27 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

KE ARAR ARARLAR ALA ne vk ANAN | Mp bem — e TAN'ın hedefi: Hi da, fikirde, (o herşeyde temiz, o dürüst, samimi simak, okarlin gazetesi olmiya çalışmaktır. ABONE BEDELİ Türkiye, Ecnebi 1 Sene (2800 Er. 6 Ay 1500 » 3 Ay 800 » 1 Ay 300 » posta fttihadına dahi! emleketler için mböne Miletereran Miyan a el müddet sirasiyle 30, 16, 9. İNE endir Abone bedeli peşindir: Ta değiştirmek 25 kuruştur. hik P İçin mektuplar 10 Kuruş” Pi ivesi Kzımdır. Vatandaşların Hayatını Korumak Lâzım Du şehrimizde beş on vatanda- kü, #4» hayatına mal olan bir ya - faciası oldu, Kabala son zamanlarda İs» a yapılan ve yapılmakta © - < lar Üzerine dikkatimizi çek- i Me gz ayata mühim bir kısmı umlardan sakattır. Evvelâ bizde mimarinin bir iht- tai olduğu hentiz umumi bir ka- tık Palinde tecasün etmemiştir. AZ muş kimseler bile evlerinin diye tamanlarınn plânlarını ken- parlar, Sonra bu y e YA vererek ata başlarlar. İ- hira leri seli bile, öyle Müdahaleler "yaparlar ki, mi k, , “atın bütün icaplarını tatbi - Muktedir. olamaz. O vakit ortaya #stetiğe, ihtiyaca uygun ol” &n bir ucübe çıkar. Ne evvelâ bir ihtisms işidir. X il e İaşmat fenmin icaplarını bil » Veriyi Kimselere inşaat rahsatiyesi İç emelidir. Ufak bir hesap yan binanın çökmesine kâfidir, Yiy, 574 kullanılan malzeme, ekse- ÜÇ İSA yaptıranın kesesine tâbi - ç Zaten yeni inşa edilen binaların May seret için yapılmaktadır. Bu le malzemenin en kötüsü, kal- Bay kötüsü ve işçinin en kötüsü Ma, rn Maksat binayı ucuza $i “| Ty, X ve bir kârla satıp yenisini yaktı. Bu suretle inşa edilen bi- © Çoğu gerek fen, gerek Sih » by estetik bakımdan bozuk- ma şehrin güzelliğini, | gerek ların hayatını korumak için Miş , Tenin inşaat işlerini daha sıkı İİ altma almasına üzüm * İnşaat talimatnamesinin tam na tatbikine itina etmelidir. » çe İsteyenin her istediği yerde Pi şekil ve tarzda iha müsaade etmemelidir. y, * ha, tAhdaşların hayatını tehlike kez bırakan bir kısım binalar da üzere bulunan eski ve ha-| May yerdir Küçük bir fırtınaya, en Yere, * ârızaya mukavemet edemi- derecede harap olan bu bina” A, *Kseriya fakir sileler oturur. ında bir aile ikamet eder. Yong * bİr fırtına, veyahut bir bora “ahaha bir çok facialara meydan », Ma diyenin bu kabil binaları da Yap, e tsftişten geçirmesi, yıkıl - Mia, Ste bulunanları © yıktırması, N tai mından içinde oturulma- ir olmayanları boşalttırması 1â- inşant | TAN 'ranko, lisini tanı; Fransa ve İngiltereden alacağını aldıktan sonra nanik yapıyor, ve ” rg e — Teşekkür ederim, yine buyurunuz, diyor, diktatörlere iltihak ediyor. (İngiliz karikatürü) BR kele MİKROP HARBİ Yarınki Harplerin En Korkunç Tahrip Silâhıdır Niletler Cemiyeti 929 senesi nisanda Cenevrede üşüği- i emiştiz rai çesiyeti mütekebil şart- lar altında boğucu ve zehirleyici gaz“ ların muharebede kullanılm ve mikrop harbi yapılmasını meneder» Fakat biz biliyoruz ki, bir sok mediyen zehirli gaz yapmakta ve yeni keşfedilen gazların harpte ko. Jaylıkla kullanılabilmesi için tecrü- belerde bulunmaktadırlar. Daha yakında olan İtalya - Habeş harbi de güzel bir