tedbirlerin alınacağını bil. dirmiştir. İlk iş olarak, emrazı akliye hastahanesi, yeni pavyonlar ilâvesi suretile tevsi edilecek, yatak adedi arttırılacaktır. Şehrimizdeki tetkikleri sırasında Haydarpaşa Nümune hastahanesini de gezen Vekil, bü hastuhânenin ih- tiyaçlarını da tesbit etmiştir, İczpe. den tedbirler alınacaktır. Sıhhiye Vekili tetkikleri etrafında şunları söylemiştir: “— Ankaraya; İstanbuldaki sıhhat Miş lerinde yaptığım tetkikler. Yrm an alla atmis olarak dö- nüyörümu Tetkiklerim esnasında W- #yaşlar üzerinde alâkadarlardan İza- İstanbul Adliyesird Terfie Hak Kazananlar Adliye vekâletinin, terfilerine ha- len kazal ve inzibati bir mani olmu. yan muavin, hâkim ve müddeiumu. milerle hâkim sınıfından sayılanlar. dan şubat 1940 sonu İtibarile terfi müddetlerini bitirenlere alt listenin hazırlığı bitmiştir. Listede İsmi bulunan İstanbul Ad. liyesi mensupları şunlardır; İstanbul asliye ceza hâkimi 1. Hak. kı Tüzeman İstanbul ticaret mahke. mesi reisi Münir Akyürek dördüncü dereceden, 5 inci dereceden, Üsküdar hukuk hâkimi Münir Altıok, İstanbul ikin. ci ağır ceza reisi Remzi Türeci, 8 inci dereceden, İstanbul sulh hâ- kimi Niyazi Hakgünden, Sulh hâki. mi Behçet Barbaros oğlu, Ticaret mahkemesi azasından Remzi Berk. men, Ticaret mahkemesi azası Kâmil Doğrul. 9 uncu derece müddelumimiler. den İstanbul müddelumumi muavin. lerinden Mehmet Reşat Saka. 8 — Gül budama zamanı hangi mev- Göre Genişletilecek Sıhhiye Vekili Hulüsi Alataş, şehrimizdeki tetkiklerini dün bitirmiş ve akşamki ekspresle Ankarâya-dönmüştür. Vekil, dün sabah Emrazı Akliye Hastahanesini ziyaret etmiş, bütün Köğuş- lârı gezerek hastaların vaziyetini tetkik etmiş ve hastahanönin. ihtiyaçları üzerinde Profesör Mazhar Osmandan izahat almıştır. hat aldım. Bunların hepsi temin edi- lecektir. “Hastahanelerin dolu olması yüzün den bâzan müracaatların geri çevril. mesi işi şikâyetleri mucip olmakla beraber, vaziyeti bizim kadar siz de görüyor ve biliyorsunuz. Elden ge- len her şey yapılmaktadır. Şehirde mevcut “hastahanelerin ihtiyaca kâfi gelmemesi gözden kaçmaz ve icap eden tedbirler alınır. Nitekim İstan- bul belediyesi Mecidiyeköyünde bü- yük ve modern bir hastahane inşa sına karar vermiş bulunuyor. Haydar paşa hastahanesile Heybeli sanator- yomunun tevsli işleri de düşünülmüş, karar verilmiş ve tatbikata geçilmiş. tir. Bu hastahanelere yeni pavyonlar ilâvesi için inşaat ihale edildiği hal derkifkelerimeimiyar. Fakat, tabif bu vaziyet te düzelecektir.,, m —— ——— Haliç Üç Senede Temizlenecek man proje Münakalât vekâleti tara. fıdan tasvip edilmiş ve 940 yılı büt. çesine 960,000 liralık fevkalâde bir tahsisat konmuştur. Bu tahsisat li. man reisliği emrine verilecektir. Ta. rak dubaları ve diğer tesisat alındık. tan sonra derhal işe başlanacaktır. Halicin ancak üç senede temizlene. bileceği tahmin olunmuştur. Bu #L barla diğer iki sene için yeniden pa” raya btiyaç hasıl olacaktır. pi Amerikadaki Rumların Topladığı İane Ankara, 6 (A.A) — Nevyorkta İ rumca infişar ekmekte olan Atlantis | gazetesinin .etiarz felâketzede. leri için dördüncü defa olarak bin do- lar lane toplamış olduğu Nevyorktan ından olan Amerikalı Türk dostları- tın bu müstesna hassasiyetleri mem. leketimizde büyük bir takdir ve memnuniyetle karşılanmıştır. cereyanı İla İşleyen motörler hakkında en geniş bilgiyi ihtiva eden bir Kitap vâr mıdır, kaş kuruştur? C — Profesör Doktor