16 Ocak 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Şarabl Şarapların en • • UTUK • l • lyısıdır. Galata Necati caddesi No. 238 T e l : 40899 umhuri r 5633 ESHUR ADAMLARIN ECHIL TARAFLARl edden Öner Rıza İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, İstanbul Posta fcutusu: tstanbul No. 248 Telefon: Başmuharrlr: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 Salı 16 ikincikânun 1940 Tanesi: 75, cildli: 100 kuruş. Ahmed Halid Kitabevi Sovyet tayyareleri bazı söylenen tccavttz doğru çıkmadı Londra mehafili, bu haberlerin ciddiyetine inanmamakta Isveç ve Norveç şehirlerini ve bunu bir sinir harbi manevrası olarak tavsif etmektedir dün hombardıman ettiler Ankara radyosunda ingilizce neşriyat Ingiliz sef iri dün mühim bir hitabede bulundu Şimalde yeni hâdise Holanda ve Belçikaya yapılacağı * Garb cephestndefct İngıliz askerlerini eğlendırmek üzere Londradakı balet truplanndan biri cepheye hareket ediyor Şimal cephesinde Fin askerleri donmnş bir kuyudan su çekerek yemek kablannı ytkayorlar. Yarah Ftn askerleri hastaneye kaldınlıyor Balkantarda on günlerde cenubu şarkî Avrupasınm bir takım mühim siyasî faaliyetlere sahne olduğunu görüyoruz. Geçen hafta Macar Başvekili Çaki ile Italya Hariciye Nazırı Kont Ciano Venedıkte buluştular. Mülâkatın başlıca mevzuunu harb karşısında Balkan sulhunun korunması çareleri teşkil etti. AlmanRus anlaşmasındanberi umumî Avrupa menfaatlerine uygun ve realist bir politika güden İtalyan hükumetinin, bazı Macar iddialarını teskin suretile bu münasebetle de müspet bir iş başarmış olduğunu tahmin ederiz. Zaten, İtalyan siyasetinin şimdiki hedefi bizce açıktır: Balkanlılar arasındaki her türlü küçük tatsızlıklan yatıştırarak harbi bu taraflara bulaştırmamak. Çünki, tepemizde asılı duran tehlikenin azametine nispetle bu küçük anlaşamamazlıklar gülünc denecek kadar manasız ve lüzumsuz şeylerdir. Politika, hayat şartlarına içtimaî bünyelerin intıbakmı temine çahşan bir san'at olduğuna göre, ltalya tarafından takib edilen hareket hattını bugün memnuniyetle karşılamamamız için ortada bir sebeb olmasa gerektir. Bu hareket hattı, îtalyan menfaatlerine olduğu kadar, teker teker bütün Balkanlı devletlerin ve giderek Avrupanın umumî menfaatlerine de uygundur. Tuna üzerinde, şarkî Avrupayı garba bağlayıcı mühim bir yer işgal eden Macaristanm bu günkü muvazene sisteminde yapacağı vazife ağırdır. Balkan emniyet hududunda nöbetçilik eden bu kahraman millet birçok tehlikelere göğüs germek, onlarla maddeten ve manen cenkleşmek mevkiinde bulunuyor. ltalya gibi, Avrupa çapmda bir büyük devletin dost elini kazanmakla Macaristan, yüklenmiş olduğu vazifeyi başarmak hususunda kıymeti inkâr edilemez bir yardım gömektedir. Fakat işin bu kadarla kalmadığını ve kalamıyacağım biliyoruz. Cenubu şarkî Avrupanın dünya sulhuna yapacağı hizmet, burada oturan milletlerin istisnasız olarak devamh bir surette ve iyi niyetle çalışmalarına bağlıdır. Birkaç gün evvel Rumanya Kralı ile Yu^oslavya Naibi Sovyetlerin protestosu Noskova hükumeti Finlandiyaya yapılan yardımlan bitaraflıkla kabili telif görmüyor Londra 15 (Hususî) Sovyetler Birliği hükumeti Isveç ve Norveç hükumetlerine birer nota tevdi ederek Finlandiyaya yaptıkları yardımlan protesto etmiş ve bu yardımın bitaraflıkla kabili telif olmadığını beyan ile gönüllü sevkiyatına ve her nevi yardım harekâtına nihayet verilmesini istemiştir. Isveç ve Norveç hükumetleri, Sovyet lerin notasına verdikleri cevabda, MoskoIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIII Londra 15 (Hususî) Siyasî mehafilde, Holanda ve Belçikaya karşı Almanİngüiz sefiri Hughes Knatchbull ı^ugessen yanın yeni bir tecavüze hazırlandığına dair verilen haberlerin ciddiyetine inanılAnkara 15 (a.a.) Ankara radyosu, mamakta ve arasıra meydana çıkarılan bu şimdiye kadar fransızca, elence, iranca ve bulgarca olarak yabancı dillerle yaptığı haberler neşriyatına, bugünden itibaren ingilizce haberler servisini de ilâve eylemiştir. Hergün kısa dalga Ankara istasyonile Türkive saatile saat 1 4,1 5 te ve 2 1,1 5 te yapılacak olan bu servis, bugün saat 14,45 te açılmıştır. Evvelâ Bayan Nermin Menemencioğlu, (Arkast Sa. 5 sütun 4 te) haberlerin Almanlarm sinîr harbi plânına dahil bulunduğu tebarüz ettirilmektedir. Almanlarm bu suretle küçük memleketleri daimî tedhiş altında bulundurmak is* (Arkast Sa. 3 sütun 1 de) Miîlî iktısadt horuma kanunu Hükumet, lâyihayı dün Millet Meclisine tevdi etti Başvekilin talebi üzerine teşkil edilen muhtelit bir encümen lâyihayı süVatle tetkik edecektir Korgeneral Abdurrahman Nafiz Gürman Değerli kumandanımız 2 nci Ordu Müfettişliği vekâletine tayin olundu Orgeneral Izzeddin Çalışların tekaüdlüğü üzerine münhal bulunan Ikinci Ordu müfettişliğine kıy metli Kolordu kumandanlarımız . dan Korgeneral Abdurrahman Na fiz Gürman vekâleten tayin olunmuştur. vanın bütün iddialarını reddetmişlerdir. Şimal memleketleri, cevabî notalarında ezcümle şunları tebarüz ettirmişlerdir. «Sovyetler hükumeti, Finlandiyaya karşı resmen ilânı harbetmemiştir. Bu şerait altında Sovyet Rusya muharib taraf olarak herhangi bir iddia serdedecek vaziyette değildir. Bununla beraber, Isveç ve Norveç hükumetleri bitaraf kalmağa (Arkası Sa. 6 sütun 5 te) IIİIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllillllllllPlllllllllllllllinilllMIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIUIIIlMlirillllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII Amerikada bir ihtilâl şebekesi meydana çıktı İhtilâlciler, hükumeti devirmek ve Hitler diktatörlüğüne benzer bir hükumet vücude getirmek isteyorlardı, şimdiye kadar 18 kişi tevkif edildi Ankara 15 (a.a.) B. M. Meclisi bugün Refet Canıtezin başkanhğında yaptığı toplantıda celsenin açılmasını müteakıb söz alan Başvekil Doktor Refik Saydam millî iktısadı koruma kanun lâyihasının hükumet tarafından B. M. Meclisi riya setine bugün takdim edilmiş olduğunu söyleyerek demiştir ki: « Bu kanunun tensib buyuracağınız encümenlerden mürekkeb bir muvakkat encümende müzakeresini heyeti celilenizden istirham ediyorum. Kabul buyurursanız, bu suretle, kanun daha kısa bir za manda çıkmış olacaktır.» Reis, hükumet tarafından yapılmış olan bu teklifi esas itibarile reye koyacağını bildirmiş ve Meclis, korunma kanun lâyihasının teşkil edilecek bir muvakkat encümen tarafından tetkikini ve bu mu vakkat encümenin kanun lâyihası ahkâmile alâkadar Adliye, Bütçe, Iktısad, Maliye, Millî Müdafaa ve Ziraat encümenle rinden aynlacak dörder azadan teşkilini kabul eylemiştir. Reis, divanı riyasetin lâyihanm müstaceliyetle müzakeresini temin için alâka(Arkast Sa. 6 sütun 4 te) ııııııııııııııııııııııııııııı ıııı Dr. Refik Saydam ıııılllılııııııııııııııııııııııııııııı ıııımıııııııııııııııııııııııııııııııtıınıııııııı ııııııııııııııııııııııııııııııııııııuıu Bugün BEŞİNCİ SAHİFEDE Zelzele mıntakasındaki işler ASKER CÖZÜ İ L E Rus Fin harbinin umumî bir tetkiki Yazan: F. D. Ankarada bir Müsteşarlar Komisyonu kuruldu Bu komisyon, iskân işleri ve felâket sahasına aid ihtiyaclarla tamirat ve inşaat meseleleri etrafında tedbirler alacak Garb cephesine giden arkadaşımız Celâleddin Ezine ilk yazılarını gönderdi Evvelce Meksikada tevkif edilen Naziler polis refakatinde götürülüyor NADtR NAD1 (Arkası Sa. 3 sütun 5 te) Yeıü Nevyork 15 (a.a.) Federal zabıta direktörü Hoover, «Christian Front» azasından on sekiz kişinin «hükumeti deNakleden: HAMDtVAROGLU virmek ve diktatörlük tesis etmek maksadile bir ihtilâl çıkarmağa matuf tahriDünkü kısmın hulâsasile bir kâtta bulunmuş olmak ithamile» tevkif edilmiş olduklarını beyan etmiştir. likte (4) üncü sahifede Mumaileyh, zabıtanm Nevyorkta fe okuyunuz sadcılara aid ufak bir imalâthane meydana çıkarmış olduğunu ilâve etmiştir. Gurbet Yoiu Hoover, yapılan tahkikatm fesadcıların polis müdiriyeti binasına bombalar atmak tasavvurunda bulunduklarını ve «ambargonun kaldırılması kanunu lehinde rey vermiş olduklarından dolayı kongre azasından 12 kişiyi ortadan kaldırarak diğer azaya bir ders vermek hususunu münakaşa etmiş olduklarını meydana çıkarmış olduğunu söylemistir. iArkast Sa. 6 sütun 3 te) Birind röportajBir harb muhabirliği hikâyesinin başlangıcı 5 inci sahifede okuyunuz Erzincanda zelzele enkozı kaldtnhyor (Yazısı Ş nct sahifede)