8 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

İtal a Niçin Arnavutluğu İşgal Ediyor? (Başı 1 incide) ve yahut Avusturyanın Almanya ile birleşmesine muhalifti, Fakat bir emri vâki karşısında bulanu- yordu. Almanyanın bu hareketine artik mâni olamazdı. Çünkü Ispan- a meşguldü. Fakat bu emri vâ- kiin zararlarnn azaltmak için Yu- goslavyayı kazanmıya ehemmiyet verdi. Roma ile Belgrat arasında sıkı ziyaretler ve temaslar vuku buldu. Yugoslavya da Alman akı- 'pı karşısında İtalyanın dostluğunu kazanarak aralarında bir muva- zene tesisinde menfaatlardı. Bu müzakerele? iki memleketin Iktısa- den biribirlerile daha sıkı bağlan- malarile nöticelendi, iç hâdiseler Mussolininin tahmininden daha süratle yürüyordu. Almanya, Çekoslovak- yayı işgal etti, Macaristanı iktısa- den kendisine bağladı. Romanya ile kuvvetli bir iktisadi. anlaşma yaptı. Şimdi sıra Yugoslavyaya ge- Hiyordu. Italya Orta Avrupadaki nüfuzunu kaybetmiş bulunuyordu. Bir defa Yugoslavya ile Alman- yanın iktisadi minasebatı süratle inkişaf ediyordu. Uç, dört ay ev- vel Alman Maliye Nazım Doktor Funk'un Belgradı ziyareti üzerine Almanya !le Yugoslavya arasında mühim ve geniş bir iktısadi anlaş- ma imzalanmıştı. Almanlar Yugos- Javya ihracatının yüzde 50 sini sa- tın alıyorlardı. Halbuki Çekoslo- vakyanın işgalinden sonra bu nis- bet yüzde 70 « G0 i buldu. Bu su- retle Yugoslavya iktısaden Alman- yanın eline düşüyordu. Diğer taraftan gazeteler, Yugos- lavyada yaşıyan Alman ekalliyet- lerinin tabriküta başladığını bildi- riyor. Almanyanın Yuzoslavyayı parçalamıya çalıştığını hsber ve- riyorlardı. Almanyanm Yugoslav» yayi alması Adriyatiğe İnmesi de- mekti, ” Mussolini buna göz yumamazdı. Nitekim geçen ayın 26 sında irat Gettiği meşhur nutkunda Adiryatik- ten bühsederken buranın munha- sıran Kalyan ve kısmen Slav deni- si olduğunu zikretmiş ve bu sahil- lere yabancı ayak bastırmıyacağını söylemişti. Bu yabancı ayak Ak man ayağı idi. © Bu nutkun arkasından şimdi de alya, Arnavutluğu işgale başladı. Talya bu suretle Akdenizdeki hâ- kimiyetini takviye edecek ve Yu- göslavyanın Almanyanın eline düş- mesine mâni olacaktır. Ttalyanın bu hareketi, öte taraf- — tan Berlin ile Roma arasında dost- Juk teminatı verilmesina muhalif değildir. Almanya Adriyatiğe in- , mek istemedikçe İtalyanın Berline bağlı kalmasında menfaati vardır. Maksadı Almanyadan Adriyatik sa- hilleri hakkında teminat almaktır. Fakat bu meselede anlaşamadığı için Halyanm bir gün Almanyadan ayrılması ihtimali de yok değildir. — İspanya Antikomintern Pakta Dahil Oldu Londra; 7 (Hususi) — Bugün Ber- > lin ile Burgostan 'resmen bildirildi- © ğine göre İspanya hilkümeti antiko- mintern pakta girmiştir. Daha evvel pakta giren devletler Almanya, Ja- pol İtalya ve Macaristan devlet- leridir, Bu suretle anfikomintern pakta girenler beş taraflı bir grup teşkil etmektedirler. General Fran- Oko hükümeti, İspanya Cümhuri çilerini, kızıl saydıkları ve Bolşevik- © ğe kati bir darbe İndirdiklerine İnandıkları için antikomintern pak'a girmesi hayret uyandırmamıştır. Arnavutluk İmdat e NM NM e MANA e e SMM Tiran Ağır Şartları