28 Ocak 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

« şinin yaralanmasına sebebiyet ver- Başvekilin Beyanatı. (Başı 1 nede) daş yazı yazmakta serbest olacak ve onun bü serbestisinin hududla - rını da kendisiyle hem ahenk ola- çak hususi bir kanun tayin edecek tir. Bizee yarı ve fikir hürriyetleri - nin hududuru en iyi ve en sağlam bir şekilde çizecek âmil; muharri - rin vicdamdır. Hiç bir hürriyet baş li başıma gaye olamaz. O, daha yük sek bir hedefe vusul için bir vası- tadır. Bu hedef memleketin Ali menfaati ve vatandaşın o şeref ve haysiyetidir. Hakikaten hür olan ve İndi ihtiraslardan kendini koru yan bir kalem başka'bir hedel gü demez. 'Türk matbuatmın bu kadar se nedenberi geçirmiş olduğu keşme- den sonra nihayet bu hedefi ederer kadar olgun bulun- duğuna inanenlardanız. o Artıko, hürriyeti anarşi ve hercümerç kay» nağı veya zület yatağı o yapacak merhaleyi atlatmıştır. Ne gözü yu- mulu ağzı açık her gelip geçene sa taşan hiciv ve hezeyanname ve ne de bir elini vatan diğer eliylede | düdük çalar bir şaklaban. Türk muherriri, şerefli hür bir ik olan ağırbaşlılığı, ve - kar ve temkini kendine şlar edi « necek vaziyettedir. O, hürriyeti ne kaside yazmak ve ne de inkâr ey- lemek, ve isnadda bulunmak için kullanır Hakikati olduğu gi- bi söylemekten çekinmemekle be - raber yalandan da ayni titizlikle kaçınacağında şüphe yoktur. Yine hiç şfip kil yazı hürriyeti hakkındaki be - yanatı yaparken Türk matbuatının bu faziletlerine ve bu olgunluğu - Da İnanmış ve güvenmiştir. Ve bi- zim de bu matbuatın onu tekzip ve nadim etmiyeceğine derin bir ima- nız vardır | R Bu münasebetle hem hükümeti hem de mâtbuatı tebrik ediyoruz. Hükümeti tebrik canlılığın mezar si mış yerlerde değil ses ve sada yük selen yerlerde olduğunu âleme Tlân ediyor. Matpuatı tebrik ediyoruz çünkü Türk milletine azami hiz - metler ifa ezebilecektir. Beden Terbiyesi İstişare Heyeti Toplantıları Bitti > terbiyesi umum müdürlüğü merkez istişare heyeti mekteple: tatbik edilecek talimatnameyi gö rüşerek kabul etmiş ve toplantıları na nihayet vermiştir. Nisan sonlarına doğru teşkilât ni- zamnamesi ile alâkalı talimatnamele- ri müzakere etmek Üzere tekrar top-| Janacaktır. İstanbuldaki gayri federe klüplerin “kapatılacağı o hakkındaki gözete habörlerinin asılsız olduğu ha | ber verilmektedir. YE 3 Spor hareketlerine veya müsabaka larına iştirak edecek sporculara ya- pilacak tenzilât hakkında devlet de- miryalları slâkadarlara bir tamim göndermiştir. Buna göre seyahat e- derecelerin en «z beş kişi olmaları ve her tarifenin hususi tatbik şartlarına tevafuk etmeleri lâzımdır. Beş kişi- den az gruplara tenzilât yapılmıya- | caktır. Yapılacak tenzilât yüzde elit- | dir. w Mizkg ie Kudüste Âsiler Taarruzlarını Arttırdılar Kudüs, 27 (AA) — Sonon gün| zarfında #siler, taarruzlarını arttır- mışlar ve 5 kişinin ölümüne ve 8 ki- mişlerdir, Asilerin kumanda heyeti, her