12 Haziran 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

12.6-939 İBUGÜN| Romanya Ve Balkanlar Yazan: Ömer Riza DOĞRUL R omanya (o parlamentosu, Kral Karolün parlak bir nutku ile açıldı ve daha sonra kıymetli misafi- timiz Hariciye Nazırı B. Gafenkontn da Romanya harici siyasetini izah e- den bir nutkunu dinledi. Yeni Romen parlamentosunun 8- çılışı, Romen tarihinde mühim bir merhale teşkil eder. Umumi! seçim. Yeni seçim kanunu dairesinde yapıl miş, ve yeni parlamento teşekkül ve metod bakımından, eski parlamente- dan çok farklı olarak vücude gelmiş- tir. Yapılan değişiklikten maksat, İfrat derecesine varan siyasi ihtilâf- lara, siyasi dalaverelere ve mane lara sed çekmek, mebusların noktai nazar ihtilâfını değil, fakat muhte- lif meslekleri, işleri, sanatları ve te- $ekkülleri temsil etmelerini temin etmektir, Mebuslar şahsi kanaat ba- kımımdan sosyalist, yahut muhafaza. kâr olabilirler, Fakat meclisteki va- zifeleri bu düşünceleri ve kanaatleri temsil etmek değildir. Belki mensup oldukları korporasyonu temsil ede- Tek onun namına söz söylemektir. Sonra yeni mecliste fırkalar yoktur. Ve bütün mebuslar ayni fırkaya mensupturlar, Bu yüzden seçilen mebusların hepsi de milli kalkınma hareketinin e âzasındandırlar. Gerçi âyan meclisinde eski siyasi partilere mensup âza bulunmaktadır. Fakat bunlar da yeni rejime sadakat yemi- mini ifa etmişlerdir. . Yeni rejimde son söz kraldadır. Ve krala, muktedir ve faal bir şah- siyet olan Başvekil B. Calinescu Yardım etmektedir. M. Gafenko ise ehliyetli ve başarıcı bir Hariciye Nazırı olduğunu isbat etmiş ve te mas ettiği her muhitte en güzel İn- tıbat bırakmıştır. B. Gafenko son haftalar zarfında Avrupanın bütün siyasi merkezlerini GT Şabaki Seske MAKE “amlarile, diktatörlüklerin şeflerile #örüşmüş, bugünkü Avrupanın içvi- #ünü yakından görmüş olduğu için *ün Türkiyeyi ziyaretinin apayrı bir kıymeti ve ehemmiyeti vardır. ki dost memleket ricalinin istisare- leri müşterek ve yüksek menfantle- Ti, aralarındaki iş beraberliği ve sıkı bağlılık balımından her halde çok hayırlıdır. Romanya hürriyet ve istiklâlini her neye mal olursa olsun müdafaa Ya ve ancak en şerefli barış şartları İçinde yaşamağa azmetmiş bir mem- ikettir. Romanya Balkan manzume- *inin çok kıymetli bir unsurudur. Ve Balkan bi korumak ve Balkan. ları herhangi müdahalenin üstünün. de bulundurmakla pek yakından alâ- lardır. Bütün Balkanlıların ayni Yuuru taşıdıklarından ve ayni idrâk ile hareket ettiklerinden zerre kadar seler, bu hakikati senelerdenberi bütün Avrupa #ulh örneği, samimi iş beraberliği heği, dostluk ve müsbet hareket, re. #list siyaset örneği olan Balkan bir. Üiğinin ayni yolda yürümekte devam *deceğini göstermektedir. Çünkü: Ikanlar için en emin yol budur. Ve başka her yol, Balkanları ancak İclâkete sürükler. Balkanlarsa, felâ- kete sürüklenmiyecek derecede açık basiretli, uzak görüşlü olduğunu is- bat etmiştir. Vaziyet ve hakikat hu merkezde 9lduğu için Balkan memleketlerinin aralarındaki bağları azami kuvvete Vardırmaları ve her fırsat ve vesile- den istifade ederek arttırmaları, en tabii