7 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
EL EZ PENCEREMDEN Hıdrellez Yazan: M. Turhan TAN H" yerde halk kendi takvimini kendi zevkine görüşüne göre yapmıştır. Bizim diyarımızdaki halk takvimi de seheyi yeşerme ve kuruma esasına güre İkiye ayırıp birincisine 6 may rinisani günleri; olarak kabul etmiştir. Müneccimlerin yazı lı takvimleri meydana çıkınca hal « kın bu tasnifi uluorta reddolunama- dı, kitaba geçirildi. Fakat yeşerme ve kuruma günü demek kâtiplik gu- rurunu İncideceğinden yeşillik ma - mı ifade eden arapca hudret'en! bir hıdır uyduruldu, üstüne de acem ce gin demek olan ruz kelimesi kon- du, bir ruzı hıdır terkibi icat olun - du. Kuruma devrinin ilk günü için de - seneyi bölen gün manası kastedile- rek - ruzi kasım denildi. Fakat ukalâ bu kadarla kanar mı? terkiplerin icadından biraz son- GÜNÜN RESİMLERİ : ve Dün Hıdrelezdi, birçok kimseler Kâğuhaneye ve mesire yerlerine giderek eğlendiler, Yukarıki resimler, bu eğlentilerden iki intiba tesbit ediyor Hıdrelez Güzel Geçti : $ : ra bir zavallı çıktı, hıdırdaki Hıdırı peygamberlerden | Hizirn adı olarak kabul etti ve o gün için bir de hürafe uydurarak ortaya Hzr - İlyas terkibi çıkardı, halk da o ter-| kibi Hhdrellez şekline soktu ve ol - gunlaşmış bahar bayramı olarak ka- bul etti, Hızır kimdir?.. Rumu tesbit et - mek de güç. Şark tarihlerinde onun peygamber olarak İsmi geçtiği gibi bu sıfatı alamadığına dair kayitler de vardır. Yine bu zatın Musa İle gö- rüştüğü iddia olunur. Fakat Hizir ile görüşen Musanın bildiğimiz peygam- ber olmayıp başka bir Masa olduğu- mu söyliyenler de çoktur. Fakat galip olarak rivayet şudur: Hızır, pey - gamber İbrahim devrinde o yaşayan büyük Zülkarneynin dayısı oğuluy - du. Zülkarneyn “Abıhayat” arama- ğa çıktığı zaman yanındaydı. Zulü- mat âlemine © vardıklarında daysı abıhayatı göremedi, Fakat Hızır gör- dü, içti ve kıyamet gününe kadar ya- şamak nimetine erdi. Mütesavvıflar, abıhayattan maksat, “manevi ilimler. de ihtisas. ve kalbi yaşayış bakımın dan inbisat olduğunu söylerler. “İlyasa gelince: Bu zat Beni İsra-| M peygamberlerindendir. Melik A - ile arası yoktu, münzevi yaşıyor- du. Uzun saçlı, beli meşin kemerli ve çok heybetli bir adamdı, halk üze - rinde de büyük nüfuz sahibiydi. A - ruzi Zeytin Servetimiz Artıyor Son yapılan bir istatistiğe göre, Türkiyede 350 bin hektar sahada zey tin ağacı bulunduğu tesbit edilmiştir. Bu sahada 54 milyon yabani zeytin ağacı mevcut olduğu ve bunların mıntaka mıntaka aşılanmasına de- vam edlidiği anlaşılmıştır. Mahsul veren mıntakalardar iyi verimli se- nelerde 350 bin ton zeytin mahsulü alınmaktadır. Mevcut mahisuldar a- gaçlarımızın kıymeti 260 milyon lira tahmin ediliyor. Yabani zeytinler a- yılanarak mahsul vermiye haşladığı takdirde bu kıymetin 540 milyon H- raya yükseleceği hesap edilmektedir. Bu vâziyetin husulünde tin En farla zeytin ağacı olmak üze: tekasında bulunmaktadır. . Sıresile Balıkesir, İzmir, Aydın, Bursa,» Ça- nakkale, Gazlantep, Manisada en aşa- 811 - 5 milyon zeytih ağacı tesbit e- dilmiştir. » başta ve 6 milyon a hap, onun bu nüfuzundan ürktü,| BELEDİYEDE : kendisini gidermek istedi, barındığı), || , yerden alınıp getirilmesi | için bir) O