Bulunan Ultimatomu Kat'iyetle Redetti İ gündenberi gittiklerini bildirmekte dir, Ayni membslara göre, Arnavüt- Yukta Italyan garnizonlarırın yefleş İ mesi, muvakkaten bu memlekete İ- İtalyan kıtaları gönderilmesi ve Ar- navutluğa yapılan İtalyan muhace- retinin arttırılması hakkında İtalya tarafından ileri sürülen (talepleri reddetmiştir. Söylendiğine göre bu talepler, İ- SON DAKİKA 5 Şiddetli B Muharebe Başladı Londra, 7 (Hususi) — Tiran- dan alınan en son haberlere gö- re İtalyan kuvvetlerinin Draç, Avlonay, Saranda, ve San | Civani, Medua şebirleri işgal olunmuştur, Pakat San Civani, Medua şehrinden ilerliyen İ- talyan kuvvetleri, o püskürtül. müş ve gerilemiştir. Bu hava Hide muharebe devam etmek- tedir. Draç şehri, ancak altı te- şebbüsten sonra İşgal edilebil- miştir, i Bu altı teşebbüsün her birin. de İtalyanlar püskürtülmüşler- dir. z Harekâtn iştirak eden İtalyın askerleri 35,000 kadadır. OGe- nerul Godzeni ile Draçta yö - rüşmek ve mukabil tekliflerde bulunmak üzere Draen giden Arnavut heyeti henüz kabul 6- Tunmamıştır. Tiranın tabliye olunduğu ve Arnavutluk payitahtının. başka bir şehre naklolunduğu tekzip | || olunmaktadır. na ulmak için giriştiği bir teşebbüs ten ibarettir, Arnavutluğun red ce- vabına İtalya askeri bir deniz nümayişi ile mukabele et- miştir, İtalyan askerleri ilerliyorlar / kât neticesinde ilk işgal olunan dört şehrin işgali tarmamlardığını ve bu şehirlerden ç'kan kuvvetlerin ilerle- | mekte olduklarını bildirmektedir. göre, Arnavutlar bütün bu ihraç ha- reketlerine şiddetle mukavemet gös- ve gönüllülerle İtalyanlar şiddetli bir mühsrebe yapmışlar, Draça çı kürtülmüşler, Ashigjini'de kanlı bir muharebe olmuştur. Muhtelif kaynaklardan m Jar. (Baştarafı 1 incide) Diğer taraftan medeni milletlere kendi dillerinde yapılan hitaplar, Ar navutların, düşmanın falkiyeline rağ men, Italyan hücumlarını, sabahtan- beri üç defa geri püskürttüğünü kay- detmektedir. Tiran radyosunun. bildirdiğine gö- re, Ayasaranda, Avlonya ve Draç li- manlarını 170 kadar Italyan hara ge- misi, tayyare filoları ile birlikte, bom bardıman etmiştir. İtalyanın ültimatoma İki tarafın biribirine zıt neşriyatı içinden vakanın şu şekilde vuku bul- duğu anlaşılıyor: Kalya dün Arnavutluktaki tebaa sım çekmiş ve Arnavutluk hüküme- tine bir ültimatom vermiştir. Arna- vutluk mahafili bu ültimatomun bir millet için gayri kabili kabul şartları ihtiya ettiğini bildiriyorlar. Arnavut Yuk meclisi bu ültimatomu müzake- re için toplanmış ve ültimatomu itti. fakla reddetmiştir. Meclisin ültima- tomu müzakere ettiği sırada yirmi beş İtalyan tayyaresi Tiranın üze - rinde tıçmuştur. Meclisin kararını bütün halk tas- vip etmiş ve Tiranda İtalyan ülti - matomu öleyhinde nümayişler ya- pilmıştır, Bu hâdiseler üzerine Jtalyanlar Avlonya ve Draçı bombardıman cet- mişlerdir. Avlonyanın bombardımanı sabaha kadar devam etmiştir. Draç ta ayni muameleyi görmüştür. İtalyanlara göre vaziyet İtalyanlar hâdiseyi şu şekilde an- latıyorlar: “Son bir kaç gün içinde yeni bir müahede akdi için İtalya hükümeti ile Kral Zoyo arasındaki görüşme- Jer inkişaf ederken Tiranda ve baş- ka