9 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

> TAN < 0.2.9040 DAHİLİ HA l Yazam: Merhumun Oğlu Dr. Kâmil Yazaic Fransız Profesörünün Dünkü Konferansı " Beraber Oynadığımız ME e EE İ Çocukların En Haşarısı, ' En Haylazı Bendim 1 j -1— . 89 santim uzunluğunda bir boy.. Bu uzun boyla müte- nasip genişlikte omuzlar. Bu ge. niş omuzlarla mütenasip şişkinlik. te pazular. Ve bu şişkin pazularla mütenasip irilikte eller ve uzun ka- ln parmaklar. Kocuman bir göbek, ve © göbeği taşiyamıyormuş gibi, öne doğru hafifce eğilmiş bir bel.. Beyaz telleri, siyah tellerinden bol, gür bir sakal ve uçları aşağıya sarkmış dolgun bıyıxlar tarafından yarı örtülmüş mevzun dudaklar. Dişler, çürüktür, Ve ufak, syah gözlerin parlak ışığı ile aydınlanan bu yüze sevimli bir tevazu mânası ea ei burunun gişayı mu- i, bol enfiye çekmi köseleşmiştir. ğ ör Çene yuvarlaktır. Elmacık ke. mikleri mütebarizdir. Ten buğ. daydır ve üzerinde bulunduğu hey betli vücutla mütenasip büyüklük. te olan bu baş, eğilmekten kaçıyor. muş gibi, dalma, arkaya doğru ge- rili durur. Ve bu başıa sahibi, yet- mişini geçtiği halde, on sekiz yaşı. nın âtılgan diriliğini kaybetmemiş olan Ahmet Mithat Efendidir. Fakat, terziden alındıktan son- ra, bir defa bile ütü yüzü görme- miş bol ceketi, bol pantalonu, he. men daima yamalı potinleri, Ha- lep kumaşından, devrik yakalı, ko- lasiz gömleği, eski, ve sola sola kurşunileşmiş siyah kıravatı, tara. ğa hasret çeken darma dağınık saç- ları, ve bütün bunların bi araya gelmesinden doğan umumi peri şanlığı içinde, Ahmet Mithat E. fendiyi görenler, ya m tekait bir pehliyan, yahut ta düşkük bir mi- tasyedi sanabilirlerdi.. Pantalonu- nun arka cebinde dalma taşıdığı Smit Nelson tabancası, ceketini ka. partırdı ve bu kabarıklığı görüp te, sahibini tanımıyanlar, Ahmet Mit- hat Efendiyi, cebinden nevalesini eksik etmiyen bir skşamcıya da benzetirlerdi. Ceketinin bir cebin- den Figaro gazetesinin başlığı gös rülür, beriki cebinden de, matba- aya verilmek * üzere hazırlanmış müsveddeler sarkardı. Eğer, çamaşır bohçası büyüklü- ğündeki yazma mendili, zarcanın. da iki kuruşu satılan tütün paketi, kocaman, gümüş enfiys kutusu, sedef, ufak, çakısı, ve içinde, hiç bir zaman, yirmi kuruştan fazla para bulundurmadığı eski kesesi de unutulmazsa, Ahmet Mithat Efen- dinin ceplerinde bulunan . eşyala rın tam bir listesi çıkarılmış olur. Ve başında kalıpsız, bol yağlı, fesi, elinde, bekçi sopasma benzi. yen kalın bastonile onun, “rütbei- bâlâ ricalinden, dairei umuru sih- hiye reisi sanisi atufetlâ Ahmet Mithat Efendi Hazretleri,, olduğu. na İnanabilmek, hattâ, İmanabilmek değil, Ihtimal verebilmek bile, güç” tü,” *' B* on beş, on altı yaşınday- dım, Bir gün, babamla bir. İikte, Mısır çarşısına gitmiştik. Ah- met Mithat, viran bir aktar dükkâ- ninın önünde durdu, Ben uzayan bu tevakkufa hiçbir mâna vereme. miştim. Babam, garip bir dikkat ve ssrarla önünde durduğumuz dük- küna bakıyordu. Ben de, bakışlarımı © viran dükkânla, babamın yüzü arasında dolaştırıyor, orada sokağın orta yerinde duruşumuzun sebebini kes- tirmiye çabalıyordum. Hele, baba. mın, ufak, siyah gözlerinin ıslan- dığını görünce duyduğum masum meraka, tuhaf bir de hayret karış- miştı. Ahmet Mithat: “.