27 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

—— /— PEENCEREMDEN Hastalık Yasağı! Yazan: M. Turhan TAN Imanların Siegfried adımı taşı. 4 yan meşhur müdafaa hatları — Fransızların Maginot'ları örnek tutu — larak yapılmış ve acele — yüzünden | hayli çürük noktaları taşıdığı riva - — yet edilmekte bulunmuş olmasına rağmen askerlik bakımından yine kuvvetli bir eser sayılmaktadır. Ga- zetelerde okunduğuna göre bu istih. kâmlar silsilesi ilk çağların lâbirent. lerine taş çıkartacak kadar karışık bir yapıdır. Majino hattında olduğu — gibi Siegfried'de de yirminci asır — fenninin bütün inceliklerinden isti - fade olunmuş ve yer altında bir es- rar âlemi, bir acibeler dünyası ya . ratılmıştır. Fransızların da, Almanların da bu yer altı âlemlerinde muhtelif is. tik tlere giden şoseler, kat kat ddeler, yer yer bahçeler, çeşit çe- şit meydanlar, şaşırtıcı — koridorlar, büyük büyük kışlalar, irili — ufaklı sinemalar, tiyatrolar, geniş geniş ha- 4 vuzlar, mükemmel fırınlar, mutan - tan mutfaklar ve her biri fen hari - kası sayılacak büyüklükte — elektrik santralları varmış. * Fakat Alman malr istihkâmlar silsilesinin, Fransız mali olan Magi- — no hattına nisbet edildiği vakit, bü- — yük ve pek büyük bir eksiği — göze | çarpıyormuş ki bu da o silsilenin — çarçabuk vücude getirilmesinin ta. — biül nmeticelerinden biri imiş. * Siegfried'de hava keyfiyetinin bo« — zuk olduğu rivayetine temas etmek istiyorum. Muhtelif ecnebi gazete - lerin ısrarıla yazdıklarına bakılırsa -— © yeraltı Alman dünyasında her şey Âİyi, yalnız nefes alıp verme mese . lesi kötü imiş. İki üç gün evvel bitaraf bir mem. leketten sızıp bizim gazetelerin sü . tunlarına dahi intikal eden bir ha - beı işte bu kötülüğün, bu mühim k şimdi mahsullerini verme- ğe başladığını bildiriyordu. Mevsuk olduğu sarahatle söylenerek iddia o. guğımı göre Siegfried hattına 4 leştirilen Almnn askerleri hava h- ıte'vzundeki lukl üzünd W * h htelif sahafmızlıklara: uğradıkları :_3 Bibi kendilerine verilen gıda madde- |— İerinin hem az, hem bozuk olmasın- duı dolayı da mide hastalıklarına | -" tutuluyorlarmış. O tantanalı mutfak- | har, içine çamur konulan altın kutu- Tara benziyor ve ancak hastalık kay- — Mağı oluyormuş. Bu rivayet ve hikâyetleri okur - ken hatırıma Osmanlıların Aynalı - kavak tenkihnamesinden sonra - ya- /man bir gaflet ve kızıl bir cehaletle - | çıkardıkları 1786 seferi geldi. Baş - tanbaşa facia ve haile olan bu harp sırasında düşman ordularından biri- |— he general Münih kumanda ediyor - — du. Bu zat, herhangi bir yapmacık hastalığa mahal bırakmamak İçin - 'a bütün cihan tarihinde eşi görülme- “4 öyen - bir karar almış ve kumanda ettiği ordu mensuplarının hastalan . /— Masını yasak etmişti, z Gazetelerin Siegfried /— yüz gösterdiğini y |ların önüne geçmek için de bir gün böyle bir tedbir alınırsa - tarihteki tneği düşünüp - şaşmamak — doğru Fakat Siegfried hattında nanların böyle bir yasağa carşı neler düşüneceğini kestirmek nıınetmem ki kolay olsun? * Bebekte S. A. rumzu ile mektup ç yollayan okuyucuya: Sorduğunuz kıtayı « bugün - şu ıekilde okuyabiliriz. Biçare lehin şimdi aleyhinde, lehinde Halkın nice