yerlerde silâhir çeteler ciddi nü- mayişler tertip ederek Arnavutluk- ta bulunan İtalyanların emniyetini tehlikeye sokrauşlardır. Dün sabah harp gemilerimiz Draç ve Avlonya- da kadınlar ve çocuklar da dahil ol- mak üzere yüzlerce vatandaşımizı alarsık oİtalyaya (o nakletmişlerdir. Dün akşam İtalyan kıtsları Arnavut luğa gitmek üzere Bari ve Brindisi'- den hareket etmişlerdir. Ayni zaman nan askerler 26,000 den ibarettir. Giornale d'İtalie gezetesinin yade, süvari, — topcu ve Li karar vermiştir. devam edecektir. “Sizin tayyareleriniz, toplarınız var, fakat bizim...,, Jansı bildiriyor: garfla göndermiştir: “Benito Mussolini, navatluk istiklâlini tanıyınız, dakikada eminim. Memleketi işgal edebi- keklerinin değil, fakat ayni za- manda Arnavut kadınlarının da cesetleri üzerinden geçerek. Mussolini cevabınızı bekliyo- ramı, Kraliçe Yunanistana geçti Arnavutluk Kraliçesi, iki gün ev- vel, dünyaya gelen veliaht ve mai- dide Yunanistana geçmiş ve Florine şehrinde ikamete başlamıştır. talyanın Arnavutluğu himayesi alti- | hareketler ve İ İtalyan membaları bugünkü bar&- Arnavutluktan verilen haberlere termişlerdir. Aylonyadaki askerler karılan İtalyan kıtaları denize püs- verilen. mulümeta göre, İtulyanlar tarafın - dan gönderilen askerlerin o miktarı otuz, otuz beş bin kadardır. Fakat İtalyan radyo (istasyonları 100.000 askerin gönderildiğinden bahsediyor- Amavutlar tarafından tahşit olu- bil dirdiğine göre, Harbiye Nezareti bir ay müddetle talim görmek Üzere pi- pıflacına mensup iblyat zabitlerin- den bazılarını silâh altına almuğa Bu bir aylık talim © müddeti 15 günlük ft devreve ayrılacaktır. Bi- rinci devre, 1 den 15 mayiss” Kölür Tiran, 7 (A.A) — Arnavutluk A- Sabık oBaşvekil Mehdi Praşeri, 'Musseliniye aşağıdaki mesajı tel- Biz biliyoruz ki sizin toplart- mız, tayyareleriniz ve gazlarınız var ve bizim ise yalnız cesareti- miz ve zulma kurban vaziyette bulunanların kırılmaz ruhumuz var, Siz, asil İtalyan milleti na- mına, 20 inci asrın ortasında ilk Çağların Barbarlığım mı temsil edeceksiniz? Tamiri kabil olmaz hâdiselerin vukuundan evvel, Ar. Benito Mussolini, bu hailevi Yorgi Kastriota'nın “İskender Beyin,, ruha yeniden uyanıyor. Ben, bu dakikada bü- lün müttehit Arnavut milletinin hissiyatına tercüman olduğuma lirsiniz, fakat yalnız Arnavut er- yeti ile birlikte dün sabah saat ye-| Teminata Rağmen Yugoslavya da Endişede (Başı 1 incide) İngilterede ; Londra, 7 (Hususi) — Matbuat Arnavutluğun işgali hakkında henüz mütalen dermeyan etmek imkânını elde edememiştir. Umumiyetle sa - nıldığına göre İngiltere (o vaziyetin tebellür etmesini bekleyecektir. Si- yasi mahafü tarafından verilen ma. lümata göre, alya hükümeti salıya İ kadar, Akdenizde statükoyu bozacak hiçbir harekette bulunmuyacağını bil- (dirmiştir, Anlaşılan hâdisenin Ingiliz. efkârı umumiyesi üzerindeki tesiri işgalin sulhen veya cebren yapılma- sına göre değişecektir. Ialyanın cebir kullanması Parla- mentonun derhal toplanmıya davet olunmasını ve Chamberlain'in İskop- yadan hemen dönmesin! icap ettire- cektir, Londra ile Paris sıkı temos halindedir, İngilterenin Roma Sefiri