10 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

10.7.9) 10 Temmuz 939 TAN ABONE BEDELİ Türkiye Ecnebi 2000 Kr. 1 w » s9 * 0 * . * Milletlerarası posta ittihadına dahli olmıyan memleketler için abone bedeli müddet sırasiyle 30, 14, 9, 3,8 liradır. Abone bedeli peşindir. Adres değiştirmek 25 kuruştur. Cevap için mektuplara 10 kuruşluk pul ilâvesi lâzımdır. N MESELELERİ Şi Bir Memur Alınacak. Fakat Her Parmağında Ayrı Bir Marifet Bulunacak ! Yazan: Aka Gündüz tekiler gibi güzel vilâyetleri- mizden biri, Merkezin beledi. yesi gazetelere ilin vermiş. Bu vi nın pekçe önemli olduğunu birinci maddesinden öğreniyoruz. Bu işe is. tekli olanlardan bakınız meler isti yorlar: 1 — (Belediyenin zabıtai belediye komiserliği) ni yapacak, bilir! 2 — (Vilâyet merkezinin seyrüse. ferini idare) edecek, Ikili? 3 — (tfgiye âmirliği) ni yapacak, 100 Kr. mo * 1 Sena say 3Ay 1Ay 4 — difaiye vazifelerini recek, dööört! i Ben de şakadan birkaç şey ilâve edeyim: A — Bizim evin önünü süpürle- cek, B — Sizin köşkün yamacını sula tacak, C — Bayım mağazası önündeki kaldırımsız alana işaret memuru di.) kecek, Da Bayt Ye "Boylu be- yunen sakatçı esnafına bırakacak, E — Bayan patlicanı yatak oda- sında kızartırken tavayı “devirip yangin çıkarırsa itfaiye ümiri safati. le konuya komşuya (Söndürün!) diye | emir verecek ve itfaiye vazifelerini göreceği de şart olduğundan eline kova mi geçer, emme basma tulum- ba mı geçer, arozöz kataloğu mu ge- çer, ne geçerse onunla su taşıyıp söndürmeğe savaşacak! F.G. H- O saymağa kalkışsak alfabede harf kalmaz ve birkaç ta. ne “etçetera,, ile “vesaire, yetmez. İsteklilerin (Bunları yaparım) de- melerile iş bitiyor sanmayın, Ayrı bir şart daha var: İsteklilerin bu iş- lerde bulunmuş olmaları lâzımdır! Yani belediye zabıtası işlerinde kıdem ve ehliyeti olacak! Seyrüse- fer işlerinde tığ gibi mütehassıs ola- cak! İtfaiye kumandanlığı ile karı. şik itfaiye neferliğini, teknikçiliğini su gibi ezbere bilecek! Ve bunları vesikalarla gösterecek! Bilücistan padişahı böylesini bul. sa ülkesine vezirbaşı tayin eder, sen ne söylüyorsun saym Bay Reis? Bütün bu kıdemlere, ehliyetlere, ihtisaslara, mühendisliklere, profe. sörlüklere karşılık ne veriliyor bilir misiniz? Kızarmadan o yazamıyaca. ğım: Ayda elli lira Ücreti Anhası minhası ne geçecek eline? Kırk üç mü ne? Ye babam ye! Ye de beledi. yenin ömrüne dua et. Belediye haftada net beş yüz li. ra verse böyle her biri ayrı bir me, leke ve ihtisasa ihtiyaç gösteren iş. leri yapacak bir kişi bulamaz. Büt. sesi bunlara ayrı ayrı memurlar bu- lacak kadar geniş değilse vazgeçer, parça buçuk ele geçecek elli lira ile yalnız yaptırabileceği bir tek İşi yapar. O kadar. İlle (hepsini yaptı rırım) derse o zaman ya benim te- kaütlükten dahi tekalit olmuş dayı. mt hatır için alır, ya hatırlı esnaf. tan Bay Hacı Zümrük efendi ağanın, ilk okul kaçkını yeğenini! Bundan başka bir realite varsa