31 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

| psîıcenşunm KEZEHRE A ZEFE Z Te F KA AA Ğ | İstanbul | Sebilleri ' Yazan: M. Turhan TAN W 45 : İ s uyun tabiatte oynadığı rol ne :4; j kadar mühimse Türk hayatın- $ da İşgal ettiği yer de o derece önem- lidir denebilir. Eski Türkler suda ilâ. hi bir kudret görerek ona hamedani bir püye verdikleri gibi bir çok peri- leri, cinleri de suya nisbet eylemiş - — lerdir. Daha sonraları su, en aziz bir nesne olarak kabul edilmiş ve insan- lara, hayvanlara susuzluk çektirme- — Mek için çalışmak en büyük ibadet — telâkki edilmiştir. Suyun izzetine itimat ve itikat o- ÜÜ — lunması - ki yerinde bir harekettir . j şairleri de zaman zaman heyecana (| — getirmiştir. Meselâ Fuzuli'nin: v - Saçma €y göz” eşkten gönlümdeki ş odalara su | Kim bu denlü tutuşan odalara kıl- y maz'care su A Beytiyle başlayan kasidesindeki se- K lis akış, mevzuun su ile alâkasından ü T değil midir? İşte biz Türkler suyu bu kadar a- zİZ t şŞIz ve onun ini çeşme | — gibi, sebil gibi abidelerle tevkir et- | s ç mekle iktifa etmiyerek şiirlerle de te | — rennüm etmişiz. Fakat ne yazık ki â K _ Eski Vekil — Şakir Kesebir Cevap Veriyo' —— Şeker İşinin K ' Eski İktısat Vekili Şakit Kesebir, son günlerde hakkında YâZılan şeker meselesi hakkında şu İZAhatı vermek- tedir: “— 1926 senesinde Mülga Şeker inhisarı idare meclisi relsi -bulunu- yordum. Kanunen Memleket şeker ihtiyacını temiN €tmek ve ihtikâra mâni olmak V€ dahilde stoklar bu: lundurmak VAZİfelerile mükellef o- lan,İInhisar İdaresi, hariçten lüzumu- na göre, Şeker mübayaaları yaptığı sıralarda, Şark vilâyetleri için Rus- yadan da bir miktar şeker mübayaa etmişti. Bir müddet sonra idare mec- lisi reisliğinden ayrıldığımdan, haki- ki vaziyet malüm olmamakla beraber satış realizasyonunun Şark havalisin- de müşkülâta maruz kalması, bilâha- Te buradaki şekerlerden bir miktar K Fy 75 YA OF büyük dadelerimizin — Buyü tevkir ve susuzluktan halkı vi. kaye maksadiyle yaptırdıkları Çeş - — Melerin yüzde doksan dokuzu bu - — gün kurumuş, sebillerin ise hePsi ka- —— panmıştır. Halbuki o çeşme ve sebillerin ço- — ğu, yalnız su dağıtan birer basit âlet — olmayıp Türk mimarlığiına abütab — veren, şeref getiren sanat eserleriy- * — di. Kıymet bilmez devirlerin tesey - yübü, ihmali ve belki de suikasti yü- zünden o nefis eserler bugün ya yı- kılmış, ya yıkılmağa mahküm edil- — miş bir durumdadır. Bu faciayı eli kalem tutan ve mi- — Mari güzellikten anlayan yurttaşlar — arasında ilk sezen Topkapı Sarayı — Müzesi müdür muavini rahmetli' İz- Zarar husule geldiği iddiasının ortaya çıkarmasına sebep oluyor ve usulen tahkikata başlanıyor. Tahkikat so- * Sadıkzade Vapuru Kurtarılamıyor TAN Geçenlerde Finike civarında Adraman koyunda kayalıklara 0- | turan Sadıkzade vapurunda ya - pılan tetkiklerden sonra vapurun kurtarılamıyacak bir şekilde ha- sara uğradığı anlaşılmıştır. Vapur kayalıklara oturunca anbarlarının ve makinelerinin al- | tından