Kont Ci- ano İle görüşmüş ve Kent Cisnonun Arnavulluk hâdiseleri hakkmda ver diği Izahatı dinlemiştir. Görüşme ne- tleesinde neşrolunan tebliğde deni liyor kiz “Lord Perih, Arnavutluk vaziyeti hakkında maxıra bir nota vermiştir. Kont Ciano, Lord Perihe bayanatta bulunmuş ve teminat vermiştir. Lord Perth'in İngillere — İtalya pakitma nazari dikkati çektiği ve İ- talyanın bu pakt. bozmuş olluğun- dan bahsettiği bildiriliyor, Lord Halifax, bugün mühim fna- Jiyette bulunmuş, Lehistan, İtalyan, Romanya, Arnavutluk, Türkiye Yu- nanistan sefirlerini kabul etmiştir. Amerikada : Nevyork, 7 (Husüst) — Arnavut Juğun İtalya tarafından işgeli hak- kında gelen haberler üzerine Harici- ye Naztrı M. Cordel Hull derhal M Roosbveli ile telefonla temas etmiş ve kendisine vaziyet hokkında uzun izahat vermiştir. Fransada : Paris, 7 (Hususi) — Bütün maf- buat, Arnavutluk hâdiseleriyle meş- guldür. Hükümet, Arnavutluk hâyi- selerinin Fransa ile a'âkası olmadı- yalmız Akdeniz statüsü dolayısile bu İşle bilvesita alâkadar olduğu höber veriliyor. i Soiz diyor kiz “Faşist — hükümetini bu harekete de bir tazyik mi icra etmek istiyor? Makedonya ve Ege denizinde tasav. vurları mı var? Otrante oKanalile Adriyatik denizini mi kapatmak İsti- yor? Kime karşı? İtalyan matbuatı- np bu hususta tam bir ketumiyet muhafaza etmesi daha az gerip de- glidir., Pelit Parislen'e göre, bütün Bal- kan devletlerini sürükliyecek bir çarpışma vukuu mubtemeldir. İtak yanın Belkana girmesi burada mu- vazeneyi altüst edecektir. Madam Tabous'ye Italyanın Ingiltereyi, ara- darındaki paktı feshe sevketmektedir. PARİS VE LONDRA Paris, 7 (Hususi) — Hariciye Na- zı Bonnet, bugün Başvekille yaptı- ğı mülükatı müleskip Türkiye Bü- yük Elçisi Suat Devuzı kabul etmiş- tir. Töndra, 7 (Hususi) — Türkiye Büyük Elçisi Tevfik Rüştü Aras, sant 16 ya doğru Hariciye Vekâleti- ne giderek Sir Alltanucadoğan ile bir mülâkat yapmıştır. — e —— —— | tabiiyetinde bulunan Arnavutlardan | ğini ileri sürüyor. Fakat Fransanın |nin sulanması teminine çalışılıyor. sevkeden ne dir? Yugoslavya üzerin. | 00 Feslek çayından başlıyarak açılan 6-4-995 << 15 Yaşındaki Talebelle 35 lik Kadının Aşkı Nazilli (TAN) — Sinema filmlerin- dekini andıran bir hâdise vuku bul- muştur. Tafsilât şudur: Buldanda manifaturecı (o Halilin Denizli lisesinde okumakta olan on baş yaşındaki oğlu Mustafa, çama- şırlarını mektep civarındaki evler - den birinde oturan 35 yaşlarında Perihana yıkatmaktadır. Bu kadın, uzun müddet beraber kaldığı İsmail adında birinden yeni ayrılmış ve Mustafayı sevmeğe başlamıştır. Bir gün Mustefaya: — Daha fazla okuyup ta ne ola- cak? İşte sana istediğin kadar para... Gidelim İstanbula, yaşıyalım, de | miştir. Bir gün Mustafa, Perihanin Deniz- ilde irene bindiğini görünce, bilet bile ulmadan trene atlamış ve ikisi beraber İzmire doğru yola çıkmaşlar» dır. Fakat Sarayköy İslasyonunda Mustafanın dayısı bunları görmüş ve | hemen Buldana telgraf çukerek Ha- vaziyeti bildirmiştir. Halil de yıldırım telgrafile Nazilli istasyonu- na ve jandarma kumandanlığına mü- racaat ederek oğlunun yakalanıp ge- ri gönderilmesini