16 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

“A NE wi İstanbul, Ankara Caddesi 103 BEŞİNC 5 SONKANUN 1940 TAN. İSTANBUL 24310. 24318, 24319 YIL — Ne. 1603 KURUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Nazi Tazyiki Şiddetlendi Almanlar Holanda - Belçika Hududuna 6 Fırka Yığdılar Holandalılar Alman Hududuna Yakın Bazı Şehirleri Tahliye Etti Fransadaki İngiliz Efradının Mezuniyetleri İlga Edildi, Belçika Hazırlıklarını Tamamladı Londra, 15 (Hususi) — Holana ve Belçik tedbirler, rafından alınan askeri a hükümetleri ta- geni içüde akisler hi- rTakmıştır. İngilterede hâsıl olan kanaate göre vaziyet, geçen yonteşrindeki vaziyetin tıpkısıdır. O zaman da Holandanın, azİ istilâsına uğraması ihtimali vaziyet İngilterede mübalâğalandırılmamakta, fakat Bununla Hitle- başgöstermişti, ria ihtarsız bir hareketine karşı icap eden tedbirlerin alınmış Belçika Kralı Leopold, General Denis'le beraber İngiltere - Fransa İle Yaptığımız Son İktisadi Anlaşma Yazan: M. Zekeriya SERTEL İpsiz ve Fransızlarla aylardanberi Sürüp giden, ve bu yüzden ticari ley Saatleri haleldar olan bazı dev- lerin aleyhte propagandalarına se- viyet veren Türk . İngiliz ve #ran. & iktisadi anlaşması nihayet imza ilmiş bulunuy Wvelki gün La e ira ve Paristen nı en Menemencioğlu, bu anlaşma. gana hatları hakkında kısaca ma- 7at verdi. Bu anlaşma üç kısımdır: — 25 milyon Ingiliz liralık tes- Mihat kredisi — 15 milyon Ingiliz liralık istik. taz mukabili altın 3-3 pi milyon İngiliz liralık t- mahiyette istikraz. 4429 Üç şekil anlaşma da kredi ve is. lar, 2 Esasına dayanmaktadır. Bum- bül, haricinde Ingiltere ve Fransa mi ametleri her sene Türkiyeden 10 iyon Ingiliz liralık ihracat mahı al- MAYI tsahhüt etmektedir. * Ger kredi şeklinde ve gerek is. nde alınacak pa. i ve ayrıca İn. Te ve Fransa memleketimizden e İyon Ingiliz Bralık mal ie 8 için, harici ticaretimiz hemen men İngiltere ve Fransaya te. Vek weüh etmek mecburiyetinde kala- caktır. , ;mdiye kadar hari si üzerine işliy ) nisbetinde Almanyanın Cey bulunuyordu. Alma: ile tap Şerki Avrupası ve akip ettiği ticaret siste; yelmilel teamüllere uymadığı müiltere ve Fransa bu pazarlı manya ile rekabet edemiyordu. ten İngiltere harici ticareti bakı. mından daha ziyade Ottava anlaş- mâsı mucibince kendi dominyon ve müstemlekelerine © bağlandığı için Türkiye ve Balkanlarla alâkadar ol- mıya da lüzum görmüyoruz, hattâ bu yasını yanın ta telâkki «Sonu Bası Si Ae Ay “ v. ticaretimiz * danın garp devletleri olduğu bildirilmektedi Bundan başka tecavüz ihtimalinin sinir harbi safhalarından biri olması ve mak$adın bozgun yapmaktan iba- ret olmasıda çek muhtemeldir. Almanya tehdit ediyor Alman mahafili, Belçika ile Holan- propaganrlası. nın tesiri altında kalarak bu şekilde hareket ettikleri iddiasındadır. Bu ya taallüku olmıyan dahili bir mese- | le olduğunu da ilhve ediyoflar, Kopenhag gazetelerinden Politi- ken'in Berlin muhabiri vaziyeti Şu şekilde hulâsa ediyor: Diğer cihetten Alman matbuatı, bitarafları Fransız . Ingiliz abloka- $ına pek kolaylıkla boyun oeğmekle ilhama devam etmekte ve Milletler Cemiyetinden çıkmaları için Belçi. pi ile Holandayı tazyik eylemekte. İdir, | Hariciye Nezaretinin nâşiri efköri jolan (Diplomatische Und Politisehe | Korrespondenz) gazetesi, tehditkâr bir lisanla, bitiraflarm herhangi şe- kilde olursa olsun harbe sürüklen- miye İntizar etmeleri lâzım geldiğini yazmaktadır. Almanlar tahşidat yaptılar birler tam sükünet ve itidal ile ka | şılanmıştır. Hükümet, halkın telâş gösterdiğine dair intişar eden haberi İtekzip ediyor. Belçika mahafili, şu kanaattedir: Geçen hafta Alman matbuatı bita. raflara şiddetle hücum etmiş ve AL man tayyareleri bir çok kereler Bel- çika arazisi üzerinden ucmuştur. | Bundan maada Belçika ve "Tolanda budutları civarında Alman kıtaları: berler alınmıştır. Yeniden altı Alman fırkasının A. chen mmtakasına geldiği haber ve. rilmektedir. 12 Sonkâünunda Hariciye Nezareti, (Sonu Sa: 6. Siz 4 Belçika ve Holandada alinan ted-| nın faaliyette bulunduğuna dair ha- | Protestoda Bulundular Moskova, İsveç ve Norveç Hükümetlerini İfham Ediyor Londra, 15 (Hususi) — Sov. yet hava kuvvetleri, buzün de Fin şehirlerini bombardıman etmişlerdir. Bombardımana yüzlerce tayyare iştirak etmek. tedir. 2006 den fazla bomba a. tılmıştır. Fakat, yapılması iste. nen tethiş tesirini göstermemiş. tir, Sovyet hükümeti, İsveç ve Norveç hilkümetlerine o birer nota göndermis ve bu devletle. ri muhtelif şekil ve suretlerde Fin harbine müdahale etmekle itham etmistir. Bu husustaki tafsilât ve Fin harbine dair alınan haberler ücüncü savıfam ızdadır. Mil iKorumaKanunu Fevkalâde Hailerde Tatbik Edilecektir Lâyihanın Müzakeresine Yarın Başlanıyor Ankara, 15 (Tan Muhabirinden) — C. Halk Partisi Meclis grupu, buğün reis vekili Hasan Sakan:n riyasetinde toplanmıştır. Milli iktisadı koruma kanunu projesini tetkik için seçilen komisyonun raporu, bu toplantıda müzakere. edilmiştir. Başvekil Dr Refik Saydam, grup umumi hayeti- nin şimdiki müzakeresile proje nak- kında müsbet bir prensip kararına varıldığı takdirde tatilden evvel in- tacını temin için lâyihanın bugünkü meclis umumi heyetinde alâkalı en. cümenlerden mürekkep bir muvak- İkat encümende müzakeresini teklif İedeceğini bildirmiştir. Bir çok hatip- ler rapor üzerinde söz altmşlar, s6- rulan suallere Başvekil ve komisyon | reisi tarafından cevaplar verilmi: İ Neticede Başvekilin teklifi ittifakla kabul edilmiştir. Lâyiha, Mület Meclisine verildi Millet Meclisinin öğleden sonraki toplantısında ( celsenin o açılmasını müteakıp söz alan Başvekil, Milli ik. tısadı koruma kanunu projesinin hü- kümet tarafından meclis riyasetine takdim edilmiş olduğunu söylemiştir. Neticede, lâyihanın muvakkat bir encümen. tarafından tetkiki ve bü (Sonu Sa. 6. Sü. 4) İ ikramiyeye mesnet İ nüfus Zelzele Mı Muvakkat Yetimlere Birkaç Ma BU KUPONU SAKLAYINIZ “TAN” m veni kitap serilerini almak icin bw kunamu saklavınız On beş aladiirsiniz. 15 kupon vetirene kuponla ancak bir ser kitap hir seri kitan İstanbulda 250. Posta İle 300 Kurusa Verilir Anlaşmanın Esasları Müttefikler On Milyon Kilo Tütün Alacaklar İki ay önce kısmi selerberlik ilân edildiği zaman silâh altına alınan Holanda askerleri ntakasında Inşaat İçin Komisyon Kuruldu Zarar Gören Memurlarla Mütekait Ve aş Avans Verilecek Ankara, 15 (TAN Muhabirinden) — Felâket mıntakalarında zarar görenlere yapılacak yardı. m hakkında hükümetin Meclise verdiği lâyiha encümenden geçerek ruznameye alındı. Lâyiha- run aldığı son şekle göre