29 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

29-71-9378 ÇIR ha | çiemelâ, Vaka osnasında, nizam #*lip te muhacirlerle o kan- İek O başladığı vakit, muha- ti, ra Birmiş genç iki şe- Fkularından Salâhattin E- Bar, ada, İN dairesine dalıyorlar. Ve *lendinin başkalfası, (Ti- me Kalfa) ile karşılaşıyorlar, ela, lfanın ayaklarına kapa- hili Diye iş, Man kalfam. Bizi sakla. Ye Yalvarıyorlar. $ © derece soğukkanlı ve ce- e bir kız olan Tirendaz ) sükünetini tamamiyle Gi, EE Bunlara; Ör la de sabun anba- ak kapıyı üzerlerinden Beçiyor, Ortalığı sükü- e aka, her tarafta şid âştırma baş gösteriyor. plana varıncıya ka- kıyı, bucak aranmıya a zaman kalfa, bu iki unduğu yeri tehlikeli 08. Onları oradan çıkarıyor. ? dairesinin üstündeki ha- de. Önler yor, Külhana soku- Araş in 9 de odunları yığıyor. a geri irası, hamama ve kül- Yer. aylar, odunları ap, Börünce, şüphelenmi- Pak, ekilip gidiyorlar, Balkı Yakayı müteakıp, sarayın muhafaza tertibatı o Ya ve şiddet kesbedi. bu iki eniyi bir tür- kaçıramıyorlar. zen Orada saklamıya mec- Ağlar (Şemsi Felek) kor. SX Abe ola adamlar burada bir ANI ya rlAr, hem bizi, hem Haber erlarsa. Ben gidip bu Me k Lİ Fakat Tirendaz Kalfa ile, iy olan diğer bir iki kal elek'i tehdit ediyorlar: böyle bir kahbelik ya rbat ederiz. “ln geçiyorlar. anlatıyor; bunları vi sakladıktanı bir tap ye oRa usul usul külhan ka . imiş, acaba ne konuşu 78 dinlemek istemiş. | ia a GEN — Ecce ahnem, odama gel- a, Pufla gibi yatakta, yazına e iy linda « “oğlum üşüme- Mi Bram bastırıp gitmiş İlan, E08.ne hale girdik. ne sindik. (1) miş. Ağlıya ağlıya arkadaşlarına . naklet- bittikten sonra, ii külhanden çıkar gün, daha rahat ayle “e Sonra bir kk Gem yolundan di hi Kia Oskar, ds 5, “isin Gelmiş? wi ninde sonra 'en mühim hâdi- Yapi ii de, efendimizi kur- U '©ç Kralı Oskarın iye gi si mlğan su avi Miyeelerin, kârile mama ep olmadığına, bunla. na ever şehir gençlerin * Düyük detildir. Z.Ş. NR A YİYA 722 4İB ESİNCİ MURADIN HAYAT e e ee eti Yazan: ZİYA ŞAKİR man Kalfam Beni Sakla Diye Yalvarıyordu İsveç Kralı Oskar İstanbula gelişidir. Sonradan, biz- zat Salâhattin Efendiden işittiği- mize göre, vaka, şöyle cereyan et- miş... İsveç Kralı da, İngiliz Veliahdi Edvard gibi (Mason) cemiyetine dahilmiş, Efendimizin Veliahtlık zamanında birkaç defa hususi mek- tuplar göndererek kendisi ile gıya- ben münasebet tesis etmiş. Gel zaman, git zaman, Çırağan vakası olunca, Avrupada çok fenx tesirler husule gelmiş. Hattâ, ken- disini yetiştiren Mithat Paşaya iha- net ettiğinden dolayı Ali Suaviden nefret eden İnglizler arasında: “Ali Suavi, kendisini Sultan Hamide satmıştı. Maksadı, çarça- buk bir külâh kapmaktı. Buna, muvaffak olamadı, Saray kapıları, suratına kapandı. Bu adam, O 2â- man bir manevra çevirmek, ani bir baskınla Çırağan Sarayına gi- rerek Sultan Muradı öldürmek, böylece de Sultan Hamidin gözü- ne girmek İstedi. Çırağan baski- mından maksat, Sultan Muradı tek rar tahta çıkarmak değil; bilâkis