harekettir, Romanya Hariciye Nazırının ziya- Tetleri bütün bu mânaları tazammun ettiği için bütün Türkiyede en derin memnuniyetle karşılanmıştır. Yugoslavyanın Ankara Elçiliği Belgrat, 11 (A.A) — Yugoslavya- Bin Milletler cemiyeti nezdindeki da- İmi murahhas, Şumenkiviç Ankara- Ya. Varşova elçisi Vukoviç Atinaya, mdra büyük elçisi Kassldolats Ber- Polonyanın Danzige Cevabi Almanlar Polonya Yurdunu Bastılar ve Müsadere Ettiler Varşova, 11 (A.A.) — Polonyanm Danzig fevkalâde komiseri, Danzig- teki Polonya gümrük memurlarının ,, | sdedinin azaltılması ve bu memurla. Tın sadakat yemini hakkında Dan2ig &yanının taleplerini reddeden Polon- ya cevabını bugün vermiytir. Notada Danzig taleplerinin iki memleket münasebetlerini tanzim e- den mukavelelere mugayir olduğu ve şayet Danzig âyanı 3 haziran Gağihli mektubuna kaydettiği hususata tat- bik edecek olursa Polonyanm Dan- İzigteki gümrük memurlarının adedi. İni artıracağı ve serbest şehir maka- İmatının hattı hareketinden en geniş | mikyasta icap eden neticeler istihraç edeceği ve bunun da Iktisadi sahada Danziz için büyük zararlar tevlit e- deceği bildirilmektedir, Alman matbuatı Sadaki tarafradan verilen cevabı “Danzige karşı bir Leh tehdidi,, mahiyetinde telâkki etmek- tedir. Gazeteler Polonyanın yeni notası hakkında Alman istihbarat bürosu ta- rafından neşredilen tebliği iktibas ot- mektedirler. Tebliğde Polonya tara- fından tevdi edilen yeni notanın Po- lonyanın Danzigte hâdiselere mey - dan vermemek değil, bilâkis her ça- reye baş vurarak bunlara sebebiyet vermiye çalıştığını göstermekte ol - duğu iddia edilmektedir. Hokal Anzeyger gazetesi Danzig- teki müsellâh Leh gümrük memür- İhesdi biner . yazmaktadır, » Alman Silezyasındaki Ratibur şeh- ri, dün Polonyalılar aleyhinde yapı- lsn bir takım harekâta sahne olmuş- tur. Hitler Jugend erkânından elli kişiden ve Gestapo ajanlarından bir grup, “Polonya yurdu., binasını İsti- lâ etmiştir. Bu bina Almanyadaki Po- lonyalılar birliğinin mahalli binası - dır, Binaya giren grup bu hareketle- tini muhik göstermek için Berlinden almış olduklarını söyledikleri bir tel grafı göstermişlerdir. Bu telgraf, bi- nanın “Hitler Jugend,, lehine müsa- dere edilmesini âmir bulunmaktadır. Mütearrızlar bu tebligatı yaptıktan sonra Polonya federasyonunun evra- kını müsadere etmişlerdir. Polonya, armalarım ayak altına alıp ezmişler- dir. Pilsudskinin Pörttelerini yırt - mışlardır. Poloriya yurdunun işgali münasebe tile dün akşam Polonyalılar sleyhin- de muszzam bir nümayiş yapılış - tır, Polonya yurdu 35 senedenberi bu mıntakadaki Polonyalıların kültür hayatlarının merkezi idi. Bulgar Başvekili Beyanatta Bulunmamış Sofya, 11 (A.A) — Fransız Paris- Soir gazetesi Başvekil Köseivanofun bir mülâkatını neşretmektedir. Hal- buki Başvekil mezkür gazetenin mu- habirine mülâkat vermemiş, ancak kendisile görüşmüştür. Bu görüşme- de Başvekil söylemediği bazı ifade- leri muhtevi olarak intişar etmiştir. memleketinin sil; lanmasını tında bir heyet göndermiş ve Polonyanın Londra sefiri, son günlerde İngiltere Baş- vekili Mister Chamberluin ve Hariciye