siz söyleyin. Vatanda liyakatle, iktidarla, il sasla, vatandaşın kursağı ve midesi: le bu derece lâübalilik etmemekli mizi birbirimizden halisane rica ©- delim. Eğer, bu para ile öyle birisini bul. muşlarsa (!), ilgili makamların dik katlerini celbetmek lâzım gelir. Biz işe bakmalıyız, gösterişe değil, Su veya bu özlü sebeplerden dolayı ya Devami 10 uncuda) ! Sovyet Rusya Alman Kafesine Girer mi? tb Piğizim soluğumuz daha kuvvetlidir. — Siyasi bünyemizin atletik meziyet- lerine ini bu me- ayetleri Mi lüzum görmeyişimize aldanı- yorlar.” Bu sözleri, bir buçuk ay evvel, Tahranda İtalyan orta elçiliği bi - nasının salonlarından: birinde İki yudum viski arasında bir Alman diplomatından işitmiştim İtalyan fevkalâde heyeti reisi Prens Aymon di Sayoya dük dö Spöletta tarafından 5, A, J. veli. aht prens Mehmet Rıza o Şahpur şerefine verilen gardenpartinin da- vetlileri arasında bulunuyorduk. B m, Umumi Harpte eski Mı. sır Hidivi Abbas Hilmi pa- şanın emrinde İstanbulda kalan ve Haliçte dört yıl demirli oduran meşhur Almahrussa yatının süva « risi kolağası Hamza beyle birlikte, Kasımpaşadaki Bahriye bastaha neslinin hariciye kısmında karşı « lıklı iki yatakta, iki ay geçirmiş - tim. O şimdi Mısırın bir amiraliy. di ki valide kraliçe haşmetlü Naz- lının maiyetinde Tahranda bulu - nuyordu. Bahçede onü (görünce gidip kendimi tanıtmaktansa bir kaç gündenberi dostluk ettiğimiz genç bir Mısırlı gazetecinin tavas- sutunu'rica etmeyi .daha (doğru bulmuştum... Yeşil sularında Lotüsler yüzen büylik havuz başında ve çakıl - ları çiğniyerek dolaşanlar arasın. da onu göremeyince binaya girip salonlardaki siyah elbiselileri göz- den geçirmiştim. Nihayet dostum. la büfelerden birinde karşılaşmış. tık. O limondita içiyor ve yanında viski içen iki kişi ile konuşuyor - du. Ben de bir viski bardağına el uzatınca mühaveteye karışmış ol. dum. Bahis dönüp dolaşıyor, Rus- yanın bitaraf kalabilip kalamıya - cağı üzerinde karar kılıyordu. Sualleri Mısırh gazeteci soru - yordu. Susan ve hep dinleyen Ü « çüncü şahıs ise bir İsviçreli gaze - teci idi ki dört gündenberi nere - de karşılaşsak Çekoslovakyanm a- kıbetinden memleketinde duyulan endişeyi heyecanla tekrarlamak » tan kendinin alamadığını görüyor- dum. Alman diplomatı . ki hafif sa. kali olan bir zattı - bu yazıya baş. larken kaydettiğim müphem söz. lere şöyle devam etti: Bakalım hangisini intihap edecek? (İngiliz karikatürü) Yazan: Nizamettin NAZİF— Evet. Biz daha İyi sıçra rız. Biz daha.hızlı koşa » biliriz. Rusyanın bitaraf kalma - sına ihtimal tasavvur edilemez. Hentiz kati bir karar almayışı ancak hasımlarımızla bizim ara- mada bir Moskova Yarışı hazir. laması suretinde tefsire müsait- tir, Binaenaleyh, göreceksiniz ki Moskova yarışını biz kasana » cağız. Londradan da, aristen de evvel Moskovaya biz varaca » az” Viskilerin ve Hmonatanm biti. Şi, salonun çok sesk oluşu ve be- nim Misirliyı Harnza