5 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 6

Ticaret Vekitinin Beyanatı | İtaly (Başı 1 incide) ya terkettiğimiz bazı malların nin kliringe yatırılmadığı İyetinin ise münferit ve şahsi lardan ibaret bulunduğu ve esa- &ra sıra bu kabil musmelelerin gelerek tashih edildikleri de lümudur. Binaenaleyh ortada mü. m bir hâdise görmüyorum. Halk bankası ve sandıkları — Malk Bankası müdürünün İs. Manbulda bazı tetkikatta bulunduğu 56 kendisinin Istanbulda matbunta ii haberden küçük kredi mua- n işlemesi için Vekâletiniz- tetkikata girişildiği öğrenil- mevzu hakkında izahat verir niz? «Meşgul olduğumuz işlerden bi- lir. Biliyorsunuz ki, geçen sene son a doğru Ankarada Halk Ban. Istanbul ile Ankarada da bi. İk Sandığı açılmış idi. Bun- rın sermayesinin büyük bir ekse- iğeti hazinece temin edilmiş ve bu | Sureti hemen her yerde olduğu gi- ii bizde de büyük bankaların boş küçük kredi sahası dev. etin teşebbüsü ve yardımile icap 4 müesseseleri kazanmıştır. müesseselerin faaliyetini alâka le takip ettik ve halli icap eden me- eleler bulunduğunu gördük. Bun- ri başlıca İki kategoriye ayırabili- l i iz “1 — Bu müesseselerin teşekkülle- is ve bünyelerine müteallik mese- — Küçük tacir ve sanatkârların den hakkile istifade edip leri meselesi, Sandıklarile Halk Bankası a- 'daha sıkı bir irtibat tesisine ç hissedilmektedir. sandıklar ayrı -birer-hük» çet, birer cüzü tam oldukla” » bunların banka ile mmüna. eri şube ve merkez münasebet. İnden değildir. Bundan başka ikü idare tarzı masrafi da mu- » olmaktadır. Her halde sandıklara © dâşka bir idare şekli verilmesi lüzum ülmektedir. inci noktada üzerinde durduğu- müz esaslı meseleler şudur: Küçük r ve esnaf Halk sandıklarından ile istifade o edememektedirler. lâ, Istanbul gibi büyük bir şe- biribirini tanımak imkânına alik olmıyan esnaf arasında tesanüt in edilemiyor. Ankarada da va- yet aşağı yukarı aynidir. Münferi. iy len bulunmıyan teminatın müctemi. sühuletle bulunabileceği a- , Bu itibarla sandıklar kar- şsında küçük tacir ve sanatkârların ındırılmaları ve teşkilâtları “kredi tevzii imkânlarını a- Küçük Sanatlar kanunu sı kanuniyet iktisap ettiği tak. bazı yeni imkânlar elde edebi- İk Bankası kanununada bu temine bâdim hükümler i- 'âvesi lâzım gelmektedir. Ticaret ve Sanayi Odaları Kongresi — Ticaret ve sanayi odaları kon- inin yakında toplanacağı ve bu ra aft kanun ile borsalar ni- namesinin tadili mevzuubahis e ikte midir? Ticaret va sanayi odalarının be. umumi kongresi 23 teşrinievvel- nkarada toplanacaktır. Ruzma- enin en mühim maddesini oda ve saların yeniden £teşkilâtlandırı!