27 Eylül 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUyUk edib HALİD ZİYA UŞAKUGİLİN yeni eseri: ihtiyar Dost Kitabcılardan isteyiniz. Onaltınnı vıl <avı RR9d umhuri I S T A N B U L CAĞALOĞLÜ CELÂLEDDİN EZÎNE YAKUB ve ÖTEKİLER Bir rüya oyunu Carsamba 2 7 Evlul 1939 I3U3 Sovyet kıtaları Slovakya Hariciye Vekilimiz Kremlinde hududuna kadar vardılar Molotof ve Kaleninle görüştü Merkezî Avrupada ve Balkanlarda Moskova temasları UllalUIIUI Jll o o j l . U ü £ f Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, Lstanbul • Posta ktıtnsu: IstanbuL No. 246 uaı oailllia C.I E.JIUI Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366 Tahrir heyetl: 24298. tdare ve matbaa tasmı 24299 24290 Kitabcmizdan arayînîz. Müzakerelere bugiin de devam edilecek Şiddetli bombardıman neticesinde Varşova bir harabe haline geldi, şehre mütemadiyen yangın bombaları atılıyor Karpatiarda kar yağıyor Ankara, 26 (Basmuharririmizden) ımalden cenuba bütün uzunluğunca Polonya hududlannı geçen Sovyetler Cumhuriyeti ordulannm cenub kısımlannda Rumanya hududunu tamamen kapadıktan sonra Macaristan ve Slovakya hududlarile de ittisal peyda etmeleri bugiin için yeni başhyan harbin en ehemmiyetli hâdisesini teşkıl eyledi. Avusturya ve ÇekoSlovakŞükrü Saracoğlu Molotof Kalenin ya hâdiselerinde nazan dikkate alınmamış olan Sovyetler Cumhuriyetinin yeni Moskova 26 (a.a.) Türkiye Ha met erkânı şerefine bir öğle yemeği vereharbe takaddüm eden kriz zamanlannda riciye Vekili Şükrü Saracoğlu bu sabah cektir. Avrupanın sürüklenmekte olduğu yeni Kremlin sarayında Molotof ve Kalenin Hariciye Vekilimiz Stalin ve büyük maceraya karsı çok faal bir rol ile görüşmüştür. Vekil, öğle yemeğini tarafından kabul edildi oymyacağına pek ihtımal verilmemekte Kremlin'de bu zevatla birlikte yiyeidi. Hele Sovyetler Rusyasının Almanya cektir. Moskova 26 (Hususî) Türkiye ile anlaşabilmesi hatır ve hayale bile gelAkşam, Saracoğlu Operada «Ruslan Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu şerefimiyen bir işti. Almanya ve Italyamn ka ve Ludmilla» nın temsilinde hazir bulu ne Kremlin sarayında resmî bir ziyafet bul etmiyecekleri muhakkak olduğundan nacaktır. verilmiştır. Mısafir Vekil, ziyafetten sondolayı Münih konferansına çağınlmamış Yann, Türkiye Sefiri, Sovyet hüku ra Stalin tarafından kabul edilmiştir. olan Sovyetler Rusyasının sulh eephesinde mevki almak için tngilizlcrle Fransızlar tarafından vuku bulan daveti fazla b'r hararetle karşılamamış olduğunu hatırlanz. Bu müzakerelerden bahseden m<*şhur nutkunda Molotof, Sovyetlerin Münih müzakerelerine istirak etririlmemi? olduğunu acı bir lisanld tasrih ederek: Orada belki Almanyaya şarka doğru yürüyebileceği bir istikamet gösterümişti! Diye şikâyet değil de, adeta bir itham sadası yükseltmekten kendini alamamıştı. Filhakika Almanyanm gpnişleme hedefleri arasında cenubî Rusya havalisinin de bulunduğuna ınananlar pek çoktu. Alman Rus ademi tecavüz paktı neticesi olarak şimdi vaziyetin tamamen berakis olduğuna şahid bulunuyoruz. Almanyanın şarka tevessüü yerine Rusyanın, hem de büyük bir mikyasta, garba kaymış olduğunu görmekteyiz. Ve bu halinde dahi Sovyetler Cumhuriyeti bitaraflığını muhafaza