paşanın ya - nına gitmeğe teşvik edişim büfe başında daha fazla durmağa imkân vermemişti, Eğer verseydi Misirl meslekdaşın sualleri Alman diplo. muttan daha sarih cevaplar alabi- lecek miydi? Pek sanmam, Merhal, de Mısırlı da sanmamış olacaktı ki benimle gelmeğe Tazı olmuştu. Bgv mühavereden on bez gün sonra İngiliz . Rus konuş - maları başladı. Bir ay sonra Mos. kovadaki Alman büyük elçisi Fon Şülenburg'un Kremlin şefine bü - yük Krediler teklif ettiği duyuldu. Bir kaç gün evvel de Türkiyedeki Alman büyük elçisi Her Fon Pa- penin “fevkalâde” ve . “mahrem” bir vazife ile Möskovaya gönderi. leceği şayi oldu, Filvaki bu şayia bir gün sonra İstanbulda ve muh- telif Avrupa memleketlerinde res- mi bir Alman tekzibi ile karmlaşı tı, ama bu tekzipletin, şayiaların, sözlerin ve teşebbüslerin kısa fa. sılalarla birbirini takip etmesi sana ihtiyarsız şu mabut yâve'yi tekrarlatıyor: “Ateş olmayan yerden duman çıkmaz!” Çıkmaz tabil. Ve muhakkak ki Almanya şu anda Moskova nezdin. de devamlı teşebbüslerde bulunu- yor. Fon Şülenburg'un bütün dik. katin! İngiliz - Rus konuşmaların. da açılan gedikleri sezmeğe has » retmiş olduğunu, bütün diploma - tik kabiliyetlerini bu konuşmalar. da « devamlı veya devamsız - ge- dikler açmak İçin seferber eyle - miş bulunduğunu kestirmek kera- mete bağlı değildir. Zira Vilhelm. ştrasse'nin dört yıldanberi cihana gösterdiği cehennemi komedi, İn. giliz - Rus anlaşması tahakkuk et. tiği gün sen perdesini, bugünkü Almanya için çok mubrib olacak bir tarzda kapayacaktır. o Bunu kim anlamıyor? Demek oluyor ki Rapallo mu- ahedesinin üzerinden Odeküz ve kahramanlarının katli üzerinden sekiz yıl geçtikten sonra, Alman « ya yıllarca bu mushedeyi yapmış olan rejimin bir “vatan ve Pancer. manizm hainleri rejimi” olduğu - na kandırıldıktan senra “vatan ha lâskürları ve Panjermanizm pey - gamberleri” olduklarını haykıran. lar tekrar Rapallo tâbyesine dö - nüyorlar. Bazı gizli maddeleri de ihtiva ettiği uzun zaman rivayet edilmiş olan Rapallo muahedesinin demok- rat Vaymar Almanyasına, münis gelen ana hattı, şereften emin bir Almanyanın garbe kuvvetli gö - zükmesi ve “Umumi Harp mai bu Almanya” lıktan çıkıp “siyasi haysiyet sahibi büyük © Avrupa devleti Almanya” olabilmesiydi. B- muahede o zamanın riva - yetlerine göre: Es yalnızlıktan Büyük Alman endüstrisi » ne Rusyayı pazar yapıyordu. 3 — Almanyaya Rusyanın ip. tidai madde zenginliğini örzedi « yordu, 4 — Belki birgün Lehisisnın Yeniden parçalanması omümkün olabileceği ümidini bahşediyordu. 3— Dr. Şitezeman'a o karşı müfrit son cenahın tehditlerini bir parça azsltıyordu. d bir muahedenin n İngiltereden ve Fransedan müsait teklifler alabil. mek ve pazarlıklara yol Oaçmek imkânlarını tahmin ettirmiyordu. Sovyet Rusya ise, yine rivayet- lere göre şöyle müteselli oluyor - du: I — Vaymar Almanyası de - vamlı dahili buhranlara dayana - mayıp göçecek ve mevcut muahe. de iktidar mevkiine geçmesi mev. ut müfrit sol eenah siyasileri ta - rafından işletilecek. Bolşevik bir Almanya ile bölşevik bir Rusya a. rasında ayrı gayri olmıyacağı için Almanya lehine gözüken (o bütün vaatler > “Möskovaya ( kazanılmış yetmiş milyon yeni arkadaş” lehi- Be yerine getirilmiş olacak. 