- Ben, dedi, çocukluğumda, şu gördüğün dükkânın uşağı idim.,, Daima vakur bir heybet içinde görmiye alıştığım babamın bu söz. leri, benim. hayretimi büsbütün artırmıştı... Ahmet Mithat, ve u- şak.. Küçük havsalam, bu iki keli. meyi, bir türlü bir arada yarâştı. rTamıyordu. Babamın, çocukluğunu, 0 gün, o tevakkuftan biraz sonra gi- vip oturduğumuz bir kahvede ken. İ; ağzından dinledim: | Şi ekeneem. demini, genin deden, ninen, Kafkas muhacirle- rindendir. Onların İstanbula geli. Şinden bir müddet sonra, ben, Lü- leciler sokağında, küçük, ahşap bir evin, basık tavanlı odasında doğ- muşum, Dört, beş yaşımdak! hatıralarını bayal, meyal, ondan sonrakileri |. 86 vuzuhla hatırlıyorum. Mahallede adım, “Küçük Ah- met,, ti. Ve diyebilirim ki, düşüp kalktığım çocukların en başarısı en haylazı bendim. Annem, bekâr çamaşırları diker, babam da, bu çamaşırları, pazar yerlerinde, cami avlularında s0. tardı. Bütün gelirimiş bundan İ- baretti, Bunun içindir ki, bana, senede ancak bir çift yemeni almabiliyor- du. Bu yemeniyi de, ancak cums. dan cumaya giymeme izin verili- yordu. Bu yüzden ben, haftanın al. ünü, yalin ayak dolaşıyordum. Üzerimde, mavi bezden eski bir esvap, yalın ayak, başı kabak «a- bahtan akşama kadar sokak sokak sürter, çeşit çeşit müziplikler ya- parak eğlenirdim. Bu muziplikler, bana ekseriya pahalıya mal olur. du. Fakat dayağa alışık oldüğum, ve sade kızılcık sopasından değil hiçbir şeyden korkmadığım için ekseriya uğradığım âkıbetlere al- dırmıyordum. Büyükler beni döv. dükçe, ben de bir mahafle çocuğu- nu kıstırır. yediğim dayağın acısını ondan çıkarıp ferahlardım. O se- nelerim, ya sokak çamurları İçin... | de, yâ mezar kavuklarının, yahut e alanının. tepe nam, babam değil, hemen bütün mahalle yaka silkmekte idi, Hattâ nihayet, bir gün, mahalle nema bir heyet gelip, babam Sü Ağayı bulmuş ve ona: “— Yahu, demişler, şu çocuğun şerrinden kurtar bizi... Hemen her gün, bir ailenin canını yakıyor. Bir gün çocuğumuzun burnunu, başka bir gün, evimizin camını, çerçeve- sini kırıyor, hem, bu gidi: si için de, senin İçi dir. Sırık kadar dı ğer onu şimdiden bir baltaya sap edemezsen, âıbeti felâkettir. Hom kendi çeker, hem sana çektirir", Zavallı babam, bu ağır sözlerin altında hayli ezilmiş olacak ki, ön- ce beni, her zamandan fazla döv- dü, Ve ertesi gün onunla birlikte Mısır çarşısına İndik. Beni, o bi- raz evvel, önünde durduğumuz dük kâna, boğaz tokluğuna çırak ver. di. Babam otaya devam etmiye mee- bur kalmam için, evden nafakami kesti, Ve ben, bir dilim kuru ek. mek yiyebilmek için, her sabab, namaz vakti, horozlarla birlikte u- yanıp kalkar, tâ, Boğazkesenden Mısır çarşısına kadar yayan gider, ağır hizmetime başlardim. Hele