sözler olunur — güş fe- minden. — Amma ki sözün doğrusu kan damlı. yor el'hak Alman kılıcı, Avrupalının kalemin- den Manzüme, meşhur şair Kâzım paşa. nındır. L K A hattında Aıki vi hağtalık « ;1 TYAN 27-9-939 İmtihan Usulleri o li Yeni Talimatname Dün Mekteplere Bildirildi Maarif Vekâletinin orta tedrisat için hazırlamış olduğu yeni imtihan talimatnamesi dün bütün alâkadar orta tedrisat müesseselerine tebliğ edilmiştir, 92 maddeden ibaret olan yeni imtihan talimatnamesinin ifade ettiği umumi hükümlere göre orta- mekteplerin ve liselerin birinci ve ikindi smıflarında talebe, sene so- nunda kanaat notlarile sınıf geçe. cektir. Üçüncü sınıflarında ise kana- at notlarile ortamektep ve İise bitir- me imtihanlarına girmek hakkını ka- zanacaktır. Devlet olgunluk imtihan. larına da ancak liseyi bitirme imti- hanlarında muvaffak olanlar girebi- leceklerdir. İmtihanlar, bütünlü ve engel, devlet ortamektep imtihanı, lise bitirme imtihanı, devlet olgunluk imtihanı olmak üzere dört çeşit ola- caktır. Bu imtihanlarda verilecek tam not 10 dur. Bütünlük ve engel imtihanlarile lise bitirme imtihanları hakkında ta- limatnamede mevcut hükümler eski talimatnamenin aynidir. Devlet im- tihanlarına taallük eden maddeye göre ise, resmi veya hususi ortamek- teplerde üçüncü sınıfta aldıkları ka- naat notları beşten aşağı olmıyanlar. la hariçten imtihana girmek isteyen- ler temmuz ayı içinde Maarif Vekâ- letine müracaat ederek alacakları muvafakatname ile ortamektep dev:- let imtihanına gireceklerdir. Ortamektep devlet imtihanları Devlet ortamekep imtihanları, ele. me ve sözlü olmak üzere iki kısımdır. Biri türkçeden olmak üzere üç ders- ten yapılacaktır: - Eleme - kısmında notlarının vasatisi beşten aşağı düş meyenler sözlü imtihana girmek hak- kmı kazanmış olacaklardır. Gerek elemede, gerekse sözlüde muvaffak olamıyanlar bir sene daha üçüncü sınıfa devam edeceklerdir Sözlü imtihanlar son sınıf derslerin. den yapılacaktır. Hariçten girenler ise üç sınıfın derslerinden imtihan edileceklerdir. Bu imtihanlar için dört imtihan devresi zaman bırakıl- mıştır. Ancak bu dört devrede ka- zanamıyanlar imtihana girmek hak- kını kaybetmiş olacaklardır. Lisele. rin ve ihtisas mekteplerinin birinci sınıflarına ancak bu imtihana ait diplomayı haiz olanlar girebilecek- dB € Lise devlet imtihanları Bundan başka yüksek tahsil için bulunması elzem olan değer ve ka- biliyetlerin tesbiti için senede iki de- fa da devlet olgunluk imtihanları yapılacaktır. Bu imtihanlar Üniver- sitenin ilmi salâhiyeti altında yapı- lacaktır. İmtihanlara yalnız liseyi bitirme imtihanında muvaffak olan- lar girebileceklerdir. İmtihanlarda sorulacak sualler her sene Maarif Vekâleti tarafından gönderilecek ve sualleri hâvi olan zarflar ancak im- tihan salonunda açılarak talebeye rk Ile laa Arasında Ticaret Münasebetlerinin Tekrar Başlıyacağı Söyleniyor Son günlerde Almanyayla ticari münasebetlerin başlıyacağına dair piyasalarımızda şayialar deveran et. mektedir. Almanya ile mevcut ve müddeti 31 Ağustosta nihayet bulan kliring ve tediye anlaşmasının yirmi gün müddetle uzatılacağı ve her yir- mi gün geçtikçe yeni bir anlaşma yapmadan otomatik