Nazırı Lord Halifax'la mühim görüşmeler yaptı. tere tarafından vaad olunan istikrazın tediyesini iste- di. İngiltere Polonyaya Miralay Foyton'un riyaseti al- tıklan sonra raporunu vermiş, İngiltere hükümeti de istikrazın ilk taksitini etdiyeyi . kararlaştırmıştı, Bu karara göre Polonyaya hemen otuz milyon İngiliz li- Fransız orduları Erkânıharbiye Reisi Gene- ral Gamelin, Londrayı ziyaret ettiği zaman İngiliz ordusunda kullanılan en modern ve Mustafa Çelebi de fırkanın sekre-; teri olmuştur. Halep, Cerüşşuür, Lüz- | kiye, Humus şehirlerinden ve diğer kasabalardan birçok zevat bu yeni fırkaya iştirak etmişlerdir. Suriyede kabine buhranı hâlâ de-| vam etmektedir. Hiç kimse kabineyi teşkile muvaffak olamamıştır. Siya- si mahafilde Suriyede yeni bir idare şekli vücude getirileceği söylenilmek tedir. Suriye liderlerinden Doktor Abdur | rahman Sehbender refakatinde kala- İbalık bir heyet olduğu halde Şarki! | Erdüne gitmiştir. Bu heyet Emir Ab- | dullah Hazretlerine elmas ve mücev- heratla murassa eski bir Arap kılıcı İngiliz Hük Nevyork Serg Nevyork, 11 (Hususi) — Togiliz kral ve kraliçesini hâmil Varrinzton zırklısının seyri esnasında sahil mu- hafız gemilerinden kalkan tayyare- ler zırhlının ve zirhlıya refaket eden uzun-alayın üzerinde uçmuşlardır. Kral ve kraliçe Nevyorka vardık- ları zaman kendilerini dört milyon Amerikah (karşılamıştır. Bunların içinde bir milyon mektepli vardır. Kral ve kraliçe saat 11 de Battery Parka gelmişlerdir. Ingiltere kral ve kraliçesi saat 12.30 da da enternasyonal (sergiyi gezmişlerdir. İngiliz hükümderları - nın muvasalalinda 21 pare top atıl müşter. Ingiliz. hükümdarlarının sergiye muvasalatlarında Italyan pavyonu reisi Amiral Cantu, halkın tenkit edi- ci mırıltıları arasında faşist usulü ile selim vermiştir. Enternasyonal sergi reisi krala, yarınki dünyanın bir remzi olmak ü- zere kristalden bir küre ve bir de al- tın piramit takdim etmiştir. İngiliz kral ve kraliçesi, Bay ve Halepte Yeni Bir Siyasi; Fırka Kuruldu Sam, 11( Tan Muhabirinden) — Halep ve havalisi Aşi- retlerinden Ebu Saban, Elveledi, Elbuşeyh âşiretleri ile diğer âşiretlerin reisi ve şeyhler tarafından Cemiyetül ahdilinfaz isimli siyasi bir fırka teşkil edilmiş, fırkanın reisliğine sabık | Halep polis müdürü Tevfik Garip seçilmiştir. hediye edeceklerdir. Siyasi rahafilde bu ziyareta de bü. yük bir ehemmiyet atfedilmektedi Halep evkaf müdürünün evinin altında bir bomba inflâk etmiştir. Zabıta bombayı patlatanları bula- mamıştır. Bunun üzerine memleke- #in birçok ileri gelenleri ve mahalli rücsa Halep muhafızı ziyaret ede- rek hükümet ve polis idaresinin bu meseledeki aczini protesto elmişler ve hükümetin bu cürmün failini 1 kekdirde. hal me ç a kın kendi aralarında rak canlarını muhafaza kaygusuna düşeceklerini ve bu fiilin failini de bulacaklarını bildirmişlerdir. ümdarları isini Gezdiler Bayan Roosevelt ve iki yüz davetli, bu sabah Roosevelt'in vaftiz edildiği protestan klisesinde bir ruhani âyin- de hazir bulunmuştur. Oğleden sonra da Roosevelt'in ma- likânesi dahilindeki parkta 150 da- vetlinin bulunduğu bir piknik veril. miştir, * Londra, 11 (A.A.) — Star gazete sinin verdiği bir habere göre, Ingil- tere kral, Belçikayı 28 - 24 ilkteşrin tarihlerinde resmen ziyaret için kral Leopoldün vâki davetini kabul et- miştir. 