karda kışta, bu seyahati, çıplak a- yakla, açık başla ve incecik bir esvapla titreye titreye yapmak yok mu? Bunun dehşetini hatırlamak, beni, insanı buram buram terleten sıcak yaz günlerinde bile titretir.. Dükkân sahibi de, beni, bir esir. ci yüreksizliği, ve insafsızlığı ile çalıştırıyordu: Dükkânı spüprmek, dükkân sa- hibinin Tahtakaledeki evine çün- de bir kaç sefer yapmak, öteberi götürmek, odun kesmek, ustanın evine ve dükkâna çeşmeden Kova, kova su taşımak, hattâ, ustanın e- yvinin, ve dükkânın helâlarını yi- kamak, her günkü işlerim arasin. daydı. Bütün bunları yaptıktan sonra, ustaya yardımda da bulun- duğum halde günde birkaç dela dö- vülmekten kurtulamazdım. Ara, sıra babam dükkâna uğrar, bizim ustaya sorardı: . “— Nasıl, memnun musun bi- zim haylazdan!, Ustam, ihtimal babamın kendi- sinden benim hizmetime mukabil, para istemesinden çekindiği için, memnun görünmez, bilâkis, beni 0. rada hatır için ve istemiye istemi- ye tutuğunu anlatan bir eda takı. narı (Devamı var) profesörlerinden Misyen, ilk konferansını dün Üniversitede vermiştir. Profesör, (Selçukilerin Anadoluya akınları) ismini taşıyan bu konferansında, İran Selçuki Türk Devleti milessisi Tuğrul'un hayatından başlıyarak Türk ordularının ilk evvelâ Gaznevi devleti üzerindeki tefevvuku, Türk hükümdarının 63 Bir Adam | © | Mefresini Öldürdü Hız adında bir kahveci çırağı İevvelki gece sabaha karşı Beyazıtta eski metresi Ferihayı muhtelif yer. İlerinden bıçakla yarslıyarak “öldür. müş, Ferihanın dostu Aliyi de üç ye- rinden ağir surette yaralamıştır. İhracat faaliyeti genislemiştir. cek Fransız, İngiliz ve İl lan mallar yüklenecek İtalyanlar deleri, ve konserve, İng Hu il dh £ gali İğ KERİM İrili çılmış. birbirlerinden ayrılmışlarder. Feriha, Hızırdan ayrılır ayrılmaz bo vacı Ali ile vesi İle muhtelif gıda maddeleri isti simdilik mümkin olamıyacağı irlikte yaşamiya b 1 ktskan derek miştir. Hi makta olan Alin onu üç yerinden yaral İferyat ederek dışarı fı yı arkadan süren üzerine hücu alüminyum eşv. mi, ar, kendir eşvn ve | Hava Nakliyatı İçin Pilot Yetiştirilecek yapıl. dürmüştür. Alinin £ ka mahulline gele 8 dikleri zaman Hızırın karnından ya ralı olduğunu görmüşler ve kendi- sini yakalamışlardır. po r $ Şubesi 0 yetiştirmek &- erilecektir. lothuk dinlom y 20 dan fazla olmıyan ve yabancı bilen genzler arasından seçilecektir. Askerliğini 3 subay olarak bi- #rmiş olsnler veya askeri pilotlar terelh edilecektir. Bu husustaki mü- racaatlar bu ayın 20 sine kadar ka. bul olu Bu talebe, İngiltere msaya gönderilecektir. yetini itiraf etmiş, Feribayı öldürdü. ğünden dolayı pişman olmadığımı. bi lâikis çok memnün olduğunu söyle miştir. Kömürden Zehirlendiler Yeşilköyde Bahar sokağında oturan bahçıvan Ah: rısı Na- elye ve kızları Muallâ, Süreyya ve Sü heylâ yaktıkları" kok kömüründen zehirlenmişlerdir. Beşi de hastuhane- ye kaldırılmışlardır. Bir Fırıncı Kayboldu Rumeli Fenerinde fırincilik yapan Üsküplü 48 yaşında Remzi Özer