ve maarafım ödiye- Menderes Ovasının Sulanmasını Temin Etmek Için Tedbirler Aydın (TAN) — Devletin, pamuk» | muştur. lu dokuma fabrikalarını kurmya| Burhaniyelilerin kooperatif kura- karar verdiği zaman daha bunlar) cak açtıkları 19 kilometrelik kana- yapılmadan eline aldığı uzun elyaf- | hın tevsi işi de, diğer sulara tesisa- hi ve yüksek kaliteli pamuk yetiştir. | tını yapmakta olan Nafia Vekâletin- me siyaseti güzel | neticelerini ver-| ce deruhte edilmiş ve fasliyete ge- moğa devam eylemektedir. çilmiştir. Nazilli pamuk islah İstesyönunun| Böyl yakın Heal ala eli” palmluğn | Mandnr olmam Dame da 7—8 vilâyette ekilmesi temin Oluü-| gamen halledilmiş “ olacak, Zaten Buştur. Kemiyet bakımından telin | dünyanın bütün pamuk muntakala- edilmiş olan bu muvaffakıyetin şim-| cındin daha yüksek pamuk randı. di keyfivet cihetinden temini yolun-! mam veren bü Yoprakların “verim da ilerlenilmektedir. Bunun için de, kabiliyeti arttırılacaktır. Ve memle- sulema ve suların ıslahı işlerine ketimiz, pamuk ihracatında en ileri ek devam Ye Gü memleketler satımu girecektir. kalaığrada 14 aofiyon Mİ Bugün pamuk tarlalarını sula PK Mİ fa di a er MN gibi her vasıladan istifadeye gubş- İmakta, dönüm başıma — 5 liredun 10 liraya kadar ınasraf etmektedir. Bu- nâ rağmen İstediği suyu temin ede- “a4 uAnpag UpyajlaaçI tanşyok tğrpTa receği bol su, çiftçiyi masraftan kur- taracağı gibi istihsalâtı da artime- cakır. Bu sulsma faaliyetiyle beraber, uzatılarak suların Nazilli (o ovasına wlah çalışmaları da devam ediyor. ayni kanalın baş tarafına bu sene, Menderese amut olarak akan çay- regülütör de yapılacaktır. İların sebebiyet verdikleri bataklık, Nazilli ovasının Cenup kısmını ta- e ve tahribatın önüne geçil- mamiyle sulayacak olan 600 bin lira | mesi için evvelâ civarın. ağaçlanıp keşifli o Pirlebek kanalının © inşası orman haline getirilmesi lüzumu münakasaya çıkarılmıştır. hissedilmiştir. Mühendisler şimdi, Atça ve Yeni-| — Aydının burnunun dibindeki Tas- pazar ovularının Sulama işiyle MS | taban balaklığının kurutma ameli- gul olmağa başlamışlardır. Sene 0-| yesi de devam ediyor. Burada 11 ki- nuna kadar bu kısımların da, #ulâ-| iometre uzurluğunda Olan kanal, ma tesisatının yapılması ihale edile. | bu sene nihayetine kadar bitirilecek cektir. ve bakatlık kurutulmuş olacaktır. Denizliden Sarayköy nibayetine | eye oyasında Menderesin taşma kadar olan büyük ovayı suliyacak x ve 400 bin İlraya çıkacak olan ka; | sin da önüne geçmiş, böylece 2â- ceğini bildirmiştir. Bir taraften ken- disi de otomobille İzmire koşmuştur. Tren Nazilliye gelince, zabıta Mus- tafayı ve Perihanı yakalamış, ifadele- rini almıştır. Mustafa bir jandarma- ran refakatinde Sarayköydeki dayı- sna gönderilmiştir. Diğer İşler Belediye, getirttiği iyi cins şeftali fidarlarile bir meyva bahçesi vücude getirmiştir ve şeitali ağaçlarını asla- ha çalışmaktadır. Mevcut imalâthane, buranın ve ci- vardaki birkaç kazanın desti, tuğla, çanak, kiremit ve su borusu gibi ih- tiyaçlarını karşılıyacak şekilde kuv- vetlendirilmiştir. Artık bu gibi me vad ithal olunmıyacaktır. Kasabumızda radyo adedi yirmi