Yeni İktisat Müdürü müfreze asker gönderdi. Fakat müf- reze bir yıldırım sağnağında mah - yoldu. Tekrar gönderilen kuvvet de ayni âkibete uğradı. Ancak üçüncü müfreze « kumandanlarının tek başı- pa İlyasın yanına gitmesi, elini öpüp rızasını tahsil etmesi sayesinde - © feliketten kurtuldu. İlyas, bu müf- yere ile bareber Ahabın sarayına gel- meğe muvafakat etmişti. Fakat bu muvafakat, halkı onun şerrinden kurtarmak içindi. Nitekim hüki darın huzuruna çıkar. çikmaz elini kaldırdı, “Sen, sen, öleceksin” dedi ve Ahap hemen öldü. İlyas bu müclseden sonra yine dağdaki köşesine çekildi ve milâttan 869 yıl önce Allah tarafından göğe kaldırıldı, Bu mitolojik vâl de Ruzı hıdır terkihinde ölmez İnsan olarak tasavvur olunagelen Hızırın adını bulan “kârıkadim” ro- mancılar yazdılar, Hızır İlyas bit - mez tükenmez bir seyahate çıkardı- lar, Onların rivayetine göre Hızır A- leyhisselâm sağdan, İlyas Aleyhisse- Hm soldan küreyi devredip durdular ve senenin muayyen bir gününde - yani Hıdrellez adını alan günde - merecüilbahreyn mevkiinde birleşti - ler, kısa ve pek kısa bir görüşmeden sonra yine yürümelerine devam etti ler. Bu hikâyeden iki fikir sezilir. Bi- ri, ölmezlik nimetine ermek müm » kün olsa bile bunun durmadan dün- yayı dolaşmak külfetiyle heraber el- de edileceğini gösterir. Öbürü de kü- renin dönüşünü, mevsimlerin yeni -| | leşmesini ifadeye çalışır. İşte Hıdrellez tâbiri hakkmda be- rim edindiğim basit bilgi bundan i- barettir. O günün vaktiyle memle - ketimizde nasıl kutlandığını söyle - meyi zsit görüyorum. Çülikü hepi - mizin babalarımız, analarımız Hıd- rellez eğlencelerine İştirak etmişler ve e günlerde yenilen kuzuların, dol- maların, helvaların ve çalınan saz - ların hikâyesini bizlere dinletmişler- Belediye İktısas müdürlüğüne ta- yin edilen Iktısat Vekâleti küçük sa- hatlar müdürü Saffet dün şehrimize gelmiştir. Yeni İktisat müdürü diyede Vali ve Relediye reisi tara» fından kabul edilmiş ve vazifesine başlamıştır. Kurbağalıdere Köprüsü Son zamanlarda Kurbağaltdere üze dindeki köprü bozulduğundan dere- nin öbür tarafında bulunan bostan- lsrla göl arasındaki muvasale ke: miş gibidir. Bu bostanların m leri ancak Kuşdili köprüsüne çirilmek suretile Kurbağalıdere kö- yüne nakledilebilmektedir. Bu sebep ten buradâ oturan halk, sralarında bir mazbata hazırlıyarak Kadıköy ;İkaymakamlığına vermişler ve dere üzerindeki köprünün tamir edilmesi- ni rica etmişlerdir. —0- Toprak Mahsulleri Müdürü Toprak Mahsulleri ofisi umum mü. dür vekili Şakir ve ofiz idare mecli. si azaları dün Ankaradan şehrinize gelmişlerdir. Ofis azsları dün bir toplantı yaps- rak satın alınacak afyonlarla, ofisin Istanbul şubesinde yapılmış satış mu- ameleleri üzerinde görüşmüşlerdir. le- n ge mek istiyorum. Hangi üniversi dir? # | lediyelerir? mahallerinde sarf ve is- S. — İsviçrede iktısat tahsil et- ye gideyim, tahsil müddeti kaç se nedir, ayda kaç lira ile geçinebi- lirim, mektebe girme şartları ne C. — İsviçrede en iyi iktısat tahsili Le Cbatele'de yapılır. Tah. sil müddeti üç senedir. Ayda va- sati 100 lira ile geçinmek müm- Vilâyet ve belediyenin üç sene #ar-| fında yapılmak üzere hazırladıkları yeni yol programı, şehir meclisi