2 — Leh tamponu ortadan kal. kacak, 3 Dost ve müttefik bir Al. —anada fikir hareketlerine kal- kışmak düşman bir Almanyada ayni hareketi yapmaktan kolay o- lacak. 4 — Para vermeden, ayniyât i. le mübadele tarikiyle Rusyayı en. düstrileştirmek mümkün olacak. ilâ... Bu munhedenin © beynelmilel aksülâmelleri ne olduğu malüm dur. Rapallo'yı bir tehdit olarak görenler Almanyada müfrit sağ cenahı kuvvetlendirdiler, Günün birinde bu anlaşma ile milli men « faatlerini rencide edilmiş sayan - lardan birinin bir kurşunu mua - hedeyi imzalayan Rus diplomatını ve Almanyada bir Pancermanist kurşun da muahedeyi o Almanya namına imzalamış olan Hericiye nazırını yere serdi. Raspsllo devanı edebilir miy - di? Çıkar bir yol muydu? l Bir siyasi teşebbüs tecrübe e. | dilmeden nasıl bir netice doğura . | cağı yüzde yüz sarahatle anlaşıla. | bilir mi? Anlaşılmaz şüphesiz. Bü. | tün siyasi teşebbüsler “evdeki he « a benzer veçok defa “çar. şıdaki hesab” a uymaz Yalnız biliyoruz ki dünya bu rejim münafeteti bâdiresine gel - mezden önce Almanya ne zaman şuurla idare edilmişse © mutlaka Moskova ile iyi geçinmiştir. mark politikasının belkemiği Rus. yanın Fransa ile birleşmemesine dikkat etmek değil miydi? Fransa, Rusyaya karşı ayni dik. kati göstermediği zamanlarda ba. şına gelen belâlardan mütenebbih olduğu için değil midir ki daima Moskovaya Almanyadan. önce git. mek »ekâsını göstermiştir? Büyük © Napolyon Rusyanın dostluğunu kazanamadığı — için, Rusyayı Alman prenscikleri ile birleştiren sebepleri yaratmak ah. maklığında bulunduğu için mah » volmamış mıdır? Yahut mahvol » masında bunun tesiri az mıdır? Üçüncü Napolyonu mahveden | şey yine bu Rusya ihmali (değil midir? Kırım harbinin muzaffer - | lerinden olan üçüncü Napolyon, 1870 te Rusyanın müttefiki veya “müzaheretini temin, etmiş ( bir dostu" olsaydı Sedan'da yere vu. | rulur muydu? Şu anda mevcut Rus . Fransız ittifakı bu mantıkın eseri deği! mi. dir? 5 az O AYIN Kara Duman Yazan: Sabiha Zekeriya Sertel D üne kadar Almanyanın mil. yonlar sarfederek ilân ettiği Türk tütünleri ve Balkan tütünleri a- leyhine Almanyada şiddetli bir pro- paganda başlamış. Alman gençlik teşekkülleri tütünün kirk yıllık adı. m “kara duman,, a çevirerek kötü, lüğü hakkında organize propaganda. larına devam ediyorlarmış. (Alman milli servetini kara dumana feda et- meyiniz). Eğer bu, gençleri, halkı sihhi bakımdan tütünden kurtarmak için açılmış bir cereyan olsaydı, tak- dirle karşılamamız icap ederdi. Hal- buki Almanyada kötülenen Türk tü- tününe mukabil orada mevcut bir bebatla bir miktar en âdi tütünü ka. rıştırarak halka