önü öldürmekti.,, Diye, bir takım şayialar başgös- termiş. Bu şayialar, İngiliz Veliahdine büyük bir telâş vermiş. İsveç Kra- luna bir mektup yazarak: “Şu anda bulunduğum mevki, Sultan Hamit üzerinde tesir yap- mıya müsait değil. Fekat siz, (Kral) sınız. . Hem, biribirlerinin hayatını tekeffül eden bir hüküm- dar. Ve hem de (birader) lerini sı- yanet etmek mecburiyetinde bu- lunan bir mason sıfatiyle Osman. hı Sultanı üzerinde müessir olabi- lirsiniz. İstanbula gidiniz. Hayatı tehlikede olan bu (birader) i, bu korkunç vaziyetten hâlâs ediniz., Diye, rica etmiş. B nun üzerine, İsveç Krali da kalkmış, zâhiren Sultan Hs- midi ve İstanbulu ziyarette bulun- mak; halbuki hakikatte, efendimi- zin hayatını tamamen emniyet al. tina almak için İstanbula gelmiş. 'Tabiidir ki Kral büyük merasim Je istikbal edilmiş, şerefine ziya- fetler verilmiş; resmi geçitler ter- #ip ettirilmiş. Nihayet sıra, ziyaret maksadına gelmi: Kral, Avrupada çıkan şaylalar- dan bahsederek, hem bir hüküm - dar, hem de bir (Birader) sıfatile Sultan Muradın hiçbir tecavüze uğramıyacağına; her ne sebeple o- Tur$a olsun, hayatına dokunulmıya cağına dair Sultan Hamidden res mi teminat istemiş. Sultan Hamit: — Ben biraderimi, sizlerden ve hattâ herkesten fazla severim. O- nu İmhayı göze alacak kadar da merhametsiz ve vicdansız değilim. Böyle bir teminat vermeyi, nef - sim için de zül addederim. Diye, cevap vermiş. O zaman Kral, İngiliz veliahdi- nin mektubunu göstermiş: — Biliyorsunuz ki, İngiliz Veli- ahilerinin, mühim bir husuşyetleri vardır. Avrupanın siyasi ve Iktısa di mevkilerinde bulunan masonla- rı sizin aleyhinize tahrik ederse, müşkül bir vaziyette kalırsınız. F- ğer resmen teminat vermeyi kar - deşlik mz, hususi şekilde teminat verin. (Devamı var) #ysiyetine sığdıramıyorsn- ZEKÂ H O da yine tiroit guddesinden çi- kan hormondur. Zaten bu hormon kendilerinde iyi işliyenlerde göz lerin bakışı parlak, hormonu az 0- lanlarda da, derecesine göre, aptal» ık yahut uyuşukluk olduğunu bun dan önceki yazılarda okuduğunuz vakit troit hormonu ile zeki sında bir münasebet bulunduğunu elbette siz de tahmin etmişsiniz - dir. Zekâ dediğimiz ve nereden, nasıl, geldiğini hâlâ öğrenemediğimiz © yaratıcı büyük kuvveti hâsıl eden tiroit hormonudur, denilemez. Bu» nu süyliyen de şimdiye kadar hiç olmamıştır. Fakat o büyük kuv - veti meydana çıkarmakta, İşlet - mekte tiroit hormonunun büyük te siri bulunduğu şüphesizdir. Bunu tiroit guddesi iyi işlediği vakit xe kânin parlak olması, iyi işlemedi- ği vakit aptallık gelmesi isbat e- der. Zekâlarının parlaklığile kendile rini gösteren insanların boyunların da tiroit guddesinin büyücek oldu ğıma ötedenberi dikkat edilmiş - tir. Bu guddeleri büyük olanlar da- ima daha hasxas, ince düşü nüşlü olurlar. Bunlar da zekâyı par latmıya yarıyan vasıflardır. Bir taraftan da, tiroit hormonu- nun pek çok fazlalaşması demek 0- lan Baydu hastalığında akıl hâstâ- lığının gelmesi pek nadir olduğu da eskidenberi