2 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

— —— 2-8-939 STALİN Rusların 917 de ricatleri müt. tefikleri zâafa uğratmış ve Büyük Harbi uzatmıştı. — Bugün Rusya eski haliyle ölçülemiyecek derecede kuvvetlidir. İngiltere ile Rüsyanın ittifakı, belki de bir harbin önüne geçemez. Fakat bu harpte Almanyanın mağlüp ola « cağı muhakkaktır. Sovyet Rusya ile emperyalist İngiltere arasında. ki ittifak, muvakkat menfaat a . henginin devamınca devam eder. Gerçi iki memleket Büyük Harp sırasında müttefiktiler. Fa . kat daha sonraları İngiltere Leni. ni düşürmek istemiş ve ancak İn - giltere amelesinin umumi bir grev yapmak tehditleri, — İngiltere ile Rusya arasında bir harp kopması-. na mâni olmuş ve İngilterede ilk defa olarak silâhsız ve parasiz iş « çiler, hâkim sınıfların yapmak is. tedikleri bir harbe karşı gelmişler. dir. Rusyada hâkim olan sınıf bir toplantı esnasında görülen fâbrika işçileridir. Bünlarin İngil. teredeki para sahibi hâkim sınıf . la birleşmeleri, çok tuhaf görünür. Çünkü tarihleri, milli vasıfları, hükümet şekilleri böyle bir ittifa. ka karşı gelir. Giyinmesinde muhal azahâr olmıyan Stalin TAN ALIN-CHAMBERLAİ Stalin Chamberlain'i . istihfafla Karşılar Chamberlain Stalinden Korktuğu İçin Onu Hiç Sevmez Hitlerin tecavüzlerini durdurmak içi n İngiliz İmparatorluğiyle Sovyet Birliği- nin ittifakı lâzımdır. Bu iki devlet biraraya gelirse, aşağı yukarı dünyanın yarı- sına hâkim olurlar. Stalin ile Chamberlain'in ve temsil ettikleri hâkim sınıfların düşünceleri birbirinden çok ayrı olmakla beraber bu iki adam ile iki millet müş- ! terek bir arzuyu temsil ediyorlar. O da : Sulhtür. ; Bugün milletlerinin vaziyeti dolayısıyle ayni gaye etrafında birleşmeğe uğ- | raşan bu iki zıt karakteri böylece çizdikten sonra iki devletin karşılıklı vaziyet- ÜÜ Londranın Guild - holünde Chamberlain'in iştirakiyle yapılan bu toplantı, İngilterenin hâkim sınıfını göstermektedir. Mis. ter Chamberlain'in — babası olan Joseph Chamberlain'in İngiliz im- paratorluğunun son büyük bâni « lerindendi ve bütün ömrünü zen. gin bir burjuva olarak geçirmişti. Onun temsil ettiği bütün sınıf an. cak şahsi servetleriyle alâkadar o« lur. Stalinin hayatı, güçlükler için de geçmiş olduğu — halde Chamberlain hayatının ilk devre . lerini zğngin bir mirasyedi olarak geçirmiş ve İngiliz asilzadeleri gi. bi'avlara çıkmış, Rugby kollejine devam etmiş, Bahamas'ta bir ma- likânede “yaşamış, daha — sonra Birminghamda imalâtçılık ile meş.. gul olarak muvaffak olmuş, ecda « dının serveti, — babasının nüfuzu ve'mesut aile hayatı sayesinde ga. yet iyi yaşamıştır. İhtimal ki onun biritik kederi, büyük şöhretli bir babanın ve çok kıymetli bir büyük biraderin yanıbaşında gölgede kal. maktı. Joseph Chamberlain Boer harbi esnasında müstemlekeler na- zırı idi ve Neville Chamberlain'in ağabeyisi Austen ile birlikte uzun saatler çalışırdı.. Nevill ise, daha başka bir zevceden doğmuş olan Oğluydu, Austen senelerce nazir « lik etmiştir. Chamberlain'in temas ettiği mühteşem cemiyet * Üzare Nevill Chamberlain ilk nutku. nu Birmingham şehrinde verdi. Bu sırada 42 yaşında idi ve belediye azası idi. Onun bu ana kadar yap« tığı iş para kazanmak ve rahat ya- şamaktı. Fakat bariz bir sima ola- mamış ve ancak elli yaşına vardığı zaman Avam Kamarasına seçil « miş ve beş sene sonra yâni'1924 te Sıhhiye Nazırı olmuştur. Chamber- lain, diğer İngilizler gibi Avrupa « nın büyük bir kısmını gezmiştir. * Stalin ise Rusyadan ancak bir de. facık çıkabilmiş ve 34 yıl önce bir kaç haftasını Almanya ve Avus « turyada geçirmişti. Nevill Chamberlain ise zengin bir imalâtçı olarak kırkına ve elli. sine kadar rahat yaşamış, klüple. re devam etmiş. Şatolarda ikamet etmiş ve ancak yemek ve şarap seçmekte ihtisas kazanmıştı. Bir Sovyet filminde gösteril. diği gibi Kızıl süvarilerin Beyaz Ruslara taarruz — etmeleri 1917 ihtilâlinin bir safhası'idi - ve Stalin bu sayede Siberyanın kutur mıntakalarında yaşayan bir sür « gün olmaktan kurtuldu. * Kendisi bana şunları anlatmıştı: 14. yaşın. da ihtilâlci oldum. Fakir bir eski. ci olan babam beni bir ortodoks mek tebine vermiş ve beni bir papas O- larak yetiştirmek istemişti. Bura« da bütün gördüğüm şey casusluk ve ehtrika idi. Stalin mektepten kovulmayı müteakip 20 sene ihti. lâlcilik ile meşgul oldu ve risale « ler yazdı, nutuklar söyledi, yaka « landı ve kaçtı. 1905 te kopan ilkteşrin ihtilâ - linin bastırılması üzerine Stalin Leninle Viyanada buluşmuş ve 0- nunla satranç oynamıştır. Leninin vasiyetnamesinden — anlaşıldığına göre kendisi Staline pek te emniyet etmiyordu. Stalin 34 yaşına geldiği zaman en altıncı defa olmak üzere Siber. yadan kaçmış ve tekrar yakala « narak kutup mıntakasına gönde « rilmiş ve orada bir kutup kâşifi o. larak yaşamış, yabani kazlar av - lıyarak, kendi elbiselerini dikerek yaşamıştı. Onun burada okuduğu kitaplar Marks ile Darvenin eser - leriydi. Stalin 1917 de 38 yaşında idi. Senelerdenberi karısından ay « rı.yaşamakta idi. Ömründe para veya sefahat ile meşgul olmamış - tır. Ümitsiz bir haldeydi. Ve bü - tün emeli çarlık rejimini yıkmak. tı. Stalin bir sürü tehlikeleri atlat. mış, ve hiç bir vakit kendini dü . şünmemiştir. Daha sonra Stalin nazır, fırka lideri, general olmuş ve en nihayet Rus Hiyerarşisinin en kuvvetli şahsiyeti — mevkiine varmıştır. İyi tahsil görmediği gi- bi yabancı dil de bilmez. Rusçayı da Gürcü şivesiyle konuşur. Sta « lin Hegel'in mantığı ile münakaşa eder. Chamberlain ise büyük dev. let adamlarına lâzım olan bilgiye sahiptir. Stalin'in biricik zevki pipo . sunu çekmektir. Tatil yap « mMaz ve yabancılarla nadiren görü. şür. Görüştüğü kimselerin yüzüne doğrudan doğruya bakmıyarak bir kurşun kalemini'evirip çevirir. O. na Troçkiden bahsettiğim zaman, kalemi ile sert bir kaç çizgi çizdi. Stalin, gâyet basit bir hayat sürer ve üç odayı işgal eder. Ömründe Çarın altın takımlarını kullanma - mıştır. Chamberlain her pazar Haydparkt. dolaşır, spor yapar Onun Başvekâ. let dairesi koyu renkli koltukları ile ve - kahverengi duvarlariyle klüp odalarına benzer. Hafta son. larını Başvekillere mahsus Chegu« ers şatosunda geçirir ve her hafta otuz altı saat, dünya tarihinin ha. reketine lâkayt kalır. Chamberla. in'in sadelik içinde yaşattığı zara. fet, Stalinin Kremlinde geçirdi « Umumi Harp nihayetlerinde cephelerde içinden bozulan Kus kıtaları böyle başıboş köylerine dönüyorlardı. YAZAN: Emil LUDWiG ği hayatın zıddıdır. Stalinin daire. si daha fazla bir doktorun muaye. nehanesine benzer. Buradaki bel - li başlı hareket izi, üç dört telefon. dur. 7 Chamberlain, ince uzun boy. lu, yetmiş yaşında bir a - damdır. Ve daima şemsiye taşıyan bir burjuvadır. Bir silindir şapka ile doğmuş gibidir. O da, Stalin gi. bi başkasından bir şey öğrenmeyi sevmez. Ve ikisi de, her şeyi da « ha iyi bildiklerini sanırlar. Stalin sağlam yapılı tam pro. leteryadır. Yağmur gibi e . hemmiyetsiz şeylerle alâkadar ol. madığı için ömründe bir şemsiye sahibi olmamıştır. Bir defa mükel. lef bir yemeği reddederek bilâkis Rus çorbası istemişti. y F Fakat, Stalin baştan başa e- nerfjidir. Bakışı araştırıcıdır. Onun da, Chamberlain'in de kafası mütefek. kir bir adam kafasına benzemez. Chamberlain, sözü süratle söyler. Stalin duraklıyarak söyler. Cham. berlain insanlık hakkındaki sisli itimadını, ve insan karakterini an. layışsızlığını 1927 de bana ifşa et. miş, ve Münihte bütün dünyaya i. lân etmişti. Stalin ise yakın dost « larından başka bir kimse hakkın - da itimat beslemez. —— Nİ CHAMBERLAİN 1 Stalinin bakışları tereddüt ı. Amerikalıların Beyzbol mera- ca burnunun büyüklüğü ve çene . sinin nisbeten küçüklüğü göze çar. par. Fakat bunlar şahsi enerjiden fazla irsiyet meseleleridir. 1 '1 Amerikalılar Beyzbol mera . kı, Stalinin Amerikalıları sevmesinin sebeplerinden biridir. Süper kapitalist bir devlet — olan Amerikanın Sovyetler tarafından niçin sevildiğini Staline sorduğum zaman, bana şu cevabı — vermişti: Amerikalılar, bedenen sıhhatli kimselerdir. Amerikalıların endüs. trisine, işine ve — edebiyatına çok derin hürmetimiz vardır. Ameri « kalıların sadeliği de hoşumuza gi der. Amerikada hayat, Avrupanın herhangi tarafından daha demok - rattır. Çünkü Avrupada aristok . ratlığın izleri hâlâ yaşamaktadir. 1 Hitler, Chamberlainderi faz. la, Stalin ile anlaşabilir. Führer, sıkışık olduğu bir anda Stalinden yardım isterse, — Stalin bu talebi reddeder. Bir Alman « Rus anlaşması müthiş bir kâbils - tur, Rus - İngiliz anlaşması muvak: kat olmakla beraber Sovyetlerle Almanların irtibatına mâni olur. Bu yüzden sulh namına bütün ü « mit, İngiliz . Rus anlaşmasındadır. Giyinişinde muhafazakâr Chamberlain “ Stalin'in mensup olduğu sade cemiyet