7 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Söz Düellosundan Sonra Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL H“ Hitlerin geçen 28 nisanda söy dai İsdiği nutukla ilga ettiği mu- elerin biri İngiltere ile Alman- Ja arasındaydı, Ve iki tarafın deniz wvvetlerine (o aitti, | İngiltere bu Muahedenin ilgasını sükünetle kar -| m ve yeni bir muahede müza *| etesine lüzum görmediğini ifade €- den bir tavır almıştır, Bunun mana- 9 iki taraf arasında deniz yarışının aşlaması, ve iki tarafın bu yarişa Firmeyi kabul etmiş olmalarıdır. İn- giltere, Almanyanın kendisine kolay kolay yetişemiyeceğine, belki de hiç Yetişemiyeceğine inandığı için, ba Yüzden hiç bir endişe hissetmemek- İc ve silâhlanma programını kavvet- endirerek tatbik etmeğe devam et - mektedir. Muahedelerin ikincisi Almanya © Lehistan arasındaki ademi teca - Vüz misakı idi, Almanya, Lehistanın 'ngiltere ve Fransadan teminat alıp Vermesini, bu misaka uygun görme- dğini, Lehistanın, Almanyayı çevir-| Y İpe isteyen cepheye iltihak ettiğini “din ederek ademi tecavüz misakını ilga etti. Bu iki hareket de tek taraflı ol - muştur. Yâni iki tarafın rızasiyle ya- pılan mukaveleler, yalnız bir tarafın karariyle ilga olunmuştur. Daha şim diden anlaşılan bir nokta bu mukave lelerin ilgasına karar verilmeden ev- Vel, mukabil tarafın noktaj nazarı da sorulmuş olsaydı, vaziyetin bambaş- ka olacağı idi. Çünkü mukabil taraf da hattı hareketini izah edecek, on - dan sonra mukavelenin feshini ica - bettiren bir hâdise bulunup bulun - madığı anlaşılacak, bu sayede muka- Velenin feshi kuvvetli sebeplere da- Yanscaktı. Bu şekilde hareket edil - memiş olması vaziyeti karanlıklaş - trmaktan ve meseleleri düğümlen - dirmekten başka şeye yaramamıştır. Ademi tecavüz paktı Almanya i- “ Lehistanı emniyet içinde yaşat - ma vive ediyordu, Onün Lehistan hesabi pa üstelik temin ettiği bir. İstifade, müzakere hürriyetiydi. IRANDAKİ HEYETIMIZ DÖNDÜ Şehit Tayyarecilerimiz Dün Ağrıda İntifalle Gömüldüler Musul, 6 (A.A.) — Kardeş İran- dan sonra kardeş Irakta da samimi- yetle karşılanan heyetimiz ve eskeri kıtamız dün geceyi Irak hükümetinin kendisine tahsis ettiği hususi trende Hanikin ile Kerkük arasında seyahat ederek geçirmiş, sabah otomobillerle Kerkükten hareketle öğleye doğru Musula varılmıştır. Musul istasyo- nunda heyetimize ve kıtamıza askeri merâsim yapılmıştır. Heyetimizi ve askeri kıtamızı hâ- mil tren, 20.10 da Adanaya gelmiş, vali Rıza Çevik, kumandan, beledi- ye reisi, emniyet müdürü, askeri ki- *alar ve kalabalık bir halk kütlesi tarafından karşılanmış ve uğurlan- ymuştar. kufu müddetince Rana Tarhan ger-| de süvari alayı, müzlka ve birçok çe- Katarın yarım sast kadar tevak-| iki top arabasına konmuştur. En ön- da, vali ve kumandanla görüşmüş.