hekimlerin dikkat et - tikleri bir şeydir. Baydu hastalığın da kuh üzerinde türlü türlü ârıza- Jar olubalir, fakat, hasta aklını kay betmez, kaybettiği pek nadir haller de de hunun için mutlaka, hormo- nün fazlalığından başka bir sebep bulunur... Tiroit hormonunun zekâ ile mü- TAN SANAYI : İpeklilerin Kontrolü Geri Kaldı İpekli çorapların, standard nizam- namesine göre kontrolları yapılmış © bazı ticarethanelerde nizamname- İye aykırı çoraplar bulunmuştu. Ve- kâlet nizamname üzerinde yeniden tetkikler yapılmasını muvafık gör- müştür. Yapılan tetkiklere göre ni- zamnamenin bir iki maddesinde ka- tiyet ifade edemiyen ve tiplere ait ba zı noktaların tadiline lüzum görül- mektedir. Sanayi umum müdür mu- avini Talha, bu mesele ile meşgul ol mak üzere şehrimize gelmiştir. Ta- dilâta lüzum hâsıl olursa kontrol €- sasları yeniden tesbit olunacaktır. Bu vaziyet dolayısile ipekli kumaş- ların kontrolunun bir müddet için tehiri muvafık görülmüştür. Halde Dünkü Satışlar Bamye kilosu: 10—13, sakız kaba- İğı 3-5, dolmalık biber 4-6, sivri bi- ber 2.50-3, kır domatesi 4-5, sırık do- matesi 6-7, çalı fasulyesi B-11, Ayşe- kadın fasulye 11-13, yeşil fasulye 10- Tuş. Asmakabağı adedi 1.50-10, patli- can baş 3-3.26, patlıcan orta 2-250, patlıcan ufak 75 santim, 1.25, bostan patlıcan hıyar 25 santim, 1, mi- sır 60 sanlim, 1.10 kuruş. Pancar demedi: 1.75 - 2.25, mayda Doz 50 santim, 75 santim, dereotu 50 santim, 75 santim. Osmanpaşa elması kilosu 8-15, çe- kirdeksiz üzüm 8-15, türbe eriği 5-7, mürdüm eriği 8-12, kayısı 20-30; zer- dali 10-12, fındık 5-6, ağaç çileği 50- 55, şeftali 10-20, vişne 8-16, Akça ar- mudu 25-40, kızıl armut 9 - 15, kizil. cik 6-15 kuruş. Encebi limon 10 adet:: 200 - 350, karpuz yenidünya baş 17-20, karpı İyenidünya orta 10-15, karpuz yen İdünya ufak 3:6, kavun topatan baş 10:15, kavun föpatan orta 8-10, ka- vün topatan ufak 2.50-7 kuruş. ORMONU nasebetini on İyi isbat eden hal 0- nun azaldığı vakit mutlaka aptal - lık gelmesidir. Dün adını yazdığım miksedem hastalığı aptallık ile ay- ni mânadadır. sine göre aptallığın da birçok dere <eleri vardır. Bunların hepsini say mıya imkin olmadığından, tiroit hormonu az aptalları da üç dere- ceye ayırırlar. Aptalhığın en ileri, tam derecesi « bereket versin - pek azdır. Bu de recede olan aptal hayvanlıktan bile aşağı bir halde bulunur. Kendi ken dine yemek yemesi bile güçtür. Hu yu da hayvan huyundan daha fena ve daha zalim olur, Orta derecede aptallara çok te- sadüf edersiniz. Böyle aptal yalnız fikrini toplamakta zahmet çeker. Bir şey sorduğunuz vakit cevap vermeden önce hayli düşünür. Bu- nunla beraber maddi ihtiyaçları - nin hepsini yalnız basına temin €- der. El islerinde kendilerini göste - renler bile vardır, Birçoğu okuma yazma öğrenemez, fakat hoks spo- runda şampiyon olabilir... Böylele- rinin çocukları da olur. Fakat ken- dileri gibi aptal olarak... En hafif derecesinde bulunanla- taleik derler. Burada "cık, küçültmek için midir, muhabbet