- ası mevzuu teşkil etmektedir. Ge. ndiye kadar elde edilen netice- , gerek yaptığımız yeni tetkikle- üsteniden oda ve borsalar için anun Jâyihası hazırlanmakta” rede bu lâyihalar müzake- olacaktır. Memleketimiz. n mevcut olan odaların büyük gayri faal veya bütçeleri. ığı yüzünden faaliyetsizliğe m haldedirler. Odaların hem hem devlete hizmet edebile- sekilâtla takviyelerini ve ha- i haiz olmıyanlarına da tücca- arzusu veçhile ortadan kaldırı. rın istihdaf eylemekteyiz. if ortâlara gelince, bunlar 1302 sa- Be tı olmadığını söylemiştir. I-| İydı bir nizamname ile idare edilmek- tedir. Bunlar için de bir kanun lâyi- hası hazırlanmaktadır. Bu müessese- lerin tahsil etmekte olduklar; ücret. lerin hakiki hizmetlere tekabül et. mesi imkânlarını temine çalışacağız. Alım satımın cereyan edeceği bina mız vardır ki, bunların rolü âdeta varidat cibayetine munhesir kal maktadır. Bu hal tecviz &ğilemez. Pazarlıksız Satış Kanununun tatbikatı — Pazarlıksız satış kanununun ta. dili yazılıyor, doğru mudur? — Bu kanunun tatbikatı gazeteler. de hemen her gün ne derece yer al- makta ise Vekâleti de ayni nisbette meşgul etmektedir. Tatbikatı çok yakından takip ve belediyelerle sıkı temas muhafaza etmekteyiz. Bunun- la beraber kanunun istihdaf ettiği maksatlara vasıl olmaktan henüz ol- dukça uzaktayız. Şüphesiz ki, pazar- lığın kısa bir zamanda ortadan kal. kacağını ne ümit ettik, ne de edebili. riz. Böyle derin bir itiyattan süratle kurtulmak kolay olmuyor. Kanunun ciddi bir sürette ve musirrane fat. bikini temin etmek için mümkün o- lan bütün gayretleri sarfetmekteyiz. Belediyeleri bu noktadan daima ikaz ve teşci ettik. Belediye teşkilâtına yardımcı olarak kattık. Bugünkü im- kânlarımız bundan ibarettir, Bazı gazetelerde pazarlıksız satiş mecburiyetinin ilga edileceği yazıl - mıştır. Bu haberi teyit veya tekzip edecek vaziyette bulunmuyorum. Zira henüz bir karara varmadık. Şu ciheti tavzih edeyim: o Muhtelif memleketlerin mevzuatını da tetkik ediyoruz. Bu nevi kanunlar tatbika- tında Belediye zabıtasına müracaat zarüretinde bulunduğumuza nazaran bu teşkilâtın imkânları ile mütena - sip.daha fazla kabiliyeti tatbikiyeyi haiz başka bir formül aramaktan da hali değiliz. N İhracatın kontrolü — İhraç maddelerimizin kontro- lü ve standardizasyonu için alınmak. ta olan tedbirler tevsi ee bazı nizamnamelerin tatbikatında müşkü. Mit görüldüğü ileri üyor. Bun » lar hakkında ne düşünüyorsunuz ? — İhracatı kontrole tâbi malla- rımizin diş pazarlarda gördükleri i- tibar ve bunların ticaretinde mü - şahede edilen dürüstlük ve fiyatla - rında vukua gelen kıymetlenme şim. diye kadar yumurta, fındık, çekir - deksiz kuru üzüm ve palamut mad- deleri üzerinde teksif edilmiş bulu - nan çalışmaların diğer maddelere de teşmilini teşvik edici mahiyette gö- rülmüştür. Bu cümleden olarak ti caret vekâletinin yukarda adları ge- çen dört maddeye ilâveten buğday, arpa, tiftik ve yapağı gibi dört bü - yük ihraç maddesini kontrole tâbi tutmıya karar vererek bu (hususta hazırlıklarını ilerletmiş ve bu işlerle tavzt edilecek kadroyu meydana ge tirmiş bulunduğu malümdur. Tatbikatta alınan son neticelere göre, nizamnamelerde bir taraftan daha yüksek evsafta mal ihzarina ve diğer taraftan da halen diğer tiplere karıştırılmak suretiyle satılan aşağı neviden malların ayrı olarak ihracı. na imkân verilmesine lüzum görül - müştür. — Fındıklarımız için taneleri daha mütecanis ve binnetice daha yüksek evsaflı bir seri ihdas olunmuştur. Kuru üzümlerimizin son