3 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

ÇIRASA 4 Bu ıstırapların bir anda dinme- > O ve kasvetli hayatın a eğişmesi, elbette böyle i bir tesir huşyle getirecek; o- m Ye Sinirleri Üzerinde bu v sarsıntıya sebebiyet vere- Eri dönmüş, ara İmış: — Paşa enişte; üşürü Yaptım p, İt. Şu gürültüye İde içime dokunu Diye bağı, “söylerken, Seni, mabeyin akat rica ederim, Süstur. Fena hal- iyor, Hişt ve son sözlerini Mk ikaten, harem dairesi bir pa hili Ü evine benziyordu. Da- rılan, parçalanan eşya rtıları duyuluyor ve da- acı acı, boğuk boğuk fer- İşitiliyordu. iğ lat imi fendi Merasimi başlıyacağı için e- ba İz bizi orada fazla alıkoyma- İzisir yk maşır ve elbiselerini de- ileal tekrar dairemize m taraf, karma karışık bir ha- e Hazırlanan sandıklar, ilg #ehüreler, odalardan çıka- IŞ, sofalara dizilmişti. Baltacı- ların $an; İba hâla İyatlar #2 zelecekler. hunlam hünkür dai. #osine nakledeceklerdi. > e Saraylılar çılgın bir sevinç iL N idiler, Hepsi de giyinmişler, e muşlar. Galibarda ile dudak- ARI, Yanaklarını al al boyamış- Gözlerine sürme çekmişler, ş Mi hotozlar koymuşlar, kü İ. yüzüklerini, boroşlarını, ya anlarını takmışlar, ayrı ay- Ter Belin olmuşlardı. çile iki görülecek daha bir çök d mede. Fakat, efendilerini pa- ik in karşılamıya hazırla- Sa < kızlar, artık onun gözü- zel görünmekten başka bir NE düşünüyorlardı. lı Yontar, Kılfalar fena halde kız- a İda Hay, kokmuşlar, hay... Daha İ Büpü, Düzü zorla yıkıyordunuz. Ni Me çabuk kıflandınız da, pas Dae gibi boyandınız. di ğıryorlardı. Bşiy, .» efendinin vaziyeti de de- kada, “İŞİ. Bir iki saat evveline İbiry, 77 Kasvetli dairenin hücre İ Yap , sinde silik ve sönük bir ha Mergen Sultan Mecidin eski Yanıp, > #imdi Valde sultan un- Met» iF almaz, garip bir aza“ İ kalça e Detmişti, Ellerinin tersini İ a Fma dayamış olduğu hâlde, Beziniy Mağrur bir eda ile sofada Yor, > O" Sağa, sola emirler veri- e) era bu gece nerede ya- Peyi şı, . Söyleyin şunlara, da- Kalfayg,, » Posaltsınlar. Hünkâr na, OraYA koşsunlar. Aslani- Mı buz, “© Odasını hazırlasınlar. Ca- Diye bağırıyordu. E safta görünü, gittikçe ar den nı, Yordu, Hünkâr dairesin- dede mey sesleri geliyordu. Cad- İ in, daha > çocuklarının, askerle yin kim biir kimlerin: Diye i hâykırışt to atma Sultan e işitiliyordu. Pliyarak, yeni zum eteklerini , valde Sultanın Süme Ayrilmiyordu. Adetâ harama fa eg, 5 baş kalfalık vazifesi ediyordu, > 3 Birer iki » diğer sultanlar da Hepimize yeni elbiseler, yeni kun: yüzükler vaadetti gelmiye başlamışlardı. Bunların i- çinde, Cemile Sultan da vardı. Sa- raylarda adı Şişko damat diye a- nılan Mahmut Celâlettin paşanın karısı olan bu sultan pek azamet- li idi, Bayramlarda bile efendimi- ze tebrike geldiği zaman, bütün sulten ve şehzadelerden sonra ge- lirdi. Fakat bugün, Fatma sultan- dan sonra, o gelmişti. Sultan Mecidin kızları, yeni val de sultanın etrafında toplanmışlar» dı. Daha dün, adını nnmadıkları Şevkefza kadını, şimdi iltifatlara ve hürmetlere garkediyorlar: — Çok şükür; saltanat; Mecidi. lere kısmet oldu..2)...... sil Diye seviniyorlardı. Bir aralık Hamit Efendi de gel- miş, yeni valde