göstermek için midir, iyi bilinmez. Çünkü aptalın küçüğü sevilir de. Normal zekânın biraz altında, hare ketleri ağır, yavaş yavaş söyler, de risi « her iki mânada - biraz kalın, işte o kadar. Bunlar sevilir, çünkü onlar ol - masalardı, tiroit hormonları yolun da işliyen zeki adamlar takdir edi - Temezdi. Dünyada her şey müka - yese ile anlaşılır. (11, Soğan 2.30 - 5, sarmısak 5-—6 ku- | GUNLUK PIYASA Ziraat Rankasının dün borsada sa“ tışı kaydedilmemiştir. Yumuşak eks trs Polatlı buğdaylarından 30 bin ki- lo 606 - 6.37 kürüşten, 24500 kile Samsunun sert buğdayı 5.12 kuruş- tan, 75 bin kilo kizles buğday 5.25 kuruştan satılmıştır. * Bandırma ve Ağustos teslimi elli bim il bir parti yulaf kilosu 335 kuruştan, Tekirdağ kuş yemle rinden 66 bin kilo Ağustos teslimi 8.16 kuruştan ve 27.400 kilo 817.5 ku- ruştan verilmiştir. * Mezsinin darılarımdan bir parti ki losu 924 kuruştan, beyaz peynirle- rin kilosu 77.20 - 3731 kuruştan ve kaşar peynirleri kilocu elli kuruştan satılmıştır. i j i... IHRACAT: Yapak Piyasası Canlandı İki gündenberi yapak ve tiftik pi- yasalarında istekli muameleler baş- lamıştır, İhracat için satışlar yapıl- maktadır. Erzurum kızıl yapakların- dan kilosu 50 kuruştan 25 balya sa- tılmıştır. İyi kızıl yapaklara 52-53 kuruştan alıcı vardır. Deri malların- dan 23 balya kilosu 47 kuruştan $a- İtılmıştır. Trakyanın kıvırcık malla- rından 125 balya kilosu 59 - 59.50 ku ruştan verilmiştir. Bir Miktar Tiftik Satıldı | Muhtelif mıntakaların tiftikleri ü- tiftiklerinden Bolu mıntakası ile An- kara, Bulvadin mallarından 135 bal ya kilosu 85 kuruştan, Kütahya, Es- kişehir, Yozgat mallarından 400 bal. ya kilosu 115 kuruştan satılmıştır. Fındık İhracat Projesi Hazırlanıyor Fındık ihrâcatı İçin hszırlanacak oaln ihraç ön projesi hakkında alâ- kadar tüccarlarla görüşmek üzere İç ticaret umum müdürü Mümtaz Rek ve muavini Cahit Zamangil, Giresu- na gitmişlerdir. Ordu, Trabzon ve Gi- resun ihracat tüccarları fındık top- lantısına davet edilmişlerdir. Toplan tiların bir hafta süreceği anlaşılıyor. Yeni Ofis Reisi Şehrimiz Türkofisi o başkanlığına tayin edilen İzmir ofis direktörü Ce. mal Ziya gelmiştir. Bugün vazilesi- ne başlıyacaktır. TARSUSTA : Arteziyen Kuyusu Açılıyor Tarsus, (TAN! — İçme suyu tesi- satında çok pahalı olan filtre yerine yer altı sularından istifade edilmesi üşünülmüş, 210 metre derinliğinde açılan bir arteziyen kuyusundan su fışkırmıya başlamıştır. Bu su, az bir işletme masrafile kasabamıza isale ve tevzi olunacaktır. | BORSA | 28-1-538 ÇEKLER Londra Nevyork Paris Milâne İ Cenevre İ Amsterdam Berlin Bükreş Atipa Sofya İ Prag Madrid Varşova Budapeşte Bükreş Belerad İ Yokohama Stokholm İ Moskovn i —— — ! ESHAM ve TAHVİLÂT İ 'Türk borcu I, vadeli 2020 -| Türk borcu K, peşin 1045. | Ergari Ne Sıvas Erzurum TI 9.75 | Sıvas - Erzurum Yt 4878 İ i Anadolu D. Y. 1 ve II paşin 40.00 İ | İ İ İ | ! | zerinde işler canlanmıştır. Mal nevi! EK ON mM | DIŞ TİCARET: Yeni Sipariş Alınmıya