şekilde eski an- laşmanın devam edeceği temin edil. mektedir. Bu vaziyet Almanya ile iş yapan tüccarlarımızın iki türlü fikir etrafında ayrılmasına sebep olmak- tadır. Bir kısım tüccarlar Almanya- ya harp vaziyetinin icabi olarak kli- ring ile mal verilmesini muvafık görmemekte ve kendilerine akredi. tif açılmadıkça satış yapmıya taraf. tar olmamaktadırlar. Diğer bir kı- sım tüccar ise, Almanyaya kliring hesapları bakiyesinden 1,776,500 lira borcumuz bulunduğunu ve bu borç mukabilinde ayni miktarda mal gön derilebileceğini hükümetimizin de mukaveleyi temdit ettiği takdirde paramızın alınması için hiç bir endi. şe olamıyacağını söylemektedirler. Hattâ tüccarlarımız Almanya için sa- tılabilecek mühim bir kışım malların ihracı memnu listeye ithal edilmiş ol- masına nazarı dikkati celbederek bu malların lisans listesine konulmasını bile ileri sürmetkedirler. Almanyaya sattığımız mallar arasında lisanslı olarak tiftik, barsak, küçük baş hay- van derileri, " yumurta, susam, pa- muk, bakla ve sopa fasulyesi vardır. Kuşyemi, tütün, muhtelif kuru meyvalar için Almanyadan sipariş- ler gelmiştir. Ancak Almanyaya ser- best olarak gönderilebilecek olan bu malların müttefiklerin ablokası dola yısiyle Akdenizden gönderilmesine hiç bir tüccar cesaret etmemektedir. İhracatın yalnız trenle veya Karade- nizden Tuna yoluyla yapılması müm POLİSTE: Boyacı Kirkor Apartımandan Düştü Vali konağı caddesinde bir apar- tıman inşaatında çalışan boyacı Kir- kör 12 metre irtifadan caddeye diiş- müş, hurdahaş bir halde hastaneye kaldırılmıştır. Kamyon Çarptı Şoför Celâlin idaresindeki 3475 numaralı kamyon Dolmabahçe cad- desinden geçerken, yolun bir tara - fından diğer tarafına geçmek iste - yen Lüleburgazlı İbrahime çarparak muhtelif yerlerinden tehlikeli suret. te yaralamıştır. İbrahim ifadeye gay ri muktedir bir halde Beyoğlu hasta. nesine kaldırılmıştır. kün görünmekte ise de tüccarlarımız bu şekle de henüz kati karar vermiş değillerdir. Esasen Tuna yoluyla sev kiyat için suların yükselmesini bek- lemek icap etmektedir. Piyasa vaziyeti Piyasalarımızda dün faaliyet azal. mıştır. Yalnız yiyecek maddeleri ü. zerinde biraz satış olmuştur. Şehri- mize 598 ton buğday gelmiş ve cins- lerine göre 4,08 — 5,27 kuruş ara- sında satılmıştır. Arpalar 3,30, çav- dar 3,05, kuşyemi 3,35 — 4,02, ufak fasulya 11, kalburlu nohut 7,20 — 8,10, susam 13,20 — 14,20, iç fındık 33 — 35 kuruştan verilmiştir. Kuş- yemi ihracı için talepler vardır. A. merikaya kuşyemi — gönlderilmiştir. Macaristan için külliyetli miktarda iç fındık istenilmektedir. İngiltere için kilosu 95 — 105 kuruş arasında tiftik ve 115 — 117 kuruştan oğlak tiftiği satılmıştır. Satılan miktar 750 balyadır. Karadenizden piyasamıza bol miktarda fındık getirilmiştir. Pi yasalarda ithalât malları üzerindeki yükselmeler henüz tenezzül etmemiş tir. Bazı tüccarlar ellerindeki bu gibi malları saklamaktadırlar. Dün deniz yolu ile hiç bir eenebi malı getiril. memiştir. Müteahhitlerin şikâyetleri Takas ve ihtikârı tetkik komisyon ları dün toplanmıştır. İhtikâr komis. yonu gelen şikâyetleri tetkik etmiş- tir. Çorum müteahhitlerinden Eşref Mergen, piyasamızdan on