316 İngiliz Seyyahı Geliyor Çanakkale, 11 (TAN Muhabirin- den) — Bugün saat 13 te İngiliz ban- dıralı Arendera Star vapurile 316 seyyah gelmiştir. 150 seyyah şehrin görülecek yerlerini gezmişler ve Trova harabelerine gitmişlerdir. Va- Pur saat 18 de İstanbula hareket et- miştir, tertibat yapa-| Çinliler Şanghayı Sarıyorlar Japonlar İngiliz i Ataşesini Casuslukla İtham Ediyorlar Hongking, 11 (A.A.) — Doğu cep- besinde faaliyette bulunan Çin çete- leri Şanghay etrafında muazzam bir çevirme hareketi yapmaktadırlar. Bu çevirme hareketi Japonların civar mahallelerle münakale ve muvasals- larını kesmiye matuftur. Li Şanghaya kadar Uang- ho'nün iki sahili Çinlilerin kontrolü l altındadır. Çin askerleri geçen 24 mayısta Kanton şehrine girerek saatlerce sü- ren sokak muharebesi yapmışlardır. Japonlar 20 ölü vermişlerdir. Tokyo, 11 (A Vay Calgan'da 15 mayıstanberi mevkuf tutulon İngiliz teğmeni tercüman Cioper, Japon mâ- kamları tarafından casusluk cürmü sabit olmadığı için tahliye edilmiştir. | Ingiliz ataşemiliteri teğmen Spesar ise tahkikatın sonuna kadar mevkuf kalacaktır. Arita, bu sabah Sir Robert Crai- gie ile yaptığı mülükat esnasında, Ja- pan hükümetinin Kalganda mevkuf bulunan Ingiliz ataşemiliterinin ser- best bırakılması hakkındaki İsteği reddettiğini Ingiliz büyük elçiliğine bildirmişitir. Kudüste İki Bomba Patladı, 5 Ölü Var Kudüs, 11 (A.A.) — Posta merkez bürosunun mektup kutularına sak - lanmış olan iki bomba infilâk etmiş ve beş kişi ölmüştür. Bunlardan dör- dü Yahudi polisi, biri bir Ingiliz ss- keridir, Birkaç ay evvel inşa edilmiş olsn posta binasının duvarı tamamile çökmüştür. Diğer cihetten Hayfanm şimalinde kâin Meshek ismindeki Ya- hudi köyünün silâhlı bir çetenin ta- arruzuna uğradığı bildirilmektedir. Köylülerden biri ağır surette yara - lanmıştır. Polonya Sefiri, tamamlamak için İngil- bu heyet tetkikler yap- caktır. rilecek, bir kismı da İngiliz kaliteleri için sarfoluna- * Mısır Hariciye Nazırı Abdülfettah Yahya Paşa- nın yakında Ankarayı ziyaretinden bahseden bir İngiliz gazetesi ziyaret neticesinde bir Türk - Mı. sır paktının imza edileceğini ve böylece bütün Yakın Şark devletlerinin tecavüze karşı çok sağ- lam bir cephe teşkil etmiş olacaklarını bildiriyor. » İngiliz mühendisleri Yakın Şarkta gayet büyük askeri yeni icat edilmiş silâhları da tetkik etmiştir. | Bu resim o tetkiklerden biri esnasında alınmış bulunmaktadır. iğı da severim, Hattâ tramv Na are vara amam FELEK Nurullah Ata ve Sarmısak Yazan: B. FELEK B u İki ismi birbirine atfen yazı- şım bir münasebetten değil bir zaruretten ileri geliyor. (Efendim! Nurullahı tanırsınız. Hoş sohbet, en- teresan, neşeli fakat, titiz çocuktur. Yâni çocuktur dersem pek te çocuk sayılmaz amma bunu bir nüvaziş sö- zi olarak kullandım. Nurullah tanıyanlar onun bu ti- tizliğini bilirler. İşte onun yeni bir tezahürüne bir iki gün evvelki Haberde