Georges Bru- hattın, Profesör Doktor Fahir Yeniçay ile Nusret Kürkçtloğlu tarafından Elek- DİKKAT: Maksadı mahsusln sorulan #un'lerle sarih adresi ve okunaklı im- zayı İhtiva elmiyen sunllere cevap ve- Halicin temizlenmesi için hazırla. bildirilmektedir. Rum ve Yunan as. FIRTINA ' Şiddetle “Devam Ediyor Karadeniz ve Marmarada fırtına şiddetle devam ötmekte, vapurlar İyollarına devam edememektedirler. İ Evvelki gün Karadenizden bsk'eren (Tarı vapuru dün de gelememiştir. Bugün limanımıza muvasalat cimesi muhtemeldir. Yunan bandıralı Kozmos vapuru Köstenceden yüklediği kerestel'ri Pireye götürürken Marmaradı şid. detli bir fırtmaya yakalanmış, bat. mak tehlikesi karşısında hamulesini denize almağa mecbur kalmıştır. Vapur boş olarak yoluna devam et. miş, keresteler Florina sahillerine vurmuştur. Vapurun acentesi kercs. teleri toplamak üzere dün liman ra. isliğine müracaat etmiştir. Kazan borusu patladı Şirketi Hayriyenin 63 numarak vapuru dün Üsküdar iskelesine ya, naşırken kazan borusu patlamış, kap. tan yolcu almiyarak vapuru köprüye getirmiştir. Liman reisliği hâdiseye vaziyet etmiş, fen heyeti vapurun ka. zan dairesini tetkik etmiştir. Borula, rın çürük olduğu zannedilmektediri Fen heyeti raporunu bugün limen reisliğin? verecektir, Balkanlarda kış Trakyada havalar düzelmiştir. Ba. baeski ile Lüleburgaz arasında geçen sün Yıkılan köprü süratle tamir e. dilmişmbu Süretle İstanbul - Edirne ş0se münskmâkı, tekrsr başlamıştır. Balkanlarda, bi'hissa-wugoslayva. da soğuk bütün şiddetile devam © mektedir. Dün gelen yolcuların an. lattıklarına göre Kosova vilâyetinin birçok köyleri kar fırtınası yüzünden altüst olmuş, bu vilâyet ile Yakovi. ça, Pizren, Yenipazar ve Sinisa kasa. baları arasında münakalât tamamen durmuştur. Bu yüzden köy halkı aç kalmak tehlikesine maruz kaldıkla. rından kayaklarla erzak gönderilme, sine çalışılm. Belediye Kooperatifi Belediye kooperatifi umumi heye ti bu ayın 22 sinde senelik içtimem aktedecektir. Bu Tçtimada yedi. iğ ter, danberi konka) olan murakıpler Heyetinin raporile kooperatifin d ğe muamelâtı tetkik edilecektir. Koope. ratif müdürü Hilmi Azizin çekilme. sinden sonra kooperatif işlerine, şe. hir meclisi azasından Mustafa Aşkın nezaret etmektedir. —— Fransız Profesörü Geldi Fransada Dijon şehri (kız lisesi profesörlerinden Madmazel Pard, kız liselerindeki Fransızca tedrisat hak. kında tetkikat yapmak üzere mem? leketimize gelmiştir. Fransız profe. sörü Ankaradaki kız liselerinde tet. kiklerini ikmal ettikten sonra şehri. mize gelmiştir. Matmazel Pard lisa, lerimizde Fransızcanın öğretilmesi için takip edilen usulleri de gözden geçirecektir. ———— Belediye Mülettişliği İmtihanı Münhal bulunan dört belediye mü. fettişliği için açılan müsabaka imti, hanı dün öğleden sonra şehir meclisi salonunda yapılmıştır. İmtihana gir mek üzere 37 kişi müracaat ettiği halde imtihana yalnız 27 kişi gir. miştir. İmtihan neticesi bir haftaya kadar ilân edilecektir. — — Tohumcular Birliği Bursa, 6 (A.A.) — İpek böceği to. humcuları arasında yapılan birlik statüsü tasdik için vekâlete gönde. rilmiştir. Tohumcular yaptıkları top. Jantıda, tohumları satış işi hakkın. da lâzım gelen kararı almak üzere bir komisyon teşkiline karar ver. mişlerdir. TAKVİM 7 Mart 1940 PERŞEMBE #ünlay Gün3i Kasmiai Arabi 1958 Rum: 1256 Subat 22 124 1807 47 Muharrem: 37 Güneş: 620 — Öğle İkindi: 15.39 — Akşam: Yatsı : 19.38 — İmsâk: