19 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

PENCEREMDEN Hiçihiçine Ölmek Yazan: M. Turhan TAN ataleada delikanlının biri nef- sine uyuyor, bir göz karartısı sırasında küçük bir komşu kızına ili. şiyor. Sonra o delikanlının kardeşi ortaya çıkıyor, taarruz gören kızı taarruz eden erkeğe almak istiyor. Fakat kızm anası ile babası bu teklifi kabul etmiyor, kızı bir başkasına ni. şanlıyor. Mantık bakımından bu basit ma- esra artık kapanmak lâzım gelir, de. ğil mi?.. Hayır. Kardeşini, göz koy- duğu kızla mutlaka evlendirmek is. teyen kabadayı, cehlin kılavuzluğu ile dalâlete düşmüştür, güya kırılmış olan gururunu tamir için kan dök - mek düşüncesine © saplanmıştır. Bu dalâlet, her cahil dimağında olduğu gibi, büyüye büyüye nihayet bir el. nayet şekline inkılâp ediyor ve gafil genç, kardeşine alamadığı kızın ba- bası ile anasını bir gün pusuya düşü. röp öldürüyor. Dün hiçhiçine ölen bu genç ada - mın cesedi Sultanahmette bir sehpa. ya asıldı, sallanip duruyordu. * Hiçihiçine ölmenin - facia içinde muzhike gibi - gülünç olanları da var, Bunlardan “garip” başlığı ile Selâniklizade tarihine geçen bir ta nesini 6 tarihten işte iktibas ediyo - rum: “Saray mutfaklarında çalışan aş. çılardan biri sarhoşlukla yoldaşların. dan birine bir kaç tabanca vurdu . ğundan aralarında bir itişip kakışma yüz gösterir ve tabanca kabzası ile dövülen aşçı bu sırada tavuk ayıkla. makta olduğundan elindeki | bıçağı sarhoş yoldaşına saplar. Göz kızgin- lığı ile, bıçağı eanevine sokmuş ola - cak ki sarhoş herif ses çıkarmadan düşer, hiçihiçine ölür. O sırada hü - kümdar bulunan üçüncü Sultan Mu. rat hâdiseyi haber alınca kızar, “Si. yaset” emreder ve katil aşçı erteşi gün darağacına çekilir, idam olunur. Saray aşçıları, hiçten #lem tirar- kadaşlarmın ardı sıra yine hiçten ö- lüme mahküm edilen ikinci bir arka daşlarınm son nefesinde başı ucunda © bulunmak istemişler ve sehpanın et rafına halkalanmışlar imiş, o Cellât, mahkümu sallandırır sallandırmaz bu seyircilerden biri ileri atılır, “e. © mir yerine geldi, suçlu asıldı. Dara. Âncında sallanıp ta ruhu muazzep ol. masin” diye, pala İle ipi çalar; ölüyü yere düşürür. Berikiler de üşüşür ve ölünün üzerine bir eski hasır örtüle- rek cenaze alayı kurulmasına girisi. Tir. Pain ile ipi çalan yoldaş, cesedi Ahırkapısından Üsküdara götürmeyi de üzerine alır. Saraydan çıkarıp sa. © hile indirir ve bir kayığa yerleştirir. Lâkin, kayık kıyıdan biraz uzak- laşınca, hasıra sarılı ölü kımıldama. ğn, hazin hazin inlemeğe başlar, ka- yıkçının da eli ayağı tutmaz olur. Ölü, gerçekten dirilmişti. Kendi. ni sehpadan düşüren yoldaşı ile has- buhale girişmişti, Fakat kayıkçı, ölü olarak kayığına konulan bir sdam diri bir vaziyette Üsküdara taşımak. dan çekindiği için geriye dönülür ve dirilen ölü yoldaşlar arasma karışır. Artık saray mutfaklarındaki ne. şeyi sormayın. Bütln aşçılar zil ta “kıp oynamakta. Onlarm kanaatine gö re hu adamcağızın suçu Yoktu, Allah ta kendisini yeni baştan hayata ka. > vuşturmuştu. Lükin hükümet bu saf düşünceye iştirak etmiyor, dirilen ölüyü yaka, “ayıp divana veriyor ve yapılan ince. leme sonunda cellâdın . rüşvet ala « — rak - ipin ilmiğini yerine getirmediği ve hu sebeple mahkümun boğulmu - © yarak kurtulduğu © anlaşıldığından © herifceğiz yeniden ölüme mahküm €- © diliyor ve kafası uçurulmak suretile öldürülüyor. i İşte iki defa ve hiçihiçine ölen bir adam ki karnıma bıçak sapladığı yol. 'daşının sarhoşluğunu gözönünde tu- tup cilvelerine biraz tahammül et » seydi bu âkibetlere uğramazdı. Fa - kat bir taraftan cahillik, bir taraftan ecelin gelmesi, zavallılarda şuur bı- rakmıyor olmalı ki böyle hiçihiçine ölüyorlar. ; Ne diyelim: Bu da insanlığın tat. ız tarafı! Ekmek Meseles Dün Bütün Fırınlar Kontrol Edildi 3148 Ekmek Müsadere Olundu, 106 Fırına Ceza Verildi, Bir Çok Ekmek İmha Olundu Şehirde ekmek tcvziztnm sühulet- le yapılması etrafında belediyece it. tihaz edilen tedbirlerin ne dereceye kadar müessir olduğunu kontrol et- mek ve fırınların ekmekçilik nizam namesine muhalif hareket edip et- mediklerini tesbit etmek üzere dün bütün kaza kaymakamlarınıh ve 2a- bıta âmirlerilin iştirakile şehirde u- mumi bir kontrol yapılmıştır. Bu kontrol sırasında belediye pets muavini Lütfi Aksoy da Beyoğlu ka- zâsında teftişlerde bulunmuş. Nişan- taşı, Pangaltı, Kurtuluş ve Mecidiye köyü semtlerindeki fırmları, yanım daki zobıta memurlarile beraber kon- trol ederek ekmekçilik nizamnamesi. ne aykırı hareket eden bir çok fırın- ları tec3iye etmiştir. Dünkü umumi kontrolde Beyoğlu kazasında teftiş edilen fırınlardan 1044 ekmek müsadere edilmiş, syfı- ca 51 fırına da ekmekçilik nizamna- mesine aykırı hareketlerinden dolayı ceza verilmiştir. Üsküdar kazasında 11 fırın mua- yene edilmiş, noksan vezinden dola. yi 893 ekmek müsadere edilmiş, 8 şüpheli ekmek nümunesi, belediye kimyahanesinde tahlil edilmek üzere yan 115 ekmek imha edilmiş, rına da para cezası verilmiştir. Kadıköy kozasında 459 ekmek mü- sadere edilmiş, 8 şüpheli ekmek nü- munesi alınarak belediye kimyaha. pesine gönderilmiştir. Eminönü kazasında 478 ekmek mü $adere edilmiş, 28 şüpheli ekmek nü- munesi alinarak kimyahaneya gön- derilmiş, 30 fırıncıya da ceza veril- miştir, Adalar kazasında 26 ekmek müsa- dere edilmiş, Beykoz kazasında 18 İ ekmek müsadere edilmiş, 10 şüpheli ökmek nümunesi alınarak kimysha. neye gönderilmiştir. Bakırköy küza-| sında 1f ekmek müsadere edilmiş, 3! fırmecıya ceza verilmiştir. Beşiktaşta 219 ekmek mlsadere & | dilmiş, 7 şüpheli ekmek nümuünesi 2- linarak kimyahaneye gönderilmiş, ay rıca 7 fırıncı da para cezasına çarp-| tırılmaştar. Bu suretle dünkü ümumi kontrol esnasında Belediye hududu dahilin- deki kazalarda Fatih Ve Sarıyor ha- tiç olmak üzere 3148 ekmek müsa- dere edilmiştir. Bu ekmeklerden bir kısım Darülâ- cezeye gönderilmiş, bir kısmı da u- alınmış, ayrıca yenilmesi caiz olma- cuz fiyatla hülka tevzi edilmiştir. TanzimattanBugüneKadar Üniversite Profesörleri ve Doçentler Kendilerine Verilen Mevzular Üzerinde Tetkiklere Başladılar Universite profesör ve döçentleri, Tanzimatın yüzüncü senel devriyesi dolayısile 20 teşrinievvele kadar b zırlanacak büyük esere konulmak ü- zere her biri birer mevzu almiş ve bu hususta tetkikatâ başlamıştır. 