5 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

I | ; PENCEREDEN Köprülüzade Fuat Yazan: M. Turhan TAN Ten yirmi sekiz yıl önceydi, günlük “gazetelerin birinde —bugün olduğu gibi— - fıkralar ve müsababeler (yazıyordum. Köprülü TAN Alman Heyeti Profesör Fuat Köprülü Vapurları Tetkik Ediyor Için Yapılan Toplantı Karadenizde Şiddetli Bir Fırtına Var 5-3-939 ET Johan Siraus Kimdir ? S — Johan Straus kimdir? € — Viyanalı meşhur bir beste kârdır. Valsleri ile yalnız Almanya ve Avusturyada değil, bütün dünya musiki âleminde büyük bir şöhret ,, |kâzanmıştır. Bellibaşlı büyük ve Bir kaç gündenberi İstanbulda şid-İmeşhur valslerin bestekâr odur. etli bir soğuk hüküm sürmektedir.İOn dokuzuncu asırda yaşamıştır. Hava mütemadiyen kapalı ve yağışlı k geçmektedir. Dün öğle zamanı yağ» . > $ — Arnavullukta altı sene- ire ei lik ilkokulu bitirdikten sonra Almanyadan gelen heyetle Deniz- | bankta teşkil edilen muhtelit komis- | yon Etrüsk vapurunda tesbit edilen | voksanlar üzerinde dün de tetkikle- rine devam etmişlerdir. Alman heye- ti vapurların şartnameye uygun ol- Zade Fuat ta ayni gazetede edebiyat tarihine, teskit ilmine, estetik mev- zulara dair her hafta iki makale neş-| rediyordu. Onun haftalık meemualarda, ilmi Üniversite Konferans Salonunda Yapılan Toplantıda Profesörün İlim Hayatı Anlatıldı risalelerde de yazıları ve ara sıra şi- irleri çıkıyordu, Görünüşte tarihi yalnız edebiyat bakımından tetkika çalışıyordu. Lâkin o fennin felsefe cephesini de asla ihmal etmiyordu ve edebi vâkınları tahlil ederken fel- sefi fikirlere geniş yerler veriyordu. O günlerde bütün “Fecriati,, ve o teşekküle peyklik yapmıya yeltenip te bir kısmı zamanımızın kıymet- li şöhretlerini de teşkil eden ve bir kısmı ortadan kalkmış olan bir çok gençler Babıâlide kalem sallayıp du- ruyorlardı. Fakat Köprülü Zade Fua dın adımlarında bir kanat kuvveti seziliyordu, onun matbuat âleminde yürüyen değil, yavaş uçan ve yükselen bir zekâ olduğu anlaşılı- yordu. Halk arasında da sevgi ve saygı madığını esas İtibarile kabul etmiş, fakat vapurdaki noksanların ikmali için bir de bir Alman fen heyeti ta- rafından tetkik edilmesi lüzumunu ileri sürmüştür. Bugün Almanyadan katan ve gü- verte mütehas$ıslarından mürekkep bir heyetin gelmesi beklenmektedir. Heyet gelince seferden alıkonan Et rüsk vapuru üzerinde İktisat Vekâ- leti ve Denizbank mütehassıslarile birlikte son bir tetkik yapılacaktır. Denizbankın diğer vapurları üze- rinde de tetkikat yapıldığı için bu gün ve salı günü yapılması mutat olan İzmit seferleri yapılmıyacaktır. İzmir körfezimize isletilmek üzere Almanyada yaptırılan urları d İstanbula get Efes ve Sur bugünlerde İzmirden rek İstinyede havu- Karadenizde, E; ve Marmarada başlıyan fırtına de bütün şidde- tile devam etmiştir. Fırtına bilhassa Karasnizin şımsi mıntakasında çok şiddetli bulunmaktadır. Dün deniz ticaret müdürlüğüne bütün Jimanlar- dan gelen telgraflarda