4 Ocak 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
Pi | | I | i ş (! | | Yakı m —— 41-108 BUGÜN Alman Deniz Teslihatı Yazan Ömer Rıza DOĞRUL B* kaç gündür telgraflar, Al nyanın deniz teslihatı me- İngiltere ve Almanya nra- nda konuşulduğu ve notalar teati |) edildiğini yazıyorlar, , Almanya o hükümeti © İngillere İle yaptığı deniz © anlaşmaları hükümleri dairesinde.deniz kuvvetle- Tini büyütmek, bilhassa denizaltı! Şemilerini İngilterenin denizaltı ge-|İİ mileri miktarına Yükseltmek istiyor. İniltere ile Almanya arasında 1935 de yapılan uhlaşmaya göre, Ar man donanmasının tonajı Britanya İmparatorluğu donanması tonajının "Yüzde 35 i nisbetinde olacaktır. Yalnız Almanyanın denizaltı filo- Su, Britanya İmparatorluğunun de- hizaltı filosunun yüzde kırk beşine kadar yükseltilebilecek ve fcabımda Almanya denizaltı filosunu, İnzilte- Te denizaltı filosuna muadil bir sevi- veye vardırahilecekti. Anlaşmanın İmzası Üzerine geçen yıllar zarfında Almanya anlaşma hil- kümleri dairesinde hareket etmiş, deniz teslihatından fazla kara ve ha- va teslihatına ehemmiyet vermiş ve "bunları eşi görülmemiş bir seviyeye “vardırmıştı, Almanya bu işi başardıktan sonra, “dehiz teslihatma ehemmiyet vermek “istediğini göstermiş ve İngiltere hü- kümetine gönderdiği bir notada se kiz pusluk (O kruvazörlerini yüzde :35 ve denizaltı filosunu yüzde yfiz 'mishetine vardırmak istediğini bil- dirmiştir. ae Vu talebi gerçi İn- giliz - Alman deniz unlasması hükümleri dairesindedir, fakat tale- bin ansızın vukubulmasınn İngilte reyi bir hayli düşündürdüğü görül mektedir, İngiliz gazetelerinin anlatışına gö- re, Almanyayı bu”şekilde” harekete sevkeden âmil, Sovyet (Birliğinin Baltık denizinde bir donanma etmesidir. gusle o ilosunu, İngiliz filosu. <.. Denizaltı Xa muadil bir seviyeye yardırmaksa, Münakaşaya değer bir mahiyettedir. Çünkü gerci Sovyet Birliği dünyanın *n kuvvetli denizaltı filosnna sahip vlan devlettir, fakat bu silâha muka- Parti “Srubunda Hariciye Vekili Dün Jzahat Verdi Ankara, 3 (A.A) — C.H.P. Büyük Millet Meclisi grubu u- mumi heyeti bugün 3/1/1959 saat 15 de reis vekili ve Trab- zon mebusu Hasan Saka'nın re- isliği altında toplandı. Evvelâ Başvekil Celâl Bayar söz alarak münhal bulunan grup £eis vekilliğine genbaşkur “tarafından adliye vekili ve Sey- | han mebusu (Hilmi Uran'ın | namzet gösterildiğini beyan et- ti. Umumi heyet, namzedin reis İ vekilliğini ittifakla kabul etti, Adliye vekilinin bu tarzda nam- zet gösterilmesi Partinin yük- | sek mahfillerinde (Meclisteki grup reisliğine istikbal için hu- susi bir ehemmiyet verildiğinin ifadesi olarak telâkki olunmuş- tur. Bundan sonra hariciye veki- ki Şükrü Saracoğlu söz ularak geçen içtimadanberi cereyan © | den harici hâdiseler hakkında (||| izahat verdi ve izahat umumi | heyetçe tasvip olundu. Ebedi Şefimiz Atatürk'ün anıt kabri- nin yapılacağı yer hakkında dı “ ri mal ki Almanya cevabi notasında ba zı izahat verecek, Alman noktai nazarındı hiçbir deği- şi İngilterede Almanların