23 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

10 Ankara, 22 (Tan Muhabirinden)— © Maliye Vekili Fuat Ağralı, 1939 büt- çesinin müzaker #st13 başlanması inü- naşebetile, bugün Mecliste. beyanat- ta bulunmuş, bu setek: bütçenin ge- çen yıla nazaran 1! milyon Hirg bir fazlalık gösterdiğini söyliyerek de- miştif ki: “Geçen mali #*p: nihayetlerinde muhtelif mevzu ve matrahlarda © hemmiyetli nisbitıe vergi tenzilâtı yapıldığı ve hiç vergi ihdas ve zam- mına gidilmediği halde 1938 mali se- nesinde tahakxux «den ve yeri bit- çe tahminine esas *'a 1 rakamın, ca- Tİ sene bütçesine nazaran arzettiğim 11 milyon lira derecesindeki yüksek» Biği bir taraftan memleketin iktısa Gi hayatında göru!sa devami: inkişafı © ve diğer cihetten mali mevzuat ve e- saslarda takip edilen ıslahatın tabii neticeleri olduğunu ve her iki âmi- “lin de doğrudan doğruya Büyük Mec- lisin aldığı isabetli kararların mah- sulü bulunduğunu tebarüz ettirmek benim için büyük bir vazifedir. Bütçenin bariz vasfı Bütçe projesinin ana hatlarını tah- Tile girişmeden evvel derhal arzede- yim ki, yeni sene bütçesinin en bariz yasını, milli iüdafaa hizmetlerinin azami derece düşünülmüş ve karşı- lanmış olması teşkil etmektedir. Fil- hakika, bütçenin umumi yekünunda geçen seneye nazaran fazlalık 11 mil- yon liradan ibaret olduğu halde milk müdafaa grupuna hük'imetçe teklif edilen zam 11.5 milyon Jiradır, Gö- rülüyor ki bülçe fazlası tamamen mü dafaa hizmetlerine tahsis edildikten başka muhtelif daire bütçelerinden © yapılan bazı tasarruflar da buna ilâ- ve edilmiştir. (Bravo sesleri, alkışlar) © Maliye Vekili, bir kısım ihtiyaçlar “için bütçe encümenindeki müzakere ler esnasında hükümetçe teklif edi- len bazı ilâvelerin yapıldığı ve milli müdafaa grupuna yapılan zam tek- Miflerinin mahiyeti değişmeden bun- © ların karşılandığını anlatarak sözüne © şöyle devam etmiştir: Mevzuu bahis yeni ihtiyaçlar için yapılan -zamların başlıcaları şunlar- 'dır. Aza adedinin artması ve meclis binasının İnşaatı dolayısiyle Büyük Millet Meclisi bütçesine 500 küsur bin lira, yeni iki vekâletin teşkil dolayısiyle bu vekâletler bütçelerire 900.000 Tira, muhtelif mülhak büt- çelere ve leşekküllere yapılacak yardımlar ile devletin umumi bazi ihtiyaçları karşılığı olarak maliye biitçesine 1,300 küsur bin lira. Bütçedeki değişiklikler 1938 mali yılına nazaran önümüz- deki sene bütçesinde yapılan diğe değişiklikler, bir kısım bütçelerde tasarruf edilen mebsliğin dahili em niyet ve asayiş ihtiyaçlarına ve ma- arif, sıhhat, zirsat, nafıa, hizmetleri gibi müsmir işlere tevzi edilmiş ol- masından ibarettir. Arzettiğim te sarrufun bir kısmı ayni bütçe içinde bir hizmetten tenzil diğer bir hizme. te zam suretiyle icra edildiği cihet- İe zahiren görünmemektedir. Bu su- retle görünen veya görünmiyen ti sarrufların umumi yekünu beş mil yon lirayı mütecaviz olup bunun bir buçuk milyonu maarif, '600.000, Mirası sıhhat ve İçtimai munvenet, “600.000” lirası ziraat, “300.000, li- rası nafıa hizmetlerine, “300.000, — lirası emniyet ve fandarma bütçe- lerine ayrılmış, bakiyesi de bilhassa kabul buyurduğunuz bazı kanunla. rın icabt olarak muhtelif dairelerin zaruri ihtiyaçlarma karşılık