3 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BUGÜN Finlerin Sulh Teklifi Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL inlanda Cümhurreisi dün Fin parlâmentosunda © söylediği nutukta birkaç mühim noktaya te- mas etdi. Bunların birineisi Finlan. danın boyunduruk altına girecek bir millet olmadığıdır. İki aydanberi de. vam eden muharebeler de, Finlerin hürriyet ve istiklâlleri uğrunda hiç- bir fedakârlıktan çekinmez bir mil. Jet olduğunu göstermiştir. Fakat Finlerin kendileri de gös. terdikleri mukavemetin muvakkat olduğunu ve giriştikleri harbin, kü. çük bir millet olmak dolayısile. ken- dilerini süratle yıpratacığını biliyor. Yar ve bunu bildikleri için şerefli bir sulh istediklerini birkaç defadır tek. rar ediyorlar. Nitekim Fin Cümhur. reisi, bu talebi dün de tekrar etmiş, fakat anlaşılan bu talebin müsbet bir cevap ile karşılanmıyacağına inandığı için Finlerin hariçten yar. dıma son derece muhtaç oldukları ü- zerinde kuvvetle durmuştur. Finlandaya hariçten yardım vuku bulduğu malümdur. Belkide bu yardımlar, artabilir. Fakat muhak. kak olan nokta, bu yardımların an- cak muvakkat bir zaman için müessir olabileceğidir. Finlerin kendileri de bu hakikati çok İyi biliyor ve neticenin son de- rece feci olacağını takdir ediyorlar. Finlerin bunu bildikleri halde, zer. Te kâdar bozguna uğramadan ve sar. sılmadan harbe devam etmeleri ma. nevi kuvvetlerinin bir harika teşkil ettiğini gösteriyor. Manevi bin. yesi bu derece sağlam olan bir mil. letin şerefli bir sulhe lâyık olduğu şüphe götürmez. Onun için Fin Cümhurreisi tara. fından istenen sulh müzakerelerinin tahakkuku ancak hüyük bir memnu. niyetle karsılanabilir. Fakat bu sıra. da, bu yolda adım atılacağını sanmı. yoruz. Çünkü bu harp, çok yanlış hir mecra tutmuş, ve bir izzetinefs, bir prestij düvası haline getirilmiştir. Harp bu mahiyeti alınca, onu sonu. ba kadar götürmekten başka çare kalmaz. Finlanda harbi ise maalesef bu dek, herhangi bir merhalede bırakı. Mamıyacak hale gelmiştir. Prestii ve İzzetinefs düvaları, herhangi Hâhza. da akliselimin galebe çalmasına ve , SON HABE HOLANDA Hududunda Yeni Alman Tahşidatı Londra, 2 (Hususi) — Hitlerin mut- kunda bitarafların vaziyetinden 8- rahatle bahsetmemesi bitaraf devlet- lerdeki endişeleri arttırmıştır. Esasen Almanyanın son günlerde Holanda cephesine ehemmiyet vermiye baş- da dikkatle takip edilmektedir. Holandâda çıkan Utreseht Nievws. band gazetesi, bu hususta verdiği bir haberde, Polonya muharebesirde arruz fsaliyetleri gösteren Alman generallerinden Von Reichenau ile Blaskowitzin umumi karargâhların Holanda hududu karşısında kurduk. larını vazmaktadır. Daladier'nin istişareleri Diğer taraftan Paristen gelen ha- berlere göre, Daladier, dün General Gamlen'i kabul ederek kenüisile u- zun müddet görüşmüştür. İngiltere Harbiye Nezareti, deniz aşırı hizmetler için ayrılan gönüllü taburlarının yakında İngiltereden hareket edeceklerini söylemiş, fakat bu kıtaların nereye gideceklerini tas- rih etmemiştir. Bir vapur battı İngiltereden Danimarkaya gitmek- te olan Vidor ismindeki Danimarka vapuru, Şimal denizinde bir mayine çarparak batmıştır. Japonyada Bir Amerikalı Gazeteci Tevkif Edildi Tokyo, 2 (A-A.) — Amerikalı bir gazeteci