hümüne olarak önü- müzde durmaktadır. Mikroplar mubtelif vasıtalarla ü n ordu ve donanmasına ve sali sivil halka bulaştırılarak hastalıklar husule getirilir. Mikrop harbi, nakli kabil olan bütün bakteriyolojik vasıtalarla; 1 — Insanlar üzerine, 2 — İnsan. İarın yediği bütün hayvanlar üze- rine, 3 — Harpte nakil vasıtası o. larak kullanılan diğer hayvanlar üzerine, 4 — laşe mevaddı ve su üzerine tevcih edilecektir. Mikroplarla hangi hastalıklar suni olarak nakledilebilir? u hastalıklar, veba, fiyevr tifoit, dizanteri, kolera, şar- bon gibi mahdut, fakat tehlikeli hasalıklardır. Mikrop harbi düşman ordusunda mayı kabul etmişlerdir. İtalyan 1 duları bugün yarın iki buçuk sene düşmana karşı koyan Mardit sokak. larında resmi geçit yapacaklardır. İspanya dramı iizerine inen bu son perde, totaliter devletlerin yeni bir zaferini ilân etmektedir. Çekos - lovakyadan, Orta Avrupadan sonra İspanya da tamamen onların — eline » demektir. Orta Avrupa İn - çiyoı i PR alâkadar etmiyebilir, fakat R, Tre bina sahiplerini değil, £- Sak a hayatını düşün - * hYa Harbinin KS Ws buçuk senedenberi bütün İnyayı meşgul eden İspanya bi bitmek tizeredir. Hükü - mikbez #eliikikteği Faşist bir İspanya İngilterenin Ak - denizdeki siyasetine büyük bir darbe teşkil edecektir. Franko şimdiden 'Cebelitarık'ı, ve Fransız Fasını is - e başlamıştır. e Akdenizde yeni bir mit - tefik kazanmakla Akdeniz muvaze- nesini kendi lehine çevirmiş demek- tir. Onun için İspanya harbi bitmiş, fakat şimdi İspanya meselesi başla- mastır, devletier bu karara rağmen müte © ve düşman ahalisinde tam bulaşıcı bir hastalık zuhura getirmiye mu- vaffakıyet hâsıl ederse ancak mak- sat temin edilmiş olur. Elde mevcut az mikroplarla bir kaç yerde hasta- lık zuhura getirmek bir netice ver- mez, düşman bü hususta vaktile bazırlanmışsa bu münferit ve mev. 2li vakaları çabuk tedavi eder, bi- naenaleyh muvaffakıyet için çok miktarda mikropla vas! bir mın- takada büyük halk kütleleri üzeri- ne ani baskın yapmak lâzımdır.” Mikroplar şu şekilde düşman ta- rafa gönderilir: 1 — Mikrop atışı: Top veya ha- van topu vasıtasile mikrop atışı hâ. len mümkün değildir. Miktoplü mermilerin atılması ve patlaması esnasında husule gelen hararet de- recesinin yüksekliğinden mikroplar mahvolur. 2 — Tayyarelerden mikrop bam- bası atmak: Bu, mümkündür ve mikrop tesirini düşman gerilerine, memleketlerine yaymak gibi bü- yük bir faydası da vardır. Mümkün mertebe çok miktarda küçük el bombaları, büyük bomba- lara nazaran daha iyidir. Çünkü tesir büyük bir saha üzerine taksim olunabilir. Bu tesirin düşman tarö- fından bertaraf edilmesi kolay de. &ildir. Mikrop bombaları yere düş- tükleri zaman kolayca kırılacak su- rette cam mahfazadan yapılmıştır. Atılmadan evvel kırılmak tehlike- sinden korunmak ve hava tazyikli. ne mukavemet etmek için de bir tel mahfaza ile sarılmıştır. Gece veya gündüz çok yilksekler» deh tçacak tayyare filoları istedik. leri mımtakalarda bu bombaları bi- rakivereceklerdir. 3 — Tayyarelerin alt kısmına yerleştirilmiş olan püskürme terti- batı vasıtasile sulu vasat içerisine konulmuş mikropların bin metre den aşağı irtifalardan yağmur gibi püskürtülmesidir. 