Silâhlanmasına Karşı Tedbirler Alınıyor Londra, 3 (Hususi) — Almanyanm İngiltereye göndereceği cevabi nota- in deniz silâhlanmasına sit taleple - nde ısrar edeceği anlaşılıyor. İhti- faka: bu izahat kliğin yapılmadığını gösterecektir. İngiltere de Alman deniz silâhlan masına mukabele edecektir. İyi ha- ber alan mahfellere göre amirallık: 1 — 500-1.000 ton hacminde, tah- telbahirlere ve tayyarelere karşı en- daht yapabilecek 7 pusluk dörder topla müsellâh ufak gemiler, 2 — Önümüzdeki aylar zarfmda tezgiflara konulacak 30 kadar tah - elbahir dafii müdafsa gemileri in - İ şasını derpiş etmektedir. Bu ufak gemiler, ticaret yollarını himaye ve tek başına cevelânlar ya- İpan tahtelbahirlerle harp edecekler, daha ağır tondaki - takriben 1500 ilâ 2.000 ton - torplto muhripleri ise ayni tipte gemilere karşı harp etmek üze- İre harp filolarında çalışacaklardır. Bundan başka halihazırda modern bir şekle sokulmakta olan birçok €s- ki torpito muhripleri de tahtelbahir- lere ve tayyârelere karşı harbedebil- meleri için hususi surette teslih edile ceklerdir. Amirallık dairesinin şubat ayında ki veya mart ayı nihayetindeki bütçe tahminatının bu projeler hakkında tasrihatta bulunması muhtemeldir. Silâhlanma tedbirlerini kâfi görmiyenler var Londra, 3 (Hususi — İngiltere teslihatının lâzım gelen hızla devam etmediğini iddia eden beş gen; nazır dan dördü rücu etmişler ve Başve - kilden özür dilemişlerdir Bu hareke- ti idare eden deniz aşırı ticaret müs- teşarı Hudson'un bundan sonra ne yapacağı belli değildir. Diğer taraftan muhafazakârlar - dan bir grupun hükümet aleyhinde bir teşekkül hazırladıkları anlaşılı - Yazan; B. FELEK X Eskiye rağbet! iağbette olma: için: — Eskiye rağbet olsa bit pazarına nur yağar! demişler ve Evliya Çele- bi lisanile “Hakka ki şeker yemiş ler, Çünldi eskiye hakikaten rağbet yoktur, Antika ise eski değil kadim- dir. e Darbimeseldeki eski sözünü fersude, yıpramış, eskimiş mânasına kullanmışlar; eğer kadim anlamına kullansalardı, bit pazarından değil, müzeden bahsederlerdi. Müzelerle, Hiberalleri bir araya getirmesi muh- 2 yağ alm ta tipi halinde (Salâhattin Refi- moi iin ve bu grupun | in kulakları çınlasın!) mekteplilerin aaliyetine ehemmiyet vermiyor. lüplerine girmemeleri ve git- Grupa girecekler meyanında Chur işi hakkındaki eski bir kara- ehill'in yeğeni Duncan Sandys ilelri yeniden tatbiki üzerine İstanbu- Randolph Churchill, muhafazakâr |lun birinci sımi takımları boşalıveri mebuslardan Harold Mac Millan, Ve. | miş. Bazı klipler sahaya 31 kişi çer ynon Bartlett ve şair bir takım Ze - e eee “e sin a ları silâh altına çağırdıkları gibi) riva rupun teşe! etmek için par- odur ki, eğer karar ciddi tatbik Jâmentonun tatili zamanını intihap et ida a takımı, Ali Sami, mesi manidardır. Filveki, böyle mu-| Bekir, Cevdet, Emin Bülent, gibi arız gruplar, ancak bu zamanda ken- | kudemadan teşkil edilecekmiş. dilerine taraftar bulabilirler, çün -| Fena değil; spor İdareciliğinde İş kü başka zamanlarda ekseriyetin her | alamıyanlara