fırtınanın git- tikçe şiddetlenmekte olduğu ve va- beş senelik teknik sanayi mektebinden şehadetname al- dım, Türkiyede bu tahsil han- gi tahsile muadil telâkki edi- lir? Bunu nereden öğrenebi- lirim? C — Türkiyede Arnavutluk mek- purların limanlarda barınamıyarak İteplerinin derecelerine verilen ölçü- denizlere açıldığı bildirilmektedir. |yü bilmiyoruz, Fakat maarif müdi- İstanbul limanından Karadenize |riyetine müracaat edip öğrenebilir törler de Boğazı geçemiyerek Büyük- dere önünde toplanmışlardır. Fırtma- nın bugün de devam edeceği anlaşıl- maktadır. Bir Vapurun Direği Kırıldı Limanda şamandırada bağlı Al| İ man bandıralı bir şilebin fırtınadan çıkarılmasına hareket eden küçük vapurlar ve mo- |siniz. * S — Nevyorkta bir kütüpha- neden kitap getirttim, para- sınt gönderemiyorum. Ne ya- payım? C — Şimdilik Amerikaya döviz müsaade etmiyorlar. za alınacak vi temin etmişti, kendini —bilhassa fen heyetleri tarafın- Dünkü toplantıda bulunanlar gençlere— sevdirmişti, Bir gün Mer-| can yokuşundan inerken onu, sekiz| on adım ilerde yürür gördüm. Ara- mızda iki mektepli kız vardı. Ben bunları geçip genç meslekdaşıma erişmek isterken kızların biri arka- daşına onu gösterdi: — Aman, dedi, bak. Köprülü Zade geçiyor: En genç hocal.. Fuat, belki bu sözleri işitmedi, belki adımlarını hızlandırarak önü- ne geçen ve dönüp dönüp yüzüne! bakan kızların gözlerindeki hayra- niyeti de —her İlim adamında görü- len dalgınlık dolayısiyle sözme- dan tetkik edilerek. bütün noksanları tesbit edilecek ve Alman heyetinden tenecektir. Açıkta Kalanlar Denizbankta son kadro ile açıkta kalan memtrlar hakkında dün de bir muamele yapılmamıştır. Bir şok inei — tedris yılı dün saat 15 te üniversite konferans salonunda bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda, profesörün eski ve yeni talebe İle dostları, üniversite profesörleri bulunmuşlardır. memurlar dün de Denizbanka gele- rek veziyetlerinin tayini için müsbet menfi bir cevap istemişlerse de tat- minkâr bir cevap alamamışlardır. Diğer taraftan ancak üç sens hiz. meti bulunan memurlara her sene İ- Konferans salonunda hazırlanan bir camekânda da Fuat Köprülünün büyük küçük yüze yakın eseri teşhir edilmiştir. Merasime saat tam 15 te Edebiyat Fakültesi Doçentlerinden ve Fuat Köprülünün eski talebelerinden Ali Profesör Fuat Köprülünün 25'm söylemiştir. münasebetiyle | Ömer Lütfiden sonra Edebiyat Fakültesi profesörlerinden Overbah serendesinin ucu kırılmış, bu esnada | Amerika ile ticari anlaşma yakın vapurda çalışmakta olan Tahmil tah-|da meriyet mevkiine girecektir. O liye umelesinden Arif, Âziz ve Mus-İyakit Merkez Bankasına müracaat fafanın üzerine düşerek vüutlerinin | ederek borcunuzu gönderebilirsiniz. İ muhtelif yerlerinden yaralanmaları. * ' 38 aldı. Mükteşrik Alman” profesğ-| - hestanesind kaldırılmıştır. rü burada söz söylemek için prog- ramda yeri olmadığını, fakat bu ka- dirşinas kütle önünde bir