| lenkleri takiben top arabaları, daha Gy arkade subaylar, hükümet erkânı, Heyetimizi | hâmil hususi katar | mektepler ve kesif bir halk kütlesi 20.40 ta hareket etmiştir. muntazam yürüyüş halinde tayyare arıtma kadar gelinmiş ve hazin bir * ihtifalle kıymetli tayyarecilerimiz ©- Ağrı, 6 (A-A.) — İran toprakların. | bedi istirahatgühlarma konulmuştur. da şehit düşen iki tayyarecimizin ce. | Cenaze merasimine iştirak için ge- nazesi bir heyeti mahsusa tarafın-| len tayyareler bir saatten fazla şehir dan 5 - 5 - 939 günü saat 19 da bura-| üzerinde uçuş yaptıktan sonra bir ya getirilmşitir. Beyazıt yolu ve fab-| çelenk atarak Diyarbakıra mütevec- rika önünde karşilanan cenaze oto) cihen hareket etmiştir. Tayyare âbi- büsten almarak top arabasına konul- | desindeki Xabirler İrandan gelen muş ve memleket hastanesine geti-|dost devletlere ait çelenklerle Kara- rilmiştir. Merssim bugün saat 9 da| köseden muhtelif teşekküller tara- başlamıştır. Şehitler, subayların ö-| fandan gönderilmiş bulunan çiçek muzlarında hastaneden çıkarılarak İlerle süslenmiştir. Balkan | Antantının Siyaseti Gafenko, Avrupada Antantın Sulh Siyasetini Müdafaa Ettiğini Söyledi Belgrad, 6 (A.A) — Gafenco ile Yugoslav zimamdarları arasında vü- leketi alâkâdar öden” meseleler ve Avrupa devletlerinin zimamderları ile mütekabilen yaptıkları müzake- ii Binin üfusça, silâhça, Lehis - i > çok ük olduğu için Alman Ea i karşısında, tek basına kaldığı e irde kendi milli menfaatlerinin abı dairesinde değil, fakat karşılaş- tığı tazyikin tesiri altında © hareket mecburiyetinde “kalabilirdi. İngiliz Ye Fransız teminatı, onun tazyik al - tında değil, fakat hürriyet dairesinde hareket etmesini temin etti ve Lehis- | tanın bu hürriyeti sujistimal etmedi- #i, Lehistan Hariciye Nazırınn ev - velki gün söylediği nutukla sahit ol- Muştur, Miralay Beck, memleketinin davasını, vuzuh ile izah etmiş ve sulh *sasımdan ayrılmak istemediğini, fa- kat ancak İki taraflı anlaşmalara â - Dandığını söylemiştir. Miralay Beckin bu nutku her yer de iyi karşılanmıştır. Nutuk Alman - Yada tenkit olunmakla beraber, mü- zükere ve anlaşma kapısını açık bi. Taktığı kabul olunuyor, ve İtalyan Bazetçleri nutku nisbeten o mutedil bir lisanla karşılıyor. Bu yüzden Danzig ve Koridor me- seleleri yüzünden sansasyonel bir ne- tice beklenmektedir. Bu da, Lehiste- nin, teminat sayesinde israr ettiği Müzakere hürriyetinin Ilk neticesidir. Bu yüzden söz düellosu, silâh düel - İosuna yal açmamış, bilâkis daha sa- bir hava yaratmak istidadımı gös termiştir. Nitekim, İtalyanın iki taraf ara - sında mutavassıt rolünü ifa ederek ihtilâfları hal için çare araması ihti- malinden bahsolunmaktadır. Hulâsa yeni anlaşma zeminleri - hin arandığı hissolunuyor. Bununla beraber söz Almanyadadır ve Alman Ya henüz bu sözü söylememiştir. İngiliz Hükümdarları Amerikaya Hareket Ettiler Londra, 6 (A.A) — Hükümdarlar Yanlarında küçük prensesler de bu- lunduğu halde saat 12.18 de otomo- bille Buckingham sarayından ayrı mışlar ve saat 12.45 te trenle Ports- woutha hareket etmislerdir. Hüküm- darlar saat 14.25 te “Empress of Aus- tralia” vapurlle Kanadsya mütevec- sihen yola çıkmışlardır. reler hakkında fikir teatisinde bu - İlundukları kaydedilmektedir. Gafen- İeo ile Markoviç, Romanya ile Yu- goslavya ve bunların dostlarile müt- tefikleri tarafından tam bir teşriki mesai zihniyetiyle takip edilen sulh| siyasetinin haklı olarak takdir edil diğini ve bütün devletler turafından tam bir anlayışla karşılandığını mü- şahede etmişlerdir. Gafenco, matbuata beyanatta bu- Yunarak demiştir ki: “.