ns-|dirnekapı - Rami, Arnayutköy - Da- fa encümeninde letk ©» iilmektedir. | yakadın yo'/.rınn tamiri, Karaağaç 3 milyon 30 bin liranın kısmı azamı | Silâhtarağa ve Küçükköy ile Rami yeni yapılacak yollara değil, tamiri) iltisak yollarinın kısmen tamir, kis. icap eden yollara sarfedilecektir. Ye-|men yenidön 'inşüst suretile ikmali, ni programda asfalt olarak inşa edile-| Bostanci * Erenköy ve Tçerenköy'yoi: cek yollar pek azdır. Bu paradan 40İlarının tamiri, Kadıköy - Acıbadem bin lira vilâyet dahilindeki köprüle-| yolunun tamiri, Torahimağa “Prevan rin tamirine, 15 bin lira da yol mü-| toryom yolunun yeniden inşası, Kur- Jkellefiyetinde çalıştırılacakların mas- | bağnlıderb — Gözter yla buradan rafına tahsis edilecektir. Programa | Eren) ye kadar uzünacak iltisak $0 göre tamir ve inşu edilecek yollar| sesinin inşasi, Gaddebostani - Eren: şunlardır: köy ve İçerenköy iltisak yollarının Edimekapı ile Yedikule nrasında- | tamiri, Yeşilköy - Silivri iltisak yo- olun asfalta tahvili, Bakırköy -İlunun tamiri, tamiri, Topkapı-Msltepe ve Halkah- Yeşilköy iltisak yollarının 'nşası, E- #mleketi olan Ispanya ile k u Erenköy, istasyonife müidiietken e ii Mayemyor metne mr Misak yollarının | Şaşkınbakal arasındaki yolun tamiri inşası, Üsküdar - Şile yalı - ünün kıs. | Kartaldan Yakacığa kadar devam e nen tamiri, kismen İnsasi Wektldor İ Beykoz yölunun kalan kısımlarının İ inşası ve eskiden yapılip ta mürutu zamanla bozulmuş olan parçalarının den mefafi sisenla İlmi 2 tan Semendireye ve öradaji Şile yoluna kadar devam edecek ik tisâk kisminin tamiri, Topkapı Bal «Yi Seferberlik Umum Müdürlüğü İhdas Ediliyor Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) - Dahiliye Vekâleti, milli seferberlik umum müdürlüğü ihdasına karar ver İmmiştir. Vekâlet, bunun için bir ka- nun projesi hazırlamıştır. Projey3 | göre, umum müdürlük, teşkilâtı 100 İlira maaşlı bir umum müdür idare- sinde, 70 lira maaşlı 2 şube müdürü, İber şubede 30 ar lira maaşlı ikişer şef ve 25 ve 20 lira maaşlı birer me murdan müteşekkil olacaktır. Dahiliye Vekâleti bir kısım be- Irilip sevkedilen yanıcı maddelerden istihlâk resmi almakta olduklarını tesbit etmiş ve bu maddelerden istih- lâk resmi alınmamasını belediyelere | bildirmitşir. amg im Londrada Tetkikat Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) — Bir İngiliz cemiyetinin daveti ÜzöH” ne Falih Rıfkı Atay, Ajans müdürü Muvaffak Mensmencioğlu. Burhan Belge, Hüseyin Cahit ve Asım Usö- nümüzdeki hafta içinde Londraya gi- decekler ve orada tetkiklerde bulu- iyen ve transit alarak ge- | nacaklardır. ——— m Faydalı Yağmurlar Sıhhat Müsteşarı Geldi İki gündenbezi esen i9dos evvelki | Sıyyat Vekâleti Müsteşan Asım, J akşam Anadolunun muhtelif minte- İdün sabah Ankaradan çehrimize gel- hi yağmur yağdırmıştır. Ista- | miştir. Müsteşar buradan Yalovaya tihlâk edi! bul - Eskişehir arasmdaki sahaya ci bel ire 3 bol, Ankara - Kunya » Kayseri mm- ye ağla takalarına az ve Trakyanın bazı yer- | edecektir. lerine de az miktarda yağmur yağ-| Yalova Kaplıcalarının Sıhhat Ve kâletine devri hakkında hazırlanan mıştır. Yağışlı geçen bu mmtakalar- da ekinlerin inkişafı iyi bir şekilde| kanun projesi bu&ünlerde