günlerde baz! alıcı pazarların isteklerine uya- rak yıkanmış, fakat kükürtlenmemiş bir halde ihraçlarına imkân veril - miştir, si Nizamnamelerdeki değişiklikler - den biri de mevcut toleranslarda vu- kua gelen tadilâttır. Bu noktada bir taraftan yabancı (o memleketlerdeki alıcılarımızın arbitrajsız kabulet. tikleri toleranslarla ihracatçılarımı - zın tatbikat sırasında vaki olan ta - İeplerinin mkân nisbetinde telifi su. retiyle hareket olunmuştur. Şurası. nı da ilâve etmek lâzımdır ki, yeni yapılan dört nizamname ile ihracat çılarımızın tesbit edilmiş olan tiple- re göre mal © hazırlayabilmelerini ve tesisatı hâlâ yapmamış borsaları- | anın Geri Çektiği Malların Mahiyeti mümkün kılmak üzere önümüzdeki mevsim başina kadar maddesine gö- re 8 . 10 aylık bir devrede hususi bir İmuamele yapılmasını âmir o muvak. İkat hükümler konulmuştur. İ Zirai kredi — Zirai kredinin ucuzlatılması için bazı tetkikatın yapıldığını işit mekteyiz, bir neticeye vasıl oldunuz mu? — 1939 senesi bütçe müzakereleri sırasında Büyük Millet Meclisinde zirsi kredilerin açılmasındaki forma. Hteleri azaltmak, krediyi genişlet - mek ve mümkün olduğu kadar ucuz. latmak için tetkikatta bulunuyoruz, demiştim. Bu tetkikatın krediyi u - cuzlatmağa taallük eden kısmı neti . celenmiş ve bir karara bağlanmıştır. Bu karara göre Ziraat Bankası » nın kredi satış kooperatiflerine yüz « de 7,5 faizle açmakta olduğu kısa va- deli kredilerden istihsale taallük e den ve takriben 12 milyon liraya ba. liğ olan kısmının faizleri yüzde 3.25 haddine indirildiği gibi, bahkanm müstahsile doğrudan doğruya açtığı ve vadeleri beş seneye kadar yükse. len orta vadeli kredilerle, vadeleri 5 seneden farla olan uzun vadeli kre. dilerin faizi de yüzde 8,5 tan yüzde 6 ya tenzil edilmiş bulunmaktadır. Bu kararın memleketimizin zira! istihsal hayatında son derece mühim bir tesiri olacaktır. Zirai sigorta — Zirai sigorta hakkında bir ha. aırlığınız var mı? — Ziral kredi mevzuu ele alınınca ziral sigortaları, bilhassa hayvan si- gortasını da birlikte yürütmek zaru. ridir, Ziraate tahsis olunan sermayenin emniyeti için zirai sigorta esaslı şart nununda “bankanın sigorta İşleriyle resen veya İştirak suretiyle iştigal e- dileceği tasrih kılındıktan sonra mez kür banka ile birlikte bu mevzuu da işlemeğe başladık ve £ tetkikatımızı bir hayli ilerlettik. A Iman Malları da geriçekiliyor (Başı 1 incide) ya vapurile bazı Türk aileleri ve Türk talebesi gelmiştir. Ayni vapur- da bir çök Mısırlı talebe de bulunu- yordu. Lehistan tarikile Romanya. dan gelen bu talebeler Iskenderiyeye gitmektedirler. Almanyadan gelenlerin anlattıkla. rına göre, orada rahat, huzur kalma- mıştır, Ayda bir yapılan hava taar- ruzuna karşi korunma tedbirleri ina- nevraları kısa fasılaldrla sıklaştır!- mış ve nihayet her gece manevra yâ. pılmasına başlanmıştır. Manevra ya. pılacağı zaman muayyen saatten son- râ kimse evinden dışarıya çıkama- maktadır. Pek yakında Alman top. raklarında ecnebi kalmıyacağı anla. şılmaktadır. Türk işçileri de geldiler Dün sabahki ekspresle de Alman- yadan şehrimize 25 Türk işçisi gel- miştir. Mütehassıs işçi yetiştirilmek üzere Almanyaya gönderilmiş olan bu grup Almanyadaki huzursuzluğu teyit etmektedir. Fabrikada çalışır- larken Alman işçileri bunlara hiç te iyi muamele yapmamışlar, dargın bir vaziyet takınmışlardır. Bâzı Alman- lar fena kumaşların beğenilmemesi. ne karşi: — Türkiyeye gidince size daha i. yi kumaş veririz! Gibi gülünç sözler söylemişlerdir. Almanyada müthiş pahalılık oldu- ğu bildiriliyor. Bilhassa bir kısım gıda maddeleri pek bahal olduğu gi- bi, bunları tedarik imkâni da vakit vakit güçleşmektedir. Alman hudutlarına asker sevkiya- tı ehemmiyetle nazarı dikkati celbet. miştir. Bilhassa cenüp hüduduna mü- temadiyen asker sevkedilmektedir. TAN YT YE TN Kimden Bahsediyor ? Yazan: Naci SADULLAH “Çünkü gazetelerde gözüme çar- pan serlâvhalardan birisi şuy- du: *— Çek hırsızı!” Acaba, bu serlâvhanın altındaki havadis, Almanyadan mı bahsediyor dersiniz? Haberin ingilizcesi ! Dünkü “Haber,, refikimiz, memle. ketimize gelen misafir İngiliz buhri- yelilerini, kendi miş bir cümleyle selâmlamak inceli. ğini göstermek istemiş, Bu maksatla yazdığı cümle aynen su: “— Turkish People salute the fri. endiy England's mediterrancen guz ardians!” Dün akşan' üzeri matbaaya gelen bir dostum bana bu” cümleden hah- sederek: “— Yahu, dedi, evvelâ hu cümle. deki kelimelerden bir tanesinin İm. lâsı yanlış, Sonra ,kelimelerden bi- rinin © cümle içinde hiç lüzumu yak. Üstelik te, kelimelerin yerlerine ko, nulmamış olması yüzünden, cümle- den hiçbir müna çıkmıyor!” İngilizceyi fevkalâde iyi hilmekle meşhur olun dostum, bu bâriz hata. ları tebarüz ettirdikten son *“-— Korkarım ,dedi, “Haber,, gas zetesi, İngilizlerle anlaşmamızı bo- zacak: Zira misafirlerimiz bu dili anlıyamıyacaklar!” Ben dostumu teselli için: “— Bu, dedim, İngiliz dostları. mız tarafından, hüsnü niyete bağiş- lanabilecek olan şirin bir hatadır. Hem ingilizceye başlıyalı “Haber,, refikimizin hataları azalmış. Manzallah, türkçe yazsaydı, daha fenaydı ya? are Ucuz bira! Haftalardanberi, gazetelerde oku. duğumuz hayırlı havadislerden biri. si de şi: “— Bira ucuzliyacak!” Fakat buna rağmen, bâlâ, eski £i- * 5-8.939 Türk - Ingiliz Ticari Münasebatı İngiliz Ticaret Odaları, İngiltere İle İş Yapan Tüccarlarımıza Mühim Bir Teklif Yaptılar İngiltere tiaret odalarından şeb. |dikleri malların daha ziyade madeni, rimizde İngiltere ile iş yapan Türk|hayvani mahsulât ve ham maddeler ve İngiliz ticaret müesseselerine mü.İile hububat ve yağlı maddeler oldu- him bir teklif yapılmıştır. İngiltere/ğu anlaşılmıştır. Son zamana kadar tiçaret odaları, Türkiye ile İngiltereİbu maddelerden pek az bir mıktar arasında ihracat ve ithalât ticareti -|İngiltereye ihraç edilmekteydi. In - hin genişletilmesi için ihraçatçı ve /gilizler, piyasamızdan tütün, kuru ü- Hbalâtçı tacirlerimizin acele mütale.|züm, kuru incir, palamut gibi Ege alarını sormuştur. İhracatçılarımızla | mıntakasının bellibaşlı ürünlerin - ithalâtçılarımız bir toplantı yaparak |den fazla mıktarda ithal etmek fik - Londradan gelen teklif üzerine İn .