Japonyada tevkif edilmiştir. Hariciye nezaretinin bir mümessili, “İnternational Nevs Service”in Ame- rikalı muhabiri James o Russel Yerme'in Cinin muhtelif nöktaların Japon kuvvetleri hakkında Japonya» ya zarar verecek tamamen yalan ha. İber ve iftiraları muhtevi 38 makale İ gönderdiği icin tevkif edildiğini bil- laması bilhassa Holanda ve Belçika. | Londra, 2 (Hususi) — Finlandadan gelen son baberlere göre Finler. Sovyetler tarafından oMannerheim hattına yapılan ve dün başlıyan şid- detli tasrruzu da 24 saat sonra teh- likesiz bir hale getirmişler ve Sov. yetleri püskürtmüşlerdir. Finler düş. mandan 120 mitralyöz ve bir sahra topu almışlar ve dört hücüm arabası tahrip etmişlerdir. Sibirya taburu. nun imha edildili teyit edilmektedir. Stokhalmdan bildirildiğine göre, dün Sovyetler tarafından Kareli bi zahında Summa bölgesinde yapılan tsarruzun görülmemiş bir şiddette olduğunu teyit etmekte ve General Stern'in tatbik ettiği yeni tâbi hakkında bazı izahatı ihtiva eyle. mektedir, Sovyet başkumandanlığı muhure. beye tankların gerisinden yapılan hücum dalgalarile başlamış, mütea. kiben bu usul akim kalınca, hücum arabalarile takviye ettiği piyadeyi ileri sürmüştür. Sovyet kumanda heyeti, dün, as. ker, silâh ve mitralyöz yüklü muaz. zam zırhlı kızaklar seferber etmiş ve bunları arkadan gelen hücum araba. İarile takviye eylemiştir. Bu çeli) duvar mühim piyade o kuvvetlerini himaye etmekte idi, Muharebeleri bizzat takip edönler, biç | Kauar*şitelere a hı müttefikan kaydetmektedirler. Şiddetli hava muharebeleri Hava faaliyeti de dün çok şiddetli ni mi . Şekklii vüğude gelirilmesi işini Mit ettiği meseleler, Londra ile Bük. kadar şehir yeniden bombardıman 6- dilmiş ve buralarda hiçbir ssker hedefi ihtiva etmiyen münferit kasa. balara mütcaddit bombalar atılmış sokaklardaki sivil halk mitralyöz a- teşine tutulmuştur. Son Sovyet tebliği üç Fin tayyare. sinin düşürüldüğünü bildirmektedir Finlere yapılan yardımlar Avam Kamarasında cereyan eder müzakere esnasmda vâki bir suale karşı Harleiye Müsteşarı İngiltere ve Fransanın Finlandaya çok esaslı vardımda bulunduklarını söylemiş tir, Vasini Romanya İhracatını Azaltmış Değildir Londra, 2 (AA) — İngiltereden İRomanyaya yapilan ihracatın azal. tıldığına dair olan haberler Londra salâhiyetli mahfillerince tekzip edil. mektedir. Ayni mahfiller, Romanya petrolü ve Roinanya ticari vaziyeti meselelerine sit istişarelerin, her iki hükümet arasında ve samimi bir ha. va içinde devam ettiğini ilâve eyle. mektedirler. Londra, 2( ondan gelen haberlere mü AY — Röorhanya pet- reş arasında döstane nokta hazar te atilerine ve İstişarelere mevzu teşkil etmektedir, in tev- BER Finler Manerhaim Hattına Yapılan Son Sovyet Taarruzunu da Durdurdu Sovyetler, Fin Şehirlerini Yine Şiddetle Bombardıman Etti re, Amerikada da Fiplandaya bir &s. tikraz verilmesi muvafık olacağı ka- naati ümumileşmektedir. » Sovyetler Birliği Büyük Elçisi U- manski dün Cordell Hull ile 35 daki. ka süren bir görüşmede bulunmüş- tur. Bu görüşmede hangi meselenin mevzuu bahsedildiği malüm değildir. Gazeteciler Sovyet Büyük Elçisine Amerika Birleşik devletlerinin Fin- rmemistir. İetei bu suale ew Etrafla İl Kesilen Bir Müfreze l | kasabada havaların