- Avrupanın hükümet merkez- Jiarinde yaptığım seyahat esnasında yalnız memleketimin davasını değil, İayni zamandı Yugoslavya ile Ro- İmanyayı müşterek bir gayeye doğru birleştiren bütün Balkan antantının istiklâl ve sulh siyasetini de müda- faa ettim.,, Sırp - Hırvat İhtilâfı Zağreb, 6 (A.A) — Tsvetkoviçin dünkü beyanatı üzerine, Maçek bu sabah beyanatta bulunarak Başve- kille birlikte 27 nisanda tanzim et- tikleri metni Naibin tasvibine arzet- tiklerini, kat'i cevabı getirmek üze- re Belgrada gönderilmiş olan An- bazçişin bir cevap alamıyarak yeni telkinlerle (geldiğini ve bu şartlar dahilinde Naibin 27 nisan anlaşma- sını kabul etmediği neticesine var-| masının gayet tabii olduğunu bildir- miştir, ZE yili İngiliz Deniz Ticareti Tefevvukunu Kaybetmek Tehlikesindeymiş Londra, 6 (A A.) — İngiliz gemi- eileri cemiyetinin fahri muhasibi General Sykes, İngiliz deniz ticareti- Bin televvukunu kaybetmek tehlike- sine maruz bulunduğunu, çünkü İn- İ giltere ihtiyacı olan 100.000 ton yi- İ yeceği nakletmek için lâzım gelen vapurları inşa etse bile buzlara kâfi miktarda mürettebat bulunamıyaca- ğını söylemiştir. Filhakika harpten sonra İngilterenin nüfusu 4 milyon kadar artmış ise de deniz ticareti Iş- lerinde çalışanlarm miktarı 60.009 kişi kadar azalmıştır. kubulan görüşmelerden sonrâ neşre- | İspanya Harbinde İtalya Tayyarelerinin İspanyol Milletine Verdiği Zararlar mikyasta yardım etmişlerdir. Balear adularındaki bü tayyare grupu, İs- İpanyanın şark sahillerindeki liman- larda 162 vapur, 5 harp gemisi ve 1 tayyare gemisi batırmış, hasara uğ- ratmış veya hizmet harici bıraknış- Roma, 6 (A.A.) — Hava müsteşarı, Italyan hava endüstrisinin tam bir otarşiye kavuştuğunu kaydetmi ine gelince, Italy endüstrisi yüzelere uçuş-için ide- sl bir karbüran bulmuştur ve harp zahurunda ihtiyat stokları vücude|ir getirecek vaziyettedir. Hava teşkilâ- eden fazla bir Beş bin » rilen son benzin tenekeleri ikinci kâ- nunun başlangıcında gelmiştir. Pat- layıcı maddelere gelince, hava teş- kilâtı tamamile milli olmek şartile pek kuvvetli bombalara maliktir” de miştir. Müsteşar, İtalyan tayyarelerinin Ispanyadaki faaliyetinden bahsetmiş | ler karşısında İtalyan avci tayyare- lerinden 86 sı düşürülmüş ise de bu tayyareler 943 düşman tayaresini tahrip etmişlerdir.” demiştir. Müsteşar General Valle, cenubi A- merika yolunda İtalyan ticaret hava filosuna Fransanın gösterdiği müşkü- lüti kaydetmiş ve Fransanın Tta'ya hâkkındaki bu geyri döstane hattı hareketini İtalyanın asla unutmuyaca ğmi söylerilştir. Akşam Gazetesi Kapatıldı “Müstakil sevküiceyş hareketlerin- de hava ordusunun ns kadar mühim bir rol oynadığı Ispanya harekâtmda görülmüştür. Balear adalarında bulunan 30 tay- yare, birkaç ay