ve muhtelif yerlerinden delinmiş ve hattâ içerisine ,sivri kaya parçaları girmiştir. Vapuru kurtarmak için gönderilen Hora tahlisiye gemisi dün kaza yerin - den İstanbula hareket etmiştir. Sadıkzade vapuru orada par- çalanarak enkazı satılacaktır. Vapurun içerisinde bulunan mal için hukukan delâilin tesbi- ti icabetmektedir. Bu maksatla | üç kişilik bir ehlivuküf tayin e - dilmiştir. Ehlivukuf heyeti cu - nunda benim de malümat ve ifade- l Gemi Karaya Oturduğu Yerde Parçalanacak | Tahlisiye Gemisi Avdet Ediyor . | reket edecektir. Bir Vapur Karaya Oturdu Çanakkale (TAN) — Kösten- ceden aldığı gaz ve benzin yükü ile Akdenize çıkmak isteyen İn- giliz bandıralı Sasunsusa vapuru Kepezden Seddülbahİr istikame - tine doğru giderken Soğanlıdere burnundan 300 metre mesafede ve sahile 25 metre uzakta kaya - lıklar üzerine bindirmiştir. Bir tahlisiye gemisi, vapuru kurtarmak için çalışmağa başla- mıştır. A Hâdise mahalli memnu mın - takaya yakın olduğu cihetle jan- darma tarafından Jâzım gelen tedbirler ittihaz edilmiştir, | martesi akğamı hâdise yerine ha- k min dinlenmesine hükü lüzum görülerek, Büyük Millet Meeclisine müracaat ve müsaade talep edildi. Ancak Teşkilâtı esasiye kanunumu- za göre, ortada teşrif masuniyetin refini icap ettirecek bir suç mevcut olmadığından, Büyük Millet Meeclisi © zaman malümat ve ifademin dinlen mesinin devre sonuna talikine karar verdi. Bu karar 3 nisanda munkazi olacak, malümat ve ifademe müraca- at için bir mâni kalmıyacaktır.,, — eei z ani; POLİSTE; | — zet Kumbaracıydı. Kâşiflik füldia - — gından daima uzak kalan ve herke . sin görebileceği bir eseri keşfetmek — davası ile ortaya atılmak garabetine — hiç bir zaman düşmeyen bu müteva- — zi adam, uzün zahmetler sonunda İs- — tanbul sebilleri hakkında güzel bir — eser hazırlamış ve üç yıl evvel müs- : veddelerini bana yollayarak fikrimi » — Sormuştu. Eserde büyük şehrin - ha- — rap veya mamur - bütün sebillerinin | tarihçeleri ve resimleri münderiç de- ( gildi. Lâkin mühim bir kısmının ve — hele mimari kiymet taşıyanlardan '1. çoğunun hangi devre ait oldukları, ' nerede bulundukları, ne biçim kita- — be taşıdıkları ve bugünkü durumla- - ı hakkında mükemmel denilebile - © 'cek malümat vardı. — Ben nazik bir mevzuua temas et- " Miş ve sürüp giden bir facianın de — tahlilini yapmış olan İzzet Kumba- — Tacıyı ancak takdir ve tebrik edebi- lirdim. Nitekim öyle de yaptım, o si- v Kıskanç Bir Kocanın Marifeti Galatada Dibek sokağında oturan Ne- sim, karısı için bir manto diktirmek üze- re o civardaki terzi Lubere gitmiştir. Ne- sim terzi kadınla pazarlık ederken kocası Muiz eve gelmiş ve kıskanç bir adam olan Muiz Nesime küfür etmiye başlamıştır. O da mukabele edince cebinden çıkardığı içi rakı dolu şişeyi Nesimin başına vura- rarak onu ağırca yaralamıştır. Yaralı te- davi altına al suçlu yak a * Galatada Boşnakyan apartımanında oturan Nuri ile arkadaşı şükrü arasında alacak lesinden kavga . Ne- ticede Nuri Şükrüyü