kaç Söz söylemek zaruretini duyduğunu söy- ledi ve Harbi Umumide Köprülüyü ilk defa nasıl tanıdığını ve Köprü. lünün Avrupada müsteşrikler ara- sındaki mevkiini anlattı. BELEDİYEDE : Yeni Sebze Hali İnşaatı Bitti 80 bin lira sarfile yapılmış olan 5 ” Bundan dore Köprülü Zadanin sebze haline ait inşaat ikmal edil miştir. Binanın kıymeti 50 bin lirs- talebeleri söz alarak hocaları hak- n > » i yı mütecaviz bulunduğu için, Nafia na sebep olmuştur. Yaralılar Reyoğ- Na X yeni Mizisiman B — Yeni ai arem Kanunu lâyihasına göre orta okul mezunu olan memurlar işten çıkarılacak mı? € — Evvelâ bu kanun henüz bir lâyiha halindedir. Saniyen teklifte böyle bir kast yoktur, , * S — Sakız ve Çeşme önlerin- de donanmasiyle yanmış kap- tam. Derya Mahruki Ali Paşa n bir maaş nisbetinde ikramiye ve- 1 diya iy y Mi makat bön © TH kime e ei ş iy Nihat Tarlanın nutkuyla başlanmış. |kindaki duygularını söylediler. rileceği ve bazı servislerin daha lâğ- vedileceği söylenmektedir. Fakat sa- lâhiyetli makamlar bu mevzu üze - n büyük âlimine Sunulan sessiz bir alkış görüp sevin- gün maarif müesseselerinde Türkçe ve edebiyat dersi veren muallimle- tır. Ali Nihat Tarlan nutkunda bu- rin kısmı âzamının Köprülünün ted miştim, & rinde henüz kati ve tatmin edici bir > böyanat vermedikleri için ; şayialar Geçen yıl Berlindeydim, büyük) 7 bağım nesi zi kütüphaneyi riyaret “ediyordum. gittikçe şümullenmekte ve memur! Şark kitaplarma tahsis olunan bü- yük dairenin tıklım tıklım dolu ca- mekinlarında bizden kimlerin eser leri bulunduğunu araştırırken sik sık gözüme çarpan Köprülü Zade- nin kitapları idi. Kataloz dairesinde ise yalniz onun resmini ve hal ter- gülmesini gördüm. Pariste, Londra- da, Brükselde hep ayni şsye rastla- dım: Köprülü, bülün büyük kitap evlerinde Türkiye irfanın: temsil e- den bir imza idi. Bu müşahedeler bana bir yandan © bir çift genç kızın yirmi sekiz yıl evvel Köprülü Zadeye gösterdikleri masum alâkayı hatırlatıyor, bir yan- dan da derin bir kıvanç veri. yordu. Çünkü Köprülü Zade Fundın bugünkü ilmi mevkiini yıllaren ey. vel keşfedenlerden ve bunu gazete | sütunlarında açıkça söyliyenlerden biri bendim. Görüşümdeki isabetten zaman za- man aldığım haz, büyük âlimimizin profesörlük hayatının yirmi beşinci yıldönümünü de ( kutladığımızdan dolayı bugün tazeleniyor, Kendisine uzun ömürler, daimi Sandetler te wenni ederim. Afyon Müzakerelerine Başlanıyor Yugoslavlarla : aramızdaki afyon ticaret anlaşması İçin üç ay evvel şehrimize gelerek müzakerelerde bu- onmuş olan heyetin kararile tabk edilen gürüşmelere yarın öğleden sonru Belgratta başlanacaktır. Müza * kerelerin bir hafta kadar sürmesi ü- mit edilmektedir. Belgrada gidecek olan heyetimiz dün şehrimize gel - miştir. Öğleden evvel heyet azaları hususi bir toplantı yapmışlardır. He- yet İktsat Vekfileti teşkilâtlandırma müdürü Servetin reisliğinde ve top- pak mahsulleri ofisi müdürü Hamza Osmanla İstanbul