tür- lu yöğmagerlik ve haydutluk hare- ketlerini ve halkın parasını gasbet- mek İçin yapılacak bütün teşebbüs- leri idam cezası ile tecziye etmiye 4 ka- rar vermiştir. Askeri tathir harekâtı, Maverayiş- şeria srüzisine kadar teşmil edilmiş ve Galile ile bilhassa Samariyo'da bir sok müsademeler olmuştur. phe yoktur ki, Basve- |, İnin bir dörtle: konferansı & İraftar olduğunu izah etmeğe uğraş - Fransa Hiç Bir Tehdide Aldırmıyor (Başı 1 incide) B. Blum ile ayn! fikirdeyim. Böyle bir teşebbüs, Fransaya şeref bahş decektir, Harp, bir delilik ve büyük bir budalalıktır.. Fakat Fransanın menfaatlerine dokunulan her nokta da Fransanın kati bir “h mukabelede —“bölünması Fransanın kuvveti, hareket etmesine mü: Harp esnasında kıymetini takdir et- miş olduğum İtalyan milletine olan muhabbetimi unutmadım. Fransa, | mülki tamamiyetine, Şimali Afrika- | dak! İmparatorluğuna veyahut müs) temlekât İmparatorluğ mol.) masına ve serbest münakalâtının) mez, Yarınki vazifemiz, ve a- ğir olacaktır. Fransanın, aralor bugün kuvvet tanımıyan dünya-| da müdafaaya ber zaman âmade ol )duğu idealini korumak için mi hit olması icap eder,,, Hükümetin Fransız Bunun tamamlığını siyanet ve Fran- siz İmparatorluk yolların siyasetine ait itimat ile kabul edilmiştir. Fakat hüküme İmparatorlu- |tin bu yoldaki teyakkuzuna sit tak- rİr yukarda anlattığımız şekilde| kâbül olunmuştur. Fransa, dörtler konferansına taraftar değil Paris, 27 (A. A) — İyi k olen'mahafil Fransa hül İtalyan mutalebatı meselesi- Münih kon riler konferansı akte- dilmesine aleyhtar olduğunu beyan etmektedir. Dün mebusan meelisin - B. Börihet ve B; Daladier tarafın dan akti teklif edilmiş olan beynel- milel konferansın gayesinin — bütün milletleri slâksdar eden ve Avru ya müteallik bulur Hâffesine şamil) olacağı söylenmek - tedir. Hususi bir mevzuu tetkik ede- cek mahdud kir konferans akdi mese Tes katiyyen mevzuu bahis dir. | Ayat mahafil/ Alman gazeteleri -| Bin daha şimdiden Fransız nnzırla malümat ri halletm. tarzında TANSI bir dö ne ta- maktadırlar. Romadan gelen haber- lere göre, İtalyan hükümetinin böyle | bir konferansın toplanmasını teklif etmek tasavvurunda olduğu ânlaşıl - miştir. | Salâhiyettar bir menbadan bildi- tarihli Fr tlâfının feshini ta rımaktan imtina etmektedir ve İta)-| ya ile ancak doğrudan doğruya mü - zekerelerde bulunmağa smadedir. Mühim müzakereler bekleniyor Paris, 27 (A. A.) — Daily Mailin Parlş nilahası yazıyor: rildiğ İspanyanın istikbali ve © İtalyan İe Alman gönüllülerinin vaziyeti hak kında fevkalâde ehemmiyetli müza-| kerolerin başiamak üzere olduğu ha ber verilmektedir. Franko, Londrada | kulunan dük Delbe vasıtasiyle İngil- tere hükümetine müracaat ederek, hah panyol ahalisinin üçte ikisi tarafın - dan kabul edilen bir muvakkat hü -! kümet tesis edildiği zaman memleke| tinden bütün gönüllülerin çekilmesi ni temin'için bizzat teşebbüslerde bu- lunacağını