içinde Barselon lima- nını âtıl bir hale getirmişler ve at ? Yunanistan Aleyhine Prag'da Almanlar, j ; ; ; ; ş ? ! Sofyda Romanya ve Nümayişler Yapıldı Londra 6 (Hususi) — Sofya- dan verilen haberlere göre bu- gün Sofyada nümayişler yapıl- mış ve halk Dobrice ve Trak- yayı isleriz diye bağırarak Ro- manya ve Yunanistan aleyhinde bağırmıştır. “ Bu nümayişleri seyredenler arasmda Bulgaristanda yol yap- mak Üzere gelen Alman yol mü- hendisleri göze çarpıyorlardı. e Londra, 6 (Hususl) — Prag dan verilen malümeta göre bu- gün şehirde Almanya aleyhinde bir çok nümayişler yapılmıştır. Yeni teşekkül eden Çek Birliği fırkası, halki bu nümayişlere iş- tirakten tahzir etmektedir. Pra- gın Yahudilerle meskün bir ye- rinde bir bomba infilâk etmiştir. sre Mısırda .. üdafaa Tedbirleri İngiliz ve Mısır Kıtaları Müşterek Manevra Yapacaklar TETA Rea ....saaeereararraraeaeaaeaseke 3 Halk ve Memurlar Yazan: B. FELEK iten eçenlerde bu sütunlarda me - li ve maaşlı gil mukadderatı, ücret- Iki ayrı sisteme tâbi olmaları yüzünden uğradıkları ayrı âkıbetler ve nihayet bunların açıkta kalmaları yüzünden çektikleri sıkın- tı hakkında bir bend yazmıştım. Bir çok memur okuyucularımın memnu- niyetini muelp olan bu bendin mev - zuuna ilk fırsatta tekrar (o dönerek “memurların istikbali ve tâbi olma - ları lâzım gelen sistem” hakkında daha esaslı mütalealar yürütmek ni- yetindeyim. Bu satırlarla şunu söy - lemek istiyorum ki; gerek babamın, gerekse şahsen kendimin memurluk dolayısıyle maruz olduğum nâhoş muameleleri ve ayrıca bu yolda yap- tığım etütleri burada sayıp dökerek şeraitin imkân verdiği derecede ra » hat bir hayat sürmelerini temine ça- lışmayı bir memleket vazifesi sayı yorum, Binaenaleyh bazan da me - murlarımızı tenkit eder tarzda mem- leket hesubına yazılmış yazılarıma i- çerlemesinler. Nitekim Adliye Vekâletinin Icra dairelerine gönderdiği bir tamimi ve» sile ittihaz ederek memurların halka nasıl muamele ettiklerinden bahse - deceğim: Hilâfım varsa gözüm kör olsun! Resmi bir dairede İşim olacak di- ye ödüm kopuyor. Çünkü işi çok ve halkla fazla te- mas halinde bulunan devalrin çoğun da iş sahibi bir çok defalar gidip gel meden işini çıkaramıyor. Üstelik memurun da hiddetli hiddetli adama bakışı ve: — Ne istiyorsunuz? diye soruşu Jvek mu İnsanın asabını berbat edi yor. Sükünetimi muhafaza için suçlu vaziyeti alıyor, boynumu o büküyo - rum, Onlar da boynumu bükük gö « rünce dikeliyorlar, derken benim sab | | Kahire, 6 — El Bağdad gi- ti, geçen birinci kânundanberi ecne-| likten yapılan bombardımanlar neti- $ Gö) bi memleketlerinden aldıkları benzi. | cesi ylara yâki, isahetlerin vaz bed kl gi A hetmiştir. Şimali Amerikad ın gönde- | bir delil addedilebilir. Faik Piri bildirmektedir. Yüksek müdafaa meclisi, yakında toplanarak Benha, Helnan ve Em- balek mmtakalarnda üç harp mak zemesi fabrikası İnşasına dair tan zim edilen projeyi tetkik edecektir. Bu fabrikalar işin 700.000 Tagiliz li- rası sarfedilecektir. —çi Amerikada Seferberlik Tedbirleri Vaşington — Ayan