faafi spor sahası açıldı. hangi bir rüknünün yeni teşekküle| Mekteplilerin klüplerden kurtul girmesine mani olacak kuvvetli teşek | duklarını sevinçle karşılıyan bir ma küllerin mukavemetine maruz kulır- | allim arkadaşımız: T lar, — Ah birde £ kahvehanelerden kurtulsalar! " yor. Bunlar silâhlanma programmın kifayetsizliğine kanldirler. Mister Edenin bu grupla bir alâkası bulun- madığı bildirilmektedir. Bu grupun bazı muhafazakârlarla beraber bazı İ mütehassıs encümenin hazırla. | dığı raporun tetkiki için grop azası içinden 15 kişilik bir encü- | men intihap edilmesi viyaset ma kamından teklif edildi ve bu se- çim muamelesi grup idare he- İİ etine tevdi “olundu. Bundan İİ sonra Büyük Millet Meclisi en- cümenlerinin kanun ve teklif Jâyihalarını tetkik tarzına dair Tokat mebusu Galip Pekel ta- rafından verilmiş olan takrir müzakereye konuldu. Mevzu üzerinde bir kaç hafip söz aldıktan sonra gelecek içti- mada müzakereye devam edil- çı ere y Devlete Bağlı Bank Ve Müesseseler Hakkındaki Barem bele edecek olan silâhlar, denizaltı gemilerinden fazla muhripler, mayın gemileri ve refakat gemileridir. Almanyanın deniz mahfilleri, an- Taşma hükümleri dairesinde İngiliz deniz mahfillerile temas etmiş olma- larına rağmen, bu hususta verilecek kararın Almanyaya alt olduğu imu- hakkaktır. Nitekim konuşmalara rağ» men Almanyanın talebinden vaz geç Ankara 3 (Tan muhabirinden) — Mahsüs bir kanunla devletten bir hak temin eden veya (o sermayesinin yarıdan fazlası devlete ait olan ban- 'ka ve müesseseler memurlatının ma- aş, ve ücretleriyle hizmete giriş esas ları ve terfi usulleri hakkındaki lâyi- halar Meclise geldi. Bu mühim lâyi - lerde çalışanların dereceleri, maaş - vatanın da pek tal Hatay Devleti İktısadi Sahada Süratli Bir İnkişaf Arzediyor Antakya, 3 (Tan Muhabirinden) — Hatay Başvekili doktor Abdurrah- man Melek Hatayın iktışadi va ticari vaziyeti etrafında beyanatta bulun-|Hatay Mili Müdafaa ve Dahiliye muş ve ezcümle şunları söylemiştir: | Müsteşs — M bir parçası ise iktısadiyatı hadaki hükümlere göre bu müessese | artmıstır. Ana vatanla serbest gümrük reji- foprağıyla, İnsanlarile ana olarak ana vatanın mü- zaheretine muhtaçtı. Suriyenin bey- nelmilel bir taahhütname olan statü. yü ihlâl ederek Hatay muvaridatına gümrük ihdag etmesi üzerine biz de Dahiliye müsteşarının beyanatı maktadır. Bir kaç gün daha da kaldıktan sonra Hataya dönecek tir, " şunları söylemiştir: umum müdürlüğü teskil edildi, Bidayeti teşekkülümüzde Suriye Mediği açıkça anlaşılmaktadır. Bu) jarı 150 ve sırasiyle 125, 100, 90 (80, |mi sayesinde büyük ticari muamele. hudutlerından zaman zaman bizi va- Yüzden İngilterenin de deniz silâh- lanma programını takviyeye karar vermek üzere olduğnu bügünkü tel- graflar bildiriyor! Daily Telezraf ga- Zzetesi bu meseleden bahseden baş- makalesinde diyor ki; “Almanyanın denizaltı filosunu, İngiltere filosuna! muadil bir vaziyete çıkarmağa karar vermesi, İngiltere de muhriplerini ve refakat gemilerini arttırarak | silâh- lanma