Büyük Millet Meclisine verilecektir. devam etmektedir. Yalnız Trakya i- le Orta Anadoluya biraz duha yağ-| 4 yniversitenin Kimya Eenstitü- GEN Ürtiyaç Dleinleme eri Ege | nden beş yün kişilikibir kafile bu gün Şirketi Hayriyenin 66 numuralı Ive Akdeniz mıntı latırda yağmur- İların faydalı neticeleri görülmekte- il vapurile Yalovaya gideceklerdir. dir. . S. — Artist olmak istiyorum. Burada Holivud'un angaje mües- seseleri var mıdır, yoksa en.ya- kin nerede vardır, param olmadı ğı için hükümet beni gördere- mez mi?.. GC. — Bu sevdadan vaz geçiniz. Holivud'ta sıra bekliyen ve ken. dini göstermek istiyen binlerce ki- şi vardır. Zaten hiç bir film şir- ketinin angaje müesseseleri yok- kündür. Mektebe girebilmek için se mezunu olmak kâfidir. . S. — Darülbedayle girmek isti- yorum. Sesim de güzeldir. Ne ya payım? C. — Darülbedayiin ismi İstan- bul Şehir tiyatrosu olmuştur. Bu- raya girmek için aranilan hüsu- si şartlar vardır. Bir kere tlyatro rejisörüne müracaat ediniz. KARİLERİMİZİN SUALLERİNİ BURADA CEVAPLIYORUZ Birçok Yolların Tamir ve Inşası Için Tahsisat tepe, Kazlıçeşme « Küçükçekmece | yollarının asfalt şose olarak inşası, Büyükçekmece - Hadımköy, Terkos - İ Karaburun yollarının tamiri, Anado- İlu cihetinde Prevantoryom - Kısıklı yolunun yeniden inşası, Bebek - Is tinye yolunun devamı, Topçu Atış mektebi İle Davutpaşa arasındaki Jun tamiri, Çatalca - Sinekli ve kesköyü yoluhün kismen tamiri, kıs- men yeniden İnşası, Ötedenberi, belediyenin yapmağa mecbur oldüğu şehir dahilindeki yol faaliyeti bu progtama dahil değildir Bir taraftan şehir dahilinde ihale e- dilmiş olan 50 bin liralık yol inşaatı devam;ederken, diğer taraftan da be- lediye;' Tramvay. Biekirik ve Tünel idarelerinin “kendisine devri dolayı- ) mecbur alduğu yollar istimlâki istilzam etmektedir. DENİZ ve LİMANDA : Romen Mektep Gemisi Mirsta adlı Romen mektep gemisi dün sabah Akdenizden gelmiş, liman- da durmadan Karadenize geçmiştir. Mektep gemisi limardan geçerken bir kazaya sebebiyet vermiştir. Ge mi Sarayburnu önlerine gelince ora- dan geçmekte olan Namazgâh motö- rüne bağlı üç mavnadan Sonuncusu- na çarpmış ve hasara uğratmıştır. | Nüfusça zaylat yoktur. Lodos Devam Ediyor Evvelki gün başlıyan “lodos firti- nası Ege ve Mamara denizlerinde şiddetle devam etmektedir. Fırtına yüzünden açıkta bulunan motör ve yelkenliler limaniara sığınmışlardır. İ$irketi Hayriyenin Kabataş - Uskü- İdar arasinda işliyen öraba vapurları İdün seferlerini yapsmamışlardır. Fır- tnanın buzün de devam. etmesi muh- temeldir. Duman Aletleri Trak sistemi vapurların bâcaların- dan çıkan kurumların geminin temiz- liğini bozduğu Kadar yolcuları da rahatsız ettiği nazarı dikkate alma- rak bu tip vapurların bacalarina hu- susi bir âlet konmüştür. Bu Met kurumun etrafa saçılma- sına mâni olduğu gibi kömürden de mühim miktarda tasarruf temin et mektedir, CEVAP tur. Onlar işlerine yarıyacık &- damları kendileri arayıp obulur- lar, . S. — Mkokulu bitirdim ve orta- okulda bir sene okudum, Şimdi jandarina onbaşısıyım. Hizmetimi bitirince, polis olabilir miytm? C, — Olursunuz. 