Erzincandan ve Erzincan yer sarsın- tısından müteessir olan mıntakanin İcra Vekilleri Heyetince tesbit edilecek olan mahallerinde umumi muvazeneden maaş ve ücret elan memur ve müstah. demlerden yardıma muhtaç ola. cak derecede malen veya be. denen ehemmiyetli zararlara uğra. dıkları mahalli idare tasdik olunanlara maaş ve ücretleri tutarının iki misli ve mütckait ve yetimlere maaşları tutarının üç mis. lini geçmemek üzere İcra Vekilleri Heyelince tayin edilecek miktarda a. vans verilecektir. Henüz tahsis mu. smelesi yapılmamış olan yetimlere avans itasında yetim maasına veys n memuriyet maasları esas tutulscaktır. Bu avans. lar maaş ve ücretlerden müsavi tak. sitlerde tevkif olunmak (suretile ) Haziran 940 tarihinden itibaren aza. mi iki sene zarfında istirdat oluna. caktır. İkramiyeye müstahak olan. ların böreları ikramiyelerinden tev. muamelesi y olan vetimlerden nüfus ka. ri ziyan uğramış bulunanların ihkak iddialarının tevsiki için i- dare heyetleri mazbatsları da kabul olunacaktır. Bu maddenin tatbiki için dalrelerinden — alâkadarlarır talebi üzerine verilecek kayıt suret. lerile Idare heyetlerince verilecek mazbatalar her türlü harç ve resim. den muaf tutulacaktır. Mezkür mahallerdeki mülhak büt. celi idarelerle husus! idare ve bele. Aiyeler ve bareme tâbi müesseseler memurları da avni esaslar dahilinde vardım göreceklerdir. Mali istitaatı olmıyan beledivelerle hususi idare. lere malive kredi acacaktır, Yardım eşyaları gümrük resminden muâf tutulacak Yer sarsıntısından zarar görenlere | yardım maksadile zelzelenin vukut Sonu; Sa: 7 Sü: heyetlerince | e Chamberlain Bugün Avam Kamarasında İzahat Verecek Londra, 15 (Hususi) — Baş- İvekil Mister Chamberlain, ya- rın (bugün) Avam Kamarasın- da, Türkiye - İngiltere « Fran- sa arasında imza edilen yeni mali ve iktisadi anlaşmalar ef- Jrafında beyanatta bulunacak» tır. . Ankara, 15 (Tan Muhabirinden) Londra ve Sofyadan avdet eden Ha. riciye Vekâleti Umumi Kâtibi, Bü, yük Elçi Numan Menemenci | sabah şehrimize gelmistir. Anlaşmaların tatbikatı için Ingiltere ve Fransa ile yapılan ye. ni mali ve iktisadi anlaşmaların tat- bikatına geçilmesi için hazırlıklar başlamıştır. Oğrendiğimize göre, AL manyanın memleketimizden almakta olduğu 15 milyon kilo tütünün 10 milyon kilosu Fransa ve İngiltere tarafından satm alınacaktır. Ingilte- re hükümeti, bütün imalât harınan- larına Türk tütünlerinden yüzde" beş nisbetinde ilâyeyi kabul etmiştir. Bu İ suretle Umumi Harpten evvel Ingil tere piyasasının sarfetmekte olduğu Türk tütünleri yeniden bu piyasalara girmiş bulunacaktır. Fransız rejisi da ayni suretle kendi harmanlarına Türk tütünlerini karıstıracaktır. Diğer taraftan İngiltere ve Fransa (Sonu: Sa: 6: Si 5) Aka Gündüz, Dün Sofyaya Hareket Etti Arkadaşımız 'Aka Gündüz, Balkan merkezlerinde tetkikler yapmak ve TAN okuyucularını Balkanların ha, kiki vaziyeti etrafında en doğru mâ. lümatla tenvir etmek üzere dün ak. samki trenle Sofyava hareket etmiş. tir. Aka Gündüz oradan Bükreşe g6. çecek. Bolgartta Konsey müzakere terini takip ettikten sonra Romaya gidecektir. Amerikada Gizli Ihtilâl Hazırlıyan Bir Nazi Şebekesi MeydanaÇıktı Elebe'lar Tutuldu, Bir Sürü Silâh Ele Gecti Amerikadaki Naziler, bir toplantı sırasında (Yazısı altıncı sayfamızdadır)