sultanı tebrik et- mişti. Şevkefza kadın, Hamit E- fendiyi hiç sevmezdi. Hattâ sık sık saraya gelmesini bile istemezdi. Kadın Efendinin bu soğukluğu sebepsiz değildi. Hamit Efendi, herkesle hoş geçindiği gibi, hafta- da üç gün muntazaman Sultan A- zizin valdesi Pertevniyal sultanı ziyaret ederdi. Hamit Efendinin, Pertevniyal sultan ile sıkı, fıkı ahbap olması, bizim kadın efendinin hiç hoşuna gitmezdi: — Bu efendinin günahı üstünde kalsın. Galiba bizim daireden, val- de sultana lâf taşıyor. Derdi. Onun için Hamit Efendi- ye, pek o kadar yüz vermezdi. Ni- tekim bugün de onu soğuk kabul etmişti. Maamafih yine nezaket göstererek: — Ben de seni tebrik ederim, ev- lâdım. İşte sen de, veliaht oldun. Demişti. Zaten yeni valde sultan, bugün ufak tefek hisler ve işlerle meş- gul olacak vaziyette değildi. Şim- di onun bütün düşüncesi, bir an evvel hünkâr dairesine geçip yer- Jeşmekti. Harem ağaları mütemadiyen hün- kâr dairesine gidip geliyorlar ve her dönüşlerinde: — Kimseye söz anlatmak kabil değil, Yüzümüze, acı aci bağırı- yorlar. Söylemedik söz bırakmı - yorlar. Diye, haber getiriyorlardı, 'Bu haberler, yeni valde sultanı fe na halde sinirlendiriyordu: — Ne demek? Her kes, kısmetine razı olsun. Varın, aslanıma söyle- yin, Zorla çıkarsınlar. Bu kadar süngülü asker ne güne duruyor. Ben, saray âdetini bozamam. Bu gece aslanım, orada yatacak. Diye, barbar bağırıyordu. —ş— (3) Bu tabir, bizzat Sultan Aziz tara- dindan iest edilmişti. Biraderi ; Sultan Mecidin oğullarına ve kızlarına (eci- eler) unvanını vermişti. Onlar da Sul- iYi AN SARA 329 Tİ 27 ün Yazan: ZİYA ŞAKİR kunduralar, küpeler, İşte Hamit Efendi, bu gürültü arasında gelmişti. İki taraf ta biri- birini tebrik ettikten sonra, yeni valde sultan, hünkâr dairesinin bir an evvel tahliyesi işini Hamit E- fendiye havale etmek istemişti. Hiç unutmam, Hamit Efendi, el- lerini yukarı kaldırmış: -— Aman, bu işe beni memur et- meyiniz. Amcamın takımına hakâa- ret edemem Demişti. Hamit Efendinin bu cevabı, h zim kadın efendinin son derece gü- cüne gitmişti. Adetâ bir infial ese- Bir Haftada Dışarıya .Sattığımız Mallar Hünkâr DairesindenMuzi- aSesleriGelmiyeBaşladı Haziranın son haftası içinde İstan bul gümbrüklerinden ihraç olunan ve dış memleketlere satılan Türk| mallarından 137,945 liralık kısmı Sovyet Rusyaya, 21882 liralık Fran- says, 4257 liralık İngiltereye tiftik gönderilmiştir. Bu hafta içinde İtal. yaya 5047 liralık ve Yunanistana 1942 liralık yumurta ihraç olunmuş tur. Almanya, İtalya, Çekoslovakya | ve Amerikaya 98764 liralık koyun ve keçi derisi satılmış ve gönderil- miştir. Diğer muhtelif Türk malla- rından kuru meyvalar, kepek, Su- sam, tütün, cıva, sıgala yağı, av de- risi, paçavra, yön parçaları, tuzlu barsak vesaire mallardan da yüz bin liralık mal ihraç olunmuştur. i Viski Yapılmıya Yarıyan Arpalar Eskişehirin Matlap köyünde çıkan ve viski yapılmasına elverişli oldu- ğü anlaşılan arpalarımızdan külliyet li miktarda satın almak üzere Lon-| dradan bir viski fabrikası mümessi-| li İstanbula gelmiştir. Mümessil, ar- paları görmek üzere dün Eskişehire gitmiştir. İç Fındık Satıldı | Son günlerde kilosu kırk yedi ku- ruşa kadar satılan Karadenizin iç fındıkları dün yeni talepler karşısın da tekrar yükselmiştir, Dünkü satış- larda bir kısım Giresun iç fındıkları 51 buçuk kuruştan ve diğer bir elli üç kuruştan ihracat için satılmış tır. İ mii almaç BORSADA : Dün Kesilen Hayvanlar Dün Hayvan Borsssında 1534 be- yaz karaman. 