Başladı Almanya ile yaptığımız yeni tica- rel anlaşmasi üzerine piyasamıza bir çok teklif talepleri gelmiye ba: miştir. Ayrica sipariş telgrafları da alınmıştır. Piyasalarımızda iştahlı muamelelerin başlıyacağı haber ve- riliyor, İlk iş 400 balya tM4ik satışı ile başlamıştır. Bu mallar yükle, mektedir. Ayrıca 170 balya satış ya- ptlmıştar. Evvelce İngiltere kanalile yapılan bu muameleler anlaşma üzerine doğ- rudan doğruya yapılmıva başlamış- str. Pamuk döküntülerine de talep vâki olmuştur. Piyasada ağustos için- de büyük işler olacağı tahmin edili- yor. İhracat mevsimi de girmiş ola- cağindan bir buçuk aydanberi hubu- bat, barsak, hayvan derileri üzerin. de husule gelen durgunluk giderilmiş olacaktır. İÇ PİYASALARI Almanya İçin Bakla Toplanıyor Kuru bakla satışları gün geçtikçe artmıya başlamıştır. Eylül teslimi şartile Bandırma ( mallarından 100 bin kilo 425 kuruştan, İzmir malı 200 bin kilo 4.25 ten, i ir parti izmir malı 182 bin kilo 4.25 ve Ka- rabiga malı 100 bin kiloluk bir parti kilosu 4.27.5 kuruşa satılmıştır. Ak İmanya için kuru bakla toplanmakta- dır, Arpa Fiyatları Düştü Piyasamıza vagon ve kamyonlarla Trakyadan arpa getirildiği ve volda da fazla mal bulunduğu için arpa fi- yatları kilo başina 8-10 para düşmüş tür. 4.32 kuruşa satılan arpalar 4.22 kuruşa kader satılmıştır. Yedi bin kiloluk bir parti 4.20 - 4.25 kuruş'a- rasında verilmiştir. ZİRAAT: Harmanlar Yapılıyor İstanbul, Trakya, Kocaeli mıntaka larında ekinlerin hepsi idrâk edil- miş olduğundan, oraklanmıya başlan * mıştır. Buğdayların da harmanına başlanmıştır. Arpaların her yerde dövülmesi ve kalburlanması bitmış- tir, o EDİRNEDE : Arıcılık Kongresi Toplanıyor Edirne, (TAN) — Ağustosun birin- ci günü Edirnede büyük bir arıcılık kongresi kurulacak, ayni zamanda bir aricıhk kursu açılacaktır. Hazır- lıklar - bitirilmiştir. Yüksek ziraat mektebinden bir mütehassıs bunun i- İçin Edirneye gelecektir. Peştede #r'cılık tahsil etmiş olan on üç muallim gerek kursta ve gerek kongrede vazife alacaklardır. Peşteye ikinci arıcılık kursuna gis den yedi muallim de kursu bitirerek Edirneye dönmüşlerdir. Muallimler Ayrıldılar Edirne, (TAN) — Birkaç günden- beri Edirnede zirai, iktisadi ve kül türel tetkikler yapmakta olan Bursa muallimler grupu, Edirmeyi | terket- mişlerdir. Gece, belediye parkında misafirlere Trakyanın kalkınma hi reketlerine, tarihi eserlerine, büyük manevralera dair filmler gösterilmiş tir. Muallimler, Edirnemizden çok i- yi intibalarla ayrılmışlar ve burada gerek hükümet erkânından ve gerek genç ve münevver zümreden gör dükleri büyük hüsnü kabulden dola- Yı general Kâzım Dirike teşekkür et- mişlerdir. ERZURUMDA : : Şeker. Ucuzluyor Erzurum (TAN) — Burada şeker fiyatları için özami had tayin edil- miştir. Rusyadan getirilen şekerin kilosu toptan 28, perakende 30, Trab zordan getirilen şekerin kilosu *op - tan 30.5. perakende 12.5. kristal *oz işeker toplan 27.5. perakende 295 kuruştan satılacaktır. Bu karar, 7 a-