1839 tarihinden sonra Osmanlı im- parâtorluğunu alâkadar “eden vakı- lardan 1856 Paris muahedesinin tet- kiki, üniversite rektörü Cemil Bilsel tarafından, 1839 tarihinden sobra cümburiyetin ilinma kadar Osmanl imparatorluğundaki tefekkür hayati- nın tetkiki ve bu tefkikatın verdiği neticelerin cümhuriyet devri telek- kür hayatile mukayesesi, üniversite edebiyat fakültesi o doçentlerinden Hümi Ziya taralından Tanzimat ce- miyetinin içtimai bakımdan tetkiki, iktısat fakültesi doçentlerinden Ziya» ettin OFahri (tarafından, Tan. zimattan sonraki Türk kıyafetlerinin geçirdikleri tekâmül safhalarının tet- kiki edebiyat fakültesi doçentlerin- den Cevat tarafından, Tanz'mattan sonra, Osmanlı imparatorluğundaki kimya hareketleri, fen fakültesi do- çentlerinden Suphi tarafından, fizik S — Devlet sermayesiyle ku - rulmuş olan fabrikâlarda çalışan maaşlı ustulara barem tatbik edil. miyecek mi C — Bu ustalar maaşlı ve me- mur vasfını haiz olduklarına göre Bankalar baremine tâbi tutulacak- lardır. Esasen bankalar baremin « de us!a ve mütehassıslar için ka - yıtlar vardir. —* *. S —Maliye meslek mektebinin kayıt ve kabul şartları nelerdir ve kaydukabul ne zaman başlar? C — Maliye meslek mektebine orta mektep mezunları kabul edi. hareketleri Fahir tarafından, Tanzi-| mata kadar Osmanlı hareketleri ta-| rih şubesi doçentlerinden Enver Zi- ya Karal tarafından, ayni devirde matematik hareketleri fen fakültesin den Kerim tarafından, astronomik vo meteorolojik hareketler ayni fakül- te doçentlerinden Nüzhet tarafından tetkik edilecektir. Ayrica Tanzimat hereketinin Av- rupaca ma$i karşılandığını tetkik et- mek üzere alâkadar bazı doçentler de Paris ve Berlinde bulunmaktadır. Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya fa- kültesi doçeğtlerinden bu husus hak- kında vazife alan üç doçent te dün şehrimize gelerek aldıkları mevzular etrafında tetkiklere başlamışlardır. * Hükümet 1879 Berlin muahedesin- den zamanımıza kâdar imtidat etmek üzere 10 ciltten ibaret bir tarih se- risi yazdırmıya karar vermiştir. Ye- ni tarih serisinin hazırlanmasına min bir temmuzdan itiburen mükel- | Gümrük | Vekilinin i Tetkikleri Gümrük ve İnhisarlar Vekili Raif Kürudeniz, tetkiklerine “dün de de- vam etmiş, sabahleyin Usküdar tü- tün deposunu gezdikten sonra: Mal. tepeye giderek tütün ıslah İstasyonu- nu gözden geçirmiştir. Ralf Karadeniz islah istasyonunda 18 #i-İ bir saat kadar meşgul olmuş, İmhisar- lir umum müdürü Adnan Halet Tağ- pınarın verdiği izahatı alâka ile din- lemiştir. Tohisarlar Vekili müteakiben 1s. tanbul tarafına geçerek depoları gez miş, bir müddet Kabataştaki başmü- dürlükte meşgul olmuştur. Vekil, bu gün de gümrük işleri üzerinde tet- kikat yapacaktır. Tecrübeli gümrük memurları Istanbul gümrükleri. başmüdürlü- Hü teşkilâtının tecrübeli memurları taşra gümrüklerine nhakledilmektedir. Bundan makset, Avrupa gümrükle. rinde yapılan tetkiklerden sonra İs- tanbul gümrüklerinin esaslı şekilde ıslaht münasebetile burada tatbik e- dilen usullerin taşra gümrüklerinde de tatbikini kolaylaştırmaktır. Tec- Liman Devlet Denizyolları işletmesi u- murü müdürlüğü, Istanbul halkına, İhem kolayirk ve hem de ucuzluk te- mini maksadile, Şirketi Hayriyenin yaptığı gibi, Usküdar Halk tramvay- İarı Şirketile anlaşarak Köprü — Kad köy — Bostancı haltındi kom- bine biletiğr ihdasına karar vermiş, ve bu hususta tetkikata başlamıştır. Şirket Hayriyenin Köprü'— Us küdar — Bağlarbaşı hattında ihdas ettiği kombine biletler, birinci #mev- ki vapur, tramvay gitme ve gelme 25 kuruştur, Yapılan. Tönzilât yüzde 50 kadardır. Devlet Denizyollâr: İşletmesinin Koinbine biletler için tesbit edeceği fiyat henüz malüm değildir. Bu cihet Usküdar ve havalisi tramvay şirke- tile yapılacak temas ve müzakereler- irübeli memurların taşra gümrüklerin deki mesallerinden bilhassa oradaki memurlar istifade edeceklerdir. ope ae. Vergi Taksitleri Şehir meclisinin verdiği karara göre, bina vergisinin ilk taksit müd. deti temmuz nihayetine kadardır. Bu müddet zarfında vergisinin birinci taksitini vermiyen mükellefler hak» kında bir ağustos tarihinden itibaren tahsili emval kanununa müracaât e dilecektir. Halbuki belediye tahsil şubeleri- racaat ediliyormuş gibi sarı ihbariye gönderdikleri belediyeye şikâyet © dilmiştir. Bu şikâyet üzerine beledi- ye dün şubelere gönderdiği bir ta- mimle mükelleflerin temmuzun sonu- na kadar teksitlerini ödemekle ser- best oldukları, ancak bir ağustostan itibaren, ilk taksitlerini ödemiyen mükellefişf hakkinda | tahsili emval kanununa müracaat edilerek kendile- rine sart ihbariye gönderilebileceğini bildirmiştir. —e—— Talebe Mübadelesi Geçen sene olduğu gibi bu sene de Yugoslavya Üniversitesile talebe mü- badelesi yapılacaktır. Bunun için şimdilik arzu eden tıp talebelerinden üçünün evrakı tanzim edilerek Ve- kâlete gönderilmiş ve Vekâlet tara- den sonra belli olacaktır. Halen Köp- rüden Bostanciya gidip gelme seya- hat bir kişiye asgari 52 kurüşa mal olmaktadır. Denizyolları azami ten- #ilât yapmak kararındadır ve tahmin edildiğine göre Köprüden Bostancıya gidip gelme birinci mevki vapur, tren ücretleri dahil 25 kurüş olacaktır. Kombine biletler Köprüden alına- cağı cihetle halk nakil vasıtası de- öiştirdikçe kalebalığa karışıp ikide birde bilet almak sıkıntısından da | kurtulmuş olacaktır. Münakalât Vekili AV. Çetinkaya, | kara ve deniz yollarını, halk lehine | kolay, ve ucuz olmak. üzern. kornbiye | rında olduğundan Devlet Denizyolla- rı işletmesi umum müdürlüğü Veki- lin, halk için bizzat meşgul olduğu 'bu meselenin birincisini ve en basi- tini teşkil eden Köprü — Bostancı kombinesini kısa zamanda ildas e- decektir. Yolcu salonu ve otomopupark Devlet Liman işletmeleri umum müdürlüğü, Galata yolcu salonunun bir an evvel inşa edilmesi hususun- da çalışmalara devam etmektedir. Bütün gayrete rağmen, inşaatı ehem- miyetli şekilde ihmal edilen salonun dört aydan önce bitirilemiydceği an- laşilmaktadır. Böylece yeni modern| İ salon cümhuriyet bayramından sonra açılacaktır. Bu salonun inşasına karar verildi. fından muamele tasvip edilerek mu- vafakat edilmiştir. Mübadele sureti- le Yugoslavya üniversitesine gidecek tıp talebeleri şunlardır: Asım İstanbullu, Burhanettin Söy- lemezoğlu ve Sadettin Talu. N g > GÜZ ll Adliye Vekili Şehrimizde Adliye Vekili Fethi Okyar, dün sabahki trenle Ankaradan şehrimize gelmiştir. Tstasyonda vali Lütfi Kar- dar, Emniyet müdürü Sadri Aka, |zırlanmasına başlanmıştır. Bu antre-| Türk Tarih Cemiyeti uzasından eski Maarif Vekili Hikmet Bayur memur edilmiştir. N SORUNUZ, CE Müddelumumt Hikmet Onat tarafın- dan karşılanmıştır. Adilye Vekili | doğruca Büyükadüya gitmiştir VAP VERELİM ————————— lir. Lise mezunları tercih olunur. Tedrisat ve kaydukabul muamele. si diğer mekteplerle beraber baş. lar, tahsil müddeti iki senedir. . S — Hastahakıcı hemşireler 0- kulunda hangi kitaplar okunur, or. tamektep tasdiknamesiyle mekte. be girilebilir mi? C — Kızılay hastabakıcılık mekte. binde doğum ve teşrih (kitaplar hariçten alınır. Diğer dersleri mu- ellimler not vererek okuturlar. Mektebe girmek için ortamek. tep şehadetnamesi mecburidir. Bu mektebin mecburi hizmet müdde. ti beş senedir. Askeri hastabakıcı hemşireler okulunun kaydukabul şartları beş temmuz çarşamba ta rihli nüshamığın 12 inci sayfasın » da yazılıdır. Bu mektebe girmek çin evli veya nişanlı olmamak lâ. zımdır. Evlendikten sonra dul kal- mış kadınlar da mektebe kabul e- dilirler, . $ — Küpe takmak asri bir süs müdür, ve küpe takmak için kula. &ı delmek vücut için zararlı değil midir? * C — Küpe iptidat insanlardan ği sırada hazirlanan projeler maya- nında olarak inşası lâzım gelen oto- mobil park için Yakında hazırlıklara başlanacaktır. Parkın yapılacağı se- hada bir entrepo bulunmaktadır, O- tomabil park inşası için bu binanın yıkılması ve anireponun oradan kal- dırılması İcap ediyor, Bu itibarla, eski Galata yolcu sa- lonunun Karşısında bir antrepo inşa- sı kararlaştırılmış ve projelerinin ha- ponun yapılacağı yerden itibaren “Tophane rıhtımına doğru imtidat ©, den yol dar olduğu için belediye © ETİ kalma iptidai bir süstür. Ne ka - dar kiymetli taşlarla süslü olursa olsun küpe takarak süslenmek ip- dai zevklerden ve usullerden kur tulamadığımızı gösterir. Küpe tak. mak için kulağı delmenin vücude bir zararı yoktur. Bunun gözlere lak memesi delinmemiş bir kulak memesi kadar güzel değildir. Bi - naenaleyh küpe takmak için kü - çük kızlarımızın kulaklarım del « memeliyiz. İşleri Kara ve Deniz Yolları Birleştirilmek Üzere Devlet Denizyolları İdaresi Kombine Biletler İhdası - İçin Temaslara Başladı civarda istimlâk yapmak mecburiye- tinde kalmış ve liman iğletmen u- mum müdürlüğüne müracaat ederek antrepo İnşası münasebetile bu is- timlâkin umum müdürlük tarafından yapılmasınt teklif etmiştir. » Liman işletmesi umura müdürlüğü bu teklifi Münakalât Vekâletine ar- zetmiştir. Vekâletten gelecek ceva- ba göre hareket edecektir. Limani ait işlerin süratle yürümesi bakı- mından buradaki istimlâkin Liman İ işletmesi umum müdürlüğüne Yaptı- rilacağı kuvvetle tahmin edilmekte- dir, Tarifeler tetkik edilecek Liman işletmeleri umum müdürlü- ğü Denizbanktan devir aldığı bütün işleri yeniden esaslı şekilde gözden geçirmektedir. Sıra tarifelere geldiği zaman umüm müdürlük tenzilât im- kânlarışı arıyacaktır. Münakalât Vekâletinin prensipi ka tyen zam yapmamak, imkân nisbe- tinde ucuzluk temin etmektir. Li- man İşletmesi umum müdürü tarife leri tetkik öderken bu prensipi göz- önünde bulunduracaktır. İskenderun limanı İskenderun imanının o tesellümü bittiğinden oraya giden heyet ya- kında şehrimize dönecektir. İskende- run İmanı bir Fransız şirketinin &- daresinde idi. Tesellüm muamelesin- 'den' sora 'förmüliteye müteallik is- İedilecektir. imz gl Hariciye Vekili Bir müddettenberi şehrimizde bu- lunan Hariciye Vekili Şükrü Sara- coğlu, İki, güne kadar Yalovaya ba- reket edecektir. Hariciye Vekilimiz bir hatta ka- dar da Yalovada kalacak, sonra An- karaya avdet edecektir. ermez Rumen Turist Ofisi Romanya Propaganda ve Matbtat Nezareti turizm şubesi müdürü Kar- bo, şehrimize - gelmiş, (şehrimizde (Turist Ofis Rumen) şubesi tesisine memur edilmiştir. Romanya hükümeti, şimdiye kadar biri Pariste, biri Berlinde olmak ü- , zere iki harici turist ofis Rümen te- sis etmiştir. Istanbulda kurmak İste. diği bu ofis ücüncü olacaktır. emi ele Partide Toplantı ç Cümhuriyet Halk partisi kaza reis lerile Halkevleri reisleri yarın saat 17 den sonra Cümhuriyet Halk Parti- si merkezinde, Parti müfettişi Konya, Mebusu Tevfik Fikret Sılayın riya- selinde bir toplantı yapacaklardır. Toplantı, parti müfettişi ile parti ke- za reisleri ve halkevleri reisleri at3- sında bir tanışma mahiyetinde ola- caktır. mmm TAKVİM ve HAVA 19 Temmuz 1939 ÇARŞAMBA Gün: 31 Hazar: 78 Rumf: 1485 Temmuz: 8 220 1938 2033 Tinet ay Arabi: 1389 Hava Vaziyeti Yeşilköy OMeteorolaği istasyonundan alınan malüınata göre, yurtda hava doğu Anadolu bölgesi ile Karadeniz kıyıları ve orta Aradolu bölgelerinin şark kısımların” da çok bulutla, ve pek çoğu yağışlı, Ko - eseli, Trukya, Exe bölgelerinde açık, di- Ber bölgelerde bulutlu geçmiş, rüzgârlar şimal istikametten, cenubi | bölgelerde kuvvetlice, diğer yerlerde orta kuvvette esmiştir. Dün İstanbulda acik o geçmis, rözgür cenubu garbilen © saniyede 2 -3 metre hızla esmiştir. Saat 14 ie hava tar- yiki 10147 milfbar 4. Suhunet en yük- sek 31.0 ve en düşük 181 santigrat olarak knydedilmitir.