ge- çen âyın dördüncü günü fırınını mal sahibine devri teslim ederek fanliye- | diye ile temasa geçilecektir. Otomo. tini tatil etmiş, ve bir gü İ bil parkının açılmasından sonra, yol. dönmek üere İstanbula inmiştir. Fas| dönmek üzere İstanbula inmiştir. Fa ve Fi Galata Yolcu Salonu Galeta yolcu salonu inşaatı tamam” lanmış göbidir. Salonun karşısında yapılacak obil parkı lâke başlamak üzere yakında bele - cu salonu da açılacaktır. İhracat Faaliyeti Genişledi i Almanya da Balık Konservesi İstiyor tarda koyun ve oğlak derisi almışlardır. Fransaya muhtelif gıda mad. eleri, ve kon ye beş yüz bin kilo fındık, Filistlne ve Mı. & balık gönderilecekt'r. Almanyadan külliyetli miktarda balık konser. est için de, gümrüklerer henüz mun melelere başlanmamıştır. Dün getirilen mallar l İtalyan bandıralı Brloni vapuru, limanımıza ihraç edilmek İ elektrik ümpulu, bakır leyha' makine aksn Konferans vermek üzere şehrimize gelen College de France | yaşında olmasına rağmen Bağdat Halifesinin kiziyle evlenmek isteyişini, Tuğrul Beyi müteakıp Alparslanla Bizans İmpara- torluğu arasında vuku bulan 1071 deki Malazkirt muharebesini ve bunu müteakıp Türk ordularının ve akıncılarının Anadolu Yarımadası üzerinde hâkim rollerini izah etmiştir, BELEDİYE Kooperatifi Zarar Ediyor Belediye Kooperatifinin hesaplart- Dı tetkik eden murakiplar heyeti iş lerini bitirmişlerdir. Bu neticeye gö- re, bir karar vermek üzere ha. yeti umumiye içtimar - yapılacaktır. Heyeti umumiye “içtimamda koops. İratifin son- altı. avhk İpaliveti'de fabrikasının, terzihsnenin ne için ka patıldıkları da Kooperatif idaresinden sorulacaktır. Büzün limanımızdan hareket ede. ari ilmekte ise de, bumaddelerin ih- laşılmaktadır. Almanyaya ihra. sebebiyı t vermişti evvel kooperatif ivesi müdürlüğü- ne tayin edilen bir zat, kooperatif müamelâtmı genişletmek maksadıle bir taraftan yağ fabrikası, bir taraf- tan gaz fabrikası tesis etinek teşe büsüne girişilirken diğer taraftan da Bablâli caddesinde kiraladığı eski İhsan kıraathanesi binasını da bir terzibtne şekline sokmuş, terzihane- nin başına da y «le bir ma. kastar tayin etmiştir. Son günlere gelinciye kadar hiç kımse bu terzi- hanede elbise yaptırmadığı için mü- essesenin kapatılması zarureti hasıl olmuştur. Açıkta kalan makastar da maaşını alamayınca aradaki mukave- leye istinaden mahkemeye müracaat etmiş ve terzihanenin eşyalarına ha- ciz koydurmuştur. Kooperatifin muamelâtım güçleş- tiren diğer bir sebep te, belediyenin kooperatiften alacağı olan 16 bin lis rayı ahsil etmiye teşebbüs ötmesi olmuştur. Bu para, belediye cuuha- sebesi tarafından koupera! borçlu memurların maaşlarından doğrudan doğruya kesildiği için kooperatifin varidatı asgari bir hadde inmiştir. Yarınki heyeti umumiye toplantı- ER e İsinda kooperatif lokantanın faali Yeni Komutanın Ziyaretleri |yetine devam edip edemiyeceğ me selesi de görüşülecektir. Üzere, kimyevi ceza, suni boy- boya, tıbbi âletler, radyo ve aksa. krozo