1239 dağlıç, 183 kıvır cık, 31 Karayaka, 3287 kuzu, IMA & küs, 17 inek, beş dana, on bir man- ri göstererek: (Devams var) i da, on üç malak satılmış ve mezba İhaya gönderilmiştir. Hocalarını Vuran Çocuklar Hocayı vurmiya kalkışmak, ci- nayetten dalın fena, çirkin bir iş Fakat bu çirkinlik normal hir şey de değil, normal olan çocuğun ho- casına dalma saygı göstermesi hat- tâ ondan korkmasıdır. Bu zaman da, babalar çocuklarını mektebe yazdırdıkları vakit - eskiden oldu- Zu gibi - hocaya “çocuğun eti senin, kemiği benim,, demiyorlarsa da - bereket versin ki - mektep cocuk” İ larnım en çoğu, pek #z müstesna ol- mak üzere, hepsi yine hocalarma saygı göstermekte kusur etmiyor” lar, O halde hocayı vyurmıya kalkıs- mak nereden çıkıyor? Ba İnzar küçük caniler seden bulunuyor? O küçü ei in kendilerinin id- dia ettikleri , cinayete sebep sadece kocanın “haksızlık gösterme si olsaydı çocukların pek coğu hocalarını yurmıya okalkısırlar - dı: Hocaların çok haksızlık et - üklerinden değil, İmtihanlarda fena mot alan çocukların be - men hepsi hunu haksız sav - dıklarından.. O halde bu cirkin harekete kalkışmakta haksızlıktan başka bir sebep bulunsa gerektir. Bu sebep cocuğun kendisinde - dir. Meşhur Lombroz0'nun işitmiş : ina- tabiatte pek çok yayılmış bir hüdisedir. Otlar bile biribiririni yerler, hayvanlar biribirlerini öl dürürler. İptidai insanlar arasında da biribirini öldürmek pek tabii bir hâdisedir. Medeni İnsanlar arasında bu #abii temayül, vâkıâ pek azalmıştır. bir Fakat her insanın tabiatında “habbe,, olsun canilik istidadı lır, Medeni cemiyetler içinde bir taraftan terbiye, bir taraftan da çeza korkusu o istidadı zapteder, büyülmez. Onun için, en çoğumuz hiç sevmediğimiz ve vok olmaların- dan hoşlanacağımız kimseler hak- kında, yalnız içimizden fena dun etmekle kalarak, onları kendimiz yok etmiye cesaret edemeyiz. Bununla beraber, medeni cemi- yetler içinde de bazı insanlar, ak dıkları terbiyeyi ve görecekleri ce- za korkusunu unutarak cinayet İş- i r. Lombroza me- insanların daha doğarken, cinayet işlemek üzere dünyaya gelmiş ol malarıdır. Öyle doğan insanlar mut laka cani olmasalar da öyle olma- ları için cok ihtimal vardır. Pu istidadın vücnt üzerinde m lâmetlerini bulmak ta mümiciin. dür, En mühimleri başta ve yüz- de bicimsizliklerdir. Runların hep- sini burada savmak kahil olamız yacağından birkacım söyliveceği Lombroz0'nun istetistiklerine & Kafa tasının iki tarafta müt nazır olmaması cani olmıvanl, yüzde anrak 20 nisbetinde #ö düğü halde ennilerde yüzde 12 nis- betinde görülür. Kasların altında ki kemik eanilerin yüzde 62 sinde büyüktür. Onların yüzde 25 i de çarpık yüzlüdür. hasık alınlılar vü de 36, sivri kaf, biçimsizlikli seniz cani olmi az bu'unur. Omuzların pek genis, cene kemi ğinin pek iri, sol