bıçakla kolundan, yaralamıştır. Suçlular yakalanmıştır Ahırkapıda Şadırvan sokağında otu- ran Aziz Ulvi ile Mustafa sarhoşluk yü- zünden kavga etmişler ve Mustafa kun- duraci bıçağı İle Azizi elinden yaralamış ise de atik davranan Aziz de arkadaşının elinden bıçağı alarak o da onu b DENİZ ve LIMANDA : Doğu Vapuru Temmuzda Teslim Alınacak Blond und Voss tezgâhlarında yap tırılmakta olan Doğu vapurunun ma- kinelerinin yerleştirilmesine dün baş lanmış, keyfiyet telgrafla Denizban.- ka bildirilmiştir. Vapur bir temmuz- da teslim alınacaktır. * Galatadaki Denizbank yolcu sa lonu inşaatı bitmek üzeredir. Salon Ağustista açılacaktır. , Pendik İskelesi Denizbank ahşap olan Pendik is- kelesini beton olarak yeniden yaptır- maktadır. İnşaat bugünlerde bitirile- cektir. İskele hem yolcuların istira hati, hem de vapurlar için müsait bir şenkle sokulmuştur. —— MAARİFTE : Yeniden İki Orta Mektep Daha Açılıyor Maarif Vekâleti, son zamanlarda talebenin fazlalığından dolayı ayrı, iki binada tedrlsnt' yapmıya mecbur olan K paşa orta mektebi ile Ba- yaralamıştır. Her ikisi de tedavi altına * Topkapıda Melek Hatün mahallesin- rada çalgşmakta olduğum — üzun bir bend yazarak İzzet Kum - — Daracıyı alkışladım ve bu esere ilgi kırköy orta mektebinin müstakil iki- şer orta mektep halinde tedrisata de- vit bıçakla Mustafayı bacağından Tahsi- ni de bür di Yaralılar — göstermesini Maarif Vekâletind diledim. " V Dün gördüm ki Maarif Vekâleti — İstanbul sebilleri adını taşıyan eseri- ceok nefis şekilde - bastırmış. Ne ya- * T söyliyelim hem sevindim, hem e- İ W (endim. Sevinmekliğim tabit idi. — “nkü değme muharririn vücude #tiremiyeceğine emin olduğum kıy- netli bir eser, heder olmaktan kur. tulmuştu, Fakat eleml kliğim y hastaneye kaldırılmıs suçlu yakalanmış- tır * Şişlide Hacı Mansur sokağında otu- ran bahçıvan Yakonun kızı 4 yaşında An Bgilikl evin ikinci kat penceresi önünde oynarken sokağa düşmüstür. Angiliki baygın ve hurdahaş bir halde Şişli Çocuk hastanesine kaldırılmıştır. * Hayli beri şehrin semtlerinde bir çok hırsızlıklar yapan sa- bıkalılardan Üsküdarlı Gül Necati yaka- 1 Necati en son olarak Fatihte a htelif “de tabiiydi. Zira eseri yazan İzzet -Kumrabacı bugün “Rahmeti rahma- — na” kavuşmuş ve eserini basılmış manav Hasanın dükkânını açmış bir çu- val patates ile bir miktar para aşırmış- tı. Suçlu bugün Aadliyeye teslim oluna- caktır. — görmek zevkini tatmak imkâ mahrum kalmış bulunuyor. B la beraber sevi ele- | mime balip geldiğini de itiraf ede- rim. Çünkü ortaya konulan eser, müessirin de ismini kt unutuül tik ve ahticedit diye ikiye ayrılır, Tevrat, ahtiatikin evveli olup yesu'- dan başlayıp hâkimler, birinci, İkin- ci, üçüncü, dördüncü mülük, ve bi- koruyacaktır. Maarif Vekâletini böy le kıymetli bir eseri bastırdığından dolayı tebrik ederken Devlet Bası - — mevinin göstermekte olduğu yük - sek tekâmülü de samimi surette al - kışlamayı borç tanıyorum. B o Gümüşsuyundan bir mütekait im- rinci, ikinci