tutul ç muştur. Fevkalâde tahsisatlar Bütçe projesinin masraf kısmna aİt maruzatımı' bitirmeden müsaade- nizle, üç seneden beri fevkalâde tah #isatla idare edilmekte olan ve baş- ta milli müdafaa olmak üzere mafia, Ziraat, iktisat, sıhhat ve içtimai mu- avenet wekâletlerinin fevkalâde ma- i haiz bulunan muayyen hiz. metlerinin önümüzdeki senede ayni menabiden elde e- iç rıca büyük se takdim etmiş ol- 'duğumuz kanun lâyihasmin umum! hatları hakkında kısaca maruzatta bulunacağım Umumi yekünü 58 milyon liraya baliğ olan fevkalâdı tahsisat eni mühim kısmı milli müdafaaya ait- tir. Filbakika demin arzettiğim veç- © (ile, adi bütçede Yapılan mühim Tahsis E zamlardan milli müdafaa hizmetle rine fevkalâde tahsisattan ayrılan miktar 26 milyon 310 biri liradan fbarettir. Hükümet, yüksek direkti?- lerinize teb'an, sulh ve emniyet ga- yelerimizin vasıta ve mesnedini teş- kil eden milli müdafaa hizmetlerinin. takviyesi için gerek adi gerek fevka- lâde veridat menbalarımızın azami müsandesini istimal etmiştir, Fevka. lâde tahsisatın 17 milyon 321 bin li- rası demiryolları inşaatına sarferiil- miştir. Bunun haricinde Sıvas — Er- zurum istikrazı ile ayrıca temin efi- lecek olan 4.5 milyon lira da bu tahsis edilecektir. Diğer ihtiyaçlar için Fevkalâde tahsisatın 00.000, , kik ve arama ensti- tüsü ile elektrik işleri etüd o idaresi açlarına 1.5 milyon lirası mu- hacir iskân masraflarına, 1 milyon lirası da Ankara Tıp fakültesi inşa at ve tahşisalına, “1.200.000, lirası geçen sene verilen bir milyon liraya ilâveten Lüleburgaz, Fdirne asfaltı yoluna, üç yüz bin iran Ankara gönçlik parkı inşaatına, yedi yüz bin Hrasi yaş ve kuru meyvaların ısla- hına, 387.000 lirası maarif inşaatına 1 milyon lirası ayrı bir kanunla ver- miş olduğumuz taghhüt «slâhiyetine müsteniden, şarktan başlamak üzere, ihtiyaca göre yaptırılmakta olan hü- kümet konaklarına, “2., milyon llra- si Tunceli mıntakasında taibik edil- mekte olan ıslahat programı icab olarak yapılan bilhassa yol ve köp- rü gibi mühim nafla hizmetlerine, “500.000,, lirası da hava yolları dev- let işletme idaresine tahsis edilmiş- tir. Adi bütçeden de ayrıca 450.000 lira yardım görmekte olen bu hava yolları idaresinin dört yıllık bir prog rama başlamış olan muutazam me- saisi sayesinde elyevm seyri sefere açılmış bulunan Ankara - İzmir ve Ankara « Adana hatlarına ilâveten Ankara - Samsun ve Ankara - Er - zincan hatlarının da önümüzdeki s8- ne içinde açılması mukarrerdir. Memleketimizin esas ana hatları tesis vasıtalarımız program dairesin- de ikmal edildikçe mukavele İ- le mütekabilen bağlı bulunduğumuz Avrupa hava yolcularını şarka ve ce- nuba ve burpiardan çıkacak yolcu ları Avrupaya kendi yasıtalarımızlz nakletmek ve bu suretle gerek mem leketimizin gerek şark ve cenup mem lsketlerinım Avrupa hatları ile irti- batını temin etmek imkânları elde edilecektir. Maliye Vekilimiz, daha sonra adi ve fevkalâde tahsisat projesinde yer almıyan sanayi, maaden, deniz tica- reti ve su işlerimize dair de izahet vermiştir. Vekil,» sanayi ve Sümerbanktan bahsederken şöyle demiştir: “Yapılan hesaplara göre, ilk beş senelik sanayi programında dahil te- sisatın tamamlanması takriben 117 milyon liraya mal olacağı anlaşıl maktadır. Bu tesisat için sarfı muh- telif kanunlarla mezuniyet verilen 87 milyon lira kanunlarında yazılı menabiden hazinece tamamiyle te- *tibarer. programın tamamlanması na muktezi sarfiyat için yeniden sö- löhiyet alınmasına lüzum görülmüş ve buna alt kanun lâhiyası yüksek meclise takdim edilmiştir.,, Yeni yılın varidat bütçesi “1939 mali yılı bütçemizin varidat | Kısmını 261 milyon lira olarak tah- İmin etmiş bulunmaktayız dğöğiyeli- isa 10 aylık tahsilât rakamlarına is- tinaden yapmış olduğumuz bu tah- *İmainin 4936 yılı varidat bütçesine na- zaran 10.591.000 lira bir fazlalık gös- #ermektedir Bu fazlalığın mühim bir kısmı kazanç vergisiyle hizme: er- babından alınan diğer vergilerden ve gümrük vergileriyle inhiserlar basılâtından ileri gelmektedir. mizde bulunan 11 aylık tahsilât ra- kamları bu tahminlerimizin tahak- kukunu ümit etmeğe müsnit bulun- min edilmiştir. Önümüzdeki seneden | Maliye Vekili Dedi ki: “Bütçe Fazlası: Milli Müdafaa İhtiyaçlarına dilmişti ılmıştır,, J maktadır. Gerçi son zamanda bey- nelmilel siyasi vaziyetin tevtit etti İği tereddüt ve endişeler 10 uncu ve İli inci ayların gümrük varidatı üze- İrie mahsüs bir tesir icra e İ hali kalmamış ise de mayıs yı silâtının 15 gün içinde geçen seneye! nazaran üç Yüz bin liraya yakın bir| fazlalık. kaydetmiş olması, bu tesirin İsmuvakkat ve geçici olduğunu ve bu vaziyet olâyısile tahminlerimiz üze- rinde'her hangi bir tâdil icrasına lü- 2m bulunmadığını göstermiştir. Vergi hususundaki — prensibimiz, vergilerimizi istihsalâlı tazyik ve is- tihlâki tahdit etmiyecek nisbette bü- ilundurmaktır. Bu hususta azami itina etmekteyiz, Tahakkuk. ve tahsil şekillerinde daima mükellefler için kolaylık te- min edecek usulleri araştırmak, ve İbu gayeyi istihsal edecek surette İs- Uca üzerinde durduğumuz ehemmi- yetlimevzulardan birini teşkil et- mektedir. Hedefimiz, devlet varida- tını Yeni vergilerle değil, (o mevcut ilerin islah ve tekemmül ettiril. mesi, mükelleflere kolaylık ve âade lik temini suretiyle “arttırmaktadır. Vergi nisbetlerinin bütçe imkânlari- le telif edilmek suretiyle indirilmesi hususundaki mesalmize devam olu- nacaktır. Bu sene yüksek heyetimizin de malümu bulunan ahval ve şerait do- layısile bir kaç senedenberi devimli olarak üzerinde yürüdüğümüz bü yolda yeniden her hangi bir tahfif yapmak imkânını elde edememiş ol makla beraber önümüzdeki seneler: de bu mesaimizin daha müsait neti- celer Vereceğim YEPME etityorum Vergi tenzilâtının faydalart Vekil, vergi tenzilâtının iyi neti- celerinden bahsetmiş, vergiye tabi hayvan miktarmın geçen seneye ria- zaran 1,565,670 adet arttığını, ka- zanç vergisi kanununun tathikinden beri beş senelik devre içinde vergi hasılatınm 4 milyondân fazla arlınış bulunduğunu, bunda muhtelif sene- lerde yapılan tenzilâtın büyük rolü lı vergilerde de ayni neticenin görül. düğünü, şeker istihlâkimizin dört yıl içinde 83 bin tondan 110 bin tons yükseldiğini, yani istihlâk nisbetinin yüzde yüz arttığını anlatmıştır. Wekil, bundan sonra demiştir ki: Hükümet, bütçe imkânları de- recesinde vatandaşlar üzerindeki vergi yüklerinin tahffini düşün düğü sırada halkın tayyare ce- miyetine mahsulâir