ayağının baş nar mağının ötekilerden pek ayrı, ku- lağın sepet kulpu şeklinde olması caniliğe istidat nlâmetlerindendir. Hem bu alâmetler hirer birer bu- lunmazlar, İl nilerin yüzde ücünde bu lerden hicbiri bulunmadığı halde, yüzde ücünde üç alâmet birden yüzde doksan dördünde de ücten zi yade alâmet bir arada bulunmuş- tur, Normal insanlar yürürken, sağ adımları soldan daha büyük oldu- ğu halde, cinayet istidadile doğ - muş ların sol adımı sağdan daha büyük olur. Sadece solaklık ta bu kötü istidat alâmetlerinden biri olabilir... İmtihanlarda haksızlık göster - mek değil, fazla haklılık göstermek istiyen hocaların bu Lombrozo na- zariyesini daha tafsilâtile öğren - meleri belki iyi olur. ansisini tetkik et- larda pek daha İHRACAT: | ai İ i yağlurı da kilosu 38-42 kuruş arasın GÜNLÜK PIYASA Dün Ziraat Bankas namına gelmiş olan buğdayların yumuşukları » 5.28 kuruştan ve seriler 5.20 kuruştan sa- tılmıştır. Tüccar malı olarak in beş altı vağon mal gelmiş ise de arıcak İki vagon satılmıştır * Anadolunun muhtelif ak kilona 4.08-4407,5 Yaraş ara sandu. sütılmakta Kuşyemlerinin. 3 kuruştan verilmiştir. Çav ilosu 4.25 kuruştan satıl — el İki gün içinde piyasamıza 65500 kilo beyaz peynir ile YT bin kile ka- şer peyniri ve 27 bin kilo zeytin - yap getirilmiştir. Beyaz peynirlerin kilorü 32.08-32.20 kuruştan, kaşer — Jer 50 kuruştan ve yemeklik zeytin - da toptan satilmızlır. ZİRAAT : Trakya Mahsulleri SANAYI: Yeni Kanunlar Fabrikacıları Memnun Etti Kamutay son içtimaında muame- le, istihlâk ve teşviki sanayi kanun- larındaki değişikliği kabul etmiştir. İBu kanunlara göre, sanayiin küçük İme vaziyetine mâni olucu tedbirler kabul edilmiştir. Sanayii teşvik ka- hununa sansyiin tesisat ve müraka- be şekillerini ihtiva eden yeni mad- deler ilâve edilmiştir. Ayrıca ferdi teşebbüsleri daha faydalı olabilecek vaziyetlere getirmek ve kontrolünü koluylaştırmak için bazı esaslı mad- deler konmuştur. Muamele vergisi kanununda deri sanayiinin küçülme sine mâni olacak kayıtlar da vardır. Şeker ve Çukulata fabrikaları hima ye edilmiş ve bu müesseselerin faa- İiyetlerine mânt olacak kısımlar kal dırılmıştır. Son üç kanun piyasamız daki sanayi müesseselerini memnun ettiğinden, hükümete teşekkür edil- mesine karar verilmiştir. Bu müesse seler ayni zamanda, sonuncu sergiye Bu Yıl İyi Trakyadan piyasamıza gelen ha-' berlere göre bu sene bütün Trakya-| da mahsul çok iyi ve arızasız olarak idrak edilmiştir. Çiftçiler üç seneden beri bu iyilikte mahsul almadıkları. nı, bu sene yüzlerinin güldüğünü söylüyorlar. Buğday, çok iyi ve bereketli olmuştur yazlık mahsulâtın da v mükemmel: | dir, Tabii bir olmadığı takdir | de, bu sene Trukyanın yazlıkları da #ışlıkları gibi, feyizli olarak idrak edilecektir. ODADA: Buğday Komisyonu Dün de Toplandı Ticaret Odasında toplanmakta ©- mallarını kontrol nizamna i komisyonu dün buğday mev zerinde tesbit edilen zimi İle meşgul olmuştur. Hazırlan- İmiş ve çoğaltılmış olan esaslar yarın İdan bir defa daha gözden geçirile- cektir. Bundan sonra, arpa İçin ay- rilen komisyonun hazırladığı proje tüccarlara da; acak umumi bakım üzerinde görüşmeler