bildirmiştir. Frankonur. bu hükümeti Barselo- mu kendine makar ittihaz edince tesis edebileceği zannedilmektedir. zuu bahis müzskereler —ancik ilk safhadadır. Fakat İtalyanın da buna | hakkında muharrirlerimizin yaptık- ve saire gibi| ları tahkikat neticesinde edindikleri mukabil pamuk, İcotu İspanyol sanayiin& lâzım “ olan ham maddeleri ve İspanyanm imar ve İn- Yişafı için icaboden sermeyeyi verme si lüzumu telkin edilmektedir. “Demokratlar birleşmeli, Nevyork, 27 (A.A.) — Nevyork Ti- meş gazetesi İspanya harbi hakkında yazdığı bir makalede diyor ki: “Amerikanın şimdiki politikasını terkederek fevkalâde kuvvet istima- Ji suretile de olsa İspanyayı şimdilik | bükümeti | fethe muvaffak olan bir tanımak meselesini mütalea edeceği zaman yaklaşmaktadır. Amerikanın hattı hareketi Barselo- nun vaziyeti ve Burgos hükümetinin mukabele bilmisilden içtinap tarzı İ- e taayyün edecektir.,, Nevyork Herald gazetesi ise, şu sa- | önünde bulunduğumuz muhakkaktı. | Mev | Vapur Siparişlerinin Iç Yüzünü Tafsilatı ! (Başı 1 incide) Türk ticaret filosunun yenilenme * uğrunda katlanılscak milyonlarca ralık fedakâslığın şunun bunun cep doldurmağa matuf bir hareket linde tecevisine kimsenin taham- »ll edemiyeceği karışık bir mevzu Bu mevzuda Türk efkârı umumi - | in haklı hissiyatını hürmetle ıladığımız içindir ki, Denizbank vapur siparişlerini tam manasiyle ay| dınlatacak esasları ve malümatı elde| etmek üzere iki muharrir arkadaşımı iniz bu işi araştırmağa memur yesi etmiştik. ıharrirlerimizin vesikalara, adet lere ve tarihsere istinat ederek topla &vkları en doğru malümatla tam mi- cehhez bulunduğumuz ve bu meraklı | hikâyeyi aydınlatmağa başlayacağı -| puiz bir günde Denizbankın yeni u mum müdürü Yusuf Ziya Erzin. gszetelere beynnat verdi. Muharrirlerimizin bu hususta top | adıkları mevsuk malümetı yazmağa | madan evvel yeni Denizbank! müdürünün dün söylediğ şu sözlere| yer vermeyi vazife biliyoruz: Denizbankın yeni müdürü ne diyor? Denizbankta yalnız fen idare- üleyman Seven isti- ve istifası kabul edilmiş- dün| yerine kimse tayin edilme- ihendis Süleymanın odasın ık Denizbanxla alâka- ğildir. Şahsi evrakı olsa ge- Bu mesele biri Maliyeden diğeri İk letinden “olmak Üzere il ş tarafından tetkik edilmek - »iz gibi adliye de hare- Bahsettiğim müfettişlerin tetkik mevzuları sadece İmpeks meselesi- dir. Denizbankın diğer işlerine ait| bir teftiş değildir. | İmpeks şirketine Denizban'eça: bir | minat mektubu verilmesi işi de şöy le olmuştur: Bütün şirketler teşekkül ederler- | ken sermayelerinin bir kısmını ruh- almak için bankaya yatırmak mee | büriyetindedirler. Banka da buna | mukabil bir mektüp verir. İmpeks şir keti için Denizbank da ayni şekilde bir mektup vermiştir. İmpeks şirketi işlerine isimleri karıştırıldığı bildi - rilen Tubini Krep adındaki iki İngi- lizin Denizbankın on bir vapurunun sipariş i kaları olması keyfi- tine gelince; bu