tevarih, mezamir ve egniyetülegani gibi kısımlar tevra - tın mütemmimidir. Ve hepsi ilâhi sa- yılmaktadır. Nasıl ki dört incili l[ı- tiva eden ahticedide de a'mali rüsül gibi bir takım risaleler ilâve olun - muştur. Fakat bunların — semaviliği iddia ol Şu halde ben ahdiati- * zasiyle mektup yollayan ht okuyucuya: A Siz de bilirsiniz ki hiristiyanlığı kin mülük faslından aldığım hikâye- yi tevrata hamletmekle Zikri kül i- radei cüz kaidesine uymuş oluyorum. tede | de oturan arabacı Mustafa lle arkadaşla- | YAM etmelerini muvafık görmüştür. ı rından Cavit ve Tahsin da sarhoş- | Vekâletin tebligatına göre, Bakırköy luk neticest kavğa çık Neticede Ca- | orta mektebi şubesi 248 mevcudile Bakırköy ikinci orta mektebi, 519 mevcudu olan Kâasımpasa orta mek- tebi şubesi de Kasımpaşa ikinci orta mektebi ismile tedrisata devam ede- ceklerdir. Vekâletin bu son karari! bu ders senesinde şehrimizde açılmış olan orta mekteplerin adedi on bire varmış bulunmaktadır. Neşriyat Kongresinin .Tarihi Temmuz ayı içinde toplanacak 0- lan neşriyat köngresinin gününü 'tes- bit etmek üzere bugünlerde Maarif MÜTEFERRİK : Hüseyin Rahmi Gürpınar Rahatsızlık Geçiriyor Maruf edip ve muharririmiz Hü- seyin Rahmi Gürpınar bir müddet- tenberi Heybelideki evinde rahatsız bulunmaktadır. Hüseyin Rahminin ra hatsızlığı bir hafta evvel oldukça şid- detlenmiğ ve sık buhranlar geçirmiye başlamıştır. Sanatoryom doktorların- dan Şinasinin kıymetli tedavisi sa- yesinde dün akşam nabzı 112 den 96 ya inmiştir. Hastalık seyrini tabii bir şekilde takip etmektedir. Muhterem edibimize âcil şifalar temenni ederiz. Konservatuvar Konseri 4 Nisan salı günü akşamı Ferdi Von Ştatzer İstanbul konservatuvarı or- kestrasının iştirakile Fransız tiyat- rosunda bir konser verecektir. Adliyede Tayinler ' Adliye Vekâleti, hukuk fakültesi raezunlarından Vehbi Aksoyun Alan- ya sorgu hâkimliğine, eski İstanbul müddeiumumi muavinlerinden avu kat İsmet Girayın Artvin ceza hâkim liğine, eski Ilgın hâkimi Salâhattinin de İstanbul azalığına tayin edildik- leri dür? müddeiumumiliğe - bildiril- miştir. 4 Eski Adliye müsteşarı avukat Kenan Ömerin, Adliye Vekâleti müs- teşarlığına tayin edileceği ve kendi sinin de Akaraya davet edildiği hak- kında dün bazı haberler duyulmuştur * Milli Reasürans sigorta şirketi umüm müdürü Refi Bayarın son za- manlarda fazla yorulduğunu ileri sü- rerek vazifesinden istifa eylediği bil- dirilmektedir. Vekâletinde bir toplantı yapılacak- tır. Vekâlet basma yazıları toplama müdürü Selim Nüzhet de bu maksat- la dün akşam Ankaraya gitmiştir. GÜNÜN RESİMLERİ : yayma cemiyetinin yıllardanberi ba- ada n d el M Trr Bayan Mevhibe İnönünün rı'Mnıle toplanan Yardımsevenler Canlentlidü sünddilk eiriis B l la a n 4a 15 Kişilik Bir Arkeoloji Heyeti Geldi Heyet Bu Akşam Hareket Ediyor Bir müddettenberi Suriye, Filistin veE Anadoluda tetkiklerde bulunan Bern üniversitesi Duayeni arkeölog Hans R. Hahnlaserin riyasetinde et- noloji prifesörü