|rindedirler. giltere ile ne gibi işler yapılabilece- ğini tesbit etmişler ve mütaleilarını | * Ticaret Vekâleti, Ticaret U. Mü- dürlüğü, dış ticaret mü: > bif rapor halinde İngiltereye gönder KE mişlerdir. Tüccarlarımız, mevcut İh-| çişemiz Suphi Ziya tayin edilmiştir. racat sistemini daha basitleştirmek! Pariste bulunmakta olan eski Türk ve takas primlerinin yüzde yüze ib-| ofisi reisi muavini ve Londra ticaret lâğı gibi kolaylıklar gösterilmek $aâ.| ateşeliğine tayin edilmiş olan Celâl yesinde İngiltere ile. ticaretimizin | Paristeki Türkiye . Fransa ticaret pek çabuk inkişaf edebileceğini te. |ataşeliğine tayin edilmiş olan Celâ' min etmektedirler. İngiltere firma - | anlaşmasmın müzakerelerini müteâ larının Türkiyeden ithal etmek iste. 'kip Londraya gidecektir. Türkiye - Polonya Ticaret Anlaşması Türkiye ile Polonya arasındaki ticaret anlaşmasının imzası aninda İ- ki hükümet âşağıdaki (o hususlarda mutabık kalmışlardır: *1) Türkiye menşeli mahsuller Pö- lonya menşeli mallar ile hususi ta - kasa mevzu olabilir. 2) Polonya hükümeti, mer'i kon. tenjan hadleri dahilinde jüt mamu. lâtının Türkiyeye ihracına müsaade İ simens asama ayrılan kontenjan hadleri dahilinde krom cevherinin Pölonyaya ihracına müsaade eyleyecektir. 3) İki memleketten birinin san » cağını taşiyan gemiler ile nakledile- atının yüksek zirvesine kurulmuş)cek Türkiye yahut Polonya menşeli bulunan bira şişeleri, ağzı sulanan | mallara ajt nakliye ücretleriyle si - biçare halka, ayni azamet ve istihza | gortalar da kliring yolu ile ödene - ile bakıyorlar: Bu manzara karşısın. | cektir, da, halkın ucuz biraya kavuşmak ü- midi, hergün biraz daha artacağına, bilâkis eksiliyor: Bor Belediyesinin Görüyorsunuz ya? Bermütad, bi. radan evvel, havadis ucuzladı! Yeni Tasavvurları Bor (TAN) — Belediye, kasabamı- Karamürselde Umran |3in halihazır haritasını ve müstak. bel plânını yaptırtmağa karar ver. Karamürsel (TAN) — Kurtuluş miştir. Yakında işe başlanılacaktır. Savaşı esnasında tamamen yıkılmış Kasabada bir park ve bir gazino olan kasabamız, muntazam bir plân tırılmıştır. Çarşıda da dükkânlar üzerine“yeniden kurulmuştur. Bu. inşa ettirilmektedir. Bunlardan yes gün elektrik, güzel yollar, halkın is-| gisi bi ri ilmi e #rahatini temin edecek parklar vü- Şam aya cude getirilmiş bulunuyor. ' : Şimal rüzgârlarının daimi tesiri) Sudan elektrik "istihsali için bir altında bulunduğu için tozu eksik ol- | mühendis getirtilmiş ve plân yaptı. mıyan fabrika mahallinden Zeytin. rılmıya başlanmıştır. burnu mesiresine kadar giden | ana| Belediye, birinci derecede su ve e- yolun temizliğine çok dikkat etmek) lektrik işleriyle meşgul olmaktadır. lâzım geldiği görülmektedir. Habri-| Asri bir çarşı ve bır Gi ka yanından iskeleye kadar devam e yin ella Gl | A, Ka araş ne nihayet vermek üzere basanıl/Y! da programına koymuştur. mış olan rıhtım inşaatı da yarım kal-| Okçu suyunun deposundan men. mıştır. Bunun bitirilmesi lâzım gel.