hususta yapılan | tahkikat sırasında, bunu teyit edecek bir rastlanmamıştır. İngiltereye yeni on bir vapurun si- parişi de henüz vâki değildir. Banka bu husustaki hazırlıklarını ikmal 6- derek İktisat Vekâletine arzetmiş, fa- Kat İktisat Vekâleti noktai nazârını henüz bildirmemiştir. Etrüsk vapurunda yapılan tetkika- tın safhaları hakkında da bugün va- zifedarlardan izahat istedim. Bilâ- hare bu hususta sizi tenvir ederim. Almanyaya ısmarlanan vapurlar- dam şu günlerde gelmesi beklenen yoktur. Satie'nin tın alınması benim tisat Vekâletince dır. Ben geldiğim zaman böyle buldum.,, Bizim tahkikatımız Yeni Denizbank müdürünün sözle- ri burada bitiyor. Biz de bu mesele ktu Fındıklıdaki binasının sa gime göre İk- tkik olunmakta vaziyeti malümatı sırasiyle veriyoruz: hakiki ile alâkalı ve alâka- &x bir çok işlerin aymi çerçeve İçine sokulması yüzünden pek karışık bir hale gelmiş olan vapur işini tamami- le aydınlatmak üzere vapur sipariş- lerini başından anlatmıya lüzum gördük. Denizbank ilk teşekkülü anlarında Denizyolları tarafından Almanyaya ————— tırları yazmaktadır: “Demokrasller, Mussoliniyi harple kazandığı mevkiinden geri çevirmek istiyorlarsa, yalnız meharet değil, ay ni zamanda birlik de göstermeleri ve her türlü harp ihtimaline karşı hazır bulunmalarını bildirmeleri icap e- büf işi İ veçhile Ile Aydınlatıyoruz | yapılmış bir siparişle karşılaşmıştır. Limanımıza gelmiş ve işlemiye baş lamış olan Trak, Süs, Marakaz ve Etrüsk vapurları vaktile De: mböa yapılmış olan siparişlerdendir. Almanyaya nasıl sipariş verilmiş? Almanyaya Denizyollarınca veri- len sipariş mukavelesi Krup müesse- sesile imzalanmıştır. O mukaveleye nazaran Krup müessesesi rlanan larikendi tezgâhlarında ve diğer Ak man tezgâhlarına taksim etmekte ser bestti, Krup kendi tezgâhında "Trek, Süs, Marakas isimlerindeki üç vapurumu- zu yapmıştır. Üçü büyük, yani Karadeniz tipi, dört tanesi Etrüsk tipi ki ceman ye- di ehemmiyetli tekneyide Neptün vapur - -İVerft tezgâhlamna vermiştir. Neptün tezgühlarında yapılan ge- milerden bir kısmının vaktinde yeti- şemiyeceği ve yapılanların da Işç bakımından arzu edildiği kadar olmıyacağı anlaşılmıştı. Denizbankın 10 Mârt 938 di eski #ipa tasfiye edilmesi lüz kontrol eden inşaat komisyor gelen raporlarla daha ziyade miyet kesbetmişti. Bu vaziyet üzerine Denizbank Ta Kevkep, Harun İlmen ve İsmail | niş'ten mürekkep olan diğer bir heyeti, Almanyaya acele gön- dermiye mecbur kalmıştır. Almanyadan dönen heyetin vazi yeti olduğu gibi bildirmesi . üz Krup müessesesinin Neptün Verft'a havale ettiği gemilerden vaktinde yetişemiyecekler için bir tazminat ine geçilecek gemiler yerine Blum und Fos gibi kabiliyeti ve kifayeti ma- lüm tezgiha tazminatlardan elde e dilecek. miktara biraz daha ilâvesiy- Ve dört gemi stparla edilmani © sml“ manki İktisat Vekâleti Deniz müs- teşarlığı ve - Denizbanken tskarrür ettirilmiştir. Almanyaya