şubesi müdürü Va- hit Demirhandan müteşekkildir. He- da endişeye düşmektedirler, — a —— MÜTEFERRİK : Baro Umumi Heyeti Dün Toplanamadı Dün saat on beşte baro umumi he- yeti adliye koridorlarında toplana- rak Baro Reisi Hasan Hayri Tanın istifası meselesini tetkik edecekti. Ağırceza koridorlarına sırslar yer- leştirilmişti. Gelen avukatlar defte- re imzalarını koyuyorlardı. Seat tum 'on beşte ikinci reis Mekki Hik- met kürsüye çıktı ve: — Arkadaşlar sabrınızı daha faz- la sufistimal etmiyelim. Deftere im- za edenlerin sayısı 233 tür. Ekseri- yet olmadığı için celseyi açmıyo- Tum. Esasen önümüzdeki Cumartesi günü toplantımız vardır, Bu mesele- Yi de o gün konuşuruz dedi. Bundan sonra gelenler dağıldılar, İktısatçıların Toplantısı Yüksek İktisat ve Ticaret Mekte- bi mezunları Cemiyeti dün senelik umumi heyet toplantılarını, Beyoğ- lndeki cemiyet merkezinde yap mıştır. Kongrede senelik çalişma raporu okunmuş ve kabul edilmiş tir. Yapılan seçimde, yeni idare he- yeti âzalıklarma şunler seçilmişler dir: Reis, Tahsin Hamdi Yazıcıoğlu, âza Akif Ginhan, İbrahim Birkan, İsmall Karacık, Faik Kulluk, müra- İkip, Vedat Kumuş, İsmail Atar, Ne- İdime Okursoy. Atatürkün Annesinin Kabrinde Âbide İzmir — Atatürkün validelerinin. risatiyle yetiştiğini, Köprülüye tzle- belik etmemiş olan edebiyat mual- limlerinin dahi muhakkak onun w- #ulünden istifade ederek ders ver- mekte olduklarını, Türk tarih ve e- debiyatına ilk ilmi metotları tatbik EEE ea £ Köprülü Vekâleti tarafmdan tesellim edilme- kürsüye: çıknrak kendisi için yapı, |c! cep etmektedir. Vekâlet tarafın: tai moranime ye gösteriler, sevgiye | “27” YAYAN EE Mesel “sözlerle mukabele” etti ai “ Hayatını gençliğin hizmetine | | gebze halinin içinde yapılacak asi heme len. ez ml falt yollar vi anaya beri > : Belediye bu yolların inşaatını gösterilen bu. büyük teveccühler) yarttn müteahhide mer karşısında o büsbütün küçüldüğümü görüyorum. Kendisine yapılan en| Belediye Muhasebesinde eden şahsiyetin Köprülü olduğunu tebarüz ettirmiştir. Bundan sonra İktisat Fakültesi Döşentlerinden Ömer Lütfi Köprü- Tüyü, tarihçiliği | bakımından tahiil etmiştir. Doçent evvelâ Köprülüyü tarihi tetkiklere sevkeden âmilleri izah ettikten sonra son devirlere ka- dar yetişmiş bulunan tarihçilerin, İbirer vakanüvis olduklarını, mem- leketimizde “İlk defa olarak Fuat Köprülünün ilmi metotlarla tarihi tetkikler yaptığını o anlatmış ve: “Türk tarihi hakkında tetkikat ya- pan Türkologları, Türk görüşüyle tenvir edebilecek bir Köprülü yetiş- memiş olsaydı, herhalde Türk mil- leti için büyük bir noksanlık ola- caktı., demiştir. Ömer Lütfi bundan sonra Köp- rülünür yeni messisine temas etmiş ve kendisinin büyük bir Türk tarihi yazmakta olduğunu, bu büyük esere sit bütün malzemenin hazırlandığı- MAARİFTE : Mektepler Arasında Lig Maçları Maarif Vekâleti, devrelerile muallim o mekteplerinde, ticaret Üselerinde ve erkek sanat mekteplerinde