yapılacsxtır. — MUŞTA: Zi Hava Kurumu İdare Heyeti Seçildi Muş, (TAN) — Muayyen müddet bittiği için Hava Kurumu şubesi ida ve beyeti için yeni seçim yapılmıştır. Başkanlığı gazeteci Celâl Güngör, Asbaşkanlığa tücesrdan Abdullah Karasu, Fahri, mürakıpliğe umumi meclis azasından Baki Akın, azalık. lara Defterdar Mehmet İnan, Jandar ma kumandanı Binbaşı Hilmi Arbak, şubesi başkanı Hilmi Süer, Halkevinden tüccar Bari Dede, Bele diyeden Zeynettin, Toplu Zirantten iccar Mehmet mutlu seçilmişler- i 2-7-938 : ÇEKLER İ | Açılım Karan İ İ Yentra . 66 | | Nem-York 2.6925 İ | Paris 15025 35 İ | Milâne 6415 o 46415 | Cenevre 24.042 280426 | İ Amsterdam 69585 e901 Berlin 5040379 500825 | Brüksel 213123 21415 | İ Atina 144 14 Soya 15375 1545 | | Prag 4305 4385 İ Madrid 09123 6955 | Varşova 24.68 23.1925 Budapeşte 21.02 2004 | Bükreş 08078 omasi Belgrad 287 2885 | İ Yokohama 3637 96.545 , İ Stokholm 321225 S22175 | | Moskovu 20.725 2383751 i o—— | İ ESHAM ve TAHVİLÂT ! Muamele olmamıştır. İ geniş ölçüde iştirake karar vermiş- tir. SERGİDE : Camdan Adam Haftaya Getiriliyor Mallar Sergisine madeni eşya imalâthaneleri İle tıbbi müstahzarat yapanlar da iştirak ede İceklerdir. Dresden sıhhiye müzesinin İ vekili Vladimir, müze namına Sana- yi Birliği ile camdan adamın sergi- de teşhiri için dün bir mukavele im- zalamıştır. Vladimir hemen Berline hareket etmiştir. Hafta sonunda cam adamin Bükreşten İstanbula nakli başlıyacaktır. Cam adam için sergi- de 140 metre murabbaı yer ayrılmış tır. İnhisar idaresi bugünden itiba- ırlamıya başla» Sonuncu Yerli ren pavyonunu h “İlmiştır. Ayın sekizinci günü diğer mü esseseler inşaata başlıyacaklardır. Pe IHelde Dünkü Satışlar Bamya kilosu 10 — 18, Kabak 1550 — 2,50, Dolmalık biber 14—18, Sivri biber 15 — 25, Çalı fasulyesi İ7 — 12, Ayşekadın 10 — 13, Kır do- matesi 4 — 6, Bakla 5 — 7, Semizo- tu 1,50 — 2, Yaprak 8 — 10, Sarı- msak 2.50 — 3 kuruş. Pancar demeti 1.50 — 2, Soğan 2 — 2.50, kuruş. Maydanoz 40 — 60, Dereotu 30 — 50, Nane 40 — 60 san- tim. Enginar adedi 2 — 3 kuruş. Hıyar 25 santim 1.75 kuruş. Patlıcan baş İ3 — 5 kuruş. Patlıcan orta 2.50 — 3,50 kuruş. Ufak 1 — 1,50 kuruş. Kiraz kilosu 8 — 10, Türbe eriği 6 — 12, Yerli çilek 20 — 30, Ağaç çi leği 30 — 35, Kayısı 28 — 50, Zer- dali 9 — 10, Şeftali 10 — 25, Vişne 12 — 18, Armut akçe 20 —- 30, Dut 6 — 8, Üzüm 10 — 12 kuruş, Limon ecnebi 100 adet 250 — 300, Karpuz baş 35 — 45, Orta 20 — 30, Karpuz ufak 5 — 10, Gülyağcılık İnkişaf Ediyor Bursanın Kestel nahiyesine bağlı Aksu köyü vaktiyle gül yağcılığı ile İ şöhret bulmuş bir köydür. Fakat se- kiz sene evvel güllere ârız olan bir hastalık bütün gül bahçelerini boz- muştur. Köyde gülyağcılık sanatı da yavaş yavaş unutulmuştur. Mubitin bu istidadını bilen ve göz önüne alan in zirsi kooperatif heyeti geçen > bu işin tekrar canlandırılması. nı düşünmüştür. Gülbahçelerindeki eski fidanları söküp atmak ve yeni. lerini dikmek suretiyle işe başlamış tır, Bursa'vilâyeti ve Ziraat Bankası, ziraat köoperatifine yardım etmiye karar vermişlerdir. Kooperatif âze- sından iki kişi İstanbula gelerek, ba- zi âlet ve ilâçlar almışlardır.