gün evvel aldığı mallarla son günlerde aldığı malların 15 bin liralık faturalarını göstermiş ve ilk on gün içinde on bin lraya aldığı malları seon günlerde bin müşkülât ile on beş bin liraya a- labildiğini söyliyerek bu vaziyetten şikâyet etmiştir. Müteahhit bir de resmi mahiyeti haiz bir ticaret gaze- tesi göstermiş, bu gazetede liste ha- linde neşredilen fiyatların iki ay ev- velki fiyatlar olduğunu, fakat müna- kasalarda bu fiyatlara istinat edildi- ğini söylemiş, bu gazete hakkında da nazarı dikkati celbetmiştir. Mü- teahhitler ithalât maddeleri üzerinde yapılan bu ihtikârın önüne geçilmesi için Başvekâlete mümacaate karar vermişlerdir. Vanda pahalılık Van, — Şehrimiz piyasasında bazı iaşe maddelerinin - fiyatları epeyce yükselmiştir. Bilhassa hububat ve şeker pahalılaşmıştır. Buna mukabil yün ve hayvan satımı durmuş, bun- ların fiyatları da düşmüştür. Piyasa- da umumi bir durgunluk vardır. Manisada ticaret işleri durdu Manisa, (TAN) — Avrupada başlı- tebliğ edilecektir. Her namzet mu- hakkak bir türkçe kompozisyon im- | tihanı geçirecektir. Bu imtihanlarda muvaffak olmak için her branştan en az 6 numara ol- mak şarttır. Muvaffak olanlara dev- let olgunluk imtihanı diploması ve. rilecek ve ancak bu diplomayı almış olanlar Üniversiteye ve yüksek tah- sile devam edebileceklerdir. Üzüm Müstahsilini Korumak İçin İzmir, 26 (A. A.) — Yeni Asır ga- zetesinin yazdığına göre, hükümet, Aile Konserveciliği — İzmir, (TAN) — Bornuva ziraat /—mektebinde, aile konserveciliği kur. su açılacaktır. Kııts ,bu hafta devam üzüm müstahsillerini korumak için Tarım Satış Kooperatifleri emrine 1 milyon lira vermiştir. Bu - müessese kooperatiflere ortak olmıyan müs - tahsillerin de mallarını — alacaktır. 8 — 1333 - 334 senesi mülga Şam İda- disinin Ikl'C':I sınıfının bugünkü lise teş- kilâtı le muadeletini Kuleti Askeri Li- sesinden aldığım bir vesika ile tesbit et- tim. Lisenin onuncu sınıfına muadil ol« duğu anlaşıldı. Şu tahsil ile kısa hizme- te tâbi tutulup tutulamıyacağımı nere- den öğrenebilirim, nereye müracaat et- mek lâzımdır? C — Bulunduğunuz yerdeki askerllk ibesine müracaat Kısa hizmete tâbi olup olmadığınızı 0- rası tasrih edemezse askeri tâlim ve ter- biye dairesinden sorup öğrenir ve mü- kellefiyetinizin şeklini tesbit edersiniz. 8 — Hekimhanda birkaç dilsiz, sağın ve anadan doğma kör var, Bunları okut- mak İstiyoruz, fakat nerede okutacağı- mızı, dilsiz, sağır ve körler C — Eğer kazanır vaziyette olmasay- dınız yol parası vermezdiniz, fakat az çok kazancınız olduğuna göre yol pa.raşı vermekle mükellefsiniz, 8 — İstanbulda paralı ve Yatılı. Hoi mi iseler hangileridir, ücretleri ne ka- dardır? C — İstanbulda paralı ve yatılı ola- rak resmi Galatasaray, Kabataş ve Hay- darpaşa liseleri vardır. Galatasarayın senelik ücreti 2)0, Haydarpaşa ve Ka- bataş liselerinin ise 200 liradır. Memur çocuklarına yüzde on tenzilât yapıl- maktadır. * 8 — Bursada ayı İninde bulunduğu söylenen kız ne oldu? C — Manyak bir mahlül; olan bu kız nerede olduğunu bilmiyoruz?. C — Dilsiz, sağır ve körler mektebi İzmirdedir. vitle 8 — Lise talebesiyim, ayni zamanda Mübıyn fiyatı İzmir borsasına göre hesap e