4 — Hususi mikrop kıtaları va- mtasile arazinin omikroplanması: - Yazan: “ Dr. Suphi Şenses Mikrop kıtası; hortumu olan ve sırtta taşınır âletle techiz edilmiş ve tahaffuz elbise ve maskesi giy- miş erlerdir. Bunlar su yerlerini, iaşe ambarlarını, konsk yerlerini mikrop'larlar. Bu tarz mikropluma- sa da ve fakat çok müessirdir. Ricat zamanında ve düşmana terkedile cek arazide tatbik edilir. 5 — Casuslarla; Harbin flântlo gizlice hududu geçecek veya 6 an- da içerde bulunan casuslarla yapı- Lr. Bu faaliyet çok itina ile, gece leri ve mütehassıslar tarafından tatbik edilir, Mikrop silâhının fayda ve mahzurları ,FAYDALARI: 1 — Mikrop, kimyevi harp mad- delerine nazaran kokusuz, tatsızdır ve görünmez: Düşman bunun mev. cudiyetini keşfedemez ve baskın yapılabilir. 2 — Mikrop çabuk ve büyük mikyasta imal olunabilir ve muthiş surette çoğaltılabilir. 3 — Mikrop yapmak için, gazda olduğu gibi, uzun hâzırlıklara ve fabrikalara lüzum yoktur. Bir kaç küçük lâboratuvar bu işi kolaylık» la yapar. 4 — Mikroplar, diğer harp vası- talarına nazaran gayet az yer ışgal ederler. Ağırlıkları çok azdır. Bi- maenaleyh bunlar muharebede &- gırlıkları ve ikmal kuvvetlerini ço- ğaltmadan zahmetsizce birliklere sevkolunabllir, 5 — Mikropların hazırlanma masrafı &z, hem bütün muharebe vasıtalarına nazaran çok azdır. 8 — Gizlice yapılabilir ve bu işe çok az doktor kâfidir. B yük Harpte Almanlar, Fran sz cephesinde casuslar va- stasile süvari ve topçu hayvanla- rında rüam hastalığı yapmıya ça- lışmışlardı, hattâ Fransızlar bun- İardan birisini yakalamışlar, elin deki mikrop tüplerini ve fırçalarını da ele geçirmişlerdi. Bu şahıs mü- | nasip zamanlarda ahırlara giriyor, | tüpteki mikropları fırça ile atların | 23 Nisan buruh deliklerinin içerisine sıkı. yordu. Fennin bugünkü durumuna ve saydığım mahzurlara bakarak mlk- Toptan hemen kati ve büy-k bir si- lâh tesiri beklenemezse de, bazı mıntakalarda başgösterecek bulaşı- & hastalıktan dolayı vukua gelen heyecan ve emniyetsizlik her şeyi yapmıya muktedir bir orduyu sar- sabilir, Bütün hudutları aşarak gelecek olan mikrop harbi bilhassa günah- siz ve masum halka tevcih edi cektir. Bu suretle korkutucu tesir- lerile halkın maneviyatı kırılacak, cephede husule getirilecek hasta. hıklarla da muharip askerleri cep- heden uzaklaştıracak ve mukâve- meti kıracaktır. Gelecek harplerin ansızın ve daima baskın şeklinde olacağını kabul etmek lâzımdır. Büyük Harpte milyonlarca metre mikâbı harp malzemesi atıldı, püs- kürtüldü ve havadan yağdırıldı; hiç kimse bunların bu kadar müt. hiş olacağını harpten evvel tahmin etmemişti ve bilmemişti; binaena- leyh gelecek harplerin de ne müt- hiş sürprizler yapacağını şimdiden kimse kestiremez. MAHZURLARI; 1 — Tesiri diğer bütün harp va- sitalarında olduğu gibi derhal baş- lamaz, Aradan bir kaç gün geçmesi lâzımdır. 