Zeler ve on üç asis- ||tandan mürekkep arkeoloji heyeti, dün Ankaradan Istanbula gelmiştir. Heyet Ankarada dört gün kalarak Ankara civarında yapılan hafriyatı tetkik etmiştir. Bugün Edirneye ha- reket edecekler, orada da bir gün tetkikatta bulunduktan sonra İsviç- || reye döneceklerdir. Heyet azası, tetkik seyahatleri in- tıbaları etrafında Bern üniversite- sinde muhtelif konferanslar verecek. lerdir. BELEDİYEDE : İstimlâk Müdürlüğü Dün Çalışmıya Başladı Şehrin imarı dolayısile kesbi ehem- miyet eden istimlâk işlerinin günü gününe takip ve intacı için teşkil e- dilen istimlâk müdürlüğü, tam kad- rosile dünden itibaren vazifeye baş- lamıştır. Yeni müdürlüğün heyeti fen viye müdürlüğüne bağlı olarak çalı- şacağı hakkındaki haber doğru de- ğildir. İstimlâk müdürlüğü doğrudan doğruya belediye riyasetine bağlı o- lacaktır. Yeni müdürlük şimdilik be- lediye şirketler komiserliği dairesin- de çalışacaktır. İstimlâk müdürlüğü- ne tayin edilen İsmail Hakkı da dün den itibaren yeni wvazifesine başla- mıştır. â İmar ve Fen Müdürleri Belediye fen heyeti müdürü Hüs- nünün imar müdürlüğüne tayini hak- kındaki emir kendisine tebliğ edil- miştir. Hüsnü yarından itibaren yeni müdürlükte vazifesine başlayacaktır. Hüsnünün yerine tayin edilen mü- hendis Nurinin hem tayin emri, hem kedisi İstanbula gelmiştir. Bütçe Hazır Belediye daimi encümeni, dün vali ve belediye reisi Lütfi Kırdarın riya- setinde toplanarak bütçe üzerindeki tetkikata devam etmiştir. Dünkü top- lantıya iki belediye muavini ile mu- hâsebecti Muhtar da iştirak etmiştir. Encümen geç vakte kadar çalışarak bütçeyi ikmal etmiştir. Bugünden i- tibaren bütçenin toplu şekilde tabına başlanacaktır. »4 Beyoğlu kaymakamı Beyoğlu temizlik teşkılâtına verdiği bir emir- de bütün kaza dahilinde sıkı bir a- raştırma yapılarak serseri sokak ke- dilerinin toplattırılmasını bildirmiş- tir. ** Şimdiye kadar muhtelif cürüm- lerden dolayı şoförlere ceza zaptı ke- silirken belediye memurları madde tasrih etmediklerinden dolayı bunla- rın hemen hepsi beraet kararı almak- ta idiler. Belediye riyasetinden şube- lere gönderilen bir tamimle badema gerek şoförler hakkında, gerekse di- Rer esnaf hakkında ceza kesilirken madde gösterilmesi lüzumu bildiril- miştir. * Otomobil garajlarında mangal yakılmakta olduğu belediye memur- ları tarafından yapılan kontrollardan anlaşılmıştır. Belediye şubelerine gönderilen bir tamimle, bir kazaya mahal kalmamak üzere garajlarda mahngal yakılmamasının temini iste- nilmiştir. * Tahrir edilen devlet ormanları- nın vergi mevzuu haricinde bırakıla- rak tahakkuka alınmaması alâkadar lara tebliğ edilmiştir. —O Denizlide Bisiklet Yarışı Denizli (TAN) — Bisiklet seri ya- rışlarının üçüncüsü yapılmış, Ali Ören 98 dakikada birinci, Mehmet Taray 98 dakika 23 saniyede ikinci —H ——— 31-3-939 | SUAL CEVAP Nevyork Sergisi Vaktinde a e .. Yetişecek mi? S — Bir müddettir. Nevyork Sergisi hakkında gazetelerde hiç bir malümata tesadüf e - dilmiyor. Sergi