|bama kadar olan kısım üzerinde diğine şüphe yoktur. noksan kalan demir borular döşene- İyi çalışmalar gösteren belediye.Jcek ve Su, bözülmek ihtimalinden dn İL da başarması beklenil-|kurtarılacak, filitre tesisatı da yapı. Iacaktır. Beydeş suyu de demir boru. mektedir. e dan Aksarayda Yeni Mezbaha |tevsi olunacaktır. Konya Aksarayı (TAN) — Beledi-| Konya Ereğlisine Okçu suyu gö- yenin yaptırdığı mezbaha inşaatı bit-|türülüp satılmaktadır. Yeni tesisat miş, küşat resmi yapılmıştır. yapıldıktan sonra, bu suyun Mersin İnşaatı yarım kalan yeni balkevi|ve Adanada evveice olduğu kadar i- binası, bir müddet daha böyle ka-İtibar göreceği ve oralarda Satışının lrsa, yıkılmak tehlikesi arzelmesin-| atacağı anlaşılmaktadır. gen aylar.) Belediye, asri bir tiyatro ve sine. danberi kapali bulunmaktadır; Haa. | binası inşası ; kararında «olduğu sen 90 bin nüfuslü kazaya bir ha, J8ibi muhtelif semtlerde istimlâkler mam kâfi” gelmemektedir. £ Şimdı| Yapıp sokakları da genişletecektir. halk, büsbütün sıkıntıdadır. mm N i yacaktır. Bir kısım talebe de köylü- Mekteplerin tatili hasebiyle | YU-İzeimizle hasbihallerde ve halkıyat dun muhtelif köşelerinden gelen Ak-İ tetkiklerinde bulunmak üzere köy saraylı talebe, nahiyelere ve koyle-| gezilerine çıkmağa - hazırlanmakta. re giderek Kozanoğlu piyesini oynı-İdır. kadar getirilip Cenevre Amsterdam 614528 | Berlin 50.835 Brüksel 315175 Atina 1.0825 Sotya 156 İ Prag 43375 Madrid 14,085, Varşova vi 216425 İİ Bükreş 0.005 Belgrad 20925 Yokohomü 34025 Stokholm Mm55 Moskova 23.96 ESHAM VE TAHVİLAT Ergani 1037 Cıvas - Erzurum T 1980 ” ” ni 10,99 Bomonti - Nektar 0.10 Ömerliler İçme Suyu Getirilmesini İstiyorlar Ömerli nahiyesinden bildiriliyor: Nahiye müdürü Tahsin Uralin ve muhtar Necip Ünlünün çalışmalariy- le ve Ömerli köy bütçesinden yapı» lan sarfiyatla iyi eserler meydana getirilmiştir. Güzel bir halkevi inşa olunmuştur. Şimdi dahili boyaları ve teferrüatı yapılmaktadır. Evin ö- nünde bir park ta vücüde getiri. miştir, Büyük bir radyo, havadis ve mu: siki ihtiyacını karşılamaktadır. Park ta, dinlenip hava almıya yaramaktar dır. Nâhiyenin sokaklarına parke dö. şenmiş, yolar düzgün bale getiril. miştir. Ömerlinin şimdilik en büyük der- di, susuzluktur. Kadınlar, bir saat ilerideki dereye giderek çamaşır yı- kamaktadır. İçme suyu da Taşdelen menbandan parayla getirtilmekte. dir. Bu hal, bir çokları için katlamI- ması pek güç bir külfet . teşkil et- mektedir. Onun için buraya içme suyu ge. tirtip herkesin parasız istifedesini temin etmeğe çalışmaktadır. İstan. bul valisi Lütfi Kırdarın Omerliye içme suyu getirteceği şayi (o olmuş, halk buna sevinmiştir. , Niğdede Hayvan Hastalığı Niğde (TAN) — Pek çok köylerde, koyunlar sıtmaya tutulmuştur. Niğ- denin Maden ve Çiftlik nahileriyle Borun Çukurkuyu nahiyesinde bu hastalığa daha çok tesadüf edilmek. tedir. Hastalığa tutulan hayvanlar, bir hafta içinde ölmektedir. Niğde İneklerinde de ayni hasta. lık görülmeğe başlanılmıştır. Bu yüzden ölen inekler, yirmiyi bul muştur, Vilâyet baytar teşkilâtı, hastalık- la şiddetli bir mücadele halindedir.