teşekkül eden spor yurtlarının derhal faaliyete geçmele- rini temin için bu mekteplerde spor yurtları başkaptanlarının o mektep müdürleri riyasetinde toplanarak vo- Jeybol ve futbol için bir Hz heyeti teşkil etmelerini ve bu heyetin teşek. külünden sonra tanzim edilecek fsa- medfun bulunduğu Osman Paşa ca- mü svlusurda yapılacak inşaat, mü- teabhide ihale olunmuştur. Kabir, bir âbide haline getirilecek ve âbidenin etrafı bir koruya kalbe- tir. yetimiz bu akşam ekspresle Belgrada gidecektir. Bu işler, Mayıs sonuna kadar bi- tirilmiş olacaktır. Hyet fikstürlerinin kısa bir zaman zarfında vekâlet beden terbiyesi di. rektörlüğüne tasdik ettirilerek müsa- bakalara başlanmasını aliksdar mek. tep müdürlüklerine bildirmiştir. dilecek, bir park vücude getirilecek-| Vekâletin bu tebliçatına nazaran ber | çıkan kavgada Ahmet Şabanı ekmek müsabakanın neticesi 15 gün içinde bir rapor halinde Vekâlet beden ter- biyesi direktörlüğüne bildirilecektir. liselerin . ikinci! küçük bir hizmeti bile unutmamak Mesai Saatleri ve.onu en büyük mükâfatlarla kar-| şu, sydanberi akşamları saat 19a Şılamak, lütüfkâr ve âlicenap Türk| agır ai belediye o muhasebe milletinin eski bir an'anesidir. Ben iy bi ilan işleri ikmal »,. | teşkilâtı birikmiş ol peri nenin bir tezahürü gibi telâkki edi- yorum ve sizlere en cündan teşek- kürlerimi sunuyorum. Arkadaşlar, bugün Cümhuriyet ve inkılâp yolunda, medeniyet ve itilâ yolunda Milli Şefinin etrafında aşk- la şuurla birleşen büyük Türk mil? letinin idealist gençliğini sahısları- İnizda sevgi ve saygı ile selâmlarken İçok yakın bir istikbalde saflarınız arasından yelişecek büyük ilim a- damlarının hayali karşısında şim- âiden en derin hürmet ve iftihsr duygulariyle eğiliyorum., Bundan sonra Avrupa ve Ameri- kanın muhtelif ilim akademilerin- den ve üzslarından gelen tebrik tel- graf ve mektupları okunarak mera-| sime nihayet verilmiştir. dilecektir. Noksan Ekmekler Belediye müfettişleri dün Beyoğ- İunda yaptıkları bir teftiş neticesin- de noksan vezinli 350 ekmek bulmuş- mek sattıkları tahakkuk eden fırın edilerek Düşkünler evine gönderil miştir, Propaganda Afişleri Belediye şehrin kalabalık yerleri- ne astırmak Üzere meşhur ressamla- ra bazı resimli afişler de yaptırmış. tır. Hazırlanan bu afişlerden birisi POLİSTE » eski bir mezarlığı ve bü mezarlığa Şevkiye arasında kira yüzünden kav- ga çıkmıştır. Bir aralık bunlardır lar tarafından ayrılmışlardır. Yara- lar hastaneye kaldırılmış, tahkike- ta başlanmıştır, Yaralama Beyoğlunda Büyük Hendek cad- desinde bir fırında çalışan Ahmet ile mışlardır. Keğakçıların bir bavul i- etmişlerdir. Yakında tekrar normal şekilde, saat 17 ye kadar devim et- mek üzere bir mesai saati tatbik © lardır. Bu suretle noksan vezinli ek- sahipleri hakkında ceza zaptı tutul duğu gibi bu ekmekler de müsadere iş yapmak üzere bu vazifeden istifa Emine elindeki et satırı ile Şevkiye-| *tiftir. nin üzerine hücum