programını hızlandıracak ve bu suretle silâhlanma masrafının yü- kü biraz daha ağırlasacaktır. Alman- Yanın fahtelbahirlerini arttırması, di. Zer kategorilere sit gemilerini azalt- ması icap edecektir. Çünkü Alman ın heyeti mecmuası, an- donanması heyeti mec Mmuasının yüzde otuz beşi olabilir. Fakat tahtelhahirler, deniz silâhları- min en pahalısı olduğu için Alman hazinesinin yeni prosram yüzünden Ağır bir vük altında kalacağı muhak kuktır. Nazi ekonomik sisteminin bü- Yükü nasıl çekeceğini müşahede et- Mek enteresan bir hâdise teşkil © der... B itin bu izahlardan Tngiltere i- le Almanya arasında bir deniz teslihatı #ekabeti başladığına hülümo- hunabilir, Gerçi bu rekabet bugün mahduttur. Fakat buşmün siyaset i- 70, 60 50, 40, 35, 30, 25, 20 üzere on üç dereceye ayrı Bu müesseselerin umüm müdür ve umum müdür şmuavinlerile (idare meclisleri, reis ve azalarına ve umu- mi heyete, mürakiplerine verilecek maaş veya tahsisat veya huzur hak- ları Heyeti Vekilece tayin edilecek- tir, İlk defa bu gibi müesseselere alı- nacak memurlar imtihana fabi tutu- lacak, orta tahsil görenler on üçüncü dereceden, lise tahsilliler ön ikinci den, üç senelik yüksek tahsil gören- ler on birinci, üç seneden fazla yük - sek tahsilliler onuncu dereceye alına caklar, yabani dil bilenler bir dere- ce fazlasiyle tayin edilecektir. Ma - fevk,dereceye terfi için aranılacak ehliyetten başka en a7 dört sene bir derecede bulunmuş olmak şart 0- İscak, yüksek mektep mezunları için bu müddet üç sene olarak hesaplana caktır. Devlet dairelerinde çalışanlar dan bu müesseselere geçmek istilyen lerden maaşları iki derece, ücretliler kis gamma wyirarıya secirilecekler dır. Bu gibi müessese memurlarına kanunda sayılan hak ve menfastten başka temettü, satış hissesi, ikrami ye, tazminat, fazla mesal ücreti ve- saire verilmiyecektir. Bu lâyiba kanunlaşınca bu müesseselerdeki memurların almakta oldukları ay- be F gi tapları zamanla çarçabuk ( değintiği İçin İngiltere - Almanya deniz anlaş- Masınm da süratli hir takım taba Yüllere uğraması da beklenir. Bu vaziyet İngiltere ile Almanya #rasındaki münasebetlerin istikbali mından son derece mühimdir. ık miktarı bu on üç dereceye uydu rulacaktır. Aylıkları iki derece & rasında kalanlar alt dereceye gir- mekle beraber bu farkı müktesep hak namiyle almakta devam ede ceklerdir. laşmalar yapmağa hazırız... Sen Sebsstiyan şehrinde on sene- denberi İngiliz konsül vekilliği ye- pan Mister Golden ile karısı bugün mişlerdir. İngiltere hükümeti Bur. gostaki Yapması ve Mister Golden tile gö- rüşmesi için talimat vermiştir. An- laşılan hâdise, bir müddef önce İn- kistlerin son taarruz plânlarını ihti va eden evrakının bulunmasından ieri gelmiştir. ire Akdenizden yirmi beş mil mesa- fede ve Tortoya'ma dağlar ellerine düşmüştür. Fran. kistler tarafından verilen bu haber doğru ise hükümetin bu cephedeki ehemmiyet veri. apacak hükümetlerle iktsadi an- Frankistler İngiliz Konsolosunu Tevkif Etiler Londra, 3 (Hususi) — İspanyanın 'rankistler tarafından