etmektedir. îslavCermen tezadının böyle hiç düşünülmemiş bir şekille vaki yeni tecellisi hayret ve ibretle temaşa olunan bir manzaradır. Çarhk zamanîannda dahi Rusya merkezî ve cenubî Avrupa ile alâkadar olmaklan hâli kalmamıştı amma hiçbir Rus idaresi bu havaliye aid olarak Kızılordunun son bir iki hafta zarfında temin ettiği hâkim vaziyetin onda birini bile elde etmiş değildi. Bu havalide bulunup şimdiye kadar Sovyetler Cumhuriyetile diplomatik münasebetler tesis etmemiş olan bazı devletler bu münasebetleri kurmağa müsaraat ettiler. Macaristan ve YugosFelâketzedelere sıcak yemek ve çorba dağıtılıyor lavya bu devletlerdendir. Izmir 26 (Teiefonla) Zelzelenin gitmişlerdir. Vilâyete gelen raporda geSovyetler Cumhuriyeti Rumanyanın fasılasız bir surette devamı halk arasmda rek Çandarlı, gerck Demirtaş, ve gerek mülkî bütünlügüne riayet edeceğini temin gittikçe genisleyen bir korkunun doğma Delıklitaş köyleri için derhal 200 çadır etmiş ve müstakil Slovakyayı tanıdısma sebeb olmuştur; yağmurlann da ingönderilmesi istenmiştir. Halk açıktadır. ğını iîân eylemiştir. Şarktan garba doğnı zımamı üzerine bılhassa zelzele mm^aka Çandarlı narnye merkezindeki evlerden ta Adriyatığe kadar uzanan İslav âleminsmda çok seri tedbirleri icab ettirecek bir hiçbirinde oturulacak hal kalmamıştır. de yeni bir hayat ve hareket uyanmışa vaziyet tevlid etmektedir. Diğer yerlerdeki sarsmtdar b^nziyor. Herhalde şurası muhakkaktır ki Çandarlı da harab oldu mihver devletlerinin ittifakile şarkî AvruDün Tirede facılalı zelzeleler olmuş, Bu gece Çandarlı nahiyesinde de şidpada çok bozuk bir manzara arzeden bu zelzeleler, Kenaalpaşa, Çeşme ve Berdetli bir zelzele olmuş, gece vakti halk kuvvetler muvazenesi Rus müdahalesile gamada da hissedılmiştir. evlerinden sokaklara fırlamıştır. Dıkıli yeni bir intizam ve istikrar bulmuştur. [Arkası Sa. 5 sütun 5 te\ kaymakamı, hükumet tabibi Çandarlıya Buna mütenazır ve belki biraz da bulllllinilllllllllllllllllllllltlllilllllllllllllinilllllllllllllMllllllllllllllllMrillllllllllllillllllllllllllMIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIir nun neticesi olarak Italvanın Balkanlı komşuları Yugoslavlarla Yunanlılara teminat vermis olduğunu hatırlıyabiliriz. Italya şimdi Balkanlard* ve bizzat Balkanlıların tesanüdile müstakar bir emniRoma 26 (a.a) vHavas» Gittikçe daha ziyade muhakkak yet hayatının teessüsün? taraftarlık etbir mahiyet arzeden bir cihet varsa, o da Sovyetlerin Polonya mektedir. Sovyetler Rusyası da ayni gaGalıçyan ile Ukraynasını istüâsının Italyan mahfillerini lâkayd yenin tahakkukuna hâdim görünüyor. bırakmadığtdır. Sovyet rejiminin biiyük İtalyan menfaatleri olan Daha dün Danzig yüzünden çıkacak Tuna ve Balkanlar yakininde yerleşmesini görmek, Romada en~ harbin inkişaf sahalanndan biri olarak dişeler doğurmaktadtr. görünen merkezî ve cenubî Avrupa bugün Bu sebeble burada vaziyet, büyük bir dikkatle takib edilRus müdahalesinin sıkletile harbden mamektedir. sun kalacak bir vaziyete geçmiş sayılacak ttalyan gazete muhabirleri de, yazdıkları yazılarda, Kıztlorhaldedir. Bu haldir ki Hariciye Vekilidunun işgal ettiği şehirlerde alman tedbirleri tebarüz ettirmekte miz Şükrü Sartcoğlunu