satıyorlarmış. Türk tütümlerine karşı alınan bu tedbirler, milli serveti kara dumanın tahriba- tından kurtarmak içinse, bu ilân lev- halarının yanına şu ibareyi de ya: İ mak lâzum: “Mili serveti; dünyayı ateşe ve- recek güllelerin dümanına feda etmeyiniz.” Bu duman kara, kapkara, insanlı. ğın asırlarca yüzünden silemiyeceği yağlı kara bir dumandır. inün helezoni hâleler savurarak uçan du. manmda nikotinin zehirlerini bula- biliriz. Bu zehiri yutmak veya on- dan kurtulmak sizin iradenize tâbi- dir. Fakat zehirli gazların, mitral. lerin, 42 lik, belki bu yeni harpte, icat edilmişse 142 liklerin siyah du. manından, gençliğimizi, ordularımı. 71 nasıl kurtaracağız? Milli servetleri duman gibi sava- ran, yüz Binlerce insan emeğini, in- san enerjisini, zekâ kabiliyetini in- san öldürmeğe sarfeden harp ekono. misinin kara dumandan yapacağı ta sarruf, eğer yine kara dumana, barut dümanına sarfedilmemiş © olsaydı, Almanyanın milli servethanesi ne kadar kaharmış olacaktı. Bu kara dumandır ki, yalnız bir milletin de. İğil, bütün milletlerin servetini, ins İsan kuvvetini, © beşeri tekümülü bozuk bir kantarda tartıp sıfira'in- dirmek hazırlığındadır. Kara dumana biz de düşmanız Fakat, cılız bir insan nefesinin mi- »iminicik bir sigaradan üfleyip w- çurduğu duman bulutlarına deği insanların beyinlerini, eiğarle deşerek, kemiklerini lokma lokma havaya uçuran obüslerin korkunç, siyah, simsiyah, ölüm ve vahşet sa. çan siyah duman bulutlarına kini. miz vardır. Milli servetleri hu du. mandan korumağa çalışalım, U Garlantepte Merkez alimi, Orhan Zeki Ergi; Muullimlerin mütemadi deği, yüzünden çektikleri mektubunuzu aldım, muallimlerin hayatında ist Kığı son kararın, kavvetli tatbik edileceğini ümit ederim. Aksi kdirde, müallimlerin bu istikrarsızlık yüzünden faydalı olamadıkları mütalessı çek doğrudur, A am İNİ Bursada Bir Sahtekârlik Suçlusu Yakalandı Bursa, (TAN) — Şehmmizde bir sahtekârlik hâdisesi olmuş, va fajli kısa bir zamanda yakalanarak adli- yeye teslim edilmiştir. Koza hanında, koza ticareti ya- psn Medine Tovi namına tanzim e- dilip Ziraat Bankasmdan tesviye e- dilen 585 tiralık bir hesap puslasırın sahte olarak tanzim edildiği anlaşı- Hnca iş zabıtaya intikal etmiştir. Zabıta fallin mülga Denizbankta memurluk etmiş, Mudanyah Hüse- yin Gültekin adında 93 yaşlarında bir genç olduğunu tesbit etmiş ve kendisini Mudanyada yakalamıştır. İşsiz olan Hüseyin Gültekin, mev- sim dolayısile Koza hanında kâtip o- larak çalışmakta idi. Tanzim ettiği makbuzla bankadan parayı alınca, çanta, yüzük, saat ve saireye bir mik- tarını harcadıktan sonra Mudanyâ- ya kaçmış ve paranın kalan 511 Hira. sına Mudanyada gömmüştür, Fâdise- Yi önce inkâr etmek istemişse de, sonradan hepsini itiraf etmiş ve göm düğünü bildirdiği 511 lira gösterdiği yerden çıkarılmış, Satın aldığı eşya- arya Başmu- bir mürakaba (Devamı 8 incide) lar elde edilmiş ve tevkif edilmiştir. “