tevkif edil ajan vekilinin tahkikat iz konsolesunun çantasında Fran Frankistlerin en son tebliğine gö şarkında olan ler başlamış bulunuyor. Pek yakın- |hatsız eden şekilerin ayağı artık top ae da Tekenderunda Türkiye serbest İraklarımızdan ke: pmtetir. Son gür | dahiliye azırı amiral Sulteuyo'nun mıntakası tesisatına başlanacaktır. Biz bilhassa serbest mıntaka tesis İcin Hataya girerken pasaport mee-| memleketlerde olduğu gibi bir meselesine büyük yoruz. Bize serbest mıntaka teklifini lerde alınan bir kararla ecnebiler £ buriyeti kaldırılmıstır. Ana vatandan gelecekler için nü- fus tezkerelerinin hudutta ibraz edil mesini kâfi sddediyoruz.,. İngiliz Devlet Bankası Şefi Berline Gidiyor Londra, 3 (Hususi) — İngiltere Devlet Bankası Şefi Norman Mon tagu Beynelmilel Tesviye Bankasi aylık içtimamda hazır bulunduktan İsonra Doktor Şahtı ziyaret etmek ü- zere yarın Berline hareket edecek-! tir. Doktor Şaht Noelden önce Lon- draya gelmiş ve bu münasebetle Al- manyanın fhracat siyaseti ile Yahn. diler meselesi konuşulmuş, fakat| mahiyeti henüz malüm olmıyan tek lifleri Londrada iyi karşılanmamıs- tı. Bununla beraber meseleler hak- ında bir karar verilmemiş olmama sı dolayısiyle ayni lelerin bir kere daha Berlinde görüşüleceği sa mlıyor. Mülteciler ofist müdürü Rublee'de Berline giderek Yahudi meselesi ile alâkadar olacaktir. Br- üdafansının tehlikeye düşmüş ol- his mevzuu olan plân 150.009 erkek kadın yahudinin muhacereti olacaktır nn a — lediklerini kabul etmekle beraber duğu sanılır. Hükümet tebliğleri|taarruzlarm püskürtüldüğünü an-| olmaksızın ve arzusu hilâfına Çini ter dar da akı 'Frankistlerin şimal ve cenupta ilerİlatmaktadır. Ankara, 3 (TAN Muhabirinden) — İki gündenberi Ankarada bulunan B. İnayet Hatay işleri etrafında “— Hatayda buşün kuvvetli bir o- | der, torite teranüz etmiştir. Fer tarafta emniyet ve âsayiş hüküm sürmekte Suriyeden gelecek eşyaya duhuliye |dir. Bu sükünu ber şevden evvel Tür koyduk. Bununla ilân ederin ki: Ha- |kiye Cümhüriyeti kükümetine ve 0. tayın siyasi ve iktisadi hudutları çi- nun şanlı ve kuddetli ordumna med. rilmiştir. Bu sayede iktisadi faaliye- | yunuz. Dahili teskilâtımızı yeniden timiz ümidin fevkinde denecek bir bazı kazalar teşkil etmek suretile dereceye çıkmıştır. Az zamanda her |tevsi ve organize eyledik. Dahiliye sınıfa düşen para miktarı geçmiş se-|Vektletine merbut bir fandarma w-) b nelere nisbetle pek çok farklı olarak mum kumandanlığı ile bir emniyet | t82 gelen en son haberlere göre, Ja- Diye haklı hir temennide bulunun ca şu cevabı aldı: / — Kahvelerde de spor yapmağa başlanırsa, oraya da sokmazlar. 