ir: bez fabrikasında gılımrum. yol parası Muhnyut peşin pq._ İ n bütün ıyaklar gibi bil- Elyevm hasta- nesindedir. * 8 — Tapu ve kadastro okulu (B) şu- besinin muadeletini nereden öğrenebi- llrlnıf — îıtıabu'l Mılrit Mü&ürmılen Almanyadan İstenilen Malların Akdeniz Yoluyla Gönderilmesi Tehlikeli Olduğu İçin Tuna Yoluyla Gönderilmesi İmkânları Tetkik Ediliyor yan harpten mütevellit iktısadi buh- ran, muhitimizde azami derecede his sedilmektedir. Münakalâtın güçleş. mesi, Manisa hesabına birinci dere. cede müstehlik olan Almanyaya ih- racatın büsbütün kesilmesi, bu büh. rana sebep olmüş, piyasamızda bü- yük bir durgunluk başlamıştır. Manisanın baş ihraç maddesi olan üzüm piyasası beş kuruşla on kuruş arasında temevvüç etmektedir. Bu. na rağmen satış çok azdır. ÂAğustos bidayetinde yağan yağmurlardan ısz lanarak bir şeye yaramaz hale gelen iki yüz bin çuval üzümün sebep ol. duğu zarardan sonra satışların da durması, müstahsili bir kat daha mü teessir etmiştir. Bir çok mağaza ve dükkânlar, bazı gün hiç satış yapamamaktadır.. Bu yüzden bir kaç dükkân kapanmıştır. Ticaret faaliyetinin yeniden az çok başlaması, müstahsil ile esnafın sıkıntıdan kurtulması için, Adanada pamuk mübayaa edildiği gibi, burada da inhisarlar idaresinin: vâsi mikyas ta üzüm almasından başka çare gö- rülmüyor. Herkes, hükümetin bu yoldaki müşfik ve âcil tedbirlerini beklemektedir. Adanada pamuk alımyor Adana — Ziraat Bankası, Ceyhan, Osmaniye, Tarsus ve Adana müstah- sillerinden pamuk Mmühbayaasına de- vam ettiği gibi, malını satmak iste. miyen müstahsil ve tüccara da mal- larını depo etmek şartiyle, muayyen blu hisbetiz avans vermiye Daşlamış. tır. Malatya iplik ve bez fabrikası, Cey han piyasasından 180 bin kilodan fazla kütlü pamuk almış ve fiyatlar 6 kuruştan 12 kuruşa kadfır çıkmış- tır. Bu mübayaat, çiftçileri sevindir- mektedir. SPOR : Serbest Güreş Müsabakaları Ankarada, 30 eylülde yapılacak olan Türkiye serbest güreş müsaba- kalarına iştirak edecek Garbi Ana - dolu takımı, pazar günü yapılan Sgü- reşlerle tesbit edilmiştir. Bu güreş - lerde Denizli birinci, İzmir — ikinci, Manisa üçüncü gelmiştir. Takım şöy- ledir: 56 kiloda Şefik Kandemir İz. mir, 61 kiloda Hüseyin Gürsu Deniz. li, 66 kiloda Feridun İzmir, 72 kilo- da Hamza Denizli, 79 kiloda Enver Denizli, 87 kiloda Mahmut Denizli; ağır siklette Halil Kırca Manisa. Fenerin Gece Maçı Yarın akşam Taksim — stadında Fenerbahçe, Çocuk Esirgeme kurumu menfaatine Şişli ile bir gece maçı yapacaktır. Bölge Asbaşkanlığı Merhum Fethiden açık kalan Be- den Terbiyesi İstanbul bölgesi as . başkanlığına getirilecekler meya . nında Ali Sami, Hamdi Emin, Taip Servet, hakem komitesi başkanı Ah- |dullahın isimleri söylenmektedir. Okspor Kongresi Ok spor kurumundan: Kurumu - muzun senelik kongresi 1-10-939 pa- zar günü saat 10 da Beyoğlunda İs- tiklâl caddesinde Nuri Ziya sokağın- daki merkezinde aşağıdaki ruzname ibi yapıl, bütün a . zaların gelmeleri rica olunur. 