vaktiyle ( Denizyolla- İrmea verilmiş olar rişlerin fiyesine bu şekilde devam edilir) İngiltereye yeni sipariş vermek İm- kânı İngiliz kredisi dolayısiyle bâ sıl olunca Denizbank İngiliz sipariş hazırlıklarına başlamıştır. Ekseriya Denizbanka atfedil saşta İse Denizyollarınca Krup mü- esesesine verilmiş ilk sip ği olan dünilbarikin dığp sipariş işi İngiliz tezgâhlari yle olmuştur. İngiliz tezgâhlarına verilecek sipariş Nasıl hazırlandı? İmpeks şirketi ve onun ortakları olduğu söylenen Krip ve 'Tubini'nin Denizbankın hazırladığı sipariş işin- da rolleri olup olmadığını, fiyat ve sa ir şartları Denizbankça (omuvafık n: isimlerle ne derecelerde alâkadar clduğunu da bütün çıplaklığı ile ya- rın anlatmağa başlayacağız. Tahkikatımızın bu safhası, vapur #ipariş işinin en meraklı tarafların olduğu gibi meydana çıkaracaktır, Yarın altında 30,000 liralık ve İs- tanbulda eşi olmıyan Rols Roys oto- mobili ile gezen İngiliz Krep'in han- gi firma namına münakasaya girdi- ğini ve Denizbankın siparişler ver - mek istediği Suvan Hanter (irması- nın tekliflerini de tekzip kabil olmi- yan bir şekilde efkârı umumiyeye bildireceğiz. Ankaradaki tahkikat Ankara, 27 (Tan Muhabirinden) — İmpeks limited şirketinin idare mer ilen bir şahsın yazıhanesinde yapı İaruştırma neticesinde elde edilen 25! çuval evrakın tetkiki Ankara müd - İdetumumiliğince bitirilmek üzeredir. Matbuat umum müdürlüğünden iki memur, evrak arasında bulunan ve iyabancı dille yapılmış olan muhabe- İratı tercümeye başlamışlardır. An - kara müddelumumiliği bu husustaki mesaisini teksif etmiştir. Tahkikatın der. haber veriliyor. İ gönüllüye isabet eden bir bomba 800 İmaruz kalanlarının sayısı belli değil İstenmesi ve tazminat alınarak vez.|y, İ Tunus, Korsika naralarını esirgeme görülen Suvan Hanter firmasının ay-) kezinde ve bu şirketle alâkalı görü - Frankistler Badalonayı da Aldılar (Bay 1 incide) ha sonra Franko Kuvvetleri şehre girdikten v hükümet, belediye makamlarını gal ettikten sonra (leri hareketlerine ama etmişlerdir. Frankistler Badalona şehrini iş ettiklerini haber veriyorlar ve birç at zaptettiklerini bildiriyor- 'rankistlerin tayyareleri, i bombardın or. Bugün cümhuriyet kümetinin yeni merkezi olan Fi bombardıman eğilimiştir. D ftan yüzlerce tay; yollara dökülen muhacirleri bombar dıman ediyordu. Bir poktada İspanyadan çıkıp git mek için bekliyen üç bin beynelmilel kişinin maktul ve mecruh düşmesine sebep olmuştur. Yollara dökülen mül tecilerin tayyare bombardımanına dir. Mültecilerin bir çokları, Fran- Bugün geçenlerin a- rasında Katalonya cümhurrelsinin oğ lu da vardı. Yarm sabah fki bin Tm Hacirin Fransaya; geçmesi bekleni- yor.. Romada şenlikler İtalya Başvekili Sinyor Mussolini, Barselona giren İtalyan kuyvetleri- nin kumandanı general Gambara'yı fırka general rütbesine terfi ettirmiş Bugün bütün Roma bayraklarla do nanmış ve gec in fener alayla ip