bitmiş midir? Eşyalar gönderilmiş midir ? Vaktinde açtlabilecek midir? C — Sergi binası tamamlanmış - tır. Bu ay başında oradaki heyetimi« ze teslim edilecektir. İstanbulda ya- Milan hazırlıklar da bitmiş, bütün eş- yalar gönderilmiş, bu işle meşgul o- lacak kimseler de N'evyorka hareket etmişlerdir. Binanın dekorasyonuna bu hafta başlanacaktır. Mayıs ipti * dasına kadar binada teşhir edilecek eşya da yerli yerine konacaktır. Vak- tinde yetişileceği anlaşılmaktadır. o S — İstanbulda orta halli bir hayat içi nne kadar paraya ihtiyaç vardır? C — İstanbulun her semtinde ya- şama masrafı başka başkadır. Mese- lâ Boğaziçinde elli lira ile mütevazi bir hayat yaşanabilir, fakat ayni pa- ra ile Şişlide veya Nişantaşında ayni hayatı yaşayamazsınız. Onun için İs- tanbulda orta halli bir hayat için lâ- zım olan para 50 lira ile 100 lira ara- sında değişir. e S — Türkiyeye daha nereler- den ne kadar muhacir getir - tilecektir? ; C — Şimdilik hükümet Roman - yadaki muhacirleri getirtmekle meş- guldür. Romanyada daha gelecek ya- rım milyona yakın muhacir var * dır, Ayrıca Bulgaristan ve Yugoslav- yada Türkiyeye gelecek bir milyon- dan fazla muhacir mevcuttur. Fakat hükümet bütçe icabı, her sene ancak 20 bin muhaciri kabul edebilmekte- dir. e S — Geliri olmayan fakat rüşte vasıl olmuş bir üniver- site talebesinin borclarını ba- Dâsı Veğa Kendisini ,OKUTAn müessese ödemeğe — mecbuür mudur? C€ — Reşit olan her şahıs (yaş 18) bizzat mesuldür. Baba veya müesse- se - şayet mukavele yoksa - başka « sının borcuhu edaya mecbur değil- dir, n | e S — Bir üvey annenin kaybo- lup olmadığı mahkeme kara - riyle sabit olmayan kocası - nın malından nafaka almak için çıkardığı ilâmı, kocanın kaybolduğunu — tesbit eden müahhar bir ilâm nakzedebi- lir mi? C — Her iki ilâm ile bir avukatâ müracaat etmek lâzımdır. Bunlar - daki esbabı hükmiye ve mucibe tet> kik edilmeden mütalea beyan edile- mez, — Bir Batında 3 Çocuk Balıkesir — Kasaplar mahalle- sinde oturan fıstıkçı İsmail karısl Hayriye, doğum evinde, ikisi kız ve biri oğlan olarak üç çocuk birden doğurmuştur. Çocuklar da, analari da sıhhattedir. Mesut ana, kızkardeşlerinin d€ ekseriya ikiz döğurmuş oldukların! söylemiştir. —ii TAKVİM ve HAVA 31 Mart 1939 CUMA v 8 üncü ay Gün: 81 Kasım: 144 Arabi: 1358 Rumi: 1355 Sefer: 10 Mart: 18 Güneş: 546 — Öğle: 12,18 İkindi: 1552 — Akşam: 18,32 Yatsı: 204 — İmsâk 4,08 n Yurtta Hava Vaziyeti Yeşilköy Meteoroloji istesyonundan f” İman malümata göre, hava yurdun Trak- ya, Kocaeli, Karadeniz kıyıları ile E&& Orta ve Doğu Anadolunun Şimal taraf- | larında kapalı ve mevzit yağışlı, diğef bölgelerde umümiyetle bulutlu gecm"- rüzgârlar Trakya, Kocaeli ve Ege bölde-. lerinde Garbi, diğer yerlerde cenubi isti- kametten orta kuvvette, Karadenizd? ise Garpten kuvvetlice esmiştir. Dün İstanbulda hava kısmen — bulutlü | geçmiş, rüzgâr Cenubu Garbiden 2 — * | metre hızla esmiştir. Sant 14 te havâ taf” yiki 754,3 milimetre idi. Sühunet €f