beşi bulmuştur. Elektrik olmadığı i- çin burların en çok yirmi beş günde boşalan akümülâtörlerinin Zongul - dağa gönderilip duldurulmasındaki müşkülât ta kaldırılmıştır. Belediye, kasabamızdan geçen ırmağın kenâri- na büyük bir çarh kurdurmuştur. Bu çarhın çevirdiği dinamo ile akümü- lâtörler doldurulmaktadır. Çivrilik Işıklı gölü bent haline konularak buşarılacak olar bu iş ya- kında kısım kasım ihaleye çıkacıla- caktır. On sene evvel Nazillinin ilerisin- sulama kanaliyle her sene 40 bin dö- nüme yakın arazi sulanmaktadır. Bu kanalın o 40 kilometre daha ağ miştir. Sefirlerimizin Temasları | nalın inşası da münakasaya konul. rarlara son verilmiş OnKadın 150 Metrede Kopan Kayalarn Altında Eziliyorlardı “Besni” den yazılıyor; dehşetli gürültülerle koparak aşağı- Kızılin köyünde, on kişinin haya-| ya yuvarlâtımıştır. Bereket versin, tana mal olması muhakkak görülen | bu Sada Yağan yağmurdan kornn- bir çoğu dün Arnavutluk konsolosa-| dehşetli bir kaza, teşadült neticesinde | mak İÇİN çamaşır yıkayanlar mağa- “ Romada yapılan resmi bir tebliğe| nesine müracaat etmişler ve vize al-| hafif etlatılmıştır. Talsilât şudur; || raya BİrMİŞ olduklarından kurtul. göre, son dakikada Kral Zogo tarâ-| mışlardır. Bunlardan 56 — 60 kişilik| | Fırat nehri Kızılin'de köye haze-|muşlar, kayaların altında kalıp ezil- fından Draca gönderiler. bir beyt bie grup ilk kafile halinde bu sabah yan 150 metre derinlikten ve dik ya | memişlerdir. Kralın bazı tekliflerini İalyan kıta- Arnavutluğa hareket edecek'erdir. | maçı kayalar atının başkumadanına. tevdi etmiğ| yaran hükümetinin sonuna kadar) mektedir. İçme suyu buradan alındı ir. Fakat, bu teklifler Romaya bil- karar vermiş olması | ğı gibi köy halkı çamaşırlarını da & drilmiş ve şimdilik metlsesiz kalnaş-| gan ysile, Arnavatluk tâbilyetinde- | sırlardanberi burada yıkamaktadır. i kilerden hariç olarak ta konsolosha-| Evvelki gün on kişiden mürekkep Şehrimizden de Arnavutluğa | eye bazı müracaatlar yapılmış, fe- | dört sile halkı çamaşırlarını yine © bir kafile gidiyor kat henüz kendilerine vize verilme-| rada yıkarlarken, yüz elli metre Üst- Şehrimizde oturan ve Arnavutluk ! miştir. lerindeki büyük kayalar ansızın, dir. da Öğleden evvel Saint — Jean de Medya ile Sante — Güanante arasın- da bir cevelân yapmakla olan birin- el deniz filomuz Arnavutluğa doğru yol almiya başlamıştır. Bir hava fi- losu da seferber edilmiştir. İtalya neler istiyordu? Arnavutluk membaları Arnavut- uk içinde İtalyanlar aleyhinde her- hangi bir hareketin vukuunu şiddet le tekzip etmekte ve İtalyanların üç Bekliyor ! (Beş 6 ımcıda) k vietamı, sarabımı içmiş, pürosynu “ deilendirmiştir. Tok karnına kös din- ler mi? “ © Bu feryada bitfabi bermutad sura- Odanı o buruşturacaktır. o Bu hiddetle radyosunun düğmesini başka bir is tasyona çevirirken, vereceği hüküm Kayaların çökerken kopardığı deh- setli gürültü köyde büyük bir heye- can uyandırmış, herkes hâdise yerine | ikoşmuştur. Uzun çalışmalardan sop- ra, kayaların kapadığı mağara ağız- ları açılmış ve içeride mahbus kalan kadınlar, sapasağlam kurtarılmışlar- Tiran, “parazit, yapıyor!