okuduğum bir makalesinde şahit oldum. Nurullah Ata tramvaya binmiş, yanma ağzı sarmısak kokan biri gel- miş, yanaşmış, Öbür tarafına da için için şarkı okuyan bir diğeri düşmüş, Bir taraftan burnu, öte taraftan ku- lağı muazzep olan edip arkadaşımız hızını Haberdeki makaleden almak is Ben, Nurullahı severim, sarmısa- vı da s6- verim. Hattâ alaturka musikiyi de pek severim. i Halbuki bunların aralarında bir anlaşamamazlık olduğu o makaleden pek anlaşılıyor. Yalnız şayan dikkat nokta şu: Bu dört unsur arasında ne sarmi- sak, ne tramvay, hattâ ne de hanem- de yolen bu tesadüften şikâyetçi de- #il. Yalnız Nurullah müşteki. — Sarmısak kokusuna dayana « | mam, Böyle umumi vasıtalara binen- ler gündüz sarmısak yemesin! Diyor. Sarmısak yemiş adamın, hele ra- kı da içmişse nefesi gerçekten pek lena kokar. Adetâ insanm burnunun direği kırılır, Lâkin neyleyelim ki, bu mesele bizde henüz muaşeret â- dahı arasına girmiş değildir, Kaldı ki; bizi izaç eden ağız (kokuları a- rasında sarmısak en masumudur.Bu hususta da Nurullah © arkadaşımla hemfikir olduğuma kailim. Doğru söz! Umumi vasıtalara bi. nenler sarmısak yemesinler! Sarmısak yemesinler de ne yes: ler arslanım? Gerçi kendisi doktor değildir a- ma ağabeyi fazıl (o hekimlerimizden Galip Atanm sarmısak o hakkındaki methüsenasını elbette işitmiş veya ©- kumuştur. Bu kadar iyiliği olan bir şeye, kokuyor diye bu derece Yusü - met göstermek reva mıdır? Kokusu ile tramvayda Nurullahı rahatsız etmesine rağmen sarmısak yemek, hiç kokusu olmayan, ve ci - vardakileri rahatsız etmeyen, rüş - vet, dayak, hak ve haram yemekten bin defa müreccahtır. Zaten meşhur kelâmdir: ; — Sarmmağını, sirkesini hesap © den paça yiyemez! Derler. i Sarmısak hakkındaki bu tevec « eühsuzlüğe bakılırsa Nurullah Ata yemesi ümidi dostumun artık paça kalmamıştır. Diyecektir ki; yi — Benim paça ile işim yek! A - yak takımından da hoşlanmam! oo Bu da doğru! Lâkin sarmısak yiz yip tramvaya binmeyi terbiyeye mu- gayir bulan Nurullah Ata arkadaşı» muza bu derece ideal terbiyeyi am cak paçada takdim edebiliriz. : Rivayete göre şimdi kokusuz sar. misak icat edilmiş. i Zaten: | — Sarmısağı gelin etmişler, kırk gün kokusunu dışarı vurmamış! Der. ler. z Ne istiyor bilmiyorum. Nurullah ki bir samimi adamdır, Sarmısağın kokusunu saklamasını kendisi - ne karşı samimi davranmamasımı map istiyor? Zannetmem! Azizim Nurullah! Gerçi sizi ra - halsız edecek ama bırakalım? Sarm- saklar, sarmısak gibi koksunlar, s0 - ğanlar, soğan gibi, / Buna müsaade etmezsek, sermı - sakların vanilya ve soğanların muz gibi kokmıya yeltenmeleri sahnesine. şahit oluruz ki; bu senin gibi hakikat severler için, sarmısak kokusundan daha büyük bir azap olur. me, Prag elçisi Protiç Varşovaya, An- kâra elçisi Subotiç Londraya, Atina “İçisi Lazareviç Brüksele tayin edil. Mişlerdir. rası verilecektir. Polonyanın tabii kaynakları zengin olduğu için silâhlarını kendi fabrikalarında yapacak- tır. Bu yüzden İstikrazın en büyük kısmı nakden ve- kıymeti haiz yollar yaptırmaktadırlar. Bu yolların bi- ri Bağdattan Süveyşe, biri de Kahireden Kudüse uzanmaktadır.