fenalığı yüzün. den münakalâtın durması Üzerine et rafla irtibatı kesilen bir müfrezeye tayyareler vasıtasiyle erzak gönde rilmiştir. Tayyareler, müfrezenin bu. lunduğu yere paraşütler vasıtasiyle erzak çuvalları stmıslardır. Holanda Komünist ve Nazi Partileri Dağıtılacak Diübei DAA â)... Haan, Kana da musirran dolaşan şayialara göre, Holanda hükümeti komünişt partisile nazi partisini dağıtacaktır. Bu iki parti arasında işbirliği gittikçe daha landaya yardım etmesinden dolayı Sovyet hükümeti namına protesto &- dip etmediğini sormuşlardır, büyük irtibatı Londra, 2 (A.A.) — İskoçyada bir ELEK Kahrolsun Kehleler ! Yazan: B. PELEK” azetelere nazaran şehirde leke. li humma hastalığı varmış. Rahmetli İzzet Muhlttin bu hastalı ğa kurban gitmeseydi, belki de bu bahis bizim dilimize düşmezdi. Ne illeti ne idüğünü Bana çok defa: — Sen kendi başına geleni yazi- yorsun! Derler. En doğru malümatı kendimden al- dığım için böyle hareket ederim. Bu sefer de bir gazeteci tilüsten ölünce iş patlak verdi. Şehrin sıhhi otoriteleri bundan pek telâşlı değiller. Hattâ geçen se nelerde bu hastalığın İstanbulu yok- ladığım söylüyorlar, Bir gazeteci öl- mediği İçin demek haberimiz olm: miş. Biter biz şehre giren her illetten bir arkadaş pahasına haber alacak. hayli kurban verme. Gelin, bu işten vaz duğu gibi, —Allah göstermesin — se- vimlisi, sevimsizi de vardır. Hattâ eğlencelisi de vardır. Uyuz gibi. Meselâ verem (edebiyata girmiş- değildir. Üstelik pislikten gelen bir illettir de. Söylemiye hacet yok ki; tifüs de- nilen lekeli hummayı bitler taşırlar. Vebayı fareler naklettiği gibi. Zaten mübarekler iyi bir matâh olsalar, ya istiridye gihi inci, ya misk keçisi gi- bi koku verirdi. Darbımeselin dediği gibi gerçi kervan yürürken, it ürür amma bit te ürer. Çünkü bit yolcuyu pek se- ver, Seyahat o meraklısıdır. Anafor. dan seyahati, başkasının sırtında ge- zip dolaşmayı istemek için bit olmı- ya hacet yok. Onu herkes sever, Hangi nevi bit hastalık taşır, bu- nu ancak B'toloğlar bilir. Onların iş- lerine karışamayız. Yalniz, şehirde tifüse karşı alın. mış bazı tedbirler işittim. Onları mütalâa edeceğim: Ezcümle tramvaylar, otobüsler, si. Tecekmiş, Ayi tedbir, rafları var. Birinelsi, bit, yere basmaz bir hayvancıktır. Sırttan sırta, baştan Yalnız bazı eksik tü Lâkin lekeli humma bunlardan nemalar haftada bir dezenfekte edi. i başa ve yakadan yakaya geçer. Eğer lan yanlış adımdan geri dönülme. kazara yere düşerse, bir daha yuku. dirmiştir, sine imkân kalmaz. olmuş, Finlandanın Cenubunda 20 bariz bik halk ola Finlanda harbi ise, büvük bir e ma ri çıkamaz, Payimal olur. çüde bu yüzden devam edip gidiyor. İkincisi, kazara bu yerlerin otu. | (* rak mahallerinde kalmış olan bitler, dezenfekteyi beklemeden kendileri. ni ilk gelen yolewlardan birinin sır. tma atar ve oturak yerlerde fazlaca temdidi ikamet etmezler. Yani dene- cek odur ki; hararet derecesinin sıfır civarında dolaştığı bu mevsimde na. zik bedenimizle hilâli gömlek veya pamuklu mintan arasında 36 buçuk derecede yaşamakta olan bitler bir kış sporu yapmak merakına düşme. dikçe bu kalörilerli apartmanların. dan çıkmazlar, Üçüncüsü; dezenfekte için kulla. mlan ve bir sarhoş tükrüğü kadar bile müessir olmıyan ilâçlı