İstanbuldan ha Zelzele felâketi Harekât sahasında ilerlernekte olan Sovyet topçu kıt'alarından bir grup Alman Hariciye NazırıŞiddetli yağmurlar dolayısile Ödemişte de altı nın bu seyahatine ehemmiyet verilmektedir kişiden mürekkeb iki aileyi seller götürdü Çandarlı nahiyesi de baştanbaşa yıkıldı Von Ribbentrop Moskovaya gidiyor Uzsok «Polonya Macaristan huduKarpatlara kar yağıyor du» 26 (a.a.) Rus kıt'alarımn yann Uzsok 26 (a.a.) Polonya Macar sabah buraya geleceği biHirUmrktedir. buckidundaki Havas eo'ansmın hususî m*Rus Lt'alan bu suretle bütün Polonya habırinin bildirdiğine göre Karpatlara Macar hududunu ve Slovak hududunun çok miktarda kar yağmaktadır. Dün ilerda 25 kilometresini tutmuş olacaklardır. lArkast Sa. 6 sütun 1 ie\ Bergamada da 500 ev yıkılmak iizere \* 4 v#* Ingiliz Bahriye Nazırı mühim bir nutuk söyledi Ticaret vapurlarının Almanlar tarafından batırılması bitaraf memleketlerde büyük hiddet ve asabiyet uyandırıyor ;. Almanyanın ablukası Von Ribbentrop Londra 26 (Hususî) Sovyet hükumeti, Lehistanm istıkbalini müzakere etmek üzere Almanya Hariciye Nazın Von Ribbentrop'u Moskova'ya davet etmiştir. Von Ribbentrop yann Moskovaya gidecektir. Siyasî mehafilde, Sovyetlerin bu davetine hususî bir ehemmiyet atfedilmektedir. Berlin 26 (a.a.) Alman Hariciye Nazın von Ribbentrop, Sovyet hüku metinin vakı da>eti üzerine, Polonya hâdiselerinden çıkan meseleleri Rus hükuınetile tetkik eylemt1 üzere 27 eylulde Moskovaya gelecektir. Fransız tayyarelerinin bombardıman ettiği Friedrichshafenden bir manzara Londra 26 (Hususî) Bahriye Nazın Çörçil Avam Kamarasının bugünkü celsesinde tahtelbahır harbı hakkında beyanatta bulunmuş ve ezcümle şunları söylemıştir: << Tahtelbahrin faalivetine karşı ciddî ve esash tedbirler almaktayız. Ilk tedbir olmak üzere ticaret gemilerine harb gemileri terfık ediyoruz. Bu tedbir muvaffakiyetli netıceler veriyor. Ikinci tedbir olmak Ü7ere ticaret gemi\Arkast Sa. 6 sütun 3 tel Italyada endişe Sovyet Estonya münasebatı Moskovanın bir ültimatom verdiği söyleniyor Londra 26 (Hususî) Estonya kabinesi, bugün Cumhur Reisinin riyaseti altında bir toplantı akdetmiş ve tayyare ile Moskovadan dönen Hariciye Nazın Doktor Selter'ın izahatını dinlemistir. Toplntıya, Estonya ordusu başkumandanı da iştirak etmiştir. lArast Sa. 6 sütun 6 da\ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI tlllllllinillllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Bükreşin tekzibi Bükreş 26 (a.a.) «Stetani»: Rumanya hükumeti, Amerikan gazeteleri ve İngiliz radyosu tarafından on Sovyet fırkastnın Rumanyaya girdiği hakkında verilen haberleri, resmen ve enerjik bir surette tekzib etmektedir. Rumanya Polonya hudum du boyunca münakalât bittabt kapalidır. Fakat Sovyetler Birli'ğile Rumanyanın Besarabya hududunda normaldir. Demiryolu münakalâtt da normal vaziyettedir. Hiçbir hudud hâdisesi vukua gelmemiştir. Rumen ve Sovyet kıt'aları arasında temas, çok samimi olmuştur. İki memlehet arastndaki münasebetler, Molotof tarafından yapdmış bitaratlık beyanatı mucibince inkişaf eyle mektedir. YUNUS NADt lArkası Sa. 6 sütun 5 tel ve birdenbire Sovyet rejimine tâbi bırakılan halkın ratını kaydeylemektedir. mukadde J