7-5 -939 AHİLİ HABERLER ' Halka İyi Muamele Edilecek Vali ve belediye reisi tarafında vilâyet ve belediye teşkilitına göm derilen bir tamimde, ashabı mesalih# dürüşt münmele yapmak suretil# İ haklı şikâyetlere meydan verilmeme” si bildirilmiş, memurların her ze“ man ve mekânda halka karşı ancsk edep ve terbiye ile müamele etmele ri kanunun da ifasını emrettiği bir vazife olduğu tasrih edilmiştir. Sinema Kapılarında Vali ve belediye reisi Lütfi Kırdar, zabıta teşkilâtına gönderdiği bir ta İ nema kapılarında görülen izdihamın caddelerde mürur ve ubura mâni © lacak şekilde çoğaldığım, yangın gi bi vakalarda bu kalabalığın. panik tevlit ederek müessi? hâdiselere se- bebiyet vereceğini beyan ederek bü izdihama meydan verilmemesini bil dirmiştir. MÜTEFERRİK: Yeni Barem Kanunu Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) — Bütçe enclimeni yeni barem kanunu lâyibasını müzakereye başlamıştır. Proje bu içtima devresinde meclis- İ ten çıkarılacak ve 939 mali yılından Yani hazirandan itibaren de tatbik e- dilecektir. Ticaret Müsteşarı Geliyor Ticaret Vekâleti Müsteşarı Halit Nazmi bugün şehrimiza © gelecektir. Müsteşar, Ticaret Vekiletine merbut dairelerin yeni kadro ve teşekkülle- rine sit işleri tetkik ve neticelendi- mun l Halit Nazmi ile recektir. Şehrimizde bulunmakta o- lan müsteşar wini Mustafa Nuri, üştükten sonra ELİE Erişin şarının-biz kaç gili kikleri bitince ticaret müdürlükler T rinin kurulmasına dair olan teşebbüs lerin neticesi da anlaşılmış olacaktır. Veremle Mücadele Veremle Mücadele cemiyetinin se nelik umumi heyet içtima dün saat 14 te bir çok doktorların iştirakile Etıbba odasında yapılmıstır. Cemi- yetin mesal raporu okunarak tasv'p edilmiş söz alan doktorlar cemiyetin insani gayelerle yaptığı. hizmetleri takdirle kaydetmişler, faaliyetin da- ha çok genişletilmesi üzerinde dar- muşlardır. Hıdrelez Neşeli Geçti Dün Hdrelez günü idi. Fakat iş günü olduğu için ancak bir kısım halk Küğitheneye ve kırlara gide- bilmiştir. Hıdrelezin ilk tatil günü bugün olduğundan bir çok aileler kırlara çikmıya hazırlanmışlardır. Küğithane ve-Eyüpten Yedikuleye kadar olan bostanlarda çalfıcı grup- ları, seyyar satıcılar ve kahveciler bugün için hazırlık görmüşlerdir. Halkın Hidrelezde kırlara çıkması bağlar, bahçelerde akşama ikadar eğ- lenmesi anane hükraüne gelmiş bir â- det olduğundan bütün mesire yerle- ri ve bilhassa Köğıthanede büyük bir kalabalık toplanacağı muhakkaktır. Hıdrelezde sabah erkenden uyan- mıyanları bir isirgan otile korkutrak ta âdet olduğundan dün bir çok ev- ler bu muzipliklere sahne olmuştur. TAKVİM ve HAVA PAZAR 7 Mayıs 1939 5 ine ay Gün: 34 Hizir: 2 Arabi; “1358 Rumi: 1395 Rebidlevvel: 16 Üisan: M Güneş: 4.52 — Öğ, 1210 İkindi: 18.09 — Akştmi” 19.10 Yatsi: 20.57 — İmisâk; 253 .— Move Varivef Yeşilköy meteoroloji istasyonundan ah- nan malümata göre, hava yurdun doğu, cenup doğusu bölgelrinde bulutlu ve mev- zit yağışlı, diğer bölgelerde kapak ve Yer yer yağışlı gecmiş, vüzgürlar garbi bölge- lerde gari, diğer bilgelerde senubi isti- kametien orta kuvvette ermiştir. Dün İstanbulda hava bulutlu seçmiş, rüzgâr cenubu garbi istikametten sani- yede 4 - 6 metre hizla esmielir. Sast 14 te hava tazyik 1011/1 militer 141. Söhunet en yüksek 212 ve en düşük 140 santişrat olarak kaydeditmistir. ea |