olunmuş, bütün şehir elektrik- le donanmıştır. gün talebe sokaklarda nü- z aparak, Korsika, Tunus, Cibuti diye bağırmıştır. Dün gece de| solminin nutkunu dinleyenler “Haydi Pariye, diye bağırmışlar ve mişlerdir. damnena babalarını harpte ölen, ! T-tnde tıkları ge; et müessirdi, * Bugün anlaşıldığına göre Fra - kistler Barselunanın işiği Roma ile Rarsetona arasında mun tazam hava seferleri başlamıştır. Frankonun telgrafı ral Francodar aşaj mıştır: “Lejyonerlerin pek parlak olan lerinden dolayı size minnetta- r, İspanyol arkadaşlariyle birlikte Barselon zaferinin çelenkle- rini taştyacaklardır ,, Giderayak ütün işler yoluna girmiştir. | ra şimale doğru on beş mil ilerlemiş)? 28-1. 939 Yeni Kabine “| Dün Mecliste İtimat Kazandı (Başı 6-ıncı sayfada) devrenin her içtima Senesinde reisl ğe seçmek sur sakkımda gı mek lütfunda bulunduğunuz itimat ve teveccühün kıymetli İst: rasını dalma minnet ve şükranla mu hafaza edeceğim. Bu büyük terdiğiniz yü den nizamnamei dahikyi, ve hiç bi citmem. vazifemi ifaya çok dikkat sarfettim. Ancak bu dikkat ma rağmen her hangi bir arkadı m bünün cabı olduğu ile müsamaha ağlirullah büyük lütufkâ ziz arkadaşlarım rlarken her k aygı ve samimi se narak sıhhat ve selâm baya temenni ediyor. İttihaz bu- dairesinde nisa- ik bitaraflığ 4 gözönünde E ) itini na v ve mat buyura istermenizi gilerimi su- e muvaflar e B. M. Meclisini; resinin son İnikadına nihayet veriyo rum.,, (Sürekli alkışlar). eki kiş İktisat Vekâleti Teftiş Heyeti Rei İstifa Etti 'Tan Mubabirinden)-— Ankara İktısat şubesi İ KISA HABERLER ren Diyarbakır Sihhst yin eğildi, © Nardin âhdiğine müteallik olar ir, Teferriista ait bazı on beş gün son- ra Deesdet'deki içtimsında halledilecele tr. “a. — hattında çal sris — Berlin , Kolonyaya fabrikanın ba- içinde bu- 9 kişi telef olmuştu: Künih KilAtında derpiş edilmiş olan İngiltere — Fransa — Çekoslovakya mali #MAN bu sabeh Hariciye Nezaretinde Gç milletin mümessilleri tarafından imza e- Giderayak tefrikamızı, yazıla- rımızın çokluğu dolayısiyle ko- yamadık. Özür dileriz. dilmiştir. Eski Çek Relsicümhürü Benes, 20 Subattan itibaren Chicago üniversitesinin konfereni kürsüsünü işgal edecektir. DEFİNE | gevrilmiştir. etmektedir ve iyi bir kâğıda itina “Fiyatı 50 Kuruştur. tahsil çağındaki gençlerin seve sev için onlara en değerli bir BAYRAM HEDİYESİ yerine geçer. ADASI Kanaat Kitabevi tarafından neşredilen ANKARA KÜTÜPHANESİ serisinin 16 ner sayısı çıkt: DEFİNE ADASI, Tanınmış İngiliz muharrirlerinden STEV cazip macera ve seyahat Romanı Muzaffer Nayir tarafından dilimize VSON"un bu meraklı ve Her dile tercüme edilen ve filme de alınan bu eser 50 resmi ihtiya, İle basılmıştır. Bilhassa ilk ve orta e okuyacakları bir Roman olduğu KANAAT KİTABEVİ Baş, Diş, Nezle, Grip, Romatizma: bir kaç güne kadar neticeleneceği! Nevralji, kırıklık ve bütün ağrılarınızi derhal keser. MERA İcabında günde 3 kaşe alınabi lir.