2 — Düşmanda sari hastalık çı- karırken kendimizi korumak müm. kün olmazsa çok korkunç olur. 3 — Düşmanda husule getirilen hastalık geriye bize gelirse yine tehlikeli olur, 4 — Böyle bir düşmanın terket. tiği mıntakaya girilemez, çünkü buradaki hastalıktan okorunmak mümkün değildir. $ — Hastalığa yakalanmak kor- kusile düşmandan esir alınamaz, iğtinam edilen hayvanlardan, mal- zemeden istifade edilemez. Düsma- nm terkettiği evlerden, binalardan ve meralardan da ist'fade edilemez. Çocuk Bayramı Çocukların Bayramı yak. laşıyor. Yavrulara iyi bir bayram geçirmeleri için ha- zırlanalım, Bir Gelinlik Kızı Nasıl Öldürdüler ? Yazan: AKA GUNDUZ ize kırk yıllık bir masalı söylemiyeceğim, Dört yıllık bir faciayı anlatacağım. Evet dört yıllık, yani inkılâbın on dördüncü, Cümhuriyetin on ikinci yılında ve gözler önlinde geçen bir facia... On sekiz, on dokuz yaşında gü- zel bir gelinlik kızı inlete İnlete, bunalta bunalta, çatır çatır öldür- düler! Katilleri pis pis yaşıyorlar: A- nası, babası, haminnesi, teyzesi! — Kızınız veremdir. Fakat he- güz ilk devrededir. Şunu bunu ya- parsanız yüzde bin kurtulur, Diyen doktoru kovdular. — Alçak vicdansız! Nur topu kı- umuza İftira ediyor. Adını vereme çıkaracak! dediler, Altın paraları tülbent çıkınlar içinde kasıklarına bağlı olduğu para ızın adımı kötlüye çı- ran ıyı yolmak istiyor! de- diler, : Mdular. Evlerine ekter #okmaz © Çün geldi, evlerini bütün ya! cad çer, Ena il kalın dalar ve kilimlerle geçleri küfler örttüler, Güne beş numara petrol m lar, gece gündüz. Kömü, ç yaktı mi eksik etmediler. İştahı yaz gali vermediler, dokunur “diye şe, yaptırdılra. Arasıra kıkırdak 59 gaçası ile ıhlamur verdiler, g, algınlığı uzadı diye çerle, şen baldırına nohut YaN ME lar. Babası merakından, anası iç g- cısından, haminnesi yorgunluk çı, karmak için kızın odasında sabah lara kadar sigara İçtiler, Aradılar taradılar, yedi dul ka. dın buldular, bu yedi dul kadının yedikleri ekmekten birer tutam artık aldılar, şifa niyetine kızları. na yedirdiler. Sordular soruşturdular, üç taze gelin buldular, bu üç taze gelini bir tas şerbete tükürttüler, hasta. lığın tılsımı bozulsun diye kıza içirdiler. Masal söylemiyorum, dört yıllık bir faciayı anlatıyorum. Öğüt vermek istedim, surat 15. tılar. İsyan etmek istedim, otohüs- te selâmı sabahı kestiler, Ve “has. taniz masıl?,, diyen insaniyetli, vicdanlı komşulara düşman kesil- diler. — Hasta masta kalmadı! Bursa. ya gönderdik, bu bahara Allaha şükür nişanlıyacağız, çeyiz düzü. yoruz! dediler, Adliye işlerinden pek anlıyan bir doktor arkadaşa sorum: — Bir mahallenin gözü önünde geçen bu engizisyon mezalimini durduramaz mıyım? Bu cahil, ka- ra cahil, zifiri cahil, ahmak cahil adamları, bu katilleri polise teş- lim edemez miyim? Edemeasin tarzında başını sal. ladı, : — Fakat, dedim, Tifoyu, dizan. teriyi, frengiyi, kolerayı haber vermiyenler ceza görüyorlar, Bu. rada zorla hapsedilen, zorla öldü- rülen bir gelinlik verem kız var, Bunun İçin bir şey yapamaz mı- yım? Esefle bir şeyler mırıldandı Ruhulkavanin, vazn kanun. hik. meti hukuk ceza felsefesinde na- zariyatı bilmem ne... Hiçbirini an. lamadım. Yalnız şunu öğrendim ki haber vermemenin bir cezası yok- muş, öteki hastalıklar ise bilmem ne hikmet kertehkeleye binaen ce. zalı imiş! Hadi diyelim ki haber verdim; #Devamı & «ni |||