sular, © hitlere ancak bir duş gibi tesir eder. Onları öldürmek şöyle dursun, bel. ki de —romatizmalıları varsa— te- davi eder. Dördünelisüi, bütün bu dezenfekte. ler, falan filân bitleri helâk etse Üle bir haftadan öteki haftaya kadar © tramvay, otobüs ve sinemalardaki bit ahrü itasınm önüne nasıl geçilir? Onun için, bu hastalıkla mücade. © le etmiye memur olan mütehassısla. rımızdan bize daha mülessir bir ko- vunma çaresi bulmalarını rica ederiz. | Şimdi teklif ettikleri tedhir bir care değil, sadece bir avutmadan iharettir. Kahrolası kehleler, böyle şaka. cıktan tedbirlerle ölmez efendim, öl. j mer. 5 Dün Yine Muhtelif Alman Propagandasına Karşı : Doktor Göbels geçenlerde İngilte. Tedeki vaziyeti tasvir için şu sözleri söylemiştir “İngilterede varivet, gıpta edile. eek mahiyette değildir. “İngiliz gazetelerine göre ortalık kararır kararmaz, bütün İngilterede şekavet hüküm sürüyor ve bir kimse #okağa çıkmağa cesaret edemiyor... Şehirlerden götürülen çocuklar. mboş bırakıldıkları için birer eâni oluyorlar, İngilterenin sahil halkı, batan gemilerin artıklarile geçinecek hale gelmişlerdir.” Londra gazeteleri, doktor Göhelsin bütün bu sözlerini neşrediyor ve ce. vabı İngiltere halkına bırakıyorlar, Alman propagandası, her halde, şimdiye kadar, bu süküttan daha mü. €ssir bir cevap ile karşılaşmamıştır. —— amaaa — — İzmirde Yine Şiddetli Yağmur Yağdı İzmir, 2 (A.A) — Dün subahtan- yağmurlu geçen hava bir iki de- fa şiddetli sağnaklar halini almış ve bazı yerlerde seller husule gelmiştir. Bu yağmurun Sinekli heyelân mın. unda zarar vermesinden korku- luyor, Belediye dün heyelân mınta- kasında 100 den fazla #mele ile bü. Yük bir faaliyet sarfetmış ve fazla su Sızan yerlere borular ve künkler ko- Yarak suyun akmasını temine çalış büyük bir iaarruzdan çekinmek ve 1940 da ele geçirilen yerleri tulmağa devam etmek, icap ederse Garp cephesini kısmen tahliye ederek ü- çüncü Zigfrid hattına çekilmek lâzım gelir. Bu hat inşa edilmektedir ve onun aşılmaz bir hale gelirilmesi için herşey yapılmektadır. “Bundan başka iktisadi vaziyet sağlamlanmış ve Almanya müstemleke sahibi olarak genişle- me ihtiyacını tatmin etmiş olacaktır. Sovyet - Alman ittifakı, Almanyayı, şerefsiz bir teslimi. yellen korumağa kifayet edecektir. Yüksek Alman mahafili, bu plânı tenkit et- mekle beraber düşündüğünü açıkça söyleyen bir tek kişi bulunmuş, oda Doktor Göbels olmuş- dur. Göbels, bu plânın Almanyayı mağlübiyete uğratacağını, çünkü zaman âmilini daha fazla müttefikler tehinde gördüğünü, Sovyet ittifakı- nın Almanyayı yalnız rahatsız edeceğini, Soo- yellerin Finlanda meselesini hallederek Besa- rabyayı da istirdat ettikten sonra Hitler aley- hine döneceklerini söylemiştir. DB Madam Tabowis'nin anlatışına göre, Her Hitler geçen Sonkânunun 16 sında Nazistlerin askeri, .siyasi liderlerini, erkânıharbiye reislerini top- liyarak 1940 da takip edeceği harp plânını izah etmiştir ve bilhassa bütün beyanatı şu esasa is- tinat ettirmiştir: Bu sene içinde müttefiklere karşı büyük bir taarruz yaparak harbe son ver- mek meselesi bahis mevzuu değildir. Hitler, mahalli birtakım muvaffakıyetlerle müittefiklerin maneviyatını sarsmağa imkân bu- lunmadığına, 1940 da ise bunlardan başka