edince o da yer- ——— deki keseri kaparuk kendini müda Eskişehirde Yakalanan faaya başlamıştır. Neticede her ikisi Kaçakçılar de başlarından yaralı olarak komsu-| #ekişehir, (TAN) — Esrar : cinde gizledikleri esrar miktarı üç kilodur. Bunlardan başka esrar sati- cılarından Osman İle arkadaşı Koca| Dün t var mıdır? C — Sakız için yapılan en küyük harp 1604 te vukua gelmi 4 AMA tır. Fakat bu harpte Mezi Seyin, Aşçı oğlu Mehmet, Mısırlı 0ğ- lu İbrahim Paşalarla Hacı Abdullah İkaptanın isimleri geçer. 7 Temmuz İ1770 de yapılan Çeşme"harbinde ise Kaptan Derya, Hüsamettin Pasa idi ve Cezairli Hasan, komodor Cafer Beyler harpte şöhret almışlardır. Yalnız İkinci Mahmut devrinde ve Mora fetreti strasında Kaptan Det- ya bir Nasuh oğlu Ali Paşa vardı ki donanma ile Sakızda iken Avustur- ya bandırası taşıyan bir gemi lima- na gelerek Osmanlı donanmasının vaziyetini keşfetmiş ve limandan Ayrılmayı o müteakıp ihtilâlcilere mensup bir kaç ateş gemisine kıla- vuzluk edip Osmanlı gemilerini ate- şe verdirmişti. Nasuh oğlu Ali Paşa, gafletinin cezasını çekti, gemisi ateş aldıktan sonra bir kayığa binerek adaya çıkmak isterken tutuşmuş ge- milerden birinin direği basına dü- şüp ölümüne sebep oldu. Mahruki Zade Ali Paşanın Sakız ve Çeşme hödiselerinde alâkasını —Şşu dakika- da— hatırlıyamadık. ami TAKVİM ve HAVA giderek sokağa tüküren bir adamı 5 Mart 1939 YE PERİ tasvir etmektedir. Bu ofişin altında PAZAR İli Kedın Arasında |da “Bir tükürük bin hastalıktır.,, amm : cümlesi yazılmıştır. Belediye bu a-| | 9 üncü av Gün 31 Kasım 18 illeri ği lak rk || mene Şehremininde Bekir paşa cami so. | alık yerlerine koyacaktır. Güneş: 6.28 — Öğle 1225 kağında oturan Emine İle ev sahibi) # Belediye inşaat şubesi yeüdürü! | ikindi: 1037 — Ahi RA 2 Arif Hikmet, hariçte serbest olarak | | X4* : 455 a m İs ya Yurtta Hava Vaziyeti Yeşilköy meteoroloji , istasyonundan a- lınan yonlümata göre, hava yurita doğu ve cenubu sarki Anadolu bölgelerinde kapali ve yığlışlı, orta Anadolunun ve Karade- niz kıyılarının şark kısımları ile Kocaeli- 4e kapalı ve yer yer yağışlı, diğer bölge” çılığı yapan Çolak Nuri ile oğlu Müus- | erde umumiyetle bulutlu geçmiş, rüzgâr” tafa cürmü meşhut halinde yakulan- | lar “bütün bölgelerde umumiyetle şimsii istikametten orta kuvvette, Trakya ve or“ ia Anadolu bölgelerinde küvvetline, Ks“ radeniz, Maro e Ege denizlerinde hr tina şek kuyvetli olarak esmiştir. bulde hava kapalı ve fırt” arkadaşı Şaban arasında iş yüzünden | Ali de yakalanmışlardır. Doğruca ih- | nalı ve elizi yatışı gecmis. riarâr şimal bıçağı ile kolundan yaralamıştır. Ya- ralı tedavi altına kalanmıştır. > tiyardır. tıyas mâhkemesine sevkedilen suçlu lar tevkif edilmişlerdir. Bunların rel. | mist. Sat 14 de hava tazyik 7636 mi alınmış, suçlu ya-| si olan Çolak Nuri 65 yaşında bir ih şerkiden saniyede 10-12 metre hizla #8” tre İdi, Silmunet en yüksek 8,1 ve ef 39 santigret olarak kaydedilmiş”