düğme getirmiştir. Otobüsçüler Biletler Zam İstiyorlar O üler dün belediyeye yeni bir müracaatta bulunmuşlardır. Run- lâr tesbit edilen yeni otobüs güzi gâhı dolayısile her seferde iki ki metre fazla yol katedildiğini, bundan başka benzin fiyatlarınm da son za- manlarda yükselmesi üzerine hali aa- zırdaki tarife ile vaziyeti kurtaran yacaklarını, tarifeye zam yapılamı- yacağına göre, belediyenin ötedi beri safi hasılat üzerinden almakta olduğu 94 on hisseden vazgeçmesini talep etmişlerdir. Bundan başka Maç ka otobüslerinin Topkapıya kadar u- zatılmasını istemişlerdir. Bu son tek- Uf daha evvel Emniyet Müdürlüğü. ne yapılmışsa da reddedilmiştir. Be. tediye otobüsçülerin bu teklifini tet- kik edecektir. e Yeni İstanbul Komutanı General İshak Avni dün öğleden sonra bele. diyeye giderek belediye relsi nama Muallimler Fazla Ders Ücreti İstiyorlar İlk mektep başmvallimleri yapmış oldukları aylık toplantıda. orta ted: muavini Lütfi Aksoyu ziyaret etmiş. tir. kat o gündenberi Rumeli Fenerine posta, telgraf şefi Rüştü Özmen İcap eden yerleri aramış bulamamıştır. Remzi Özer her yerde aranmakta-| dır, Ni 8 — Lise mezunlari muhtelif daire- »rde memuriyete alınırtarken imtihana ibi tutuluyorlar, bu Imtihanlarda me sorarlar? Her dalrenin hususiyetine göre r. Meselâ pollalik imtihanın” ale maliye düiresinde, ö- Maarif Vekilinin Dünkü Tetkikleri Maarif Vekili Hasan Ali Yücel, İİ üyede, posta ve telgrafta, demiryolla- dün sabahleyin Fen fakültesi kimya İğ rında, denlayollarında, hulâmm diker enstitüsüne giderek oruda talebenin İğ dairelerde sorulan hilehiri di derine benzemez. O metleğin icap et- mesaisini tetkik etmiştir. Vekil öğle. den sonra da maarif müdürile Sar- yere gitmiştir. Hasan Âli Yücel ora- da Şariyerlilerin orta mektep için| hazırladıkları binayı gezmiş ve mü- vafık görmüştür. Bu mektep önü- müzdeki ders senesi başından iti ren açılacaktır. Vekil bugün tetkik. lerine devam edecektir. | tirdiği bilgiler üzerinde İmtihan yapılır ki o bilgileri de lise mezuriları umumi. yet İtiarile bilirler, 8 — Bir çeki kaç kiladurt C — Bir çeki 225 kilo 708 gramdır. . 4 — Kirman sirnak mnitekieim arta risat müesseselerindeki | mualiimler gibi fazla santler için kendilerine de ücret verilmesini istemişlerdir. Buna İsebep te bu sene ilâve edilen etüt saatlerile mecburi ders saatlerinin 31 saate çıkmasıdır. Maarif müdürlüğü vaziyeti Vekâlete.bildirecek ve tise kısımlarını bitirdikten sonra bir sene de riraat enstitüsünde okudum, runga bilirim, burada tahsil ve barem derecem nedir? ii bitirmiş sayılır, baremde ının tâbi oldukları de mele görür ve Ksan dersiniz. Ancak daha evvel maari en bir müadelet vesikası almanız 9 Şubat 1940 don, ola CUMA © in 8 — Cins tavuk ve tavuk yumurta Gün: 29 Kamm:bt almak istiyorum, nerede bulabilirimi |! Yasa Rumt YAN Ç — Halkalı zirnat mektebinde, l 30 İkineikânun: 27 . 7.04 — Öğle 2 15.16 — sami yas 8 — Bir dönüm kaç metredir? pena . C — Bir dönüm 919 metre mureb- (| buidir,