bir şey kazanamıyacağına kanidir. Almanyanın bu seneki ihtiyat kuvvetleri ise Garp cephesinde büyük bir taarruza müsait değildir, 'Nazistlerin Majimo hattına, İsviçre, Holanda, İskandi- .mavya ve Balkanlara ait bütün plânları müttefiklerce maldmdur. Ve bunlara karşı da tedbir alınmıştır. Fakat 1941 de Alman Hava Birliği, yığın yığın pilot hazırlamış olacak ve Alman kumandası İstediği mik. turdu tayyareci bulundurabilecektir. Diğer tarafıan Göring te Almanyanın bütün harp iktı. sadiyatını da tanzim etmiş olacak ki, gelecek Sonba- harda Sovyet — Alman iktısadi anlaşması neticeler vermiye başlıyacak, ve Almanya Orta Avrupa ve Bal- kanlar kaynaklarını metod dairesinde istismara fır. sat bulâcaktır. Fakat Görine 1941 de, müttefiklere alt hava kuvvetle. rinin Almanyaya üstün bir hale gelmesinden endişe * Rudolf Hess ise, Sonkânunun 18 inde Berlinde zabit. lerden müteşekkil bir içtimada bu plindan bahseder. ken onun bir deha eseri olduğunu anlattı ve “1941 se- nesinin İlkbuharnı cihan tarihinin en büyük hâdisesi için seçmek, ancak bir deha eseridir. demiştir. Bugünkü Alınanyada hüküm süren kanaat bu mer. iniştir, ve ise de dinler m gekslağa br etmemek. kezdedir. ğ Yerlerde Zelzele Oldu ii ir. Ona göre bir taraftan Sovyetlerle yapılan anlaş. zi Büyük Fransız Âliminin ma, diğer taraftan alışaptan tayyara yapılması, Alman Londra gazetelerine göre, Almanya, Japonyayı || sevim Karam yaş abirinden) üstünlüğünü idame edecektir. Onun için Hitler 1940 ta mevzii harekât ile iktifa ede. zek büyük ölçüde harekâla girişmekten çekinecek ve Almanya Romanyadaki vaziyeti düzeltmiye, Sov- yetlerin Balkanlara fazlaca hulülüne imkân vermeder ve müttef'klerin büyük bir taarruza geçmelerine mi, da Balkan ticaretile alâkadar etmek istiyor ve muhtaç olmadığı şeylerin Japonya larafından satın alınması için çalışıyor. Japonyanın Roma Sefiri, bu yüzden Almanyanın Licaret murah- hası Doktor Clodius ile görüşmüştür. Anlaşılan Konferansı Ankara, 2 (A.A.) — Profesör Mas. tiğnon bugün saat 16 da Halkevinde büyük ve mümtaz bir kalabalık no- Zurunda “Selçuki Türklerinin Bağ- dada duhulü,, mevzulu konferansını Çorumda yeniden zelzele olmuştur. | Niksardaki zelzele birisi şiddetli ol. rak üç defa hissedilmiştir, Zarada da zelzele iki defa ve oldukca siddetli olmuştur. vermiştir. i , Kool okla Fatime bi: saade etmeden bu işi e çalışacaktır. ge gir li mermi mg ma Yük elçiliğinde büyük âlim şerefine çay ziyafeti tertip edilmiştir. * Vali Ankarada ve Aakara, 2 (TAN) — Istanbul Vali iye Reisi Lütfi Kırdar bu. İn Püraya geldi, temaslarına baş- La Haye, 2 (A-A.) — Alâkadar ne zaretlerce neşredilen bir beyanname- ye göre, fevkalâde olarak uskeri hiz- mete tâbi olan 1938 ve 1939 sınıfları İ şimdi silâh altında bulünaa üç sın fın yerine geçmek üzete nisan ve mayis ve haziran aylarında' celbed lecektir. nılmak üzere iplidai madde bulmak emelinde. dir. ö Japonya ile Amerika arasındaki ticaret muahe- desinin yenilenmemesi de Japonyayı bu hattı harekte sevketmekledir. Ser Hitler, bülün mesai arkadaşlarına bunları anlattıkalan sonra başka bir bahse geçli. “1941 senesinin ilkbaharında birtakım ihtilâllar olur ve meselâ Amerika müttefiklerin lehinde harbe müdahale ederse, o zaman da yapılacak iş,