arziyeden imu- ayyen bir nisbette xeymekte ol- duğu inmelerin de mistahsil olan köylümüzün gelirine | mügssir ol- makta bulunduğunu görmüş ve bunun köylümüzün kalkınmınsı yolündaki mesal ve gayelerimize uygun bulunmuıyarak yeni mali sene iptidasından İtiburen bu ia- menin tamamen bertoraf edilme- sine karar vermiştir.,, Fuat Ağralı, hazine vaziyetimizin i sağlamlığını muhafaza ettiğini. ha- | kiki ve samimi mânasında denk bütçenin tabii bir pe düzgün ödeme pren bir taassupla bağlı kalmakta devam ettiğmizi söylemiş, 16 mulyonluk İn- giliz kredisinin tatbikatına geçildi. ğini, Almanlarla yapılan 150 milyon marklık anlaşmayı bir İstikraz ma- hiyetinde görmemek lâzım geldiğini, bunun malzeme kredisi olduğumu te- | barüz ettirmiştir. Vekil, bu kredileri o önümüzdeki seneler bütçelerine ağırlık verecek yeni bir yük sddetmek için hiç bir sebep mevcut olmadığını ilâve etmiş- lah ve tensik tedbirlerini almak baş-| olduğunu söylemiştir. Vekil, vasıta | fif olunacağı ümidinde bulunduğunu anlatmıştır. Maliye Vekilinin harisi tearet mü- vazenemiz hakkındaki izahatı aynen şöyledir: “Geçen seneye kadar aktif vazi- yette bulunan harici ticaretimiz 938 yılinda ufak bir farkla pasif vaziye- te geçmiş bulunmaktadır, Filhaklka tidaret muvağenemiz 936 da 25 mil yon 200 bin küsur lar, 997 de 23 mil- yon 600 bin küsur lira ihracat fazla- sile kapanmış iken 938 yılında bu mu- vazene 4.890.000 liralık bir ithalât fazlasile kapanmıştır. Ancak geçen -İsenelere nazaran fazla ithal olunan eşya, makine, ziraat alâtı ve edevati, kara ve deniz nakli vamtaları, demir ve çelik ve mamulleri gibi memleke- tin muhtelif sahalarda teçhizine mü- teallik maddelerden ibaret olduğu ve istihlâk eşyasında fazlalık bulun- madığı cihetle bu vaziyet memleket iktisadiyatı için endişe edilecek ma- hiyette değildir.” Milli paramızın istikrarı Milli paramızın, senelerdenberi mu hafaza olunan fiili istikrarı devam etmektedir. Geçen seneki maruzatımda borsa harici alınıp satılan Türk altınını yer siz olarak tedrici bir tereffüe meylet- mesinin tevlit ettiği zararlara işaret ederek bu hususta -bazı tedbirler a- lındığını ve bu sayede altın alım sa- tumınm dünya fiyatlarına nazaran normal hadler üzerinde tesbit edil - miş olduğunu söylemiş idim, Çok has sas olan bu mevzuu muhtelif sebsp- ler ve bilhassa siyasi havaların te - sirleri altında gayri tabii mu- vazenesizliğe doğru gitmekte oldü- ğunu müşahademizla anlamış bulunu yoruz. Bunun için zamanın İlegatına daha uygun yeni tedbir ve kararların alınmak üzere bulunduğunu arzede- rim, Muhtelif kanunlarla tedavüle çıke- Filmasına mezuniyet verdiğiniz, gü- müş paradan 21 milyonu basılarak tedavüle çıkarılmıştır. Azami haddi olan 25 milyon lira, önümüzdeki se- nede termal olunsesktr. Eski nikel ve bronz paraların teda- 'ülden kaldırılarak yerlerine yenile- rinin çıkarılmasına bu yıl da devam edilmiş ve 25. 