asker! encümeni bir harp takdirinde sermayeyi seferber ete mek hususunda hükümete mezaniyet ve- ren kanun lüyihasinı kabul etmiştir. tıkları bombalarla 52 gemiyi yarala- mışlar ve 31 gemiyi batırnuşlardı? | tesi İcra Vekileri Heyeti karariyle Bu tayyareler, bu suretle Katalon- | kapatılmıştır. Ve yarından itibarı ya müdafaasının yıkılmasına geniş' çıkmıyacaktır. Ankara, 6 (A.A.) — Akşam gaze- Dünya siyaseti iki mihverin çevirme hareketi et- rafında cereyan ediyor. Bunlardan biri sulh cephesi devletlerinden olan Fransa ve Ingilterenin, diğeri de rita bü çevirme totaliter devletlerin çevirme hareketleridir. Bu ha- siyasi faaliyetini sarahatle izah etmekledir. Bu liyiha mucibince her vatandaş maji | kudreti nisbetinde yüzde bir fniz ile elli İ senede itfa edilmek üzere hazine bonoları ş almağa mecburdur. Hariciye mağap Meler 24. Tee zart e ROMANYA dı N 7 hareketlerini, bugünkü devletlerin rım tükeniyor. Sesim yükseliyor. İş İmakama sirayet ediyor Dairenin ra- hatı kaçıyor. Gerçi işim çıkıyor ama neyliyeyim böyle azı dişi söker gibi iş çıkarmayı, X9 Adliye Vekâletinin icra daireleri- ne gönderdiğinden bahsettiğim tami- mi de benim bu iddialarımı teyit e - der mahiyettedir. Vekâlet bu tamim- de iş sahiplerine hüsnü muamele e- dilmesi lâzımken bu noktaya maalo- sef dikkat edilmediğini tebarüz ettir. miş ve halkı hoşça tutmaları lüzü - munda ısrar eylemiştir. İçimizde memurluk etmiş veya bir memur ailesine mensup bulun - muş olmayan yok gibidir. İtiraf ede- lim ki; insan memur olunca bir res- mi tavır takınır. Bu tavrın gurur ve azametle pek yakın komşuluğu var - inkılâp edebilir. O zaman maslahat sahibi muztarip olur. Kendisinin işi- ni görmekten başka vazifesi olmayan bir adamın, ona ne diye böyle yu » kardan aşağı muamele ettiğini düşü- nür ve sinirlenir. Unutmayalım ki: O memurlar da günün birinde iş sahibi olarak, kalem odalarına düşecek, onlar da defter yığınları, kâğıt demetleri ve pejmür- de evrak ile yüklü masalar önünde boyunlarını büküp bekliyeceklerdir. Bunun hoş bir şey olmadığımı söy leyenlerin sözlerine İnansınlar da, masınlar, Çünkü - umumi söyliyo « rum amma » bilhassa küçük memar- lar yaptıkları muamelenin yakışıksız olduğunu görerek yıllardanberj va - rını be kadar rahatsız ettik- lerini anlayıp muazzep olacaklardır. Nihayet hatırdan o çıkmamalıdır ki memur, halkın işini görmeğe me- murdur. İşi görülen adama da iyi muamele etmek asıldır. Hattâ, hak - sız, hattâ densiz olsa bile, Bundan başka bir rejimi halka sevdirecek, şirin gösterecek vasıtala- rın başında ( devlet memurlarınm fertlere karşı gösterecekleri hüshü muamele gelir. Ceberut, sertlik, şu - nu bunu azarlamak ve iş sahibini bencileyin dairelere girmekten yıl - İdırmak, hükümet kapısına karşı mn- habbet beslemeğe manidir. Bütün bunları bulâsa edersek Adliye Vekilimizin de istediği gibi biz de bütin memurlardan iş sahip- lerine karşı mülâyimet, şefkat, anla- Yış ve alâka ister ve bunları bihak - kın bekleriz. dır. Bu resmiyet pek çabuk azamete kendileri bu tecrübeyi yapmağa kalk