'y Bekliyelim öyleyse! Yaşıyan görür. (Dikkat etmek şartile!) * Doğum nasıl haber verilir? Allah kimin varsa bağışlasm! Bir yeğenimiz oldu, Bir çitlenbik kız. Dalmış ve umütmuşuz. Çocuğun do- Zumumu haber vermek lâzımmış. So- rTuşturduk, elime doldurulmak Üzere Almanlar Rusyadan Çıkarılıyorlar Varşova, 3 (A.A) — Gazeteler, Moskovadan istihbar ediyor. Dahili- ye komiseri Bera, Moskova meurini ile eyaletler memurlarına Sovyet Rus yada mukim Almanların bir listesini üç gün zarfında hazırlamalarım em- retmiştir. mayıp mütehassıs manlar da İlsteye ithal edilecektir. Bunların adedi bin kadar tahmin olunmaktadır. Almanlar, şubattan ev. vel Sovyet Rusyadan çıkarılacaklar- bin bir sual, Yazdık. Altında iki de şahit yeri, Onları da bulduk: Önüne geleni de şahit gösteremeyiz ya! Ney- se biri ben oldum. Biri de bir arka- daşım, Götürdük nüfusa, — Nahiyeye tasdik ettirin! dedi- er. Vardık nahiyeye. — Hani babasının imzası? — Canım, babasi Ankarada. — Anası imza etsin. Şahitleri de getirin, Burada doğuma şahadet ede- cekler, , — Birisi benim! Ötekinin işi mü- sait değil gelemez. — Anasının babasının nüfus kâ- Hatlarını da getirin!.. Döndük. Ertesi günü bu eksik- leri kısmen ikmal ettik, götürdük. — Bukayıtlarda yanlışlık var. — Aynen nüfus tezkeresinden al- m. — Olamaz. Bir hayli münakaşa da orada yap- Japon Kabinesinde İhtilâf Çıktı, Başvekil Konoye İstifa Ediyor Londra, 3 (Hususi! — Uzak Şirk- 'ponyada bir kabins buhranı vuku - bulmak üzeredir. Kabinenin düşece- ğinden ve yen! bir kabinenin teşekkü Tünden bahsolunuyor.Bunların sebebi büütn Japon fırkalarının, totaliter | İ" tek fırka teşkil etmelerini istemesi ve bu yüzden hükümet erkânı arasında ih tilâf hasil orasıdır. Tokyodan bildirildiğine göre, baş vekil Konoye istifaya karar vermiş. | —— Tabii Lâzım olmaz mı? tir. Yerine nasyonalistlerderi $. Mi -| — Gükel aslanım ama, ben iyi ranuma'nın getirilmesi ihtimali var- |kötü okur yazar bir adamken bunun dır, lüzumunu düşünmedim. Çünkü şa — Hani bunun cilt, varak Duma” rası? — Lâzım mı? basma kâğıtia onun için bir hape yok. Ya köylü bunu nasıl bilecek? Rumanya, Roma —Bilire... Ve birazda gazeteciliğin verdi Selâmını Kabul Etti (olam nx otelle ML Li Bükreş, 8 (A.A.) — Romavari çe: |indeye mahal kalmadan doğum ih: lâm, hükümet erkânının üniformala. | barnamesini verdik. Bir aydan fazla Tı ile ayni zamanda kral sarayının |&eiktiğimiz için ayrıca para cezası. a men ir Da carpılneakımızı da öğrendik, İlme selim Tie önllorma ilya | ERCOM Wei Sermmeliteleri gördü tereddüt fırkasına da *hal edilecek, İsenra Biçin Anadoluda her sansa İrani lüt cephesine kayda. |Pir ek mektum nüfus bulunduğunu” lanmak için yapılan talepler akın | anladım. etmektedir. Yeni fırka özasının mik |, BU İsi değil bir sehirliye, hatti tarı şimdiden iki milyonu geçmiştir. bir Köylüye bile külfet olmuyacak PPM is yakmak sinir er Gi güç? Vang»-Çing- Vey * Sizde de mi susuzluktan yJaponlarla Münasebete |şikâyet? Giriyormuş TL ———— Terkos suyunun hali matim, Mek 'Pte. bize hâywe şir misali olarak; “Eşki çeşmim bir küçük musluk gibi durmaz akar. işlerdi, Su son bir rkos muslukları o ka- maz oldu. Ve bir müddet (Lütfen sayfa: çeviriniz) Çunking, 3 (A.A. — Komintang İse #kinci reisi iken partinin dünkü ka- rariyle tardedilen o Vang-Çing-Vey, Japonlar ile münasebete girmek üze mısramı göstermi re, Çin yüksek makamlarının haber! İkaç gündür te ketmiş bulunmaktadır. “