10, 6, 25 ve 1 kuruş- Juklar tamamen yenilerile değiştiril miştir. İ Halen piyasada kalmış olan 20, 10 paralıkların da yeni on paralıklar ba sılmak suretile tedavülden kaldırıl- masi mukarrerdir. Milli bankalardaki mevduat Maliye Vekili daha sonra, milli bankalarımızın bu sene de bilinçola- rım kârla kapadıklarını, bunun için iktisadi vaziyetimizin gün geçtikce“ İbusüs! kredi mevzuu üzerinde alın- İmiş olan tedbirlerin müvhet netice- leriyil ifade ettiğini söylemiş ve göy- le demiştir: “Milli bankalarımızdaki mevdust İ miktarı 1994 de 202 milyon iken si- rasile 1935 de 213, 1936 da 242, 1937 de 293 milyonu bulmuş ve bu sene 31) milyonu geçmiştir. Bir teraf- tan milli tasarrufun ve servetin inki- şafmı, diğer taraftan halkımızın kre- di müesseselerine olan itimadını gös teren bu rakamlar herhangi bir ize ba lüzum göslermiyecek kadar beliğ dir, Son günlerdeki siyasi hâdiseler dolayısiyle bazı küçük tasarruf er babının bankalardaki mevduatlarını çekmek teşebbüsünde bulundüklar görülmüşse de bankalarımızın b meclisin kabul ettiği kanunlar mü- cibince mevduat karşılıkları hakkın- da aldığı tedbir ve ihtiyatlar saye sinde bütün talepleri derhal ve in mamen yerine getirmeleri, esasen yersiz ve beyhude bir telâş eseri ©- lan bu teşebbüslerin çok kısa bir zamanda durmssını ve mevduatın tekrar bankalara avdete başlaması- ni temin etmiştir, Maruzatim; bitirirken bütçeleri mizin ana prensiplerinde ve tevziin Döviz vaziyetimiz Maliye Vekilimiz, bundan sonra dövizle yapılacak | sarfiyatın gelir miktarını geçmemesine . özami İrina edildiğini, buna rağmen, döviz vazi- yetimizde ferahlık bulunduğunu ar- zedemiyeceğini, fakat bu darlığın tah çok kıymetli yardımlarını esirgem yen bütçe encümenine huzurunuzda teşekkür etmeyi vazife bilirim. * Arkâdaşlar, ana hatlarını tah" ve arzetmeye çalıştığım bu bütçe ile aziz halkımıza ve Türk vatanma daha çok canlandığını ve büy halin | 23-5-939 Bayan GABY WAGNER hakiki yaşını itiraf ve bu derece cazip On gün kadar diğim Fotografımı gö rime İnanamıyorum. Fn aşağı 40 yaşında görünüyordum. Alnımda ve gözlerle sğzımın etrafında bu- ruşukluklarım vardı. Tenim esmer ve sert idi. Bugün ise cildim yu- muşak ve dostlarımın gıpta naza. rile baktıkları açık ve buruşuksuz- dur. Herkes benim hakkımda 35 yaşında olduğum halde ancak 25 yaşında göründüğümü söylüyor. Yegüne cild unsuru olan Tokalon Kreminin gece için Pembe rengini ve gündüz için beyaz renktekini kullanarak güzelleşmeye muvaf- fak oldum. Tokalon kremini tav- siye ettiğim dostlarımdan bir çok- ları da benim gibi memnuniyet- bahş semeresinden havrette kaldı. lar, 2— caktır. bulunmak. görmeğe müsalt bulunmak “bunu porü ile tevsik ettirmek ve evraka eklenecektir. müsbit evrak keza eklenecektir.,, etti bir taahhütname vermek, sonu alınmış olacaktır. yapılması düşünülen ve o vadedilen faydah işler, yüksek heyetimizin işa- retlerine dayanmakta olduğuna ve evvelki bütçelerin müsbet netice ve tatbikatı yine büyük meclisin büyük kuvetinden doğduğuna sâmimi su - rette inanan bir arkadaşınız sıfativ- 5 — Okuldan mezun olanlar, barem kanununa gö aştan başlamak üzere maaş alacaklar ve bu miktar gittikçe çoğalacak” tir. Bu zaman dahi İaşe, giydirme ve barındırma orduya ait olacaktır. 