1) Umumi kâtiplikçe hazırlanan rapor, 2) Aza teklifleri, 3) Kurumun yeni idare, mürakabe, divanı haysi - yet seçimi, 4) Kurumun mali, idari durumu hakkında karar itası, 5) Ye- ni cemiyetler kanununa — göre ni - zamnamede yapılması lâzım — gelen Sınd tadilât hakkında umumi , kâtipliğin Köylüye Tohum Cins Buğdayla Damızlık Tavuk Dağıtıldı Vilâyet Ziraat müdürlüğü, Yeşil- köy tohum ıslah istasyonunda cins- leri ıslah edilen 20 bin kilo Bindane ile 19 bin kilo karakılçık ve beş bin kilo Akova buğdayını tohumluk ola. rak İstanbul ve mülhakatındaki çift. çilere tevzi etmiştir. Bu buğdaylar i- çin Zürradan para alınmamıştır. Yal- nız gelecek sene hasat zamanı aldık. ları buğdayı yeni mahsulden- aynen iade edeceklerdir. Bu suretle toplanan buğdayların her sene mıktarı arttırılarak tekrar köylüye tevzi edilecek ve bu böylece devam edecektir. Ayrıca kümes hayvanları - ıslah istasyonunda yetiştirilen Rot ve Le. gorn gibi yumurta ve et tavukları einsinden damızlık olarak 1400 piliç ile beş bin yumurta tevzi edilmiştir. Dil Bayramı Dil Bayramı dün — şehrimizdeki muhtelif Halkevlerinde — merasimle kutlulanmış ve bu meyvzu üzerinde konferanslar verilmiştir. Eminönü — Halkevinde verilen konferansta Türk dilinin yedinci a - sırdan bugüne kadar ayrıldığı muh- telif kollar hakkında izahat verilmiş ve bu kolların hususiyetlerine dair bir çok misaller zikredilmiştir. Konferanstan sonra evin temsil kolu tarafından bir temsil verilmiş. tir. . Ayni maksatla Kadıköy, — Şişli, Beyoğlu Halkevlerinde de konfe . ranslar ve temsiller verilmiştir. * n O Burbur v> İhtifeli Bugün büyük ve kahraman deniz- ci Barbaros Hayrettinin adı büyük bir ihtifalle anılacaktır, İhtifale sa. at on buçukta büyük amiralin tür « besi önünde başlanacaktır. Merasim kıtaların bir geçit resmiyle nihayet bulacaktır, Muğlada Ekim Muğla, 26 (A. A.) — Bu sene vi. lâyetimiz dahilinde yapılan muhtelif mahsul ekimi mıktarı 31 bin hektar- dır. Geçen sene ekilen mıktar ise 28 bin 149 hektardı. Başı Koparılmış Ceset Adana — Şakirpaşa — civarında, tren hattı üzerinde, bir kolu ve başı vücudünden koparılmış, — hüviyeti meçhul bir ceset bulunmuştur. Bir tren kazası mı mevzuubahs olduğu, yoksa esrarlı bir cinayet karşısında mi bulunulduğu henüz meçhuldür. Karısını Yaraladı İzmir — İsmetpaşa mahallesin : de 813 üncü sokakta 3 numarada O« turan Hasibe, kocası yapıcı Ali oğlu Ali aleyhine boşanma davası açmış ve bir arkadaşının evine kaçmıştır. Ali, sokakta rastladığı Hasibeyi ba « caklarından, göğsünden yaralamış - tır. Kadının hayatı tehlikelidir. Ali tutulmuştur. TAKVİM ve HAVA 27 Eylâl 1939 ÇARŞAMBA 9 uncu ay Gün: 30 Hızır: 145 Arabi: 1358 Rumt: 1355 Şaban: 13 Eylül: 14 Güneş: 5.52 — Öğle: 12.05 İkindi: 15.27 — Akşam! 18.00 Yatsı: 19.31 — İmsâk: 412 — Hava Vaziyeti — Yeşilköy meteoroloji istasyonundan alı- nan malümata göre hava yurdun Trakya bölgesi ile Ege sahillerinder Akdeniz kıyi- larının garp kısımlarında az bulutlu, di- ğer bölgelerde umumiyetle ve yer yer ya- Baişlı geçmiş, rüzgârlar bütün — bölgelerde şimal! istikametten garp bölgelerinde kuv- vetlice, diğer bölgelerde orta kuvvette, E- ge denizinde kuvvetli esmiştir. Dün İstanbulda hava bülutlüu — geçmis, rüzgâr şimalden saniyede 4 - 6 metre hız- la esmiştir, Saat 14 de hava tazyikı 1022,ö milibar idi. Sühunet en yüksek 17.2 ve en düşük 11.0 santigrat olarak kaydedil. e't z