6 — Okul 15 Eylül 939 da tedrisata başlıyacaktır 7 — Okula kayıt ve kabul şartları şunlardır: A — Türkiye Cümhuriyeti tebaasından olmak ve Türk ırkında ir tarzda nasıl güzelleştiğini izah ediyor. Cild unsuru olan Pembe renkte- ki Tokalon kreminin terkibinde Viyana Üniversitesinden o meşhur bir Profesörün keşfi ve Biocel tâ- bir edilen kıymetli gençlik cevheri yardır. Akşamları yatmazdan ev- vel pembe rengindeki Tokalon kremini kullanımz. Siz uyurken o, besleyici ve güzelleştirici tesirini gösterir. Cildiniz yumuşayıp gü” zelleşir ve buruşukluklarmı gide- rir. Gündüz için de beyaz rengin deki Tokalon kremini kullanınız. Siyah benleri yok eder ve açık mesameleri sıkıştırır o ve cildinizi beyazlatıp kadife gibi yumuşatır. Bu basit usulü bilen ber kadın, “günde beş dakika” duha genç gö- rünebilir ve tene yeni bir güzellik verebilir. Tokalon kreminin seme- resi garantilidir. Aksi takdirde pa” ramz iade olunacaktır. Ordu Hastabakıcı Hemşireler Okuluna Ait Bazı İzahat ve Okula Kayıt ve , Kabul Şartları: 1 — Hastahskıcı hemşire yetiştirmek üzere Ankarada M. M. Ve kâleti tarafından “Ordu hastabakıcı hemşireler okulu,, açılmıştır. 3433 sayılı kanun mucibince bu okuldan mezun olacaklar, memtr olup tekaüdiye alacaklardır. 3 — Mezun olanlar 6 senelik mecburi hizmetlerini Ordu hast” hanelerinde yapacaklar, ondan sonra arzu ederlerse memleketteki bü" tün sıhhi teşekküller kendilerine açık olacaktır. 4 — Tahsil müddeti 3 sene olup, bu müddet içinde okurlara aydi beş lira harçlık verilecek ve iaşe vesilbasları tamamen okula ait ols” 17.5 asli ma” B — Sıhhati yerinde bulunmak ve durumu her iklinde vazlf? herhangi bir hastahane heyeti 14 bağlamak lâzımdır.,, C — Yaşı on altıdan aşağı ve yirmi ikiden yukarı olmamak. D — Kendisi, ana ve babası iffet ehlinden olmak “Bu vaziyet po” lisçe tevsik ettirilerek evraka bağlanacaktır. E — En az orta okul tahsilini bitirmiş olmuk veya bu dereced? tahsil gördüğünü isbat etmek “Tasdikname suretleri musaddak olara# F — Evli veya nişanlı bulunmamak “Evvelce evlenip boşanan” larla kocası ölmüş olanlar kabul edilir. Buna ait medeni hali bildirif G — Sihhi sebepler dışında okulu kendiliğinden terkettiği, yahst evlenmek suretile veya diğer inzibati sebeplerle okuldan | çıkarıldıği yahut altı senelik mecburi hizmetini yapmadığı veya tamamlamadığı veyahut sıhhi sebepler dışında okuldan çıkarıldığı takdirde tahakkuk lecek mektep masrfalarını tamamen ödeyeceğine ve gösterdiği vesikaların tamamen doğru olduğuna dair Noterden tasdikli ve kefili 8 — Bu evrak sehipleri okula imtihansız olarak kabul edilecektir 9 — 6. cı maddedeki evrakı tamamlamıyanlar bunlar Ankaradt" kiler M, M. V. Shh, İş. Dairesine, diğer vilâyet merkezlerindekiler vel” liklerine, kazadakiler kaymakamlara takdim edecekler ve bu yol il M. M. V, Shh. İş. D. ne yollanacaktır. Müracaatların 25 Ağustos 939 di , 10 — Taliplerin kabul edildikleri ve mektebe hareket etmeleri ayni makamlar tarafından kendilerine bildirilecektir. ii — Kabul edileceklerin okulun bulunduğu Ankaraya kadef sarfedecekleri yol parası kendilerine ait olacak ve “M. M. V. Shh. İŞ D. ne hitaben yazacakları dilekeede hunu tasrih edeceklerdir... “1016., “3559, de büyük bir hassasiyet gösteren ve | “————mmmamaman amk mg le, bu bütçe müzakeresi sırasında yine feyizli direktiflerinizin esirge”” memesini minnet duygularımla dile” ken takdim edilen bütçenin kabulü” nüze lâyık bir eser olduğunu umd”” Humu arzetmekliğime e müsandeni rina ederim.